اعتراضات ۱۴۰۰ اصفهان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
3000MAX (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۸: خط ۳۸:
| howmany3 =
| howmany3 =
| casualties1 =
| casualties1 =
| casualties2 = احتمالاً ۳ کشته -[[سازمان حقوق بشر ایران]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تجمع اعتراضیِ شبانه در اصفهان؛ «بیش از ۱۲۰ نفر بازداشت شدند»|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-protests-arrested-tens/31581886.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-11-27|کد زبان=fa|تاریخ بایگانی=27 نوامبر 2021|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20211127002141/https://www.radiofarda.com/a/iran-protests-arrested-tens/31581886.html}}</ref>{{سخ}} ۰ کشته - [[دانشگاه علوم پزشکی اصفهان]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تکذیب شایعه کشته شدن یک نفر در ناآرامی‌های دیروز اصفهان/ ۱۹ مصدوم ناآرامی‌های دیروز بستری در مراکز درمانی اصفهان|نشانی=https://fa.alalam.ir/news/5918718/تکذیب-شایعه-کشته-شدن-یک-نفر-در-ناآرامی-های-دیروز-اصفهان-۱۹-مصدوم-|وبگاه=fa.alalam.ir|بازبینی=2021-11-28|کد زبان=fa}}</ref>{{سخ}}تعدادی زخمی شدند<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تجمع اعتراضیِ شبانه در اصفهان؛ «بیش از ۱۲۰ نفر بازداشت شدند»|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-protests-arrested-tens/31581886.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-11-27|کد زبان=fa|تاریخ بایگانی=27 نوامبر 2021|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20211127002141/https://www.radiofarda.com/a/iran-protests-arrested-tens/31581886.html}}</ref>{{سخ}} ۱۹ مورد آسیب چشمی<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تکذیب شایعه کشته شدن یک نفر در ناآرامی‌های دیروز اصفهان/ ۱۹ مصدوم ناآرامی‌های دیروز بستری در مراکز درمانی اصفهان|نشانی=https://fa.alalam.ir/news/5918718/تکذیب-شایعه-کشته-شدن-یک-نفر-در-ناآرامی-های-دیروز-اصفهان-۱۹-مصدوم-|وبگاه=fa.alalam.ir|بازبینی=2021-11-28|کد زبان=fa}}</ref>{{سخ}} ۲ مصدومیت بدخیم<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تکذیب شایعه کشته شدن یک نفر در ناآرامی‌های دیروز اصفهان/ ۱۹ مصدوم ناآرامی‌های دیروز بستری در مراکز درمانی اصفهان|نشانی=https://fa.alalam.ir/news/5918718/تکذیب-شایعه-کشته-شدن-یک-نفر-در-ناآرامی-های-دیروز-اصفهان-۱۹-مصدوم-|وبگاه=fa.alalam.ir|بازبینی=2021-11-28|کد زبان=fa}}</ref>
| casualties2 = احتمالاً ۳ کشته -[[سازمان حقوق بشر ایران]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تجمع اعتراضیِ شبانه در اصفهان؛ «بیش از ۱۲۰ نفر بازداشت شدند»|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-protests-arrested-tens/31581886.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-11-27|کد زبان=fa|تاریخ بایگانی=27 نوامبر 2021|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20211127002141/https://www.radiofarda.com/a/iran-protests-arrested-tens/31581886.html}}</ref>{{سخ}} ۰ کشته، ۱۹ مورد آسیب چشمی، ۲ مصدومیت بدخیم<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تکذیب شایعه کشته شدن یک نفر در ناآرامی‌های دیروز اصفهان/ ۱۹ مصدوم ناآرامی‌های دیروز بستری در مراکز درمانی اصفهان|نشانی=https://fa.alalam.ir/news/5918718/تکذیب-شایعه-کشته-شدن-یک-نفر-در-ناآرامی-های-دیروز-اصفهان-۱۹-مصدوم-|وبگاه=fa.alalam.ir|بازبینی=2021-11-28|کد زبان=fa}}</ref>-[[دانشگاه علوم پزشکی اصفهان]]{{سخ}}
تعداد دقیق زخمی‌ها مشخص نیست<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تکذیب شایعه کشته شدن یک نفر در ناآرامی‌های دیروز اصفهان/ ۱۹ مصدوم ناآرامی‌های دیروز بستری در مراکز درمانی اصفهان|نشانی=https://fa.alalam.ir/news/5918718/تکذیب-شایعه-کشته-شدن-یک-نفر-در-ناآرامی-های-دیروز-اصفهان-۱۹-مصدوم-|وبگاه=fa.alalam.ir|بازبینی=2021-11-28|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=تجمع اعتراضیِ شبانه در اصفهان؛ «بیش از ۱۲۰ نفر بازداشت شدند»|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-protests-arrested-tens/31581886.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-11-27|کد زبان=fa|تاریخ بایگانی=27 نوامبر 2021|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20211127002141/https://www.radiofarda.com/a/iran-protests-arrested-tens/31581886.html}}</ref>
| casualties3 =
| casualties3 =
| fatalities =
| fatalities =

