سرخپوستان ایالات متحده آمریکا: تفاوت میان نسخهها
ایلیا 2010 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
ایلیا 2010 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:NIEdot377.jpg|thumb|سرخپوستان آمریکایی]] |
[[پرونده:NIEdot377.jpg|thumb|سرخپوستان آمریکایی]] |
||
[[پرونده:1990census americanindian-fr.jpg|thumb|left|نقشه درصد پراکندگی سرخپوستان در سال ۱۹۹۰ آمریکا]] |
[[پرونده:1990census americanindian-fr.jpg|thumb|left|نقشه درصد پراکندگی سرخپوستان در سال ۱۹۹۰ آمریکا]] |
||
'''سرخپوستان بومی ایالات متحده آمریکا''' {{انگلیسی|Native Americans}} به بومیان قدیمی کشور آمریکا اطلاق می شود که امروزه بصورت اقلّیتی در میان جمعیت مهاجر بعدی بسر می برند.این اقوام به گروه های بومی آمریکای شمالی تعلق دارند و زبان های متعددی را تکلم می کنند.برخی هنوز به سنّت های قدیمی قومی خود پایبند مانده اند و برخی تحت همسان سازی با فرهنگ مدرن آمریکایی خوگرفته اند. |
'''سرخپوستان بومی ایالات متحده آمریکا''' {{انگلیسی|Native Americans}} به بومیان قدیمی کشور آمریکا اطلاق می شود که امروزه بصورت اقلّیتی در میان جمعیت مهاجر بعدی بسر می برند. این اقوام به گروه های بومی آمریکای شمالی تعلق دارند و زبان های متعددی را تکلم می کنند.برخی هنوز به سنّت های قدیمی قومی خود پایبند مانده اند و برخی تحت همسان سازی با فرهنگ مدرن آمریکایی خوگرفته اند. |
||
جمعیت کل تمام قبایل مختلف امروزه تا حدود ۲٫۵ میلیون نفر تخمین زده میشود.<ref>[http://www.census.gov/prod/cen2000/dp1/2kh00.pdf 2000 Decennial Profiles<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> |
جمعیت کل تمام قبایل مختلف امروزه تا حدود ۲٫۵ میلیون نفر تخمین زده میشود.<ref>[http://www.census.gov/prod/cen2000/dp1/2kh00.pdf 2000 Decennial Profiles<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> |
نسخهٔ ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱، ساعت ۰۹:۲۸
سرخپوستان بومی ایالات متحده آمریکا (به انگلیسی: Native Americans) به بومیان قدیمی کشور آمریکا اطلاق می شود که امروزه بصورت اقلّیتی در میان جمعیت مهاجر بعدی بسر می برند. این اقوام به گروه های بومی آمریکای شمالی تعلق دارند و زبان های متعددی را تکلم می کنند.برخی هنوز به سنّت های قدیمی قومی خود پایبند مانده اند و برخی تحت همسان سازی با فرهنگ مدرن آمریکایی خوگرفته اند.
جمعیت کل تمام قبایل مختلف امروزه تا حدود ۲٫۵ میلیون نفر تخمین زده میشود.[۱]
تاریخ
اقوام سرخپوست آمریکای شمالی از بازماندگان گروه هایی هستند که در حدد بیست هزارسال پیش از میلاد از نواحی سر شمال سبیری گذشته و به قاره جدید وارد شده بودند.برخلاف ساکنان مزوآمریکا و نواحی متمدن آمریکای مرکزی و جنوبی, سرخپوستان آمریکای شمالی چندان متمدن نبوده و حالتی نیمه بدوی داشتند.بیشتر اطلاعاتی که امروزه از گذشته سرخپوستان ساکن در ایالات متحده داریم از گزارش های اروپاییان بدست آمده است.برخورد میان اروپاییان تازه وارد و ساکنان قدیمی در کشور آمریکا بحران ها و تضادهایی بوجود آورد که تا مدت ها بصورت جنگ و کینه ادامه پیداکرد. کریستوف کلمب پنداشته بود که سرخپوستان آمریکای مرکزی, هندی هستند، از این رو امروزه در بیشتر زبانهای اروپایی بومیان قاره آمریکا را هندی میخوانند.