غواصی فنی

یک غواص فنی در طول توقف برداشت فشار.

غواصی فنی اصطلاح غواصی فنی را نخستین بار مایکل مندونو که سردبیر مجله غواصی آکواکورپس (در حال حاضر از بین رفته)بود بکار گرفت.

اما مفهوم اصطلاح غواصی فنی درگیر شدن غواصان در برخی فعالیتهای غواصی است که معمولا فراتر از محدودیتهای مجاز غواص تفریحی برشمرده میگردند به عنوان مثال در غواصی فنی برای رسیدن به عمق دلخواه غواصان از محدوده مجاز عمق (۴۲ متر) پا فراتر می گذارند.

غواصی فنی (که گاهی به عنوان غواصی تکنیکال نامیده می شود)غواصی است که بیش از غواصی تفریحی نیاز به آموزشهای پیشرفته، تجربه گسترده، تجهیزات تخصصی و اغلب تنفس گازهای دیگر تنفسی غیر از هوا و یا نایتروکس دارد.

تعریف غواصی فنی

برخی از اختلاف نظر های حرفه ای در این میان وجود دارد. تا همین اواخر ،استفاده از نایتروکس درغواصی، غواصی فنی در نظر گرفته می شد، اما برخی می گویند که غواصی فنی هر نوع از غواصی است که ریسک بالاتری نسبت به غواصی تفریحی دارا است. با این حال، برخی از مدافعان معتقدند که باید به غواصی که به درون محیط های سرپوشیده نفوذ میکند باید غواص فنی اتلاق کرد و برخی دیگر به دنبال تعریف غواصی فنی صرفا در محدوده غواصی مورد نیاز به برداشت فشار هستند.

به هر حال حتی کسانی که در تعاریف گسترده ای از غواصی فنی به توافق نظر رسیده اند، ممکن است در تعریف مرزهای دقیق میان غواصی فنی و تفریحی اختلاف نظرهائی داشته باشند.

یکی از مواردی که بر اساس آن و به طور کلی توافق شده است آن است که هر غوصی که در آن پارامترهائی مانند وجود سقف بالای سر مانع از امکان بالا آمدن عمودی امن و صعود مستقیم به سطح آب گردد باید خارج از محدوده غواصی تفریحی در نظر گرفته شود. بنابر این غواصی در چنین محیطهائی نیاز به آموزش های تخصصی همراه با صدور گواهینامه های پیشرفته دارد که شامل موارد زیر می باشد :

غواصیهای نیازمند به برداشت فشار(که در آن جذب گاز نیتروژن در بافت های بدن غواص مانع صعود امن و مستقیم و بدون توقف برداشت فشار میگردد)

غواصی در غار،آبهای یخ زده و یا کشتیهای غرق شده(که نفوذ در محل مورد نظر (در یک غار و یا کشتی غرق شده و یا در زیر یخ) مانع صعود مستقیم به سطح میگردد)

• انجمن مربیان حرفه‌ای غواصی PADI، که بزرگترین آژانس آموزشی غواص تفریحی در جهان است،غواصی فنی را اینگونه تعریف میکند:

"نوعی دیگر از غواصی که در آن غواصان نیاز به اموزشهای خاص داشته و فراتر از محدودیت های تفریحی غواصی میکنند.غواصی فنی بیشتر به عنوان فعالیتی است که شامل یک یا بیشتر از موارد زیر میگردد:غواصی فراتر از عمق ۴۰ متر/۱۳۰ فوت،نیاز به توقف در مرحله رفع فشار، غواصی در محیط های سرپوشیده فراتر از ۱۳۰ فوت خطی از سطح و یا استفاده از مخلوط های گازی متعدد".

