پژوهشکده حقوق و قانون ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mardetanha (بحث | مشارکت‌ها)
جز اعمال تغییرات
Shiasun (بحث | مشارکت‌ها)
برای گمب
برچسب‌ها: جمع عربی واژگان فارسی ویرایشگر دیداری
خط ۳۴: خط ۳۴:
|مختصات = {{coord|35|41|57.6|N|51|23|43.4|E|display=inline}}
|مختصات = {{coord|35|41|57.6|N|51|23|43.4|E|display=inline}}
}}
}}
'''پژوهشکده حقوق و قانون ایران''' یا به اختصار '''پژوهشکده حقوق'''، که در گذشته با نام '''مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه''' شناخته می‌شد، نام یک مرکز علمی پژوهشی در زمینه [[حقوق|علم حقوق]] و دانش‌های پیرامونی آن می‌باشد که به صورت مستقل و با کسب مجوز از [[وزارت علوم، تحقیقات و فناوری]] در چهار گروه پژوهشیِ دانشنامه‌نگاری حقوقی، نظریه‌پردازی و نواندیشی حقوقی، مطالعات تأثیر اجتماعی قوانین و مطالعات حقوق مضاف در حال فعالیت می‌باشد. این پژوهشکده اولین سازمان علمی فعال در حوزه حقوق بود که موفق شد عنوان [[شرکت دانش‌بنیان|شرکت دانش بنیان]] را از [[معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری]] کسب کند.
'''پژوهشکده حقوق و قانون ایران''' یا به اختصار '''پژوهشکده حقوق'''، که در گذشته با نام '''مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه''' شناخته می‌شد، نام یک مرکز علمی پژوهشی در زمینه [[حقوق|علم حقوق]] و دانش‌های پیرامونی آن است که به صورت مستقل و با کسب مجوز از [[وزارت علوم، تحقیقات و فناوری]] در چهار گروه پژوهشیِ دانشنامه‌نگاری حقوقی، نظریه‌پردازی و نواندیشی حقوقی، مطالعات تأثیر اجتماعی قوانین و مطالعات حقوق مضاف در حال فعالیت است. این پژوهشکده اولین سازمان علمی فعال در حوزه حقوق بود که موفق شد عنوان [[شرکت دانش‌بنیان|شرکت دانش بنیان]] را از [[معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری]] کسب کند.


اولین و بزرگترین زیرساخت پژوهش در حقوق ایران، بزرگترین پژوهش حقوقی ایران، اصلاح قانون ثبت احوال، ارزیابی و تحلیل پیش نویس لایحه‌ها، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های حقوقی و تدوین شاخه‌بندی دانشنامه‌های حقوقی برای بیش از ۶۰ رشته حقوقی از جمله دستاوردهای این پژوهشکده است.
اولین و بزرگترین زیرساخت پژوهش در حقوق ایران، بزرگترین پژوهش حقوقی ایران، اصلاح قانون ثبت احوال، ارزیابی و تحلیل پیش نویس لایحه‌ها، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های حقوقی و تدوین شاخه‌بندی دانشنامه‌های حقوقی برای بیش از ۶۰ رشته حقوقی از جمله دستاوردهای این پژوهشکده است.
خط ۹۱: خط ۹۱:
| align="center" |[[فقه]] و [[حقوق جزا]]
| align="center" |[[فقه]] و [[حقوق جزا]]
| align="center" |معاون اول [[قوه قضائیه ایران]]
| align="center" |معاون اول [[قوه قضائیه ایران]]
| align="center" |<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=محمد مصدق کهنمویی، معاون اول جدید قوه قضاییه ایران کیست؟|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-57837184|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-08-24|زبان=fa}}</ref>
| align="center" |<ref>{{یادکرد وب|عنوان=حجت الاسلام مصدق از چهره‌های شناخته شده علمی و قضایی است|نشانی=https://www.mojnews.com/بخش-اجتماعی-5/275985-حجت-الاسلام-مصدق-از-چهره-های-شناخته-شده-علمی-قضایی-است|وبگاه=خبرگزاری موج|بازبینی=2021-02-02|کد زبان=fa|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103254/https://www.mojnews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-5/275985-%D8%AD%D8%AC%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82-%D8%A7%D8%B2-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D9%82%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA}}</ref>
|-
|-
| align="center" |'''۶'''
| align="center" |'''۶'''
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:
|-
|-
| align="center" |'''۷'''
| align="center" |'''۷'''
| align="center" |حمید گوینده
| align="center" |[[محمد جواد شریعت باقری]]
| align="center" |[[فقه]] و [[حقوق جزا]]
| align="center" |[[حقوق بین‌الملل]]
| align="center" |رئیس سابق [[دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری|دانشگاه علوم قضایی]]
| align="center" |مدیر کل اداره حقوقی قوه قضائیه
| align="center" |<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مرکز کارشناسان رسمی دادگستری خراسان جنوبی » در گام دوم انقلاب باید از همه اندوخته‌های گذشته برای یک حرکت جهشی استفاده کنیم|نشانی=https://rasmi-skh.ir/%d8%af%d8%b1-%da%af%d8%a7%d9%85-%d8%af%d9%88%d9%85-%d8%a7%d9%86%d9%82%d9%84%d8%a7%d8%a8-%d8%a8%d8%a7%db%8c%d8%af-%d8%a7%d8%b2-%d9%87%d9%85%d9%87-%d8%a7%d9%86%d8%af%d9%88%d8%ae%d8%aa%d9%87%e2%80%8c/|بازبینی=2021-08-24|کد زبان=fa-IR}}</ref>
| align="center" |<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=» اعضای شورای پژوهش|نشانی=http://www.lawpedia.ir/اعضای-شورای-پژوهش/|وبگاه=» اعضای شورای پژوهش|بازبینی=2021-02-02|کد زبان=fa|archive-date=6 مارس 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170306034419/http://www.lawpedia.ir/%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4/}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=مرکز پژوهشها - نظریه مشورتی اداره کل حقوقی و تدوین قوانین قوه قضائیه در مورد قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور|نشانی=https://rc.majlis.ir/fa/law/show/817557|وبگاه=rc.majlis.ir|بازبینی=2021-02-02|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103315/https://rc.majlis.ir/fa/law/show/817557}}</ref>
|-
|-
| align="center" |'''۸'''
| align="center" |'''۸'''
خط ۱۱۲: خط ۱۱۲:
|-
|-
| align="center" |'''۹'''
| align="center" |'''۹'''
| align="center" |حمید گوینده
| align="center" |[[فقه]] و [[حقوق جزا]]
| align="center" |مدیر کل اداره حقوقی قوه قضائیه
| align="center" |<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=» اعضای شورای پژوهش|نشانی=http://www.lawpedia.ir/اعضای-شورای-پژوهش/|وبگاه=» اعضای شورای پژوهش|بازبینی=2021-02-02|کد زبان=fa|archive-date=6 مارس 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170306034419/http://www.lawpedia.ir/%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4/}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=مرکز پژوهشها - نظریه مشورتی اداره کل حقوقی و تدوین قوانین قوه قضائیه در مورد قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور|نشانی=https://rc.majlis.ir/fa/law/show/817557|وبگاه=rc.majlis.ir|بازبینی=2021-02-02|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103315/https://rc.majlis.ir/fa/law/show/817557}}</ref>
|-
| align="center" |'''۱۰'''
| align="center" |احمد بیگی حبیب آبادی
| align="center" |احمد بیگی حبیب آبادی
| align="center" |[[حقوق خصوصی]]
| align="center" |[[حقوق خصوصی]]
| align="center" |[[قاضی]] [[دادگستری]] و مشاور [[رئیس قوه قضائیه]]
| align="center" |[[قاضی]] [[دادگستری]] و مشاور [[رئیس قوه قضائیه]]
| align="center" |<ref>{{یادکرد وب|عنوان=قوه قضائیه ایران حقوقدان‌های نامزد عضویت در شورای نگهبان را به مجلس معرفی کرد|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran/2016/07/160704_l12_iran_guardian_council_majlis|وبگاه=BBC News فارسی|تاریخ=2016-07-04|بازبینی=2021-02-02|کد زبان=fa|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103253/https://www.bbc.com/persian/iran/2016/07/160704_l12_iran_guardian_council_majlis}}</ref><ref name=":0"/>
| align="center" |<ref>{{یادکرد وب|عنوان=قوه قضائیه ایران حقوقدان‌های نامزد عضویت در شورای نگهبان را به مجلس معرفی کرد|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran/2016/07/160704_l12_iran_guardian_council_majlis|وبگاه=BBC News فارسی|تاریخ=2016-07-04|بازبینی=2021-02-02|کد زبان=fa|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103253/https://www.bbc.com/persian/iran/2016/07/160704_l12_iran_guardian_council_majlis}}</ref><ref name=":0" />
|}
|}


