تنور

برای دیگر کاربردها، تنور (صدا) را ببینید.

تنور

تَنور (عربی: تنور، اردو: تندور) یک نوع فِر (اُجاق) استوانه‌ای شکل گِلی است که در پخت و پز استفاده می‌شود. تنور در کشورهای جمهوری آذربایجان، هندوستان، ترکیه، ایران، ارمنستان، پاکستان، ازبکستان، افغانستان، بالکان، خاورمیانه، آسیای میانه و همچنین برمه و بنگلادش برای پخت نان استفاده می‌شود.

ریشه‌شناسی

در زبان اَکَدی «تی‌نورو» آمده چون ریشه ٔلغت مزبور در هیچیک از زبان‌های سامی اصلی نیست، ممکن است متوجه فرضیه لغویان مسلمان راجع به ایرانی بودن اصل لغت شد. فرانکل (Fraenkel) بر آنست که لغت عربی تنور از آرامی به عاریت گرفته شد. در آرامی «تنورا» و در عبری «تنور» به تشدید دوم آمده، فرانکل گوید لغت آرامی خود از منشاء ایرانی است. در اوستا (نسک وندیداد) کلمه «تنورا» آمده و در پهلوی بصورت «تنور» بمعنی اجاق طبخ ... با این حال لغت مزبور بنظر می‌رسد نه ایرانی باشد و نه سامی، ولی ایران‌شناسان آن را از مأخذ سامی دانسته‌اند. آنچه قریب به حقیقت بنظر می‌رسد آنست که کلمه ٔ مزبور متعلق است به ملت ماقبل سامی و ماقبل هندواروپایی مقیم ناحیه‌ای که بعدها ایرانیان و سامیان جای آنها را گرفتند و این کلمه را به همان معنی اصلی پذیرفتند.

منابع

• لغتنامۀ دهخدا، سرواژۀ "تنور"
• هند: غذا & آشپزی، انتشارات New Holland، لندن، ۲۰۰۷