نسخهٔ ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۲۱

اعتراضات آبان و آذر ۱۴۰۰ اصفهان
تاریخ۲۸ آبان تا ۶ آذر ۱۴۰۰
موقعیت
علت(ها)اعتراض به بحران خشکسالی، تأمین حق‌آبه، اعتراض به نظام جمهوری اسلامی؛ اعتراض به فرونشت زمین در برخی محلات اصفهان
روش‌هاتحصن، مقاومت مدنی، تظاهرات،
طرف‌های مدنی درگیر
کشاورزان، مردم اصفهان
تلفات و کشته‌ها

احتمالاً ۳ کشته -سازمان حقوق بشر ایران[۱]
۰ کشته، ۱۹ مورد آسیب چشمی، ۲ مصدومیت بدخیم[۲]-دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

تعداد دقیق زخمی‌ها مشخص نیست[۳][۴]

تجمع اعتراضی کشاورزان اصفهانی در تاریخ جمعه ۲۸ آبان سال ۱۴۰۰ هجری شمسی بر بستر خشک زاینده‌رود در اعتراض به خشکسالی و قطع حق‌آبه روی داد. این اعتراضات با استقبال گسترده مردم اصفهان مواجه شد و هزاران نفر در محل تجمع حاضر شدند.[۵] این اعتراضات در ابتدا روندی بدون خشونت و آرام داشت اما در جمعه ۵ آذر سال ۱۴۰۰ هجری شمسی پس از دخالت غیر کشاورزان و برخوردهای قهری از سوی حکومت درگیری‌ها بالا گرفت و روند آن از اعتراض به بی‌آبی گذر کرد و به اعتراض علیه حاکمیت بدل گشت.[۶]

پیش‌زمینه

عوامل مختلفی مانند خشکی زاینده‌رود، سوءمدیریت بحران آب در ایران و اعتراض به نظام جمهوری اسلامی از جمله دلایل و انگیزه معترضان در اصفهان بوده‌است.

در تابستان سال ۱۴۰۰، آبی منتهی به این سال، بارندگی‌ها در ایران به حدود پنجاه درصد سال پیش، و ۴۰ درصد کمتر از میانگین بلند مدت رسید و یکی از خشک‌ترین سال‌های نیم قرن اخیر ایران را رقم زد. در استان‌هایی مانند هرمزگان، سیستان و بلوچستان، فارس، کرمان، خراسان رضوی و خراسان جنوبی کمبود بارش‌ها بین ۵۰ تا ۸۵ درصد گزارش شده‌است. از سویی دیگر در غرب و جنوب غرب کشور در استان‌های کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان و چهارمحال و بختیاری نیز کاهش بارش‌ها کاملاً محسوس است. همچنین دمای هوا در بهار ۱۴۰۰ حدود دو تا سه درجه بیشتر از میانگین بلند مدت کشور بوده‌است.[۷][۸] این خشکسالی موجب ایجاد بحران‌هایی در تهیه آب آشامیدنی، تولید محصولات کشاورزی و تولید برق در ایران شده‌است.[۹][۱۰]