• سازمان ملی اقیانوسی و جوی NOAA غواصی فنی را اینگونه تعریف می کند : "غواصی فنی واژه ای است مورد استفاده برای توصیف تمامی روش های غواصی که بیش از محدودیت های تحمیل شده بر عمق و یا زمان غوطه وری غواصی تفریحی اعمال میگردد.غواصی فنی اغلب مستلزم استفاده از مخلوط گاز ویژه تنفسی (به غیر از هوای فشرده)است. نوع مخلوط گاز استفاده شده با درنظر گرفتن حداکثر عمق، یا طول زمانی که غواص در نظر دارد در زیر آب باقی بماند تعیین می شود در حالی که بیشترین عمق توصیه شده برای غواصی تفریحی ۱۳۰فوت است،غواصان فنی ممکن است در محدوده میان ۱۷۰ تا ۳۵۰ فوت و گاهی اوقات حتی عمیق تر غواصی.در غواصی فنی تقریبا همیشه نیاز به یک یا چند "توقف" اجباری رفع فشار پیش از بالا آمدن به سطح دارد و پس از صعود غواص نیازمند مراقبتهای خاصی است".

غواصی فنی

Activity	Recreational	Technical
غواصی عمیق	Maximum depth of ۴۰ متر (۱۳۰ فوت)	Beyond ۴۰ متر (۱۳۰ فوت)
غواصی برداشت فشار	No decompression	Decompression diving
غواصی با گازهای مخلوط	Air and نایتروکس	ترای میکس, هلیوکس, هالی ایر and هایدروکس
تبادل گازها	Single gas used	May switch between gases to accelerate decompression and/or "travel mixes" to permit descent carrying hypoxic gas mixes
غواصی در کشتیهای غرق شده	Penetration limited to "light zone" or ۳۰ متر (۱۰۰ فوت) depth/penetration	Deeper penetration
غواصی در غار	Penetration limited to "light zone" or ۳۰ متر (۱۰۰ فوت) depth/penetration	Deeper penetration
غواصی در آبهای یخ زده	Some agencies regard ice diving as recreational diving;PADI others as technical diving.NAUI
دوباره تنفسگرs	Some agencies regard use of semi-closed rebreathers as recreational diving;PADI others as technical diving.NAUI
غواصی انفرادی	Recreational diving requires buddy system	Solo diving

عمق

در غواصی فنی ممکن است غواصی در عمقی عمیق تر نسبت به محدوده ۱۳۰ فوتی (۴۰ متری) یا غواصی در محیطی سربسته بدون هیچ دسترسی مستقیم به سطح و یا نفوذ نور طبیعی انجام گردد. چنین محیط هایی ممکن است شامل غارهای آب شیرین و آب شور و درون کشتیهای غرق شده باشد. در بسیاری از موارد غواصی فنی نیاز است تا غواص برای رفع فشار برنامه ریزی نموده و در طول صعود به سطح تعدادی توقف برداشت فشار داشته باشد.

همچنین غواصی فنی و تنفس هوا در عمقهای زیاد میتواند اختلالتی مانند بی حسی و خواب الودگی نیتروژن نیتروژن نارکوسیس که به طور معمول در عمق ۱۰۰ فوت (۳۰ متر) یا بیشتر بروز نموده و یا خطر مسمومیت اکسیژن بر اساس بالا رفتن فشار نسبی اکسیژن در مخلوط تنفسی را افزایش دهد. به همین دلیل در غواصیهای فنی اغلب از مخلوط های دیگر تنفسی استفاده میگردد.

این عوامل باعث افزایش سطح ریسک شده ونیاز به آموزشهای لازم را برای غواصی فنی به مراتب فراتر از آنچه که مورد نیاز برای غواصی تفریحی است می نماید.این یک تعریف نسبتا محافظه کارانه از غواصی فنی است.

عدم توانایی صعود به طور مستقیم

در غواصی فنی یا معادل آن ممکن است غواصی در محیط هائی که در آن غواص با خیال راحت نمی تواند به طور مستقیم به سطح بازگردد انجام شود و یا به علت نیاز به رفع فشار ملزم به توقف های اجباری برداشت فشار گردد.در این شکل از غواصی اتکای بسیار بیشتری بر تجهیزات غواصی و آموزش غواصی شده چراکه غواص باید تا زمان ایمن صعود در زیر آب باقی بماند.

توقف برداشت فشار

شناوری آزاد در توقف برداشت فشار.

