کرتیان

Kartids سلسله آل کرت / کرتیان
۶۴۳/1244–۷۸۳/1383
وضعیت	پادشاهی
پایتخت	هرات
دین(ها)	اسلام
امیر
• ۶۴۳–۶۷۶	شمس‌الدین محمد
• ۶۷۷–۷۰۵	رکن‌الدین کهین
• ۷۰۵–۷۰۶	فخرالدین
• ۷۰۷–۷۲۹	غیاث‌الدین
• ۷۲۹–۷۳۰	شمس‌الدین محمد
• ۷۳۰–۷۳۲	ملک حافظ
• ۷۳۲–۷۷۱	معزالدین حسین
• ۷۷۱–۷۸۳	غیاث‌الدین
تاریخ
• بنیان‌گذاری	۶۴۳/1244
• فروپاشی	۷۸۳/1383
پیشین پسین - -

آل کرت (۶۴۳-۷۸۳ق). عنوان سلسله‌ای از امرا که از حدود ۶۴۳ تا ۷۸۳ق در خراسان استقلال داشته‌اند.

تاریخچه

اوّلین امیر این سلسله و در واقع مؤسس آن ملک شمس‌الدین محمد بن ابوبکر نام داشته و نسب او به سلاطین غور می‌پیوسته‌است.

مرکز امارت این خاندان در هرات بوده و مجموعاً هشت تن از آنها در خراسان امارت کرده‌اند.

آل‌کرت طبقه‌ای از ملوک شرق ایران از نژاد غوریان که از ۶۴۳ تا ۷۹۱ ه‍.ق. حکومت رانده‌اند و پایتخت آنان هرات بود.

فرمانروایان

سرسلسلهٔ این دودمان شمس‌الدین محمد دخترزادهٔ ملک رکن‌الدین، و او بزمان جدّ خویش رکن‌الدین یکی از سران سپاه و از مقربین چنگیزخان بود (۶۴۳–۶۷۶)، و پس از او رکن‌الدین کهین پسر شمس‌الدین محمد بجای او نشست (۶۷۷–۷۰۵)، و بعد از رکن‌الدین کهین پسر او فخرالدین بمقام پدر رسید (۷۰۵–۷۰۶)، چهارمین فرمانروای این سلسله غیاث‌الدین پسر فخرالدین است (۷۰۷–۷۲۹)، و پنجمین آنان شمس‌الدین محمد (۷۲۹–۷۳۰)، ششمین ملک حافظ (۷۳۰ –۷۳۲) و هفتمین این دوده معزالدین حسین است (۷۳۲–۷۷۱)، و پس از او پسرش غیاث‌الدین جای پدر گرفت (۷۷۱–۷۸۳)، و او را امیرتیمور گورکان مغلوب کرده و با پسر به ماوراءالنهر فرستاد و در آنجا در ۷۸۷ بامر او بقتل رسیدند و سلسلهٔ آل‌کرت منقرض گردید.

منابع

• افغانستان در پنج قرن اخیر نوشته میر محمد صدیق فرهنگ