کازرون

کازرون کازرون
کشور	ایران
استان	فارس
شهرستان	کازرون
بخش	مرکزی
نام(های) دیگر	شهر سبز،شهر علم
نام(های) پیشین	شهر سبز-گازگاه-گازرا-گازران-کازران
سال شهرشدن	دارای قدمت تاریخی
مردم
جمعیت	۸۷۳۲۶ نفر
رشد جمعیت	۲,۳ درصد
تراکم جمعیت	۴۲ نفر بر کیلومتر مربع
جغرافیای طبیعی
مساحت	۲۰۴۰ هکتار[۱]
ارتفاع	۸۶۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	‎۲۱,۷۸
میانگین بارش سالانه	۴۴۴,۰۵
روزهای یخبندان سالانه	۰
اطلاعات شهری
شهردار	مهرداد تدین
ره‌آورد	کباب،ترشی
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۷۲۱
وبگاه	www.kazeroon.ir
کازرون روی نقشه ایران ۲۹٫۶۱۸۳۳°شمالی ۵۱٫۶۵۸۳۳°شرقی / 29.61833; 51.65833

کازرون یکی از شهرهای ایران است که در استان فارس قرار گرفته‌است. این شهر مرکز شهرستان کازرون است. این شهر با بیش از هشتاد و هفت هزار نفر جمعیت، در رده ۹۲ شهرهای ایران قرار گرفته است.

شهر کازرون در بخش غربی استان فارس با تاریخی کهن، دارای آثار باستانی و تاریخی فراوان است و در طول تاریخ مورد توجه سلاطین و صاحبان قدرت قرار گرفته است. کازرون با قدمتی ۶۰۰۰ ساله یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران است.اين شهر به سبب جاذبه های تاریخی ، فرهنگی ، مذهبی و طبیعی همواره گردشگران بسیاری را به سوی خود فرا می خواند.

مشخصات جغرافیایی

جايگاه

موقعیت جغرافیایی

كازرون در غرب استان فارس در جنوب غربی ایران قرار گرفته است.

شهر کازرون در بخش غربی استان فارس و در ارتفاع ۸۶۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است. نزدیکترین کوه‌ها به این شهر، کوه‌های کمارج و مست هستند. کازرون با تاریخی کهن، مساحت کازرون در حدود 2040 هکتار است.

شهر كازرون هزار و پنجاه کیلومتر دور از تهران است. دو شاخه بازویش یکی به طول صد وشصت کیلومتر به طرف خلیج فارس و دیگری به طول صد وبیست کیلومتر از میان زیباترین جنگل‌های بلوط در ایران(دشت برم) به طرف شیراز و شرق ایران دراز شده‌است. بین دو رشته کوه موازی از دامنه‌های فرعی زاگرس لم انداخته و چند روستا بر دایره‌ای به شعاع یک تا سه فرسخ دورش حلقه زده‌است. قلعه سید، بورنجان، کاسکان (گلستانه)، دوان، شاپور، جام بزرگی، دریس، فتح آباد، بلیان (سید عبدالله)، سیف آباد (احمدی) و علی‌آباد دوتو (پوسکان)، روستای ابوعلی، مهرنجان، ملااره و پل آبگینه (نرگسزار) و قلعه نارنجی و پریشان و چند ده کوچک و بزرگ دیگر در دور و نزدیک.

جمعيت

کازرون شهری است با جمعیت ۸۷،۳۲۶ نفر (شهر کازرون) و ۱۲۸،۹۴۵ نفر جمعیت با حومه (بخش مرکزی) و ۲۵۸،۰۹۷ نفر جمعیت شهرستان (براساس سرشماری سال ۱۳۸۵).

محلات

شهر کازرون از چند محله قدیمی تشکیل شده : محل پایین (مصلی) ، محل بالا (علیا) ، محل گنبد، محل کوزه گران، محل آهنگران، محل بازار، محل امامزاده، محل چابی، محل اوداغکی و چند محله دیگر که تازه در حواشی شهر روییده‌اند مثل سعادت آباد (مجل آباد)، محل قرچه (گل سُوزَکی) که همه این محله‌ها به هم چسبیده‌اند و شهر را بوجود آورده‌اند.

تبدیل به شهر

پس از زلزله بیشاپور،بیشاپوری‌ها به منطقه ای به نام گازرگاه مهاجرت می کنند.نام آن منطقه بعد ها به کازرون تغییر می کند.

اقليم

نقشهٔ آب و هوایی ایران؛ شهر کازرون در جنوب غرب کشور قرار گرفته و آب و هوای آن گرم و خشک است.