خط ۱۳۸: خط ۱۴۴:


== فعالیت‌ها ==
== فعالیت‌ها ==
پژوهشکده حقوق و قانون ایران تاکنون فعالیت‌ها و دستاوردهای متعددی داشته‌است. نظیر ۱۲ جلد [[مستند فقهی قانون مدنی|''مستند فقهی قانون مدنی'']] که به سبک «مستند پژوهی» تدوین شده و به بیش از ۵۰۰ عنوان کتاب فقهی استدلالی استناد می‌کند. <ref>{{یادکرد وب|عنوان=» مستند فقهی قانون مدنی|نشانی=http://www.lawpedia.ir/%d9%85%d8%b3%d8%aa%d9%86%d8%af-%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c-%d9%82%d8%a7%d9%86%d9%88%d9%86-%d9%85%d8%af%d9%86%db%8c/|وبگاه=» مستند فقهی قانون مدنی|بازبینی=2021-07-29|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=بررسی کتاب “مستند فقهی قانون مدنی” – حقوق 24|نشانی=http://hoghoogh24.ir/2021/05/26/بررسی-کتاب-مستند-فقهی-قانون-مدنی/|بازبینی=2021-07-20|کد زبان=fa-IR}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=آشنایی با مجموعه ۱۲ جلدی "مستند فقهی قانون مدنی"|نشانی=https://asr-farhang.ir/آشنایی-با-مجموعه-۱۲-جلدی-مستند-فقهی-قان/|وبگاه=عصر فرهنگ|تاریخ=2021-05-26|بازبینی=2021-07-20|کد زبان=fa-IR}}</ref> تدوین مجموعه دو جلدی ''فهرستگان اصطلاحات حقوقی'' با صد و شش هزار و دویست و هشتاد و هشت واژه تخصصی که در ویراست دومش، از نظر محتوای قرآنی، روایی، فقهی و حقوقی اصطلاحات حقوقی تقویت گردیده و محتوای آن در بخش حقوق مضاف و حقوق بیگانه نیز غنی‌تر گشته‌است. افزایش تعداد منابع و مآخذ نیز از دیگر تغییرات در ویراست دوم این کتاب است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=بررسی ویرایش دوم کتاب فهرستگان اصطلاحات حقوقي|نشانی=http://noandish.com/fa/news/115068|وبگاه=fa|تاریخ=|بازبینی=2021-08-12|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Noandish.com}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=درخواست کمکِ داریوش ارجمند برای نجات جانِ یک هنرمند پیشکسوت|نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/630094|وبگاه=fa|تاریخ=|بازبینی=2021-08-12|کد زبان=fa|نام=پایگاه خبری تحلیلی انتخاب {{!}}|نام خانوادگی=Entekhab.ir}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=بررسی ویرایش دوم کتاب فهرستگان اصطلاحات حقوقی|نشانی=http://noandish.com/fa/news/115068|وبگاه=fa|تاریخ=|بازبینی=2020-12-04|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Noandish.com|نویسنده=|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103301/https://noandish.com/fa/news/115068/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AF%D9%88%D9%85-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%8A}}</ref> شرح ماده به ماده حقوق تعهدات فرانسه با استناد به بیش از ۳۰۰ منبع فارسی، فرانسوی و انگلیسی استفاده و بالغ بر ۱۰۰ رأی دیوان عالی فرانسه،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=عصر امروز - شرح ماده به ماده حقوق تعهدات فرانسه، در مرحله تصحیح و داوری نهایی قرار گرفت|نشانی=http://asremrooz.ir/vdciqwarpt1a3q2.cbct.html|وبگاه=asremrooz.ir|بازبینی=2021-08-12}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=شرح ماده به ماده حقوق تعهدات فرانسه توسط پژوهشکده حقوق و قانون|نشانی=https://iusnews.ir/fa/news-details/390084/شرح-ماده-به-ماده-حقوق-تعهدات-فرانسه-توسط-پژوهشکده-حقوق-و-قانون/|وبگاه=خبرنامه دانشجویان ایران|تاریخ=|بازبینی=2021-08-12|کد زبان=fa|نام خانوادگی=iusnews}}</ref> ترجمه مجموعه ۵ جلدی کتاب ''تحریر المجله''<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دیدار رئیس مرکز پژوهش دانشنامه‌های حقوقی علامه با معاون پژوهشگاه مطالعات تقریبی {{!}} خبرگزاری تقریب (TNA)|نشانی=http://www.taghribnews.com/fa/news/306705/دیدار-رئیس-مرکز-پژوهش-دانشنامه-های-حقوقی-علامه-معاون-پژوهشگاه-مطالعات-تقریبی|وبگاه=خبرگزاری تقریب {{!}} اخبار جهان اسلام بر محور وحدت امت اسلامی|تاریخ=2018-01-20|بازبینی=2020-09-10|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Behnegarsoft.com|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103317/http://www.taghribnews.com/fa/news/306705/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D9%82%D8%B1%DB%8C%D8%A8%DB%8C}}</ref> و انجام چندین [[کتاب‌شناسی]] و منبع‌شناسی‌ حقوقی دیگر مثل «منبع شناسی و فراهم آوری قوانین و مقررات مرتبط با سیلاب»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=منبع‌شناسی و فراهم آوری قوانین و مقررات مرتبط با سیلاب انجام