غواص در پایان هر غوص طولانی یا عمیق ممکن است نیاز به انجام توقف برداشت فشار برای جلوگیری از بیماری بیماری تراکم زدائی داشته باشد.زیرا گازهای بی اثر در سوخت و ساز بدن در گازهای تنفسی غواص، مانند نیتروژن و هلیوم، به بافت های بدن زمانی که تحت فشار بالا هستند در طول مرحله عمیق غواصی به هنگام استنشاق جذب بافتها میگردند.

این گازهای حل شده را باید به آرامی از بافت های بدن و با "توقف" در اعماق مختلف در طی صعود به سطح آزاد نمود.در سال های اخیر،غواصان فنی به خطرهای تهدید کننده با افزایش عمق پی برده اند و از توقف های برداشت فشار برای کاهش خطر تشکیل حباب قبل از صعود به سطح با استفاده از الگوهای علمی برداشت فشار مانند الگوی مدرج کاهنده حباب که از روشهای سنتی جدولهای غواصی بسیار ایمن تر و کارآمدتراست بهره میبرند.

غواصان فنی مخلوط های گازی تنفسی مانند نایتروکس را در قسمت شروع و پایان غوص تنفس میکنند. برای جلوگیری از حالت بی حسی و خواب الودگی نیتروژن در حالی که در حداکثر عمق قرار دارند از تری میکس که در آن هلیم به جای نیتروژن در مخلوط تنفسی غواص گنجانده شده است استفاده میکنند و سپس در طی توقف رفع فشار در آبهای بسیار کم عمق از اکسیژن استفاده می شود.

سقف فیزیکی

وجود فضای سرپوشیده و عدم امکان رسیدن مستقیم به سطح در فعالیتهای زیر سقف فیزیکی بوجود می آورد:

• غواصی غار - نفوذ و غواصی درون غارها.
• غواصی عمیق - غواصی در عمقهای بسیار زیاد.
• غواصی درآبهای یخ زده - غواصی در زیر سطوح یخ.
• غواصی درکشتیهای غرق شده - غواصی و نفوذ به درون بدنه کشتیهای غرق شده.

دید بسیار محدود

غواصی فنی ممکن است در آبهائی که در آن چشم انسان میدان دید مناسبی ندارد و یا بر اثر شرایطی خاص، نور بسیار کم است انجام گردد.از همین رو نیاز به دانش و مهارت گسترده و به کارگیری آن در چنین محیطی که اغلب ترکیبی از دید کم و جریان زیاد آب باعث دشواریهای متعددی می شود بوده وازهمین رو غواصی فنی را فوق العاده مخاطره آمیز مینماید.

اگرچه گواهی نامه های تخصصی استاندارد شده ای برای غواصی در محیطهائی با دید بسیار محدود وجود ندارد اما برخی از مربیان خود دوره های آموزشی سفارشی خود را برای کمک به دیگران برای راحت تر کردن غواصی در چنین شرایطی ارائه نموده اند.

انجمن مربیان حرفه‌ای غواصی (PADI) اجازه می دهد تا مربیان آن نسبت به شرایط مورد نیازخود (مانند دید محدود) به پژوهش ، تهیه راهکارها و ارائه طرح درس دوره های تخصصی متمایز نموده و آن دوره تخصصی را به عنوان "تخصص متمایز" به مراکز پژوهشی انجمن مربیان حرفه‌ای غواصی ارجاع داده تا پس از تایید برای آموزش دادن آن تخصص به دانشجویان خود مجوز آموزشی کسب نمایند.

مخلوط گازها

غواصان فنی برای انجام غواصی در فیلیپین آماده میشوند.