آب و هوا

آب هوای این شهر در فصل تابستان گرم و خشک و در زمستان خنک و معتدل است.مناطق خوش آب و هوای اطراف این شهر،مقصد کوچ نشینان استان‌های اطراف است.

دما

طبق اطلاعات مربوط به ایستگاه کلیماتولوژی شهر کازرون در یک دوره ۲۴ ساله می‌توان گفت که سردترین ماه سال، دی‌ماه با میانگین درجه حرارت ۱۰,۴۲ درجه سانتیگراد و گرم‌ترین ماه سال، تیرماه با میانگین ۳۳,۱۶ درجه سانتیگراد می‌باشد. درجه حرارت متوسط سالیانهٔ این شهرستان ۲۱,۷۸ درجه سانتیگراد است .

آب و هوای کازرون
	ژانویه	فوریه	مارس	آوریل	مـــــه	ژوئـن	ژوئیـه	اوت	سپتامبر	اکتبـر	نوامبر	دسامبر
گرم‌ترین C°	۲۰	۲۳	۲۷	۳۴	۳۷	۴۱	۴۲	۴۰	۳۹	۳۳	۳۰	۲۴
میانگین گرم‌ترین‌ها C°	۹	۱۳	۱۷	۲۳	۲۹	۳۴	۳۶	۳۶	۳۲	۲۶	۱۹	۱۳
میانگین سردترین‌ها C°	۱	۳	۷	۱۲	۱۷	۲۲	۲۴	۲۳	۱۹	۱۳	۷	۴
سردترین C°	−۱۲	−۸	−۳	−۲	۷	۱۱	۱۶	۱۳	۷	۳	−۵	−۵
منبع: وب‌گاه مای فورکست

پوشش گیاهی

پوشش گیاهی شهر کازرون،بیشتر درختچه زار و بوته زارهای باز است.در اطراف آن اراضی تحت کشاورزی و علفزار و چمنزار نیز هست.همچنین بخش انبوهی از جنگل‌های حومه این شهر را پوشش فشرده ای از بلوط در بر گرفته است.

حوزه رودخانه‌های ایران

رودخانه هایی که از کازرون عبور می کنند،جزو حوزه آبریز خلیج فارس و دریای عمان هستند.

بررسی‌های تاريخی

پرونده:Bishapur relief 4 1.jpg

نقش برجسته ساسانی در بیشاپور

وجه تسمیه

نام شهر تاریخی كازرون ، از« گازران » و « گازرون » گرفته شده است ، زيرا در زمان ديلميان كه كارخانه هاي پارچه بافی در كازرون پارچه هاي « توزي » و « دبيكي » را مي بافت و صادر مي نمود ، دوازده هزار گازر يعني شويندگان الياف كتان ، در اين شهر زندگي مي كردند و به همين جهت اين شهر به شهر گازران يعني شهر گازرها معروف شده بود كه نام گازران در بعضي متون به صورت « گازران » و « كازران » آمده است . « گازران » در تلفظ به صورت « گازرون » و « كازرون » تحريف يافت و اكنون نام « كازرون » باقي مانده است . در بعضي كتب « گازرات » نيز آمده است . كازرون به واسطه توليد پارچه هاي مرغوب با شهر « دمياط » مصررقابت مي كرده و به همين جهت به « دمياط عجم » نيز مشهور است .

برخي ازاهالي كازرون نيز به طور عاميانه وجه تسميه كازرون را از « كوه زرّان» مي دانند و معتقدند چون كوه هاي آن به خاطر داشتن درختان و ثمرات جنگلي ، زر خيز است ، آن را « كوه زرّان » ناميده و به صورت « كازرون » تحريف يافته كه ريشه تاريخي ندارد و تنها در اعتقاد برخي از مردم چنين وجه تسميه اي بيان شده است .

