گاه‌شمار تاریخ ژاپن

این فهرست یک فهرست ناقص است و ممکن است هیچگاه نتواند به استانداردهای کامل بودن دست یابد. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

قرن هشتم

سال	روز	رویداد
۷۱۰		امپراتریس گمه‌ای پایتخت را به هی‌جوکیو تغییر داد.
۷۱۲		نگارش کوجیکی به پایان رسید.
۷۱۳		دستور به استان‌ها برای ثبت اسناد فرهنگی و جغرافیایی که با عنوان فودوکی شناخته می‌شوند.
۷۱۸		فوجی‌وارا نو فوهیتو فرامین یورو را تالیف کرد.
۷۲۰		نگارش نیهون‌شوکی به پایان رسید.
۷۲۴		امپراتور شومو به سلطنت رسید.
۷۳۵		گنبو و کیبی نو ماکیبی در بازگشت از سفر چین نوشته‌های بودایی را با خود به همراه آوردند.
۷۴۱		امپراتور شومو در تمام کشور نیایشگاه‌های استانی برپا کرد.
۷۵۱		گلچین اشعار کایفوسو تکمیل شد.
۷۵۲		ساخت بودای بزرگ در تودای‌جی به اتمام رسید.
۷۵۴		سفر جیان‌ژنِ راهب از چین به ژاپن.
۷۵۷		فوجی‌وارا نو ناکامارو تلاش تاچیبانا نو نارامارو را برای تصاحب قدرت خنثی کرد.
۷۶۴		دسیسهٔ فوجی‌وارا نو ناکامارو و امپراتور جونین بر علیه امپراتریس کوکن به بار ننشست.
۷۸۱		امپراتور کامو به سلطنت رسید.
۷۸۴		پایتخت به ناگائوکاکیو تغییر کرد.
۷۸۸		سایچو راهب، ساخت نیایشگاه انریاکو-جی را به پایان برد.
۷۹۴		امپراتور کامو پایتخت را به هی‌آن‌کیو تغییر داد.

قرن نهم

سال	روز	رویداد
۸۵۸		فوجی‌وارا نو یوشی‌فوسا به عنوان نایب‌السلطنه انتخاب شد.

قرن دهم

سال	روز	رویداد
۹۲۳		افرادی از شیراگی (کره جنوبی کنونی) به ژاپن فرستاده شدند و بین دو کشور ارتباط بر قرار شد.

قرن یازدهم

سال	روز	رویداد
		راه و رسم سامورایی یا بوشیدو ظاهر شد.
۱۰۱۰		بطور تقریبی در این سال خانم موراساکی شیکیبو نوشتن قدیمی‌ترین کتاب داستان (داستان بلند دنیا) به نام گنجی مونوگاتاری را به پایان رساند.
۱۰۱۷		فوجیوارا میچی‌ناگا رئیس حکومت شد.

قرن دوازدهم

سال	روز	رویداد
۱۱۷۵		یک بودایی معروف فرقه ای به نام جودو از دین بودا جدا کرد و به تبلیغ آن پرداخت.
۱۱۶۷		تایرا نو کیوموری (تایرا از خاندان کیوموری) به حکومت رسید.
۱۱۸۰		شروع جنگ فوجی‌کاوا، اولین جنگ از سلسله جنگ های جنگ جین‌پی (۱۱۸۵–۱۱۸۰) بین خاندان تایرا و خاندان میناموتو
۱۱۸۳		جنگ کوریکاوا
۱۱۸۵		کنترل کشور از دست خاندان امپراتوری خارج شد و دو خاندان با قدرت سامورایی میناموتو و تایرا دست به یکی از شدیدترین و معروفترین مبارزات دوران وسطای ژاپن زدند. این مبارزات از سال ۱۱۸۵ میلادی که پایان دوران هیان است تا آغاز دوره کاماکورا که از سال ۱۱۹۲ شروع شد ادامه داشت. سرانجام خاندان میناموتو با شکست کامل خاندان تایرا در جنگ دانوئورا به پیروزی نهایی رسید.
۱۱۹۲		میناموتو نو یوریتومو رئیس خاندان میناموتو حکومت شوگونی یا نظامی یا حکومت شوگونی اول را در کاماکورا بنیاد نهاد و دوران کاماکورا آغاز گشت.