غواصی فنی ممکن است با استفاده از مخلوطی از گازهای تنفسی به غیر از هوا مانند trimix، هلیوکس و هلی ایر. تنفس هوای معمولی (با ۲۱ درصد اکسیژن) در اعماق بیشتر از ۱۸۰ فوت (۵۵ متر) خطر مسمومیت با اکسیژن را دارا و مرگبار است. اولین نشانه مسمومیت اکسیژن معمولا تشنج بدون هشدار است که معمولا به مرگ می انجامد،البته گاهی اوقات غواص ممکن است علائمی هشدار دهنده قبل از تشنج حس کند که می تواند: توهم شنوایی و بصری، حالت تهوع، انقباض ناگهانی (به خصوص در صورت و دستها)، تحریک پذیری و نوسانات خلق و خوی و سرگیجه باشد. همچنین با افزایش فشار و عمق نیتروژن تبدیل به مخدر میشود و در نتیجه کاهش توانایی برای واکنش نشان دادن و یا فکر کردن را به دنبال دارد. با اضافه کردن گاز هلیم به مخلوط تنفسی غواصان می توان این اثرات را کاهش داد زیرا هلیوم خواص مشابه را در عمق ندارد. در این مخلوط گاز همچنین می توان میزان اکسیژن را به منظور کاهش خطر مسمومیت با اکسیژن کاهش داد.در این هنگام اکسیژن به زیر ۱۸ درصد کاهش می یابد که به نام ترکیب هیپوکسی شناخته شده است و میتوان آن را به عنوان گاز تنفسی بطور امن استفاده کرد.

نایتروکس یکی دیگر از مخلوط گازی مشترک است ، ولی به دلیل بالا بودن میزان اکسیژن در آن برای غواصی عمیق استفاده نمی شود. افزایش درصد اکسیژن در نایتروکس باعث بالا رفتن میزان جذب اکسیژن و کاهش جذب نیتروژن در بدن غواص میگردد.همچنین میزان کم درصد نیتروژن امکان انجام تعداد بیشتری غوص و غواصی های متعددی را نسبت به هوای تنفسی معمولی بوجود می آورد. محدوده عمق نایتروکس بستگی به درصد اکسیژن استفاده شده در آن دارد و استفاده از نایتروکس نیاز به آموزش های بیشتر و دانش لازم به منظور استفاده بی خطر و درک اثرات این گازها بر روی بدن در غواصی دارد.

تجهیزات

غواص فنی مجهز به سیلندرهای برداشت فشار.

غواصان فنی ممکن است از تجهیزات غواصی غیر معمول استفاده کنند. به طور معمول ، غواصی فنی طولانی تر از مدت متوسط غواصی تفریحی است.غواصان فنی معمولا حامل حداقل دو تانک،هر کدام با رگولاتور جداگانه خود میباشند.امروزه غواصان با استفاده گسترده از دوباره تنفس گر ها که امکان حمل و نقل آسانتری نسبت به غواصی با تانکهای متعدد دارد مدت زمان و کار آئی غواصی خود را افزایش می دهند.

آموزش

غواصی فنی نیاز به تجهیزات و آموزش تخصصی دارد. بسیاری از سازمانهای آموزش غواصی فنی وجود دارد:

غواصی فنی بین المللی(TDI)

اکتشافات جهانی زیر آب (GUE)

انجمن بین المللی اسکوبای حرفه ای (PSAI)

انجمن بین المللی غواصان نایتروکس و فنی (IANTD)

انجمن ملی مربیان زیر آب (NAUI) که تا سال 2009 بسیار محبوب بود.

علوم و فن آوری غواصی (DSAT)، که بازوی فنی انجمن مربیان حرفه ای غواصی (PADI) است و با مشارکت پزیدون برای نخستین بار استفاده از دوباره تنفس گرهای تفریحی را تا عمق 100 متر ترویج داده است.

مدرسه های غواصی بین الملل (SSI) به تازگی آغاز کرده است.

باشگاه زیر آبی بریتانیا(BSAC) که به تازگی شروع به معرفی سطوح مهارت های فنی در دوره های آموزشی خود نموده.

ببینید

• گازهای تنفسی
• مسمومیت با منواکسید کربن
• مسمومیت با اکسیژن
• دوباره تنفسگر
• تری میکس

پیوند به بیرون

• http://www.TechDivingMag.com
• http://www.TechnicalDiving.com
• Select publications on technical diving and technical diving history hosted by the Rubicon Foundation
• RebreatherPro Jill Heinerth's interactive multimedia technical diving site
• Transitioning to technical diving

الگو:UnderwaterDiving الگو:Decompression