تاریخچه و پیشینه

ویرانه‌های بیشاپور

غار شاپور

نقش برجسته سرمشهد

کتیبه اپسای دبیر حک شده روی ستونی در شهر بیشابور

بنا به روایتی تایید نشده ریشه کازرون در افسانه‌های تاریخی است. می‌گویند سُمغان (دهی در بالای کوه شاپور نزدیک کازرون) همان سمنگان شاهنامه فردوسی است که رستم دنبال رخشش پیاده تا آنجا رفت و از دژهای سپید و پهلو که در حوالی ممسنی امروزی است (یا بودنش در قدیم ثابت شده، )در شاهنامه نام برده شده:

دژی بود کش خوانندی سپید		بدان دژ بد ایرانیان را امید
ز پهلو به پهلو کشیده طناب		سراپرده شاه افراسیاب

در سالهای بین ۴۸۳ تا ۴۹۵ بعد از میلاد، کازرون با تلاش فیروز (پسر بهرام ساسانی) پیشرفت یافت و در زمان قباد در سالهای ۴۸۷ تا ۴۹۸ بعد از میلاد مجدداً توسعه و پیشرفت یافت. محل اولیه شهر در بیشاپور بوده است. کازرون در دوره ساسانیان و در زمان پادشاهی شاپور یکم پایتخت ایران زمین بوده است.

اما کازرون را از زمان ساسانیان به چشم سر می‌توان دید. در کمال شکوه و عظمت. با داغ نقش‌های فراوان کنده بر ران کوه‌هایش و سنگ نبشته‌ها به خط پهلوی و شهری سر از خاک در آورده با آتشکده‌های بزرگ سنگی و ستون‌های افتاده کاخی و خلاصه مجسمه‌ها و سفال‌ها وکاشی‌ها و غیره. گویا تخت گاه بهاره شاپور اول شهر شاپور یا بیشاپور بوده که شاید حمله عرب ویرانش کرده باشد و مردم آن به محلی که خرابه‌هایش نزدیک کازرون است و «گازرگاه» مینامندش کوچ کرده‌اند و اینجا را هم به نظر می‌رسد زلزله‌ای زیرورو کرده باشد و زنده‌هایش را کازرون پذیرفته‌است. در این کوچ قدم به قدم و قرن‌ها و قرن‌ها یک جای دیگر هم بنام «جَدِس» در نزدیکی ده دریس فعلی به ما نشان می‌دهد که شاید مدتی هم اجداد کازرونی‌ها در آنجا زندگی داشته‌اند.

اما خود کازرون روزگاری یکی از مراکز معروف پارچه بافی بوده و پارچه اش را به بیشتر کشورهای دنیا می‌برده‌اند و «توزی» نام داشته‌است. چون بر سر راه بازرگانی که از بندر بوشهر شروع می‌شده واقع بوده تجارتش رونق فراوان داشته و محل عبور قافله‌های بزرگ مشرق بوده‌است بعدها به تدریج همه چشمه‌های برکتش خشکیدند. خاکش حاصلخیز است. خرما و غلات و مرکبات و حبوبات وپنبه محصولاتش است.

در زمان حمله اعراب به ایران و بعد از آن کازرون بارها پایداری و سرکشی می‌کند و تا آغازهای سدهٔ پنجم هجری قمری کازرونیان بر کیش زرتشتی می‌مانند. شیخ ابواسحاق کازرونی (درگذشتهٔ ۴۲۶ ق.) معروف به شیخ غازی که خود تبار ایرانی داشت برای تحمیل دین به مردم منطقه یورش برد و ۲۴ هزار تن را کشت یا وادار به مسلمان شدن کرد.

بعضی کازرون را شهر سبز لقب داده‌اند. حوالی عید کازرون سرسبزی فراوانی دارد و بعد از شیراز بیشترین حجم مسافران نوروزی را در استان به خود اختصاص داده‌است.زمستان معتدل و بسیار خوش آب وهوا و تابستان‌هایش گرم و خشک و طاقت فرساست با این حال ییلاق بوشهری‌ها وبرازجانی‌های اصیل به شمار می‌آید. خود کازرونی ها به زبان فارسی لهجه داری سخن می گویند.ریشه این لهجه از زبان اصیل پهلوی است که در ایران باستان در میان قوم پارس رواج داشته. قصه یا به قول مردم محل مثلک‌های ناب و مثل‌ها و شعر‌های عامیانه در زبان مردم فراوان است. نژاد عده‌ای از مردم کازرون به سیوند فارس می‌رسد که در زمان قاجار مهاجرت نموده‌اند.

آثار تاریخی

آرامگاه علامه دوانی

در پهنه شهرستان کازرون آثار تاریخی زیادی وجود دارد. بیشترین آثار این منطقه مربوط به دوره ساسانی است. این احتمال وجود دارد که هیچ کجای سرزمین ایران تا این اندازه آثار مربوط به دوره ساسانی را در بر نداشته باشد. بزرگ‌ترین و تنها مجسمه سنگی دوره ساسانی مجسمه شاپور اول واقع در غار شاپور، ۹ نقش برجسته از ۳۰ نقش برجسته دوره ساسانی، شهر تاریخی بیشاپور، بزرگ‌ترین کتیبه دیواری عهد ساسانی معروف به کتیبه کرتیر به طول۵٫۲۰ متر و عرض ۲٫۷۰ متر، معبد آناهیتا (الهه آب)، آتشکده‌های متعدد، عبور جاده شاهی از این دیار و آثار ارزشمند دیگر، همه و همه حکایت از تاریخ کهن این شهرستان دارد.