شد|نشانی=http://tik.ir/fa/news/273063|وبگاه=tik.ir|بازبینی=2020-09-10|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103336/http://tik.ir/fa/news/273063}}</ref>، «کتابشناسی اخلاق حرفه‌ای و استاندارد‌های وکالت»<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.entekhab.ir/fa/news/463920/انتشار-اولین-ویراست-کتابشناسی-اخلاق-حرفه-ای-و-استانداردهای-وکالت-دانلود|وبگاه=www.entekhab.ir|بازبینی=2020-09-10|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|عنوان=انتشار اولین ویراست «کتابشناسی اخلاق حرفه ای و استانداردهای وکالت»|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103258/https://www.entekhab.ir/fa/news/463920/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AD%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF}}</ref> و «کتاب‌شناسی داوری»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=» کتابشناسی داوری|نشانی=http://www.lawpedia.ir/%da%a9%d8%aa%d8%a7%d8%a8%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d8%af%d8%a7%d9%88%d8%b1%db%8c/|وبگاه=» کتابشناسی داوری|بازبینی=2021-08-15|کد زبان=fa}}</ref> از جمله این فعالیت‌ها است. این پژوهشکده تاکنون پژوهش‌های تقاضا محوری را نیز برای [[قوه قضائیه]]، [[وزارت دادگستری]]، [[سازمان ثبت احوال کشور]]، [[شرکت ملی نفت ایران]] و … انجام داده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مروری بر تاریخچه تأسیس و فعالیت مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه|نشانی=http://qudsonline.ir/news/719344/مروری-بر-تاریخچه-تأسیس-و-فعالیت-مرکز-پژوهشی-دانشنامه-های-حقوقی|وبگاه=قدس آنلاین {{!}} پایگاه خبری - تحلیلی|تاریخ=2020-09-08|بازبینی=2020-09-10|کد زبان=fa|archive-date=26 نوامبر 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201126020830/http://www.qudsonline.ir/news/719344/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%AA%D8%A3%D8%B3%DB%8C%D8%B3-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C}}</ref>
پژوهشکده حقوق و قانون ایران تاکنون فعالیت‌ها و دستاوردهای متعددی داشته‌است. نظیر ۱۲ جلد [[مستند فقهی قانون مدنی|''مستند فقهی قانون مدنی'']] که به سبک «مستند پژوهی» تدوین شده و به بیش از ۵۰۰ عنوان کتاب فقهی استدلالی استناد می‌کند. <ref>{{یادکرد وب|عنوان=» مستند فقهی قانون مدنی|نشانی=http://www.lawpedia.ir/%d9%85%d8%b3%d8%aa%d9%86%d8%af-%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c-%d9%82%d8%a7%d9%86%d9%88%d9%86-%d9%85%d8%af%d9%86%db%8c/|وبگاه=» مستند فقهی قانون مدنی|بازبینی=2021-07-29|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=بررسی کتاب “مستند فقهی قانون مدنی” – حقوق 24|نشانی=http://hoghoogh24.ir/2021/05/26/بررسی-کتاب-مستند-فقهی-قانون-مدنی/|بازبینی=2021-07-20|کد زبان=fa-IR}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=آشنایی با مجموعه ۱۲ جلدی "مستند فقهی قانون مدنی"|نشانی=https://asr-farhang.ir/آشنایی-با-مجموعه-۱۲-جلدی-مستند-فقهی-قان/|وبگاه=عصر فرهنگ|تاریخ=2021-05-26|بازبینی=2021-07-20|کد زبان=fa-IR}}</ref> تدوین مجموعه دو جلدی ''فهرستگان اصطلاحات حقوقی'' با صد و شش هزار و دویست و هشتاد و هشت واژه تخصصی که در ویراست دومش، از نظر محتوای قرآنی، روایی، فقهی و حقوقی اصطلاحات حقوقی تقویت گردیده و محتوای آن در بخش حقوق مضاف و حقوق بیگانه نیز غنی‌تر گشته‌است. افزایش تعداد منابع و مآخذ نیز از دیگر تغییرات در ویراست دوم این کتاب است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=بررسی ویرایش دوم کتاب فهرستگان اصطلاحات حقوقي|نشانی=http://noandish.com/fa/news/115068|وبگاه=fa|تاریخ=|بازبینی=2021-08-12|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Noandish.com}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=درخواست کمکِ داریوش ارجمند برای نجات جانِ یک هنرمند پیشکسوت|نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/630094|وبگاه=fa|تاریخ=|بازبینی=2021-08-12|کد زبان=fa|نام=پایگاه خبری تحلیلی انتخاب {{!