پروتئینوری

پروتئینوری (به انگلیسی: Proteinuria) يكي از بيماريهاي شايع و خطرساز براي كليه پروتئينوري مي‌باشد. و درصد بالايي از نارسايي كليه‌ها را به خود اختصاص داده است. پروتئينوري به معني وجود مقادير غيرطبيعي پروتئين در ادرار مي‌باشد. همانطوريكه اشاره شد كليه‌هاي سالم مواد زائد حاصله از سوخت و ساز را از بدن خارج مي‌كند. ولي از خروج مواد مورد نياز همانند پروتئينها و غيره جلوگيري مي‌كند كه اين امر نيز بستگي به سايز و شارژ مولكولهاي پروتئين دارد. بسياري از پروتئينها بزرگتر بوده و نمي‌توانند از فيلترهاي گلومرولولي عبور كنند. مگر اينكه كليه‌ها آسيب ديده باشند و از طرفي پروتئينهاي كوچكتر به راحتي از ديواره گلومرول عبور كرده اما دفع نمي‌شوند. بلكه به خاطر نياز بدن مجدداً در توبولهاي پروگزيمال جذب مي‌شوند و به خون برمي‌گردند. بنابراين پروتئينوري نشان دهنده آسيب به كليه‌ها مي‌باشد. لازم است بدانيم كه افراد طبيعي كمتر از 150 ميليگرم پروتئين و 30 ميليگرم آلبومين در روز از طريق ادرار دفع مي‌كنند. كه به دو صورت گذار و دائم خودنمايي مي‌كند. 1) پروتئينوري گذرا: به صورت موقتي و گذرا بوده و به نظر مي‌رسد عامل آن (تب، ورزشهاي سنگين، استرس روحي و مواجه بودن با سرماي شديد بوده و در اين حالت ميزان پروتئين دفعي نسبتاً كم بوده و معمولاً سريع بهبود مي‌يابد. 2) پروتئينوري دائم: به صورت دائمي بوده و مي‌توانند تظاهري از بيماريهاي كليوي يا يك بيماري سيستميك باشد و بسياري از بيماريهاي ديگر نيز مي‌توانند باعث گلومرونفريت (التهاب گلومرول) شده و در نهايت به پروتئينوري تبديل گردد كه مي‌توان به ديابت، پرفشاري خون و فرمهاي ديگر بيماري كليه اشاره كرد. تحقيقات نشان داده كه درجه و نوع پروتئينوري مي‌تواند وسعت آسيب به كليه را مشخص نمايد و همچنين پروتئينوري همراه با بيماري قلبي و عروقي نيز ديده شده است. بيماران ديابتي پرفشاري خون با سابقه خانوادگي در معرض خطر پروتئينوري مي‌باشند و اولين علامت آن وجود مقادير كم آلبومين (پروتئين) در ادرار است. از گروههاي پرخطر ديگر مي‌توان به افراد چاق و پير اشاره كرد. علائم پروتئينوري: وجود مقدار زياد پروتئين دفعي در ادرار ممكن است باعث كف‌آلود شدن ادرار شود و به علت خروج آب از عروق و احتباس آن در بافتها موجب تورم دستها، پاها و شكم مي‌شود و در مواردي ممكن است فرد بدون علامت پروتئينوري باشد. تشخيص = آزمايش ادرار تنها راه يافتن پروتئين در ادرار است. پيشگيري و درمان: با مشاهده اولين علامت مراجعه به پزشك و درمان علت زمينه‌اي ضروري است. براي افراد مبتلا به فشارخون و ديابت و يا هردو اولين اقدام كنترل فشارخون و ديابت مي‌باشد و در اين راستا اندازه‌گيري قندخون، رعايت رژيم غذايي، مصرف داروها، تمرينات ورزشي و محدوديت مصرف نمك و مواد پروتئين توصيه مي‌شود.

منابع

پایگاه مردم نو مركز مشاوره اطلاع‌رساني و بيماريابي انجمن حمايت از بيماران كليوي استان