قرن سیزدهم

سال	روز	رویداد
۱۲۱۹		سومین فرمانروای سلسله میناموتو بنام میناموتو نو سانه‌تومو به قتل رسید و با مرگ وی حکومت به خاندان هوجو یعنی خاندان همسر میناموتو نو یوریتومو انتقال یافت این خاندان حکومت شوگونی را تا سال ۱۳۳۳ میلادی در کاماکورا حفظ کردند.
۱۲۲۱		شورش جوکیوبه وقوع پیوست و امپراتور وقت بنام جون توکو به جزیره ای تبعید شد. دلیل تبعید اختلافی بود که امپراتور بازنشسته به نام گوتوبا با خاندان حکومت هوجو پیدا کرده بود. علاوه بر امپراتور وقت دو امپراتور قبلی به نام های گوتوبا و تسوچی میکادو نیز تبعید شدند.
۱۲۴۴		نوشتن کتاب هیکه مونوگاتاری داستان خاندان تایرا به پایان رسید.
۱۲۷۴		اولین حمله مغول به ژاپن، جنگ بون‌ای بوقوع پیوست اما مغولان با مقاومت شدید جنگجویان ژاپنی مواجه شدند و نتوانستند به ژاپن نفوذ کنند.
۱۲۸۱		جنگ کوآن حملهٔ دوم مغول به ژاپن آغاز شد این بار توفان شدید به کمک جنگجویان ژاپنی شتافت و به مغولان خسارات بسیار سنگینی وارد کرد.

قرن چهاردهم

سال	روز	رویداد
۱۳۳۳		دوره کاماکورا پس از هفت قرن پایان یافت. و خاندان قدرتمند آشیکاگا روی کار آمد.
۱۳۳۴		قدرت حاکمیت تا حد زیادی به امپراتور برگشت.
۱۳۳۸		تاکائو‌جی آشی‌کاگا به فرمانروایی رسید و حکومت شوگونی دوم را عملاً بنیان نهاد. به علت قدرتمند شدن این شخص که در واقع رقیبی برای امپراتور به شمار می‌آمد ناآرامی‌ها و جنگ‌های داخلی در ژاپن شروع شد.
۱۳۹۲		جنگ‌های داخلی و ناآرامی‌ها به پایان رسید و حکومت‌های محلی به حکومت مرکزی مقتدری مبدل شدند.

قرن پانزدهم

سال	روز	رویداد
۱۴۰۴		رابطه تجاری ژاپن با چین آغاز شد. از این دوره مراسم چای (چانویو) و گل آرایی ایکه‌بانا شروع شد.
۱۴۶۷		در کیوتو شورشی روی داد که ۱۱ سال ادامه یافت و سبب تضعیف حکومت مرکزی و به وجود آمدن فرمانروایان محلی شد.

قرن شانزدهم

سال	روز	رویداد
۱۵۴۳		عده‌ای از اتباع کشور پرتقال به علت توفان وارد جزیرهٔ تانه‌گاشیما از جزیره های متعلق به استان کاگوشیما شدند و برای اولین بار تفنگ را به ژاپن آوردند.
۱۵۴۹		یک نفر از اتباع کشور اسپانیا به نام فرانسیسکو زاویر از طریق کیوشو، استان کاگوشیما دین مسیحیت را به ژاپن معرفی کرد.
۱۵۶۰		Battle of Okehazama: اودا نوبوناگا emerged victorious.
۱۵۸۲		Incident at Honnō-ji: Akechi Mitsuhide, an Oda general, betrayed اودا نوبوناگا at Honnō-ji and forced him to commit هاراکیری.
۱۵۹۲		تویوتومی هیده‌یوشی, acting as kampaku (regent) in lieu of Oda Nobukatsu, violently attacked جوسان.

قرن هفدهم

سال	روز	رویداد
۱۶۰۳		توکوگاوا ایه‌یاسو عنوان شوگون را از امپراتور گویوزئی دریافت کرد.
۱۶۰۵		توکوگاوا ایه‌یاسو به نفع پسر سومش توکوگاوا هیده‌تادا از قدرت کناره‌گیری کرد.
۱۶۱۴		محاصرهٔ اوساکا و پیروزی توکوگاوا ایه‌یاسو در برابر خاندان تویوتومی.
۱۶۲۳		توکوگاوا هیده‌تادا به نفع پسر بزرگ خود توکوگاوا ایه‌میتسو از قدرت کناره‌گیری کرد.
۱۶۳۵		فرمان ساکوکو در سال ۱۶۳۵ به منظور جلوگیری از خروج اتباع ژاپنی از کشور و ورود اروپایی‌ها صادر و کیفر سنگین برای گرویدن به مذهب کاتولیک معین شد.
		اعلام سیاست ملازمت نوبتی یا «سانکین کوتای» که بر اساس آن دایمیو‌ها مجبور بودند به نوبت در ادو اقامت کنند.
۱۶۳۷	۱۷ دسامبر	آغاز شورش شیمابارا در مخالفت با دایمیو ماتسوکورا کاتسوئیه به دلیل آزار مسیحیان و اخذ مالیات‌های گران.
۱۶۳۸	۱۵ آوریل	شکست آخرین نفرات بازمانده از شورش شیمابارا و سقوط قلعهٔ هارا در شیمابارا.
۱۶۴۲		بروز قحطی بزرگ دوران کانئی یا «کانئی‌نو دای‌کیکین» (به ژاپنی: 寛永の大飢饉) یکی از چهار قحطی بزرگ دوره ادو.
۱۶۵۱	۲۴ آوریل	مرگ توکوگاوا ایه‌میتسو و جانشینی پسر ده ساله‌اش توکوگاوا ایه‌تسونا.
		واقعهٔ کی‌آن: کودتای شکست‌خوردهٔ شماری رونین بر علیه شوگون‌سالاری توکوگاوا که توسط یوئی شوستسو و ماروباشی چویا طراحی شده بود.
۱۶۵۷		آتش‌سوزی بزرگ دوران مِه‌ئی‌رِکی یا «مِه‌ئی‌رِکی‌نو تای‌کا» (به ژاپنی: 明暦の大火). بیشتر از نیمی از شهر و قسمت‌هایی از قلعه ادو در اثر این آتش سوزی از بین رفت. تعداد کشته‌شدگان ۱۰۷٬۰۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود. این آتش سوزی به عنوان یکی از سه آتش‌سوزی بزرگ جهان و بزرگترین آتش سوزی در تاریخ ژاپن شناخته می‌شود.
۱۶۸۰		مرگ توکوگاوا ایه‌تسونا و جانشینی برادر کوچک‌ترش توکوگاوا تسونایوشی.
۱۶۸۲		آتش‌سوزی بزرگ دوران تِن‌نا یا «تِن‌نانو تای‌کا» (به ژاپنی: 天和の大火). تعداد کشته‌شدگان ۳۵۰۰ نفر برآورد می‌شود.
۱۶۹۸		آتش‌سوزی (بزرگ) چوکوگاکو یا «چوکوگاکو کاجی» (به ژاپنی: 勅額火事). تعداد کشته‌شدگان بیش از ۳۰۰۰ نفر برآورد می‌شود.

قرن هیجدهم

سال	روز	رویداد
۱۷۰۳		زمین لرزه،این زمین لرزه بنام گنروکو دای‌جیشین (به ژاپنی: 元禄大地震) نامیده می‌شود. تعداد کشته‌شدگان بیش از ۲۳۰۰ نفر برآورد می‌شود.
۱۷۰۴		آتش‌سوزی بزرگ، این آتش سوزی بنام گنروکو دای‌کا (به ژاپنی: 元禄大火) نامیده می‌شود.
۱۷۰۷		آتشفشان، بنام هواِیی دای‌فونکا (به ژاپنی: 宝永大噴火) نامیده می‌شود. در این سال کوه فوجی فوران کرد.
۱۷۰۹	۱۹ فوریه	Tsunayoshi died. His nephew Tokugawa Ienobu succeeded him as شوگون.
۱۷۱۲	۱۲ نوامبر	Ienobu died and was succeeded by his five-year-old son, Tokugawa Ietsugu, under the regency of the شوگون adviser Arai Hakuseki.
۱۷۱۴	۲۴ آوریل	The currency system and trade rules were reformed.
۱۷۱۶	۱۹ جون	Ietsugu died. توکوگاوا یوشیمونه, a great-grandson of توکوگاوا ایه‌یاسو, became shogun.
۱۷۳۲		قحطی، بنام کئوهو نو دای‌کیکین (به ژاپنی: 享保の大飢饉) نامیده می‌شود. این قحطی تا یکسال ادامه داشت.
۱۷۴۵		توکوگاوا یوشیمونه retired, leaving his public office to his eldest son Tokugawa Ieshige, although he maintained some influence in the affairs of state.
۱۷۶۰		Ieshige retired, leaving his office to his eldest son Tokugawa Ieharu.
۱۷۷۲		آتش‌سوزی بزرگ* بنام میوا نو تایکا (به ژاپنی: 明和の大火) نامیده می‌شود. تعداد کشته‌شدگان حدود ۱۴٬۷۰۰ نفر همچنین تعدادمفقود شدگان ۴۰۶۰ نفر برآورد شده‌است.
۱۷۸۲		قحطی، بنام تِن مِی نو دای‌کیکین (به ژاپنی: 天明の大飢饉) نامیده می‌شود. یکی از چهار قحطی بزرگ دوره ادو ست که ۵ سال ادامه داشته‌است.

قرن نوزدهم

سال	روز	رویداد
۱۸۰۶		آتش‌سوزی بزرگ، بنام یونکا نو تای‌کا (به ژاپنی: 文化の大火) نامیده می‌شود. تعداد کشته‌شدگان حدود ۱۲۰۰ نفر برآورد می‌شود.
۱۸۳۳		قحطی، بنام تِنپو نو دای‌کیکین (به ژاپنی: 天保の大飢饉) نامیده می‌شود. این قحطی به مدت ۴ سال ادامه داشت.
۱۸۵۵		زلزله، بنام آنسِی نو دای‌جیشین (به ژاپنی: 安政の大地震) نامیده می‌شود. قدرت زلزله ۶٫۹ ریشتر بود.
۱۸۵۹		سیل، سیل در اثر طغیان رود تاما بوجود آمده و در اثر آن آب‌راه تاماگاوا که یکی از آبراه‌هایی بود که آب آشامیدنی شهر ادو را تأمین می‌کرد، مسدود شد.
۱۸۶۲	۱۴ سپتامبر	Namamugi Incident: Four پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند subjects were attacked on the Tōkaidō for failing to pay proper respect to a دایمیو. One, a merchant named Charles Lennox Richardson, was killed.
۱۸۶۳	۲ جولای	Representatives of the Satsuma Province refused to turn over Richardson's killers or pay an indemnity for his death.
	۱۵ آگوست	Bombardment of Kagoshima: پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند seized three Japanese warships to put pressure on the Satsuma Province. The Satsuma fired in anger on the British, who responded by shelling the city for several days.
۱۸۶۸	۳ ژانویه	Chōshū and Satsuma forces occupied the Imperial household at کیوتو and persuaded امپراتور میجی to declare his restoration to full power.
	۲۴ ژانویه	Tokugawa Yoshinobu assembled an army to capture کیوتو and obtain the rescindment of the imperial restoration.
۱۸۷۳		Seikanron: The government debated the invasion of جوسان.

قرن بیستم

سال	روز	رویداد
۱۹۰۴	۸ فوریه	جنگ روسیه و ژاپن (۱۹۰۴ میلادی): Japan launched a surprise torpedo attack on the امپراتوری روسیه navy at Port Arthur.
۱۹۰۵	۵ سپتامبر	Russo-Japanese War: The Treaty of Portsmouth was signed, ceding some امپراتوری روسیه property and territory to Japan and ending the war.
۱۹۱۰		ژاپن قسمتی از خاک کره را اشغال کرد.
۱۹۱۴		ژاپن در جنگ جهانی اول وارد شد و طرفدار متفقین (انگلستان و آمریکا) و مخالف متحدین ( آلمان و کشورهای متحد این کشور) بود.
۱۹۱۸		جنگ جهانی اول به پایان رسید.
۱۹۲۳		زمین‌لرزه بزرگ کانتو به وقوع پیوست که تعداد کشته شدگان و ناپدیدشدگانش به بیشتر از ۴۲٬۰۰۰ نفر می‌رسد.
۱۹۲۶	۲۵ دسامبر	امپراتور تایشو درگذشت و امپراتور شووا جانشین او شد.
۱۹۳۱	۱۸ سپتامبر	ژاپن قسمتی از خاک چین را اشغال کرد و قسمت اشغال شده را مانشو نامید.
۱۹۳۳		ژاپن از سازمان ملل متحد کناره گرفت.
۱۹۳۷	۷ جولای	Japan launched the full scale invasion of Republic of China (1912–1949).
۱۹۳۸	۲۹ جولای	Battle of Lake Khasan: The armed forces of Japanese Manchukuo attacked the اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی military at Lake Khasan.
	۳۱ آگوست	Battle of Lake Khasan: The battle ended in a Japanese defeat.
۱۹۴۱	۱۳ آوریل	جنگ‌های مرزی شوروی و ژاپن: A Soviet-Japanese Neutrality Pact was signed.
	۷ دسامبر	جنگ جهانی دوم: The Japanese bombed پرل هاربر and thrust the ایالات متحده آمریکا into the war.
۱۹۴۵	۶ آگوست	بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی: The bombings began.
	۹ آگوست	Atomic bombings of Hiroshima and Nagasaki: The bombings ended.
	۱۶ آگوست	Soviet invasion of Manchuria: اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی armed forces landed on ساخالین.
	۱۸ آگوست	Soviet invasion of Manchuria: اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی amphibious forces landed in Korea.
	۲۰ آگوست	Soviet invasion of Manchuria: The اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی captured چانگچون, the capital of Manchukuo.
	۲۵ آگوست	Soviet invasion of Manchuria: The اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی captured ساخالین capital.
۱۹۴۶	۳ می	International Military Tribunal for the Far East: The prosecution began of Japanese leaders for war crimes.
۱۹۴۷		قانون اساسی جدید به مرحلهٔ اجرا گذاشته شد و ملت ژاپن طبق این قانون متعهد شد که از صلح و نظام دمکراتیک پشتیبانی کند.
۱۹۴۷		ژاپن از سلطهٔ مستقیم ایالات متحده آمریکا خارج شد.
۱۹۵۱		ژاپن در شهر سانفرانسیسکو قرارداد صلحی با ۴۸ کشور بست (پیمان سانفرانسیسکو) همچنین پیمان دفاع آمریکا از ژاپن در مواقع اضطراری به امضاء رسید.
۱۹۶۴	۱۰ اکتبر	بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۶۴: توکیو hosted the Olympics, marking the first time the Games were held in Asia.
	۲۴ اکتبر	1964 Summer Olympics: The Games ended.
۱۹۶۷		جزایر اوگاساوارا به ژاپن بازگردانده شد.
۱۹۶۸		Japan surpassed آلمان غربی to become the second largest economic power in the world.
۱۹۶۹	۱۸ ژانویه	Student protests against the Vietnam War and ایالات متحده آمریکا use of bases on Japanese soil culminated in a short-lived takeover of دانشگاه توکیو.
۱۹۷۰		یوکیو میشیما یکی از معروفترین و جنجالی‌ترین نویسندگان ژاپن خودکشی کرد.
۱۹۷۲		جزیرهٔ اوکیناوا به ژاپن برگردانده شد و ژاپن و چین رابطهٔ سیاسی برقرار کردند.
۱۹۷۴		Prime Minister Eisaku Satō, the first Asian to do so, accepted the جایزه صلح نوبل.
۱۹۹۱		پایان اقتصاد حبابی ژاپن، دههٔ گمشده.
۱۹۹۱		مترجم کتاب آیات شیطانی به زبان ژاپنی به قتل رسید.
۱۹۹۵		در کوبه زلزلهٔ شدیدی رخ داد و خسارات مالی و جانی سنگینی بر جای گذاشت.
۱۹۹۵	۲۰ مارس	حادثه حمله با گاز سارین در متروی توکیو
۱۹۹۷		مالیات ها از ۳ درصد به ۵ درصد افزایش یافت.

قرن بیست و یکم

سال	روز	رویداد
۲۰۰۳	۹ نوامبر	Japanese general election, 2003: The Democratic Party of Japan (DPJ) gained forty seats in the House of Representatives. The ruling Liberal Democratic Party (LDP) remained a plurality, but was forced to maintain its coalition with the New Komeito Party (NKP) and the New Conservative Party.
	۱۹ نوامبر	The Diet of Japan reelected the incumbent Prime Minister, Junichiro Koizumi of the LDP.
۲۰۰۵	۸ آگوست	The House of Councillors voted down a bill to break up and privatize Japan Post.
		Koizumi dissolved the House of Representatives and called new elections for September 11.
	۱۱ سپتامبر	Japanese general election, 2005: The LDP coalition acquired a two-thirds majority in the House of Representatives, enabling it to pass bills without the consent of the House of Councillors.
۲۰۱۱	۱۱ مارس	زمین‌لرزه و سونامی توهوکو ۲۰۱۱: An 8.9 earthquake and accompanying tsunami caused an estimated ¥25 trillion in material damage.
		حادثه اتمی فوکوشیما: The earthquake and tsunami caused a nuclear disaster in استان فوکوشیما

منابع

• پاسبان، محمد؛ یاماگوچی، ماسایو (۱۳۷۹). جشن‌ها و آیین‌های ژاپن همراه با گاه‌شماری رویدادها. تهران: نشر میترا. شابک ۹۶۴-۵۹۹۸-۶۱-۱.

• 佐藤, 信 (2008). 詳説日本史研究 (به ژاپنی). 山川出版社.