از مناطق مشهور کازرون روستای تاریخی جره (با نام قدیم اشفاقان) است که از اماکن دیدنی و تاریخی آن میتوان از آتشکده جره، چهار طاقی جره، امامزاده پیرعلوی، باغ سید حمزه، نرگسزار جره، تنگه باجیکک و... نام برد.

کازرون در دوره هخامنشیان به گازرا شهرت داشته‌است. در زمان ساسانیان توسط شاپور اول از نو ساخته شد. در طول تاریخ، کازرون چندین بار با خاک یکسان شده‌است.

کازرون در دوران انقلاب یکی از ۱۱ شهری بود که در آن حکومت نظامی توسط رژیم شاه اعلام شد. لاله زار شهدای کازرون دارای بیش از ۱۱۰۰ شهید است.

معروف ترین بناهای تاریخی

آرامگاه شیخ ابواسحاق کازرونی

• بیشاپور،
• غار شاپور،
• امامزاده سید حسین،
• آتشکده کازرون،
• باغ نظر،
• تنگ چوگان،
• آرامگاه شیخ ابواسحاق کازرونی،
• آرامگاه علامه دوانی،
• آرامگاه شیخ امین‌الدین بلیانی،
• آرامگاه ناصر دیوان کازرونی،
• بقعه پیر بنکی،
• کاروانسرای میان کتل،
• قلعه نارنجی،
• روستای دوان،
• سرمشهد.

صنعت و اقتصاد

نیروگاه ها و پتروشیمی ها

نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون،سومین نیروگاه بزرگ ایران است.[۲] علاوه بر آن ها پتروشیمی های کازرون و نودان هم دست تاسیس هستند.[۳]

هتل‌ها

تنها هتل این شهر،هتل بیشاپور نام دارد که در سال ۱۳۸۸ به بهره برداری رسید.[۴]

بهداشت و درمان

بیمارستان‌ها

این شهر تنها دارای یک بیمارستان 100 تختخوابی به نام ولیعصر(عج) است که در حال تجهیز و تبدیل به بیمارستانی 300 تختخوابی است.هر چند که بیمارستان 100 تختخوابی امام علی (ع) و بیمارستان ۲۰۰ تختخوابی در دست ساخت هستند. [۵] [۶]

حمل و نقل

راه آهن

در سال ‎۱۳۸۸ قرار شد که راه آهن شیراز به بوشهر از کازرون بگذرد.در سال ۱۳۸۹ ، این طرح تغییر کرد.در طرح جدید ایستگاه‌های راه آهن در شهرهای شیراز،کازرون و نورآباد ممسنی در استان فارس است و مقصد نهایی اهواز است.

پایانه مسافربری

پایانه مسافربری شهرسبز کازرون ، نام ترمینال کازرون است.

اتوبان

اتوبان کازرون به دشت ارژن،به اتمام رسیده و طرح اتوبانی شدن جاده کازرون به فراشبند نیز در دست بررسی است.

راه‌های آسفالت

راه‌های کازرون به بوشهر،فراشبند،بیشاپور و نورآباد ممسنی،مسیرهای آسفالت کازرون به شهرهای اطراف هستند.

تصویری از مدل سیاره‌ای با افلاک تدویر (epicyclic planetary model) منسوب به قطب‌الدین کازرونی.

فرهنگ و اجتماع

شهر علم و هنر

بزرگان

مادر این شاعر بزرگ (سعدی) اهل کازرون بوده است.

شهر کازرون دارای شخصیت‌های علمی و فرهنگی بسیاری بوده و از این نظر در استان فارس در رده نخست و در ایران یکی از برترین شهرهاست.وجود دانشمندان بزرگی همچون:

• سلمان فارسی
• قطب الدین کازرونی،
• علامه جلال الدین دوانی،
• علامه علی دوانی،
• شیخ ابواسحاق کازرونی،
• بهجت‌العلما،
• ‌ شیخ امین‌الدین بلیانی
• میرزا محمدصالح کازرونی
• ابراهیم نادری کازرونی
• محمد شفیع کازرونی
• و ...

و بسیاری از شخصیت‌های علمی دیگر موجب شده است تا این شهر را بسیاری شهر علم بدانند. شاید تعداد شهرهایی که اینچنین دارای شخصیت‌های علمی و فرهنگی باشند به تعداد انگشتان دست هم نرسد.

سلمان فارسی

سلمان فارسی،یکی از صحابه‌های ایرانی پیامبر اکرم(ص) است که در شهر کازرون به دنیا آمد.

مادران دو شاعر بزرگ

مادر حافظ اهل کازرون بوده است.

مادران حافظ و سعدی ، دو شاعر بزرگ ایرانی اهل این شهر بوده اند. سعدی در یکی از اشعارش می گوید:

هر چند که هست عالم از خوبان پر

شیرازی و کازرونی و دشتی و لر

همچنین حافظ در یکی از غزل‌های خود به باغ نظر کازرون اشاره نموده:

جان فدای دهنش باد که در باغ نظر

چمن آرای جهان خوشتر از این باغچه نیست

او همچنین بارها و بارها به فرمانروایی عادلانه شیخ ابواسحاق کازرونی بر فارس اشاره کرده است:

به عهد سلطنت شاه شیخ ابواسحاق

به پنج شخص عجب ملک فارس بود آباد

شاخصهای فرهنگی

دین و فرهنگ

اکثریت مردم این شهرستان مسلمان شیعه هستند و از فرهنگ بالایی برخوردارند به طوری که علامه دهخدا در لغت نامه اش، مردم این شهر را از با فرهنگترین مردمان ایران معرفی می کنند.

نژاد

نژاد مردم کازرون،پارس یا فارس است.

روز کازرون

هفتم اردیبهشت در سال ۱۳۸۹ ،توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، روز کازرون نامگذاری شد.

شهرهای خواهرخوانده

• تورینو، ایتالیا

رسانه ها

صدا و سیما

صدا و سیمای مرکز فارس،رسانه اصلی همه شهرهای استان فارس است.همچنین رادیوهای کازرون را می توان از دیگر رسانه‌های این شهر تلقی نمود.

نشریه ها

نشریه‌های سلمان ، بیشاپور ،طلوع و شهر سبز از مهمترین رسانه‌های شهرستان هستند.

تیم‌های ورزشی

در حال حاضر تنها تیم این شهر در لیگ‌های برتر ورزشی،تیم پتروشیمی این شهر در لیگ برتر هندبال است.[۷]

لهجه کازرونی

یک شعر با که با لهجه کازرونی توسط شاعر کازرونی محسن پزشکیان سروده شده‌است:

حَضَرات کازرونی بِیلیم گِلِه پیش هم نَکنیم		دِ بَسَن یکی وُ دوتُ کَمُ و بیش هم نکُنیم
هَمَمو قُومُ خویشیم همسادهِ ی چیش تو چیشیم		قوز نَشیم اِنگا خوروس سِیلِ تو چیش هم نکُنیم
صبح تا شوم مُنگِه اَ جون همدیگه سَر هیچ نَدیم		وا ای مِقراضِ زبون هَمزُ تیلیش هم نکنیم
تَش تو قبرِش بیا دَر اوک می‌پاشه تُخم نِفاق		ما که وا هَمدِه کاکویم آخونِ خویش هم نکنیم
اَی میخُوین اهلِ زمون خنده اَ ریشمو نَکُنَن		ایقَدَر پُش سر هم خنده اَ ریش هم نکنیم
همه بَلگِ یه درختیم تو یه خاکَن ریشَمو		ایقدر خارِ شماتَت اَ تو چیش هم نکنیم
مِثِ کُه یکی باشیم تا دَم کُهشور نَریم		شون اَ شون هَمدِه بیدیم پخشُ پیلیش هم نکنیم
بالُو وُ دومَن وُ چابی یِه وَجَب خاکِ خُدان		چیشُ هَم چیشی اَ قُوم ُوُ دون خویش هم نکنیم
هیشکِه غم ما نداره خودمو غم هم بُخُوریم		تو یه کُورِی می‌زنیم چِنگ دِ کیش هَم نکنیم

مكان های فرهنگی

دانشگاه ها

• حوزه علمیه کازرون
• مجتمع دانشگاهی کازرون
• دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون
• مرکز تربیت معلم زینب کبری کازرون
• دانشگاه پیام نور مرکز کازرون
• دانشگاه جامع علمی کاربردی مرکز کازرون

پرونده:Ghadamgah.JPG

قدمگاه خضر نبی(ع)

مکان‌های مذهبی

در شمال این شهر ضریح امامزاده سید حسین قرار گرفته است و در شهر نیز ضریح سید امین الدین،شاه حمزه و قدمگاه خضر نبی(ع) از مشهورترین امامزاده ها هستند.

مراسم های مذهبی

برگزاری مراسم تاسوا و عاشورای حسینی در شهرستان کازرون یکی از منحصر به فرد ترین مراسم در نوع خود در ایران می باشد. در این دو روز مراسم تعذیه خوانی به همراه تمامی نماد های کربلا (شمر، عبیدالله، دست بریده ابولافضل، شیر بر سر دست بریده اباالفضل، انواع عروسک های نمایشی)و حیواناتی از قبیل اسب و شتر در خیابان های شهر برای نشان دادن گوشه ای از حماسه کربلای حسینی به چشم می خورد.در صبح روز عاشورا از زمان طلوع آفتاب در تمامی محلات شهر سورنا و طبل (ساز و ناغاره به زبان کازرونی)شروع به نوازندگی می کنند. این صدا اعلام آمادگی برای بیرون رفتن مردم جهت انجام مراسم میباشد. تا نزدیکی ظهر عاشورا تقریبا تمامی مردم شهر با در دست داشتن نمادهای ظهر عاشورا به سمت میدان اصلی شهر حرکت می کنند.

• 
  مراسم عاشورا89(نماد اسیران کربلا) عکاس: حسین بهبود
• 
  مراسم عاشورا89(نماد کاروان کربلا) عکاس: حسین بهبود
• مراسم عاشورا89(اسیران کربلا بر سر جنازه های شهدا) عکاس: حسین بهبود
  مراسم عاشورا89(اسیران کربلا بر سر جنازه های شهدا) عکاس: حسین بهبود
• 
  مراسم عاشورا89( نماد یتیمان دشت کربلا) عکاس: حسین بهبود

ورزشگاه اصلی

ورزشگاه چمن اصلی این شهر،ورزشگاه تختی نام دارد.

شاپور اول در موزه تاریخ فارس .

مكان های هنری

سینماها

• سعدی
• پیام

کتیبه ای ساسانی در موزه بیشاپور

موزه‌ها

• موزه مردم‌شناسی کازرون
• موزه مردم‌شناسی دوان
• موزه بیشاپور

دشت برم در بهار

فضای شهری

پارک ها

• بوستان مردانی
• بوستان رفیع
• بوستان ایمنی
• پارک آزادی
• پارک معلم
• پارک حافظ
• پارک باغ نظر
• پارک سلمان
• پارک طالقانی (تنگ تیکاب)
• پارک بنفشه
• پارک جنگلی

مکان های تفریحی

• دشت برم،
• کاسکان،
• تنگ چوگان،
• دریاچه پریشان،
• نرگس‌زار‌،
• باغ نظر، سر آب اردشیر،
• تنگ تیکاب،
• چشمه ساسون،
• چشمه اس علی،
• چشمه رنجان،
• آبشار روستای حکیم باشی،
• سرو کلانی،
• چاه برفی عبدوئی،
• حوض بیدمشک،
• دره اوسودوک،
• دشت بخنگ.

سراسرنمای دریاچه پریشان

نگارخانه

• 
  ضریح امامزاده سید حسین
• 
  مناظر اطراف سیدحسین
• نقش برجسته ساسانی در بیشاپور
  نقش برجسته ساسانی در بیشاپور
• 
  مناظر اطراف سیدحسین
• 
  چشمه سر آب اردشیر
• 
  دریاچه پریشان
• 
  غار شاپور
• 
  باغ نظر
• 
  کتیبه کرتیر در سرمشهد
• 
  ویرانه های بیشاپور
• 
  آرامگاه شیخ ابواسحاق کازرونی
• 
  آرامگاه علامه دوانی
• 
  دشت برم
• 
  کتیبه اپسای دبیر
• 
  معبد آناهیتای بیشاپور

جستارهای وابسته

• سلمان فارسی
• فهرست مشاهیر کازرون
• دریاچه پریشان
• باغ نظر
• شهرستان کازرون
• بیشاپور
• قطب‌الدین کازرونی شیرازی
• علامه دوانی
• علی دوانی
• ناصر دیوان کازرونی
• غار شاپور
• بازار کازرون

منابع

• [۸]
• [نزهة القلوب، المقالة الثالثة، چ لسترانج ص ۱۳۶]