روند

اعتراضات در ۲۸ آبان ۱۴۰۰ و با تجمع چندهزار نفری مردم بر بستر خشک زاینده رود آغاز شد. مطالبهٔ آن‌ها تأمین حق‌آبه کشاورزان و جاری شدن دوباره آب در زاینده‌رود بود.[۵] بنا بود در ساعت ۹ صبح جمعه ۵ آذر تجمعی دیگر در همان محل قبلی ترتیب داده شود،[۱۱] اما در بامداد ۴ آذر مأموران با پیش‌دستی چادر کشاورزانی که در بستر زاینده رود تحصن کرده بودند را در تاریکی شب به آتش کشیدند همچنین نهادهای قضایی گزارش‌هایی مبنی بر بازداشت افرادی در رابطه با تجمع را منتشر کردند.[۱۲] خبرگزاری‌های داخل ایران به نقل از مقامات حکومت مدعی بودند که مسئولان با کشاورزان به توافق رسیده‌اند تا اعتراضاتشان را خاتمه دهند.[۱۳] هم‌زمان نهادهای امنیتی با ارسال پیامک انبوه به شهروندان آن‌ها را از حضور در اعتراضات بر حذر می‌داشتند.[۱۴][۱۵]

در ۵ آذر یگان ویژه و لباس شخصی‌ها[۱۵] تلاش کردند تا مانع از حضور مردم در بستر زاینده رود شوند و برای جلوگیری از شکل‌گیری تجمعی دیگر در بستر رودخانه اقدام به شلیک مستقیم گاز اشک آور میان انبوه جمعیت کردند.[۱۶][۱۷] مردم برای مقابله به سوی نیروهای امنیتی سنگ پرتاب کردند.[۱۸] در نتیجه این ممانعت‌ها و برخوردهای خشونت‌آمیز، اعتراضات عملاً به خیابان کشیده شد؛[۶] مردم علیه حکومت شعارهای اعتراضی سر دادند و پس از آن در نتیجه برخوردهای قهری شدید از سوی نیروهای امنیتی، چندین تن از شهروندان که بعضاً افراد مسن بودند دچار جراحات شدید و خون‌ریزی شدند.[۱۵] گزارش‌ها و ویدئوهایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که شلیک مستقیم نیروهای امنیتی به سوی مردم و مجروح شدن برخی معترضان با گلوله‌های ساچمه‌ای را نشان می‌دهد.[۱۹] اعتراضات در طول شب هم بصورت پراکنده ادامه داشت و معترضان در خیابان حضور داشتند، در برخی گزارش‌های مردمی خبر از عدم پذیرش مردم زخمی ناشی از تیراندازی‌ها در بیمارستان زیار اصفهان دادند.[۲۰] در تاریخ ۶ آذر، نورالدین سلطانیان، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت ۱۹ نفر از معترضان از ناحیه چشم آسیب دیده‌اند و بستری شدند.[۲۱]

قطع شبکه‌های ارتباطی

در پی اعتراضات جمعه ۶ آذر اینترنت همراه در اصفهان قطع و حتی تماس تلفنی با اختلال مواجه شد.[۲۰] همچنین شبکه ارتباطی در دیگر استان‌ها همچون خوزستان نیز با اختلال مواجه شد.[۲۲] در ۵ آذر، نت‌بلاکس با انتشار توئیتی کاهش سرعت ایران در بخش‌هایی از ایران مانند اصفهان را تأیید کرد و گفت این روند همچنین ادامه دارد. بنابر این گزارش، اپراتورهای همراه ایرانسل و همراه اول در اصفهان قطع شده و «کاربران امکان استفاده از آن را ندارند». همزمان در اهواز نیز اختلال اینترنت گزارش شده‌است.[۲۳]

تخریب خط لوله انتقال آب به یزد

در بامداد ۵ آذر و برای بار چهارم در دو هفتهٔ گذشته، شماری از کشاورزان در اقدامی اعتراضی خط لولهٔ انتقال آب به یزد را با لودر تخریب کردند.[۲۴][۱۵] این اقدام منجر به قطع شدن آب نقاطی در شهر یزد و بروز مشکلات عدیده برای شهروندان گردید.[۲۴] در شب جمعه ۶ آذر تعدادی از ساکنان روستای رحیم‌آباد بر سر وصل شدن دوباره آب این خط لوله با مأموران درگیر و زخمی شدند.[۲۰]

شعارها

  • به اصفهان نفس بده، زاینده رود رو پس بده[۲۵]
  • اصفهانی باغیرت، حمایت، حمایت[۱۴]
  • هموطن به‌پاخیز، ایران فلسطین شده[۱۴]
  • تا آب نیاد تو رودخونه، برنمی‌گردیم به خونه[۱۴]
  • مرگ بر دیکتاتور[۲۰]
  • رضاشاه روحت شاد
  • مرگ بر خامنه‌ای
  • باباخون داد
  • نیروی انتظامی حمایت حمایت
  • زاینده رود من کو؟
  • دشمن ما همینجاست دروغ میگن آمریکاست
  • رضا شاه کجایی، به داد ما بیایی[۲۶]
  • این همه سال جنایت، مرگ بر این ولایت[۲۶]
  • مرگ بر اصل ولایت فقیه[۲۶]
  • این همه لشکر آمده، به جنگ رهبر آمده[۲۶]
  • شاهنشاه روحت شاد[۲۶]

برخورد

بیش از ۱۲۰ معترض در جریان اعتراضات روز جمعه ۶ آذر بازداشت شدند.[۲۰] سازمان حقوق بشر ایران، گزارش کرد که سه نفر در ارتباط با اعتراضات به سردخانه بهداری زندان منتقل شده‌اند و ظن کشته‌شدنشان در اعتراضات را مطرح کرد،[۲۷] دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، کشته شدن افراد در جریان اعتراضات را نپذیرفت و حال ۲ تن را بدخیم دانست و خبر از ۱۹ مورد آسیب چشمی در جریان اعتراضات داد، سخنگوی این نهاد به دلیل معذوریت انتشار آمار دقیق مصدومان را ممکن ندانست.[۲۸] در تصاویر منتشر شده اثرات زخم گلوله‌های ساچمه‌ای بر بدن بسیاری از شهروندان مشهود است.

انشعاب‌ها

به دنبال اعتراضات مردم اصفهان، مردم چهارمحال بختیاری با مطالبات مشابه دست به تظاهرات زدند.[۲۹][۳۰]

واکنش‌ها

در ایران ایران:

  • برخی ائمه جمعه[۳۱] و رسانه‌های داخل ایران و وابسته به جمهوری اسلامی اعتراضات را به نیروهای خودسر، ارازل اوباش[۳۱] و سازمان‌های امنیتی خارجی وصل کردند، سازمان عفو بین‌الملل و گزارشگران بدون مرز[۲۲] برخوردها و قطع اینترنت را محکوم کردند.[۲۰]
  • روزنامه کیهان در مطالب خود در ۶ آذر معترضان را «پهلوان‌پنبه»، «اراذل اجاره‌ای» و «عناصر فرصت‌طلب و ضدانقلاب» خواند و با اشاره به اعتراضات آبان ۹۸، نوشت «فعال شدن دیگرباره این آشوبگران مستلزم برخورد انتظامی و قضایی قاطعانه‌تری است.»[۳۲]
  • سخنگوی نیروهای مسلح، ابوالفضل شکارچی در سخنرانی‌ای گفت: «دشمن یک خیال باطل دارد که مردم جمهوری اسلامی به نظام پشت کردند و مسئولین‌شان را قبول ندارند و به دنبال تغییر نظام هستند و از نظام جمهوری اسلامی خسته شده‌اند.»[۳۳]

