تراتوژن: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
افزودن مطلب و منبع + اصلاح جمله بندی طبق شیوه نامه ویکی پدیا
خط ۲۶: خط ۲۶:
[[cs:Teratogen]]
[[cs:Teratogen]]
[[de:Teratologie]]
[[de:Teratologie]]
[[en:Teratology]]
[[et:Teratoloogia]]
[[et:Teratoloogia]]
[[es:Teratología]]
[[es:Teratología]]

نسخهٔ ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۲۰:۴۶

نمونه تراتوژن در گوساله دوسر

تراتوژن (به انگلیسی: Teratogenese) به هرگونه عامل محیطی که در دوره پیش از تولد جنین٬ به‌آن آسیب برساند اشاره دارد. مطالعه روی این پدیده تراتولوژی نام دارد و شناخت ناهنجاری‌های مادرزادی ناشی‌از هرنوع ماده تراتوژن تعریف می‌شود. تراتوژن ممکن است یک مادهٔ شیمیایی، دارویی عفونی، بيماری در مادر باردار يا یک عامل فیزیکی و یا تغییر در متابولیسم بدن مادر باشد که در رويان یا جنين باعث ایجاد معلولیت‌های ساختاری*[۱] يا عملکردی*[۲] شود. این واژه از ریشه یونانی teras به معنی بدشکل و هیولایی برگرفته شده‌است و از آن‌جا که دانش پزشکی در ابتدا به تأثیر زیان‌بار برخی عوامل در آسیب‌های شدید پیش‌از بدنیاآمدن نوزادان پی برده‌بود می‌توان گفت که این دانش پیشینه‌ای دراز دارد بااين‌حال آسیب‌هایی که تراتوژنها وارد می‌کنند همیشه ساده و قابل درک نبوده و به چندین عامل بستگی دارد.[۱][۲][۳][۴]

تراتولوژی

در تراتولوژی بالینی اهدافی چون درک و یافتن یک رابطه بین ناهنجاری جنین در برخورد مادر باردار با یک مادهٔ تراتوژن و پیامد آن٬ تعیین میزان خطر بروز ناهنجاری در کودک در صورت رویارویی مادر با تراتوژن و همچنین تعیین میزان خطر بروز ناهنجاری در جنین در شرایط کاربرد روشهای تشخیصی رادیواکتیو در مادر دنبال می‌گردد.[۵]

داروهای تراتوژن

این داروها ممکن است بر جنین اثر تراتوژن داشته‌باشند:[۶]

ضدافسردگی‌ها(پاروکسیتین)٬ داروهای ضد صرع(اسید والپروئیک، فنی‌توئین، کاربامازپین)٬ آرامبخش‌ها(دیازپام)٬ آندروژن(دانازول)٬ مشتقات کومادینی(وارفارین)٬ آنتی‌متابولیت‌ها(متوترکسات)٬ استروژن‌ها(داتیل‌استیل بسترول)٬ لیتیم٬ کنتراسپتیوهای خوراکی٬ ریتنوئیدها و ید رادیواکتیو

پانویس

  • ^ Structural
  • ^ Functional

جستارهای وابسته

منابع

  1. Rogers, J.M., Kavlock, R.J. Developmental toxicology. In C.D. Klaassen : Casarett & Doull's Toxicology. ص۳۰۱ تا ۳۳۱. , ۱۹۹۶. شابک-07-105476-6.
  2. http://www.teratology.org/
  3. مدلیب ایران
  4. روزنامه آفرینش تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۸
  5. مجله‌دانشگاه‌علوم‌پزشکی‌ایران ۵۶۷؛ ش۲۷ - عنوان مقاله:ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮات ﺗﺮاﺗﻮژن - آﺗﻮﺳﺎ زﯾﺮک؛ دکتر ملیحه نوبخت؛ دکتر مهدیزاده۱۳۸۰
  6. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایران ۱ فروردین ۷۹