نخست‌وزیر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز r2.7.2+) (ربات: تغییر la:Primus minister به la:Minister primarius |
جز Bot: Migrating 79 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q14212 (translate me) |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
[[رده:وزیران دولت]] |
[[رده:وزیران دولت]] |
||
[[af:Eerste Minister]] |
|||
[[als:Ministerpräsident]] |
|||
[[am:ጠቅላይ ሚኒስትር]] |
|||
[[ar:رئيس الوزراء]] |
|||
[[az:Baş Nazir]] |
|||
[[be:Прэм'ер-міністр]] |
|||
[[be-x-old:Прэм’ер-міністар]] |
|||
[[bg:Министър-председател]] |
|||
[[bn:প্রধানমন্ত্রী]] |
|||
[[ca:Primer ministre]] |
|||
[[cs:Předseda vlády]] |
|||
[[cy:Prif weinidog]] |
|||
[[da:Statsminister]] |
|||
[[el:Πρωθυπουργός]] |
|||
[[en:Prime minister]] |
|||
[[eo:Ĉefministro]] |
|||
[[es:Primer ministro]] |
|||
[[et:Peaminister]] |
|||
[[eu:Lehen ministro]] |
|||
[[fi:Pääministeri]] |
|||
[[fr:Premier ministre]] |
|||
[[ga:Príomh-Aire]] |
|||
[[gl:Primeiro Ministro]] |
|||
[[gu:વડાપ્રધાન]] |
|||
[[he:ראש ממשלה]] |
|||
[[hi:प्रधानमन्त्री]] |
|||
[[hr:Predsjednik vlade]] |
|||
[[hu:Miniszterelnök]] |
|||
[[hy:Վարչապետ]] |
|||
[[id:Perdana menteri]] |
|||
[[ilo:Umuna a Ministro]] |
|||
[[io:Chefministro]] |
|||
[[is:Forsætisráðherra]] |
|||
[[it:Primo ministro]] |
|||
[[iu:ᑲᓇᑕᒥ ᐊᖓᔪᖅᑳᕐᔪᐊᖅ]] |
|||
[[ja:首相]] |
|||
[[jv:Perdhana Mentri]] |
|||
[[ka:პრემიერ-მინისტრი]] |
|||
[[kk:Премьер-Министр]] |
|||
[[ko:수상]] |
|||
[[la:Minister primarius]] |
[[la:Minister primarius]] |
||
[[ln:Moyángeli wa yambo]] |
|||
[[lo:ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ]] |
|||
[[lt:Ministras pirmininkas]] |
|||
[[lv:Premjerministrs]] |
|||
[[mg:Praiminisitra]] |
|||
[[ml:പ്രധാനമന്ത്രി]] |
|||
[[ms:Perdana Menteri]] |
|||
[[ne:प्रधानमन्त्री]] |
|||
[[nl:Premier (regeringsleider)]] |
|||
[[no:Premierminister]] |
|||
[[nrm:Preunmié Minnistre]] |
|||
[[pa:ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ]] |
|||
[[pap:Promé minister]] |
|||
[[pl:Premier]] |
|||
[[pt:Primeiro-ministro]] |
|||
[[qu:Uma kamayuq]] |
|||
[[ru:Премьер-министр]] |
|||
[[simple:Prime minister]] |
|||
[[sk:Predseda vlády]] |
|||
[[sl:Predsednik vlade]] |
|||
[[so:Ra'iisul wasaare]] |
|||
[[sq:Kryeministri]] |
|||
[[sr:Премијер]] |
|||
[[sv:Premiärminister]] |
|||
[[sw:Waziri mkuu]] |
|||
[[ta:பிரதமர்]] |
|||
[[th:นายกรัฐมนตรี]] |
|||
[[tr:Başbakan]] |
|||
[[tt:Премьер-министр]] |
|||
[[udm:Премьер-министр]] |
|||
[[uk:Прем'єр-міністр]] |
|||
[[ur:وزیر اعظم]] |
|||
[[vi:Thủ tướng]] |
|||
[[xmf:პრემიერ-მინისტრი]] |
|||
[[yi:פרעמיער מיניסטער]] |
|||
[[yo:Alákòóso àgbà]] |
|||
[[zh:总理]] |
|||
[[zh-min-nan:Siú-siòng]] |
|||
[[zh-yue:首相]] |
|||
نسخهٔ ۸ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۱۶:۱۸
نَخُست‌وزیر یا صَدر اَعظَم رئیس هیئت وزیران است. در کشورهای مشروطه پادشاهی و بیشتر کشورهای دارای حکومت جمهوری (جمهوری‌های پارلمانی و نیمه‌ریاستی) این مقام وجود دارد. اما در برخی از انواع حکومت جمهوری (جمهوری ریاستی) این مقام وجود ندارد و رئیس جمهور رئیس هیئت وزیران است.[۱]
در ایران
این مقام را در گذشته در ایران وزیر، صدر اعظم و رئیس‌الوزرا می‌گفتند. مقام نخست وزیری به معنای امروزی آن پس از مشروطه در ایران به‌وجود آمد. در نظام جمهوری اسلامی ایران پنج نفر به نخست‌وزیری رسیدند؛ مهدی بازرگان، محمدعلی رجایی، محمدجواد باهنر، محمدرضا مهدوی کنی و نهایتا میرحسین موسوی، ولی با بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ خورشیدی این مقام حذف شد و پس از آن رئیس جمهوری بالاترین مقام اجرائی و رئیس هیئت وزیران شد. واپسین نخست وزیر تاریخ ایران میرحسین موسوی بود.
اولین نخست وزیر پس از مشروطیت ایران میرزا نصرالله نائینی بود که در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ هم زمان با فرمان مشروطیت به مقام نخست وزیری رسید و در ۲۶ اسفند ۱۲۸۵ پس از ۷ ماه و دوازده روز استعفاء کرد.[نیازمند منبع] بلندترین زمان نخست وزیری در ایران با نزدیک به ۱۳ سال نخست وزیری در اختیار امیرعباس هویدا بوده‌است. وی در بهمن ۱۳۴۳ به عنوان نخست وزیر انتخاب جانشین حسنعلی منصور شد و در نیمه مرداد سال ۱۳۵۶ پس از ۴۶۰۳ روز برکنار شد.
جستارهای وابسته
منابع
 | این یک مقالهٔ خرد سیاست است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |