ناشنوایی

برای دیگر کاربردها، کری را ببینید.

ناشنوایی
تخصص	پزشکی گوش و حلق و بینی
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
دادگان بیماری‌ها	19942
سمپ	D034381

ناشِنَوایی یا کَری تحت دو عنوان طبقه‌بندی می‌شود.

• کاهش یا فقدان کامل ظرفیت شنوایی که به آن ناشنوایی (کری) میگوئیم.
• درک و شنیدن صداهای غیر طبیعی.

مانند دیگر اختلالات حواس بدن ممکن است ناشی از ابتلائات عمومی بدن باشد.

ناشنوایی

از دست دادن کامل شنوائی را ناشنوایی و یا کری، و کم شدن آن را کم‌شنوایی گویند. اختلال می‌تواند ابتلاء نسبت به تمام نوت‌های صدا باشد یا محدود به صداهای معینی است. اندازه گیری حد شنوائی مستلزم مطالعه این اختلالات با دستگاهای آدیومتر که به آن آدیومتری گویند.

شنوایی‌سنجی.

• ناشنوایی مادرزادی: به علت ناهنجاریهای وخیم گوش میانی یا داخلی که قابل برگشت نباشد.

یا اگر عصب کوکلئر نباشد یا پیشرفت انهدامی و فساد در مراکز عصبی شنوایی در کار باشد که بطور جلوگیری‌ناپذیری همراه با لالی و گنگی است زیرا کودک با غریزه تقلیدی صحبت کردن را یاد می‌گیرد بطوریکه صداهای دیگران را بشنود.

• ناشنوایی اکتسابی: دو نوع دارد. بنابر محل ابتلاء که محرومیت از شنوائی را تعیین می‌کند.
  1. ناشنوایی انتقالی: بعلت ضایات مجرای گوش خارجی یا گوش میانی و عناصر آن.
  2. ناشنوایی درکی: اگر درپی ضایعات دستگاه گوش داخلی کانال‌های نیمه حلقوی که شامل دستگاه درک یا راههای عصبی که از آنها عمل انتقال امواج صوتی به قشر مغز هدایت می‌گردند.

علل شایع در ناشوایی انتقالی

• پیشرفت و فرایند التهابی حاد یا مزمن گوش میانی (اتیت حاد، اتیت مزمن ماستوئیدیت)
• ضایعه پرده گوش، سوراخ شدن یا التهاب یا سیکاتریس پس از شنیدن صدای شدید
• انسداد مجرای استاش

علل شایع در ناشنوایی درکی

مبدا ناشنوایی درکی که منشاء آن پیچال (لابیرنت) باشد.

• شکستگی
• عفونت، تیفوس، مالاریا، گریپ
• مسمومیت مزمن (الکل-کنین، آسپرین، استرپتومایسن)
• مسائل عروقی، تصلب شرائین گوش داخلی
• ناشنوایی حرفه‌ای که بیمار مدام در معرض صداهای شدید قرار گیرد.(در کارخانه‌ها، آهنگریها، کارکنان هواپیمایی)
• ناشنوایی پیری که نزد افراد پیر به علت تصلب شرائین گوش داخلی، پیشرفت و فساد عضو کورتی است که خاص دریافت ارتعاشات صدا است.

بررسی دقیق علل ناشنوایی و اختلالات انتقالی و درکی مثلا اتواسپونژیوز که پشرفت و فرایند ناشی از بدی تغذیه ناحیه یا دیستروفی کپسول استخوانی کانال نیمه حلقوی یا سختی و سفتی ثانوی مفصل میان‌رکابی (استخوان گوش میانی) و پیچال است، ابتلای خیلی شایعی که نزد زن ظاهر می‌گردد و با خاصیت ارثی خیلی واضح نمایان می‌گردد. این ابتلاء تدریجاً به سمت کری کامل پیشرفت می‌کند ولی خوشبختانه با عمل جراحی صدا را برای بیمار بر می‌گرداند.

• ضایعه عصب کلئر (ورم عصب یا نورین عفونی، تومر) که اصوات بوسیله عضو به مرکز صدا منتقل می‌شود.
• ضایعه مستقیم مراکز صوتی واقع در بصل النخاع (بولب) و قشر مغزی تغییر شکل یافته و یا درک آگاهانه انتقال می‌یابند.

این ضایعات را در تومرهای مغز و خونریزی‌های مغزی می‌توان دید.

خلاصه علل ممکنه ناشنوایی زیاد و گوناگون هستند. سن، ضربه‌های مختلف، عفونتهای مزمن همراه با اختلالات تعادل، در محیط زندگی، که با آزمایشهای متعدد می‌توان به نتیجه کامل رسید. ناشنوایی یک جانبه نزد کودک را از یادگارهای اتیت می‌توان تشخیص داد. ناشنوایی دو جانبه فرد مسن را تصلب شرائین می‌توان تصور کرد یا اختلال گردش خون در سطح پیچال(لابیرنت) که کار متخصص است. خیلی از ناشنوایی‌ها را می‌توان مراقبت کرد. جراحی نوین قادر به اعمال مفیدی است و همچنین با پروتزهای خیلی ظریف میتوام بیمار را از ناشنوایی مطلق نجات داد.

صداهای داخلی گوش بدون وجود خارجی

شنیدن اصواتی که در حقیقت وجود خارجی ندارند و بیمار آنها را می‌شنود نباید تحت این عنوان ادراکات خیالی را که مبداء آنها در مغز نام ببریم. منظور اختلالات روانی حسی در حالیکه دستگاه شنوایی کاملا سالم است.

• صدای وز وز حشره
• صدای صدف گوش ماهی
• صدای ریزش آب
• اصوات مختلف سوت لوکومتیو، صدای زنگ ساعت
• با حدت کمتر: هیاهو، همهمه، غلغله، ولوله سرو صدا زمزمه که خیلی مزاحم و گاهی به مانند خود ناشنوایی است.

این اختلال شایعی است در بیماریهای گوش خارجی، میانی یا داخلی. شاید بعلت جسمی خارجی یه گرفتگی گوش بوسیله جرم. غالبا ضایعات گوشی را همراه و با سختی استخوانهای کوچک، تصلب مجرای استاش می‌بینیم. در ضایعات پیچال(لابیرنت) همراه و با سرگیجه‌اند. هم چنین در انقباضات عروقی مویرگهای کوچک گوش دیده می‌شود. این انقباضات بعلت اختلاتلات گردش خون نزد آنها که دچار تصلب شرائین، نقرس، ضایعات گوش داخلی و مسمومیت‌های داروئی (کنین) و در حرفه‌های معینی (غواص‌ها) یا پس از ضربه معینی اکنوفنی مشاهده می‌شود.

درمان‌ها هم همان درمانهای سببی است. که باید گرفتگی گوش را از بین برد در غیر این صورت داروهای معینی که مسکن خوبی هستند برای پدیده نامطلوب مورد استفاده قرار می‌دهند.

اختلالات ناشنوایی

اختلال شنوایی ممکن است به دلایل مختلف به وجود بیاید، وجود جسم خارجی در مجرای گوش یا به علت تورم و عفونت در گوش میانی باشد که در این صورت، صداها به گوش داخلی نمی‌رسند و به آن، کری انتقالی می‌گویند. در اثر تخریب سلول‌های درک اصوات حس صدا از بین می‌رود که به آن کری عصبی گفته می‌شود، کری ممکن است مادر زادی مثل سیفلیس مادر زادی، سرخجه مادر، استعمال بعضی از داروها در دوران بارداری یا بدفرمی اعضای شنوایی به علت آسیب‌های دوران جنینی و زایمان باشد. در مدل اکتسابی، یکی از مهم‌ترین علل، عفونت‌های گوش میانی است که اکثرا بعد از بیماری‌های عفونی مخصوصاً سرخجه و تیفوئید به وجود می‌آید، با سنجش شنوایی در کودکان مانند اعمال بازتابی طبیعی که کودک با شنیدن صدا به طرف آن برمی‌گردد و همچنین از طریق بازی با کودک و بالاخره انجام ادیومتری هر گوش به طور جداگانه می‌توان به میزان شنوایی یا اختلال آن پی برد.

انواع اختلالات ناشنوایی

درمورد نقص شنوایی، تعریف‌ها و دسته بندی‌های زیادی صورت گرفته‌است. شایع‌ترین این دسته بندی‌ها آن است که، مبتلایان را به دوگروه "ناشنوا" و "کم‌شنوا" تقسیم می‌کند. این طبقه‌بندی جز در مواردی که متخصصان، تعریف‌های متفاوتی از آن ارائه می‌دهند، نسبتا ساده‌است. معمولا دو نوع ناشنوایی وجود دارد:

ناشنوایی ادراکی

این نوع که ناشی از اختلال حلزون یا عصب شنوایی است، ناشنوایی عصبی و اکتسابی نیز گفته می‌شود.

ناشنوایی هدایتی

ناشنوایی هدایتی که ناشی از اختلال مکانیسم‌های گوش میانی برای انتقال صوت به داخل گوش است

Disability-adjusted life year for hearing loss (adult onset) per 100,000 inhabitants in 2002.

  no data

  less than 150

  ۱۵۰–۲۰۰

  ۲۰۰–۲۵۰

  ۲۵۰–۳۰۰

  ۳۰۰–۳۵۰

  ۳۵۰–۴۰۰

  ۴۰۰–۴۵۰

  ۴۵۰–۵۰۰

  ۵۰۰–۵۵۰

  ۵۵۰–۶۰۰

  ۶۰۰–۶۵۰

  more than 650

نقص شنوایی در کودکان

از نقص شنوایی در کودکان زمانی می‌شود حرف زد که بنا به دلایلی مثل بدکاری گوش یا اعصاب مربوط به آن، در شنیدن اصوات محیطی با مشکل مواجه باشد. قابل قبول ترین تعاریفی که منعکس کننده نظریات متخصصان تربیتی است، تعاریفی است که توسط کمیته اجرایی کنفرانس مدیران آموزشی مخصوص ناشنوایان، به وجودآمده‌است. به شرح این تعاریف می‌پردازیم.

نقص شنوایی

یک اصطلاح ژنریک است که نشان دهنده آن عده از ناتوانایی‌های شنوایی است که ممکن است درجات شدت و ضعف آن بین خفیف تا عمیق در حال تغییر باشد. نقص شنوایی، شامل دو گروه فرعی ناشنوا و کم‌شنوا می‌باشد.

ناشنوا

به فردی گفته می‌شود که اختلال شنواییش از روند پردازش موفقیت‌آمیز اطلاعات کلامی که از طریق شنیدن(چه با سمعک و چه بدون سمعک) به دست می‌آید، جلوگیری می‌کند.(البته در ایران حدودایکصد هزار ناشنوا وجود دارد)

کم‌شنوا

به کسی گفته می‌شود که به‌طور کلی با استفاده از وسایل کمک‌شنوایی بتواند از باقی‌مانده شنوایی خود در پردازش و فرایندسازی اطلاعاتی که از طریق شنیدن به دست می‌آورد، استفاده کند.

نکته‌ای ضروری است و آن این که رابطه نزدیکی بین فقدان شنوایی و عقب‌ماندگی ذهنی در رشد زبان وجود دارد. به همین دلیل متخصصان تاکید زیادی به زمان شروع نقص شنوایی دارند. نقص شنوایی هرچه زودتر در کودک ایجاد شود، رشد زبان در او بیشتر مورد صدمه قرار خواهد گرفت. به همین دلیل متخصصانی که با کودکان مبتلا به نقص شنوایی کار می‌کنند اغلب اصطلاحاتی نظیر ناشنوایی مادرزادی(یعنی آنها که هنگام تولد ناشنوا هستند) و ناشنوایی غیرارثی(یعنی آنها که مدتی بعد از تولد به ناشنوایی دچار می‌شوند) استفاده می‌کنند. دو اصطلاح دیگر که اغلب در زمینه یادگیری زبان این کودکان به‌کار می‌روند عبارتند از: ناشنوایان قبل از فراگیری زبان: یعنی اینکه در زمان تولد یا اینکه در اوایل زندگی و قبل از اینکه زبان یا گفتار رشد کند، رخ می‌دهد. ناشنوایان بعد از فراگیری زبان: یعنی ناشنوایی بعد از رشد زبان و گفتار به وجود می‌آید. متن صفحه.

جستارهای وابسته

• دانشگاه گالودت، کهنترین دانشگاه ناشنوایان جهان

منابع

• دائره المعارف پزشکی، موئلف: دکتر عبداللطیف حویزی