استدلال استنتاجی

قیاس (Deduction) یا استدلال قیاسی (Deductive reasoning) در منطق، ریاضیات، و هوش مصنوعی بدست آوردن یک گزاره از دنباله‌ای از یک مجموعه گزاره‌ها است. دنبالهٔ گزاره استفاده شده مفروضات و گزارهٔ بدست آمده نتیجه نامیده می‌شود. استدلال یا گواه آوردن قیاسی، منطق قیاسی نیز نامیده می‌شود. این روش استدلال کردن یا گواه آوردن از بحث‌های قیاسی به دست می‌آید. در این گونه بحث، تلاش می‌شود تا نشان داده شود که نتیجه به طور بایسته و ضروری، از مجموعه‌ای از پیش فرض ها(premises) یا فرضیه ها(hypotheses)به دست می‌آید. بحث قیاسی هنگامی روایی(validity)دارد که نتیجه به طور بایسته و ضروری، از پیش فرض و فرضیه به دست آید. گواه آوری یا استدلال قیاسی در کنار گواه آوری استقرایی(inductive reasoning)، یکی از دو روش رایج در شناخت(cognition) و رسیدن به دانایی یا معلومات(knowledge)است. مثال زیر، ویژگی این روش را نشان می‌دهد:

- همه انسان‌ها می‌میرند

- سقراط انسان است

- بنابراین: سقراط مردنی است

پیش فرض نخست بیان می‌کند که همه موجودات قرار گرفته زیر نام و عنوان "انسان" دارای ویژگی "مردن" هستند. عبارت دوم بیان می‌کند که سقراط هم زیر عنوان یک "انسان" قرار دارد. در نتیجه سقراط باید مردنی باشد زیرا او نیز از ویژگی مردن که به "انسان" نسبت داده شده، برخوردار است.

جستارهای وابسته

• یادگیری ماشینی
• استدلال استقرائی

منابع

• ریچارد جانسون با (۱۳۸۰)، ساختمان‌های گسسته، ترجمهٔ حسین ابراهیم‌زاده قلزم (ویراست پنجم)، سیمای دانش
• http://en.wikipedia.org/wiki/Deductive_reasoning