توطئه قتل محمد مصدق

در ۹ اسفند ماه ۱۳۳۱ دربار با کمک عده‌ای از روحانیون، افسران اخراجی و اراذل و اوباش، علیه محمد مصدق توطئه کردند تا او را از بین ببرند.

طرح توطئه

در توطئه ۹ اسفند ماه ۱۳۳۱ دکتر مصدق به درخواست شاه برای خداحافظی دربار رفته بود، تظاهراتی از طرف هواداران شاه بر ضد مصدق شکل گرفت که توطئه ای هدایت شده توسط شاه برای به قتل رساندن او بود. ماجرا از این قرار بود که شاه بظاهر به دکتر مصدق اطلاع می دهد که عازم مسافرت خارج از کشور است و تنها ایشان از این موضوع اطلاع دارند و لازم است که برای خداحافظی نخست وزیر و وزراء به حضور شاه امده تا صحبت نمایند. در هنگام مذاکرات دکتر مصدق با شاه سفیر امریکا هندرسن چندین بار از دکتر مصدق (از طریق پیغام تلفنی) می خواهد که از کاخ خارج شده و به منزلش برگردد تا با او مذاکراتی را انجام دهد که این امر رخ نمی دهد . طرفداران شاه به هدایت ایت الله بهبهانی، شعبان جعفری (شعبان بی مخ)و تعدادی از افسران اخراجی ارتش و اراذل و اوباش در جلوی کاخ حضور پیدا کرده و پس از اینکه دکتر مصدق بجای درب اصلی از درب دیگری خارج می شود به هدایت شاپور حمید رضا به خانه وی حمله می کنند. که مصدق از خانه خود به منزل پسرش دکتر غلامحسین مصدق و از انجا به ستاد ارتش رفته و اقدامات لازم برای مقابله با این شورش را انجام میدهد.

این عمل شاه باعث قطع ارتباط مصدق با دربار شد به گونه ای که دیگر شاه و مصدق یکدیگر را ندیدند.

عوامل توطئه

عوامل این توطئه عبارت بودند از محمد رضا پهلوی، حمید رضا پخلوی برادر شاه و عده‌ای از افسران بازنشسته (از جمله امیر رحیمی که با جیپ به منزل مصدق حمله کرد)، شعبان جعفری (معروف به "شعبان بی‌مخ") و عوامل سازمان‌های جاسوسی بریتانیا و احتمالاً آمریکا از شرکت کنندگان در آن بودند.

منابع

1. مصدق، محمد، خاطرات و تألمات
2. سرشار، هما، شعبان جعفری
3. رویدادها و داوری - مسعود حجازی
4. خاطرات وتالمات دکتر مصدق
5. توطئه قتل دکتر مصدق ۹ اسفند ۱۳۳۱ - مسعود حجازی
6. گذشته چراغ راه آینده
7. تهران مصور ش ۴۹۹ - ۱۳۳۱/۱۲/۱۵
8. بحران دموکراسی در ایران - فخرالدین عظیمی
9. خواب آشفته نفت - محمد علی موحد - فصل۱۷

جستارهای وابسته

• کودتای ۲۸ مرداد
• رویداد ۳۰ تیر ۱۳۳۱

پیوند به بیرون

• قیام سی تیر ۱۳۳۱

• حماسه قیام ملی سی تیر

• متن کامل اسناد « سیا » در مورد کودتای 28 مرداد
• ملی شدن نفت در ایران و کودتای ۲۸ مرداد - پروفسور یرواند آبراهمیان
• کارنامهٔ مصدق در تاریخ
• درباره کودتای ٢٨ مرداد
• شبکه‌های اطلاعاتی بریتانیا و آمریکا در ایران (1320- 1332) و کودتای 28 مرداد 1332