[۲] سرخپوستان آمریکایی با ورود اروپاییان با بیماریهای همهگیر[نیازمند منبع]، نابودی فرهنگ[۳] و از دست رفتن خاک روبرو شدند. برخی قبایل سرخپوستان به مدت دو قرن در بردگی سفیدپوستان بودند[۴]، و برخی دیگر همانند در جنگها و پاکسازیهای جمعی همانند کشتار ووندد نی به نابودی کشانده شدند. در سال ۱۸۳۰، اندرو جکسون، دستوری صادر کرد که بنام قانون سرخپوست زدایی مشهور گشت (به انگلیسی: Indian Removal Act)، که بر اساس آن، سرخپوستان را از زمینهای خود در شرق آمریکا به سمت زمینهای بایر غرب رود میسیسیپی مهاجرت داده میشدند. مهاجرت بزرگ قوم چروکی در سال ۱۸۳۸ از جورجیا به سمت غرب، از همین قسم مهاجرتهای دولتی بود که به «رد اشکها» (به انگلیسی: Trail of tears) شهرت پیدا کرد. در این سفر ۲۰۰۰ کیلومتری، ۴۰۰۰ سرخپوست جان خود را از دست دادند. این سرخپوستان به زمینهای مخصوصی در غرب آمریکا مهاجرت داده شدند که امروزه به زمینهای رزرویشن (به انگلیسی: reservation) یا اختصاصی معروفند. این زمینها بدستور کنگره آمریکا در سال ۱۸۳۴ برای سرخپوستان در نظر گرفته شدند.سرخپوستان در جنگ های داخلی آمریکا از مبارزان فعال بودند.پس از پایان این دوره جنگ ها و آزادی سیاهپوستان در آمریکا سیاست همسان سازی علیه سرخپوستانی که به امید پایان تنش وارد جنگ شده بودند آغاز شد.در قرن نوزدهم جورج واشنگتن و هنری ناکس تصمیم به متمدن کردن بومیان آمریکا گرفتند و همین موجب بروز شدید ترین درگیری ها میان آنها شد.در پی این رویدادها جنگهای سرخپوستان شدت گرفت گرچه پیروزی معمولا با نظامیان جمهوری آمریکا بود اما در نهایت در سال ۱۹۲۴ دولت آمریکا حق شهروندی سرخپوستان را پذیرفت و از آن زمان تا کنون آنان شهروند آمریکایی با حفظ حقوق قومی و مالکیت سرزمین می باشند.
زندگی در جامعه امروزی آمریکا
امروزه ۲۲۵٬۰۰۰ کیلومتر مربع از خاک ایالات متحده آمریکا بصورت خودمختار در اختیار سرخپوستان قرار دارد، که این زمینها، همان زمینهای جایگزین یا اختصاصی قرن نوزدهم هستند. این زمینها تحت سرپرستی دفتر امور سرخپوستان قرار دارد، که خود زیر نظر وزارت کشور ایالات متحده آمریکا است.سرخپوستان آمریکا امروزه در بسیاری مناطق استقلال فرهنگی و تاحدودی سیاسی دارند.تلاش هایی برای تحکیم ریشه های قومی خود دارند و زبان های که بدان ها صحبت می کنند تا حدودی محافظت شده قلمداد می شوند.برخی از آنها به زندگی سنتی و روستایی خود با آداب قبیله ای هنوز بسر می برند که بیشتر در نواحس جنوبی هممرز مکزیک می باشند.در سال ۲۰۰۳ جمعیت آنان در جامعه آمریکا ۲٬۷۸۶٬۶۵۲ برآورد شد که از این میزان ۴۱۳٬۳۸۲ نفر در کالیفرنیا , ۲۹۴٬۱۳۷ در آریزونا و ۲۷۹٬۵۵۹ تن در اوکلاهاما بسر میبردند.همچنین این گروه دارای نسبت بالایی از الکلیسم در درون خود هستند.آژانس های فعال بومیان آمریکا تلاش دارند تا با حفظ ریشه ها و هنجارهای سنتی سعی در بهبود شرایط بهداشتی و فرهنگی این گروه داشته باشند.
پراکندگی جغرافیایی و زبان ها
بومیان آمریکا بجز انگلیسی که زبان عمومی کشور محسوب می گردد به زبان های مختلفی از گروه زبانهای بومی آمریکا تکلم می کنند.زبان آزتکی در یوتا بیشترین متکلم را دارد.پس از آن زبان ناهواتل با نزدیک به دویست هزار گویشور و زبان ناواهو با یکصدپنجاه هزار تن در رده های بعدی هستند.سرخپوستان آمریکا اگرچه در تمام سرزمین پراکنده اند اما بیشتر آنان در نواحی غربی و جنوب غربی بسر می برند.گروه مهم چروکی در میامی و سواحل میسیسیپی ساکن می باشند و گروه هایی نیز در مناطق شمالی مانند میشیگان و مونتانا زندگی می کنند که در این مناطق جمعیت و حضور بومیان کاملا قابل توجه می باشد.همچنین در آلاسکا شمار زیادی از بومیان ساکن بوده و بیشتر نواحی روستایی این ایالت کم جمعیت سرخپوست می باشند.
قبیلههای مشهور
فرهنگ
- موزه ملی سرخپوستان ایالات متحده آمریکا
- زبانهای آتاباسکی
- موزه ایالتی آریزونا
- جغجغه (سرخپوستان)
- تاماهاوک
مکانها
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ سرخپوستان ایالات متحده آمریکا موجود است. |
رهبران نامدار
جستارهای وابسته
- سرخپوستان کانادا
- تیپی، چادر سرخپوستی
پانویس
- ↑ 2000 Decennial Profiles
- ↑ Marcel Trudel et Micheline D'Allaire, Deux siècles d'esclavage au Québec
- ↑ فردریش انگلس، منشا خانواده، نشر جامی
- ↑ Paul Robert Magocsi, Aboriginal peoples