خارج از ایران:

  • رضا پهلوی با دعوت عوام به اتحاد، افراد را از تفرقه برحذر داشت.[۳۴]

بین‌المللی:

  • مایک پمپئو، وزیر خارجه پیشین ایالات متحده آمریکا، در توییتر نسبت به اعتراضات واکنش نشان داد و مأموران امنیتی را «اوباش خامنه‌ای» نامید که «در آبان ۹۸ دست به کشتار ۱۵۰۰ نفر زدند و امروز در اصفهان به مردم به جرم تشنه بودن با خونسردی شلیک کردند.»[۳۵]
  • ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در توییتی از «سرکوب خشونت‌آمیز معترضان مسالمت‌جو» در اصفهان عمیقاً ابراز نگرانی کرد و نوشت: «مردم ایران حق دارند ناامیدی خود را ابراز کنند و دولت خود را پاسخگو بدانند.»[۳۶]

نوشتارهای وابسته

منابع

یادکردها

  1. «تجمع اعتراضیِ شبانه در اصفهان؛ «بیش از ۱۲۰ نفر بازداشت شدند»». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۷.
  2. «تکذیب شایعه کشته شدن یک نفر در ناآرامی‌های دیروز اصفهان/ ۱۹ مصدوم ناآرامی‌های دیروز بستری در مراکز درمانی اصفهان». fa.alalam.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۸.
  3. «تکذیب شایعه کشته شدن یک نفر در ناآرامی‌های دیروز اصفهان/ ۱۹ مصدوم ناآرامی‌های دیروز بستری در مراکز درمانی اصفهان». fa.alalam.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۸.
  4. «تجمع اعتراضیِ شبانه در اصفهان؛ «بیش از ۱۲۰ نفر بازداشت شدند»». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۷.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «حمله یگان ویژه به معترضان و کشاورزان اصفهانی بر بستر زاینده‌رود». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ «کشیده شدن اعتراضات به سطح شهر اصفهان؛ مجروح شدن معترضان بر اثر شلیک گاز اشک‌آور و ساچمه». ایران اینترنشنال. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  7. «دوره خشکسالی طولانی خواهد بود | مردم و مسئولان به‌هوش باشند». پایگاه اطلاع‌رسانی دیارمیرزا. ۲۰۲۱-۰۶-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۰۶.
  8. «وزیر نیروی ایران: تابستان امسال خشک‌ترین سال در ۵۰ سال اخیر است». BBC News فارسی. ۲۰۲۱-۰۵-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۰۶.
  9. «روزنامه شرق: قیمت را ببریم بالا». www.pishkhan.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۰۶.
  10. ««۱۴۰۰» خشک‌ترین سال طی ۵۰ سال گذشته خواهد بود». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۴-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۰۶.
  11. «برخورد با معترضان در بستر زاینده‌رود؛ فضای اصفهان امنیتی گزارش شده‌است». صدای آمریکا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  12. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «اجتماع وسیع مردم اصفهان؛ "زاینده‌رود من کو؟" | DW | 19.11.2021». DW.COM. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  13. «پایان تحصن کشاورزان روی بستر خشک زاینده رود در پی حمله به چادرهای معترضان». BBC News فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ ۱۴٫۳ «شلیک گاز اشک‌آور بر بستر زاینده‌رود برای جلوگیری از تجمع مردم؛ مجروح شدن معترضان». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ ۱۵٫۳ «شلیک گاز اشک‌آور و حمله نیروهای امنیتی به معترضان در زاینده‌رود اصفهان». BBC News فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  16. «شلیک گاز اشک‌آور بر بستر زاینده‌رود برای جلوگیری از تجمع مردم؛ مجروح شدن معترضان». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  17. «Police fire tear gas at protesters in Iran's city of Isfahan». The Washington Post. دریافت‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱.
  18. «نیروهای امنیتی همزمان با شکل‌گیری تجمع در زاینده‌رود اصفهان، گاز اشک‌آور شلیک کردند». euronews. ۲۰۲۱-۱۱-۲۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  19. «اعتراض‌های اصفهان؛ شلیک گلوله‌های ساچمه‌ای به سوی مردم و قطع اینترنت». radiofarda.com. رادیو فردا. ۵ آذر ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۵ آذر ۱۴۰۰.
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ ۲۰٫۲ ۲۰٫۳ ۲۰٫۴ ۲۰٫۵ «اعتراضات اصفهان؛ فرمانده نیروی انتظامی بازداشت و مجروح شدن معترضان را تأیید کرد». ایران اینترنشنال. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۷.
  21. «سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان: ۱۹ نفر از معترضان از ناحیه چشم مجروح شدند و بستری هستند». ایران اینترنشنال. ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱.
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ «اعتراض‌های اصفهان؛ شلیک گلوله‌های ساچمه‌ای به سوی مردم و قطع اینترنت». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۷.
  23. «برخورد امنیتی با اعتراض‌های مردمی در اصفهان؛ نت‌بلاکس قطعی اینترنت در بخش‌هایی از ایران را تأیید کرد». صدای آمریکا. ۲۶ نوامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱.
  24. ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ «خط لوله انتقال آب به استان یزد بار دیگر «تخریب شد»». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  25. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «حمله یگان ویژه و پایان تجمع کشاورزان در بستر زاینده‌رود | DW | 25.11.2021». DW.COM. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۶.
  26. ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ ۲۶٫۳ ۲۶٫۴ «یورش نیروهای امنیتی به معترضان در اصفهان و مجروح شدن شمار زیادی از شهروندان». ایران اینترنشنال. اصفهان: ایران اینترنشنال. ۵ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱.
  27. «تجمع اعتراضیِ شبانه در اصفهان؛ «بیش از ۱۲۰ نفر بازداشت شدند»». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۷.
  28. «تکذیب شایعه کشته شدن یک نفر در ناآرامی‌های دیروز اصفهان/ ۱۹ مصدوم ناآرامی‌های دیروز بستری در مراکز درمانی اصفهان». fa.alalam.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۸.
  29. «اعتراضات مردم چهارمحال و بختیاری به بی‌آبی وارد دومین روز خود شد». fn.itmyt.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۳.
  30. «اعتراض‌ها به سیاست‌های آبی در ایران به استان چهارمحال و بختیاری هم کشیده شد». صدای آمریکا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۳.
  31. ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ Welle (www.dw.com)، Deutsche. «سرکوب شدید اعتراضات در اصفهان | DW | 27.11.2021». DW.COM. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۷.
  32. «روزنامه کیهان معترضان اصفهان را «پهلوان‌پنبه» و «اراذل اجاره‌ای» خواند». ایران اینترنشنال. ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱.
  33. «سخنگوی نیروهای مسلح: دشمن خیال می‌کند مردم دنبال تغییر نظام هستند». ایران اینترنشنال. ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱.
  34. «اعتراض‌ها در اصفهان؛ شاهزاده رضا پهلوی از مردم خواست با اتحاد ملی به جمهوری اسلامی «اجازه تفرقه‌انگیزی» ندهند». صدای آمریکا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۷.
  35. «وزارت خارجه آمریکا: مردم ایران حق دارند آزادانه سرخوردگی خود را ابراز کنند و از دولت پاسخ بخواهند». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱.
  36. «وزارت خارجه آمریکا از سرکوب اعتراضات مردم اصفهان عمیقاً ابراز نگرانی کرد». ایران اینترنشنال. ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱.