زمان خورشیدی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
WikitanvirBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز r2.7.1) (ربات افزودن: kk:Орташа күн уақыты
AvocatoBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز r2.7.1) (ربات: افزودن simple:Solar time
خط ۵۴: خط ۵۴:
[[ro:Timp solar]]
[[ro:Timp solar]]
[[ru:Среднее солнечное время]]
[[ru:Среднее солнечное время]]
[[simple:Solar time]]
[[sk:Slnečný čas]]
[[sk:Slnečný čas]]
[[sl:Sončev čas]]
[[sl:Sončev čas]]

نسخهٔ ‏۳ آوریل ۲۰۱۲، ساعت ۲۳:۳۶

در سیاراتی مانند زمین که حرکتی پسرونده دارند، روز نجومی کوتاه‌تر از روز خورشیدی است. در زمان ۱، خورشید و ستارگان هر دو در بالای سر قرار می‌گیرند. در زمان ۲، سیاره ۳۶۰ درجه چرخیده و دوباره ستارگان در بالای سر قرار گرفته‌اند (از ۱ به ۲ = یک روز نجومی). اما تا مدت کمی بعد یعنی تا زمان ۳ خورشید دوباره در بالای سر قرار نمی‌گیرد (از ۱ به ۳ = یک روز خورشیدی). به زبان ساده‌تر از زمان ۱ تا زمان ۲ زمین یک دور کامل می‌چرخد. اما بخاطر زاویه مورد نیاز برای بازگشت به حالت ۱ از زمان ۱ تا زمان ۳ طول می‌کشد که دوباره به زمان ظهر بازگردیم.

زمان خورشیدی (به انگلیسی: Solar time) زمانی است که بوسیله خورشید اندازه‌گیری می‌شود. یکای این اندازه‌گیری روز است که بر پایه طلوع و غروب روزانه خورشید است و کهن‌ترین روش اندازه‌گیری برای بشر بوده است.

این زمان را به روش‌های گوناگونی می‌توان اندازه گرفت. برای نمونه موقعیت ظاهری خورشید در کره آسمان (کره‌ای فرضی است که با زمین هم‌مرکز است و شعاع بسیار زیادی دارد). زمان‌های محلی را نیز می‌توان با طول جغرافیایی بدست آورد.

زمان خورشیدی ظاهری

زمان خورشیدی ظاهری را می‌توان با حرکت خورشید اندازه گرفت. پایه این اندازه‌گیری، فاصله زمانی‌ست که خورشید در یک روز دارد. این فاصله زمانی را می‌توان با ساعت خورشیدی یا فاصله بین دو نیم روز بدست آورد.

طول روز در زمان خورشیدی ظاهری ثابت نیست و در طول سال تغییر می‌کند و در کل ۱۶ دقیقه انحراف از میانگین در فصل‌های مختلف را ایجاد می‌کند. این انحراف به دو دلیل رخ می‌دهد:

  1. از آنجا که مسیر گردش زمین بدور خورشید بیضی است نه دایره، در فصل‌های مختلف طول روز متفاوت است و هنگامی که زمین به خورشید نزدیکتر است (حضیض) تندتر و زمانی که از آن دور است (اوج) کندتر حرکت می‌کند.
  2. بدلیل کج بودن محور زمین، می‌توان اینگونه فرض کرد که خورشید روی دایرةالبروج نسبت به استوا کج حرکت می‌کند. از این رو در هنگام اعتدال بهاری (نوروز) و اعتدال پائیزی (مهرگان)، خورشید بدلیل زاویه‌دار بودن با استوا، کندتر از سرعت میانگین حرکت می‌کند و در روز نخست زمستان و تابستان، خورشید موازی با استوا خواهد بود و سرعتش بیشتر از میانگین خواهد بود.

زمان خورشیدی میانگین

این گونه زمان خورشیدی، میانگینی را بر پایه کره آسمان از طول یک روز می‌دهد می‌دهد که در همه فصل‌های سال ثابت است.

بدلیل شتاب جزر و مدی بین زمین و ماه این مقدار میانگین، در هر سده یک چهارم هزارم ثانیه افزایش می‌یابد.(ماه شتاب زمین را کندتر و زمین شتاب ماه را زیادتر می‌کند)

اختلاف بین زمان خورشیدی ظاهری و زمان خورشیدی میانگین را معادله زمان می‌گویند.

جستارهای وابسته

منابع