}}|نام خانوادگی=Entekhab.ir}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=بررسی ویرایش دوم کتاب فهرستگان اصطلاحات حقوقی|نشانی=http://noandish.com/fa/news/115068|وبگاه=fa|تاریخ=|بازبینی=2020-12-04|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Noandish.com|نویسنده=|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103301/https://noandish.com/fa/news/115068/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AF%D9%88%D9%85-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D9%8A}}</ref> شرح ماده به ماده حقوق تعهدات فرانسه با استناد به بیش از ۳۰۰ منبع فارسی، فرانسوی و انگلیسی استفاده و بالغ بر ۱۰۰ رأی دیوان عالی فرانسه،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=عصر امروز - شرح ماده به ماده حقوق تعهدات فرانسه، در مرحله تصحیح و داوری نهایی قرار گرفت|نشانی=http://asremrooz.ir/vdciqwarpt1a3q2.cbct.html|وبگاه=asremrooz.ir|بازبینی=2021-08-12}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=شرح ماده به ماده حقوق تعهدات فرانسه توسط پژوهشکده حقوق و قانون|نشانی=https://iusnews.ir/fa/news-details/390084/شرح-ماده-به-ماده-حقوق-تعهدات-فرانسه-توسط-پژوهشکده-حقوق-و-قانون/|وبگاه=خبرنامه دانشجویان ایران|تاریخ=|بازبینی=2021-08-12|کد زبان=fa|نام خانوادگی=iusnews}}</ref> ترجمه مجموعه ۵ جلدی کتاب ''تحریر المجله''<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دیدار رئیس مرکز پژوهش دانشنامه‌های حقوقی علامه با معاون پژوهشگاه مطالعات تقریبی {{!}} خبرگزاری تقریب (TNA)|نشانی=http://www.taghribnews.com/fa/news/306705/دیدار-رئیس-مرکز-پژوهش-دانشنامه-های-حقوقی-علامه-معاون-پژوهشگاه-مطالعات-تقریبی|وبگاه=خبرگزاری تقریب {{!}} اخبار جهان اسلام بر محور وحدت امت اسلامی|تاریخ=2018-01-20|بازبینی=2020-09-10|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Behnegarsoft.com|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103317/http://www.taghribnews.com/fa/news/306705/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D9%82%D8%B1%DB%8C%D8%A8%DB%8C}}</ref> و انجام چندین [[کتاب‌شناسی]] و منبع‌شناسی‌ حقوقی دیگر مثل «منبع شناسی و فراهم آوری قوانین و مقررات مرتبط با سیلاب»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=منبع‌شناسی و فراهم آوری قوانین و مقررات مرتبط با سیلاب انجام شد|نشانی=http://tik.ir/fa/news/273063|وبگاه=tik.ir|بازبینی=2020-09-10|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103336/http://tik.ir/fa/news/273063}}</ref>، «کتابشناسی اخلاق حرفه‌ای و استاندارد‌های وکالت»<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.entekhab.ir/fa/news/463920/انتشار-اولین-ویراست-کتابشناسی-اخلاق-حرفه-ای-و-استانداردهای-وکالت-دانلود|وبگاه=www.entekhab.ir|بازبینی=2020-09-10|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|عنوان=انتشار اولین ویراست «کتابشناسی اخلاق حرفه ای و استانداردهای وکالت»|archive-date=7 فوریه 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207103258/https://www.entekhab.ir/fa/news/463920/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%AD%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF}}</ref> و «کتاب‌شناسی داوری»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=» کتابشناسی داوری|نشانی=http://www.lawpedia.ir/%da%a9%d8%aa%d8%a7%d8%a8%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d8%af%d8%a7%d9%88%d8%b1%db%8c/|وبگاه=» کتابشناسی داوری|بازبینی=2021-08-15|کد زبان=fa}}</ref> از جمله این فعالیت‌ها است. همچنین پژوهشکده حقوق تاکنون گزارشات پژوهشی متعددی نظیر «ارزیابی پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی نحوه و میزان دسترسی به اطلاعات مرکز ملی داده‌های قوه قضاییه»، «ارزیابی پیش‌نویس آیین نامه اجرایی قانون اصلاح قانون مبارزه با پولشویی از منظر سازگاری درونی و انطباق با اصول حقوقی» و «گزارش عملکرد قوه قضاییه در سال ۱۳۹۶» تهیه و طراحی کرده‌است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=پژوهشکده حقوق و قانون ایران|نشانی=http://www.lawpedia.ir/پژوهش-های-انجام-شده|عنوان=پژوهش‌های انجام شده}}</ref> این پژوهشکده تاکنون پژوهش‌های تقاضا محوری را نیز برای [[قوه قضائیه]]، [[وزارت دادگستری]]، [[سازمان ثبت احوال کشور]]، [[شرکت ملی نفت ایران]] و … انجام داده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مروری بر تاریخچه تأسیس و فعالیت مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه|نشانی=http://qudsonline.ir/news/719344/مروری-بر-تاریخچه-تأسیس-و-فعالیت-مرکز-پژوهشی-دانشنامه-های-حقوقی|وبگاه=قدس آنلاین {{!}} پایگاه خبری - تحلیلی|تاریخ=2020-09-08|بازبینی=2020-09-10|کد زبان=fa|archive-date=26 نوامبر 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201126020830/http://www.qudsonline.ir/news/719344/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%AA%D8%A3%D8%B3%DB%8C%D8%B3-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C}}</ref>


برخی از مهم‌ترین فعالیت‌های علمی پژوهشی این پژوهشکده عبارت است از:
برخی از مهم‌ترین فعالیت‌های علمی پژوهشی این پژوهشکده عبارت است از:

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۱۷

پژوهشکده حقوق و قانون ایران
نوعغیردولتی
بنیانگذاری شده۱۳۸۹ خورشیدی
ارائه دهنده رشته‌هایدانشنامه نگاری حقوقی
مطالعات حقوق مضاف
نظریه‌پردازی و نواندیشی حقوقی
مطالعات تأثیر اجتماعی قوانین
رئیس‏محمد درویش‌زاده
هیئت امنا۴ نفر اعضای حقیقی
موقعیتتهران، ایران
۳۵°۴۱′۵۷٫۶″ شمالی ۵۱°۲۳′۴۳٫۴″ شرقی / ۳۵٫۶۹۹۳۳۳°شمالی ۵۱٫۳۹۵۳۸۹°شرقی / 35.699333; 51.395389
وبگاه

پژوهشکده حقوق و قانون ایران یا به اختصار پژوهشکده حقوق، که در گذشته با نام مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه شناخته می‌شد، نام یک مرکز علمی پژوهشی در زمینه علم حقوق و دانش‌های پیرامونی آن است که به صورت مستقل و با کسب مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در چهار گروه پژوهشیِ دانشنامه‌نگاری حقوقی، نظریه‌پردازی و نواندیشی حقوقی، مطالعات تأثیر اجتماعی قوانین و مطالعات حقوق مضاف در حال فعالیت است. این پژوهشکده اولین سازمان علمی فعال در حوزه حقوق بود که موفق شد عنوان شرکت دانش بنیان را از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کسب کند.

اولین و بزرگترین زیرساخت پژوهش در حقوق ایران، بزرگترین پژوهش حقوقی ایران، اصلاح قانون ثبت احوال، ارزیابی و تحلیل پیش نویس لایحه‌ها، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های حقوقی و تدوین شاخه‌بندی دانشنامه‌های حقوقی برای بیش از ۶۰ رشته حقوقی از جمله دستاوردهای این پژوهشکده است.

تاریخچه

پژوهشکده حقوق و قانون ایران در سال ۱۳۸۹ توسط گروهی از افراد با سابقه فعالیت‌های قضائی و مدیریتی در معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه تأسیس شد و تمرکز آن بر جمع‌آوری و مدیریت دانش پیرامونی مواد قانونی بود. در سال ۱۳۹۴ موافقت اصولی و در سال ۱۳۹۸ موافقت قطعی برای تبدیل آن به «مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه» از شورای گسترش وزارت علوم دریافت شد. در سال ۱۳۹۹، بعد از این که این مؤسسه دوران تأسیس و تثبیت را پشت سر گذاشت، دوره توسعه خود را آغاز کرد؛[۱] این مرکز توانست موافقت وزارت علوم برای ارتقا از «مرکز پژوهشی» به «پژوهشکده» را در دریافت کند. این تغییرات در دی ماه سال ۱۳۹۹ ثبت و در روزنامه رسمی منتشر شد.[۲][۳]

پرونده:مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه.jpg
لوگو مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه

تا قبل از ارتقا به پژوهشکده، فعالیت‌های پژوهشی این مؤسسه در سه گروه پژوهشی «مطالعات حقوقی»، «مطالعات جزایی» و «مطالعات فقهی» متمرکز بود.[۴] اما همزمان با این تغییرات، وزارت علوم با افزایش تعداد و تغییر در عناوین گروه‌های پژوهشی این مؤسسه موافقت کرد.[۵]

پژوهشکده حقوق و قانون ایران، با ارائه سوابق پژوهش‌های انجام شده در سال ۱۳۹۹ موفق شد به عنوان اولین مرکز علمی فعال در حوزه حقوق، عنوان شرکت دانش بنیان را از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کسب کند.[۶]

اهداف

این مرکز اهداف خود را در دو عنوان «اهداف کلان» و «اهداف جرئی» تعریف کرده‌است. توسعه، گسترش و زمینه‌سازی برای ارتقای فعالیت‌های پژوهشی حقوقی از اهداف کلان این پژوهشکده شمرده شده‌است و مطالعه و پژوهش در مبانی ،آثار، محتوای حقوقی و فقهی، تناظر میان دکترین حقوقی، رویه قضایی، قوانین و نیز تدوین و انتشار دانشنامه در شاخه‌های مختلف حقوق از جمله هدف‌های جزئی این پژوهشکده محسوب می‌شود.[۷]

ساختار و تشکیلات

پژوهشکده حقوق و قانون به صورت هیئت امنایی و زیر نظر رئیس پژوهشکده اداره می‌شود. بدنه مدیریتی آن شامل شورای پژوهش، معاون پژوهشی، معاون پشتیبانی و فناوری، بازرس، کمیسیون مشورتی و روابط عمومی است. این پژوهشکده تعدادی گروه علمی دارد که هر یک از آنها از مدیر گروه، اعضاء هیئت علمی و پژوهشگران تشکیل شده‌است.[۸]

در ماده ۷ اساسنامه پژوهشکده حقوق و قانون ایران به وظایف و اختیارات این پژوهشکده پرداخته شده‌است. بر این اساس، نیازسنجی، طراحی و اجرای پژوهش‌های حقوقی در سه سطح بنیادی، کاربردی و توسعه‌ای و همچنین همکاری پژوهشی با دانشگاه‌های داخلی و خارجی از جمله وظایف و اختیارات این پژوهشکده مشخص شده‌است. علاوه بر آن، پژوهشکده می‌تواند بر اساس نتایج تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده، خدمات مشاوره‌ای ارائه کند. تولید محتوای آموزشی و پژوهشی (شامل کتاب، نشریه و…) و برگزاری همایش‌های علمی و دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی کوتاه مدت نیز در محدوده اختیارات این پژوهشکده تعریف شده‌است.[۹]

اعضای شورای پژوهش

فهرست اعضای شورای پژوهش[۱۰]
ردیف نام و نام‌خانوادگی تخصص گزیده‌ای از سوابق حقوقی منبع
۱ سید محمد موسوی بجنوردی فقه و حقوق اسلامی عضو پیشین شورای عالی قضایی [۱۱]
۲ ‏محمد درویش‌زاده حقوق خصوصی و فقه قاضی پیشین دیوانعالی کشور [۱۲]
۳ عباس کریمی حقوق خصوصی استاد تمام دانشکده حقوق دانشگاه تهران [۱۳]
۴ محمد جواد جاوید حقوق عمومی استاد تمام دانشکده حقوق دانشگاه تهران [۱۴]
۵ محمد مصدق فقه و حقوق جزا معاون اول قوه قضائیه ایران [۱۵]
۶ محمدجعفر حبیب‌زاده حقوق جزا استاد تمام دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس [۱۶]
۷ محمد جواد شریعت باقری حقوق بین‌الملل رئیس سابق دانشگاه علوم قضایی [۱۷]
۸ سید حسن میرحسینی مالکیت معنوی دبیر سابق شورای ملی هماهنگی و سیاستگذاری مالکیت فکری ایران [۱۸]
۹ حمید گوینده فقه و حقوق جزا مدیر کل اداره حقوقی قوه قضائیه [۱۹][۲۰]
۱۰ احمد بیگی حبیب آبادی حقوق خصوصی قاضی دادگستری و مشاور رئیس قوه قضائیه [۲۱][۱۹]

گروه‌های پژوهشی

گروه‌های پژوهشی این پژوهشکده عبارتند از:[۲۲]

  • دانشنامه‌نگاری حقوقی
  • نظریه‌پردازی و نواندیشی حقوقی
  • مطالعات تأثیر اجتماعی قوانین
  • مطالعات حقوق مضاف

نشریات پژوهشی وابسته

تصویر صفحه اول روزنامه دنیای حقوق در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۳۹۵

این مرکز پژوهشی با هدف تولید و اشاعه اطلاعات تخصصی در شاخه‌های مختلف علم حقوق نشریات مختلفی را طراحی و منتشر کرده‌است. به عنوان مثال می‌توان به روزنامه دنیای حقوق اشاره کرد که نخستین روزنامه پژوهشی و اطلاع‌رسانی حقوقی در ایران بوده‌است.[۲۳] اولین شماره این روزنامه در بیست و دوم مرداد ۱۳۹۳ منتشر شد. روزنامه دنیای حقوق در برخی از رورها ۱۲ صفحه و در برخی دیگر به صورت ۱۶ صفحه‌ای منتشر می‌شد.[۲۴] تازه‌های حقوق، تازه‌های قوانین، حقوق و اجتماع، حقوق مضاف از جمله صفحات این روزنامه هستند.[۲۵]

فصلنامه دانشنامه‌های حقوقی که قبل‌تر با نام فصلنامه علوم حقوقی منتشر می‌شد، در شهریور ۱۳۹۵ از دبیرخانه هیئت نظارت بر مطبوعات مجوز گرفت.[۲۶] ارتقای سطح کیفی پژوهش‌های حقوقی کشور، توسعه مرزهای دانش حقوق و گسترش وجه کاربردی پژوهش‌های حقوق از اهداف این فصلنامه است. دامنه فعالیت این فصلنامه نیز در پانزده رشته و گرایش حقوقی مثل حقوق مدنی، حقوق مسئولیت مدنی، حقوق مالکیت فکری، مطالعات آسیب‌شناسی قوانین و … است.[۲۷]

همچنین دوهفته نامه پیک اطلاع‌رسانی حقوق و قانون نیز از دیگر نشریات این پژوهشکده است که در شهریور ۱۳۹۰ موفق به کسب مجوز انتشار از هیئت نظارت بر مطبوعات شد.[۲۸]

فعالیت‌ها

پژوهشکده حقوق و قانون ایران تاکنون فعالیت‌ها و دستاوردهای متعددی داشته‌است. نظیر ۱۲ جلد مستند فقهی قانون مدنی که به سبک «مستند پژوهی» تدوین شده و به بیش از ۵۰۰ عنوان کتاب فقهی استدلالی استناد می‌کند. [۲۹][۳۰][۳۱] تدوین مجموعه دو جلدی فهرستگان اصطلاحات حقوقی با صد و شش هزار و دویست و هشتاد و هشت واژه تخصصی که در ویراست دومش، از نظر محتوای قرآنی، روایی، فقهی و حقوقی اصطلاحات حقوقی تقویت گردیده و محتوای آن در بخش حقوق مضاف و حقوق بیگانه نیز غنی‌تر گشته‌است. افزایش تعداد منابع و مآخذ نیز از دیگر تغییرات در ویراست دوم این کتاب است.[۳۲][۳۳][۳۴] شرح ماده به ماده حقوق تعهدات فرانسه با استناد به بیش از ۳۰۰ منبع فارسی، فرانسوی و انگلیسی استفاده و بالغ بر ۱۰۰ رأی دیوان عالی فرانسه،[۳۵][۳۶] ترجمه مجموعه ۵ جلدی کتاب تحریر المجله[۳۷] و انجام چندین کتاب‌شناسی و منبع‌شناسی‌ حقوقی دیگر مثل «منبع شناسی و فراهم آوری قوانین و مقررات مرتبط با سیلاب»[۳۸]، «کتابشناسی اخلاق حرفه‌ای و استاندارد‌های وکالت»[۳۹] و «کتاب‌شناسی داوری»[۴۰] از جمله این فعالیت‌ها است. همچنین پژوهشکده حقوق تاکنون گزارشات پژوهشی متعددی نظیر «ارزیابی پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی نحوه و میزان دسترسی به اطلاعات مرکز ملی داده‌های قوه قضاییه»، «ارزیابی پیش‌نویس آیین نامه اجرایی قانون اصلاح قانون مبارزه با پولشویی از منظر سازگاری درونی و انطباق با اصول حقوقی» و «گزارش عملکرد قوه قضاییه در سال ۱۳۹۶» تهیه و طراحی کرده‌است.[۴۱] این پژوهشکده تاکنون پژوهش‌های تقاضا محوری را نیز برای قوه قضائیه، وزارت دادگستری، سازمان ثبت احوال کشور، شرکت ملی نفت ایران و … انجام داده‌است.[۴۲]

برخی از مهم‌ترین فعالیت‌های علمی پژوهشی این پژوهشکده عبارت است از:

مدیریت دانش حقوق

پژوهشگران پژوهشکده حقوق و قانون ایران در حال فیش‌برداری دیجیتالی

پروژه مدیریت دانش پیرامونی مواد قانونی، یکی از فعالیت‌های این پژوهشکده است. این پروژه با همکاری حدود ۲۰۰ پژوهشگر که از قضات، وکلا، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، فارغ‌التحصیلان و دانشجویان حقوق شکل گرفت، دانش پیرامونی مواد قانونی، شناسایی، جمع‌آوری و سازماندهی شد. در حال حاضر به‌طور متوسط بیش از یکصد و نوزده فیش تحقیقاتی به ازاء هر یک از ده هزار مواد قانونی موضوع تحقیق و در مجموع بالغ به دو میلیون فیش تهیه شده‌است.[۴۳] ادامه این پژوهش با استفاده از فناوری هوش مصنوعی در دستور کار این پژوهشکده قرار دارد.[۴۴] فرایند فیش برداری در این پژوهشکده، از طریق نرم‌افزار اختصاصی است و در نتیجه این فیش برداری‌ها به صورتی دیجیتالی انجام می‌شود.[۴۵]

اصلاح قانون ثبت احوال

لایحه اصلاح موادی از قانون ثبت احوال به درخواست سازمان ثبت احوال تدوین شد. تدوین این لایحه پس از گذراندن مراحل طولانی و با روش‌شناسی پژوهشی صورت گرفت.[۴۶][۴۷] این لایحه پیشنهادی براساس طرح‌های پژوهشی «نیازسنجی بازنگری در قانون ثبت احوال» و «اصلاح و بازنگری قانون ثبت احوال» با بیش از ۱۲ زیرپروژه نیازسنجی در ۶۲ ماده، ۳۷ تبصره و ۷۸ تنظیم شد و هم‌اکنون در دست کمیسیون لوایح هیئت دولت است.[۴۸]

شاخه‌بندی دانشنامه‌های حقوقی

مدخل‌نامه‌های تهیه شده توسط پژوهشکده حقوق و قانون ایران

تدوین شاخه‌بندی دانشنامه‌های حقوقی برای ۶۶ عنوان تخصصی حقوقی نیز از دیگر فعالیت‌های این پژوهشکده است. برای انجام این کار، ابتدا مطالعات امکان‌سنجی و نیازسنجی انجام شد، سپس تحقیقات با این پیش‌فرض شروع شد که «هر رشته‌ای که بالغ بر ۲۵۰ اصطلاح تخصصی دارد که در آثار تخصصی سابقه تعریف‌شدگی داشته باشد، نیازمند تدوین دانشنامه تخصصی به عنوان یک رشته حقوقی مستقل خواهد بود». نتیجه این پژوهش شناسایی بیش از ۱۱۰ هزار عنوان مدخل در رشته‌های مختلف حقوقی بود که در نهایت منتج به تنظیم ۶۳ جلد به عنوان مدخل نامه هر یک از رشته‌های حقوقی شد.[۴۹][۵۰] یکی دیگر از نتایج این پژوهش، پدیداری حقوق مضاف نظیر حقوق آب، حقوق برق، حقوق انرژی‌های پاک، حقوق میراث فرهنگی، حقوق توریسم، حقوق حمل و نقل، حقوق راه‌ها، حقوق تاریخ پرونده‌های ملی، حقوق تغذیه، حقوق کشاورزی بود.[۵۱] این استانداردسازی و توسعه دانشنامه‌نگاری حقوقی برای اولین بار توسط پژوهشکده حقوق و قانون ایران انجام شد.[۵۲] رشته‌های دانشنامه‌نگاری حقوقی که مورد پژوهش قرار گرفته‌است، ۶۶ عنوان تخصصی حقوق است. حقوق هسته‌ای، حقوق رسانه و خبرنگار، پرونده‌های ملی، عقود معین، حقوق مدنی و حقوق جزا از جمله این رشته‌ها است.[۵۳]

زیرساخت پژوهش در حقوق

«تناظر یک به یک» میان «منابع حقوق ایران» پژوهشی است که در طول سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ توسط صدها نفر از پژوهشگران شاخه‌های مختلف حقوق در این پژوهشکده انجام شده‌است. یعنی این پژوهشکده، قوانینِ مادر در حقوق ایران را به عنوان موضوع و محدوده پژوهش تعیین کرده و مجموعه‌ای از کتب، مقالات و پایان‌نامه‌های یک قرن اخیر را به عنوان دکترین حقوقی و رویه قضائی فیش برداری کرده‌است. خروجی این پژوهش، ایجاد بزرگترین زیرساخت پژوهش در حقوق ایران براساس سطرخوانی و تحلیل محتوا منابع حقوق ایران (قانون، رویه قضایی و دکترین حقوقی) است. این پژوهش مستمراً در حال بروزرسانی است.[۵۴]

ارزیابی پیش‌نویس‌های قانون‌گذاری

این پژوهشکده تاکنون بارها مسئول ارزیابی و تحلیل پیش‌نویس لوایح متعدد، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های متعدد قانونی شده‌است. برای مثال می‌توان به گزارش پژوهشی ارزیابی پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی قانون اصلاح قانون مبارزه با پولشویی از منظر سازگاری درونی و انطباق با اصول حقوقی، گزارش پژوهشی ارزیابی و تحلیل پیش‌نویس دستورالعمل نظارت و پیگیری حقوق عامه و گزارش پژوهشی ارزیابی پیش‌نویس لایحه مدیریت تعارض منافع در خدمات عمومی اشاره کرد.[۵۵][۵۶][۵۷][۵۸]

همایش‌های ملی

همایش ملی تجلیل از مقام علمی محمدجعفر جعفری لنگرودی

همایش ملی تجلیل از مقام علمی محمد جعفر جعفری لنگرودی در ۲۹ آبان ۱۳۹۸ در دانشگاه تهران و به همت پژوهشکده حقوق و قانون ایران و با مشارکت دانشگاه‌ها و انجمن‌های علمی حقوقی کشور برگزار شد.[۵۹][۶۰][۶۱][۶۲]

منابع

  1. «مروری بر تاریخچه تأسیس و فعالیت مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه». قدس آنلاین | پایگاه خبری - تحلیلی. ۲۰۲۰-۰۹-۰۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۹.
  2. «» مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه به پژوهشکده ارتقاء و به نام "پژوهشکده حقوق و قانون ایران" تغییر یافت». » مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه به پژوهشکده ارتقاء و به نام “پژوهشکده حقوق و قانون ایران” تغییر یافت. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۰.
  3. «وزارت علوم با ارتقاء مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه به پژوهشکده حقوق و قانون ایران موافقت قطعی کرد». فراز. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۱.
  4. «لیست واحدهای پژوهشی». وزارت علوم. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۰.
  5. «ارتقاء مرکز پژوهشی دانشامه‌های حقوقی علامه به پژوهشکده حقوق و قانون ایران». شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۲.
  6. «مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه، اولین مرکز حقوقی در ایران که موفق به کسب عنوان شرکت دانش بنیان شد». www.entekhab.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۹.
  7. «مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه را بیشتر بشناسیم + گزارش تصویری – حقوق 24». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  8. «آشنایی با مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه» (PDF). پژوهشکده حقوق و قانون ایران. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۷ فوریه ۲۰۲۱.
  9. «» معرفی مرکز». » معرفی مرکز. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۳.
  10. «اعضای شورای پژوهش مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی». نشریه الکترونیکی حقوق. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  11. «حضرت آیت الله سید محمد موسوی بجنوردی». www.ri-khomeini.ac.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۲.
  12. «فصلنامه علمی تخصصی دانشنامه‌های حقوقی - لیست کلی داوران». portal.lawmagazine.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۲.
  13. «رزومه - عباس کریمی». rtis2.ut.ac.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۲.
  14. «رزومه - محمدجواد جاوید». rtis2.ut.ac.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۲.
  15. «محمد مصدق کهنمویی، معاون اول جدید قوه قضاییه ایران کیست؟». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۲۴.
  16. "صفحه رسمی محمدجعفر حبیب زاده". www.modares.ac.ir (به انگلیسی). Archived from the original on 8 November 2019. Retrieved 2021-02-02.
  17. «مرکز کارشناسان رسمی دادگستری خراسان جنوبی » در گام دوم انقلاب باید از همه اندوخته‌های گذشته برای یک حرکت جهشی استفاده کنیم». دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۲۴.
  18. «وزارت دادگستری جمهوری اسلامی ایران | مرجع ملی مالکیت معنوی». www.justice.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۲.
  19. ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ «» اعضای شورای پژوهش». » اعضای شورای پژوهش. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مارس ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۲.
  20. «مرکز پژوهشها - نظریه مشورتی اداره کل حقوقی و تدوین قوانین قوه قضائیه در مورد قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور». rc.majlis.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۲.
  21. «قوه قضائیه ایران حقوقدان‌های نامزد عضویت در شورای نگهبان را به مجلس معرفی کرد». BBC News فارسی. ۲۰۱۶-۰۷-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۲.
  22. «ارتقاء مرکز پژوهشی دانشامه‌های حقوقی علامه به پژوهشکده حقوق و قانون ایران». شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۲.
  23. «روزنامه دنیای حقوق». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۸.
  24. «اولین شماره، نخستین روزنامه پژوهشی و اطلاع‌رسانی حقوقی تحت عنوان "دنیای حقوق" منتشر شد». نشریه الکترونیکی حقوق. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۲.
  25. «اولین شماره، نخستین روزنامه پژوهشی و اطلاع‌رسانی حقوقی تحت عنوان "دنیای حقوق" منتشر شد». نشریه الکترونیکی حقوق. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۰۲.
  26. «فصلنامه تخصصی دانشنامه‌های حقوقی». www.civilica.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۸.
  27. «فصلنامه علمی تخصصی دانشنامه‌های حقوقی - دربارهٔ نشریه». portal.lawmagazine.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  28. «خبرگزاری شبستان، رسانه حوزه دین، فرهنگ و اندیشه - 40 نشریه مجوز انتشار گرفتند». shabestan.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۸.
  29. «» مستند فقهی قانون مدنی». » مستند فقهی قانون مدنی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۲۹.
  30. «بررسی کتاب "مستند فقهی قانون مدنی" – حقوق 24». دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۲۰.
  31. «آشنایی با مجموعه ۱۲ جلدی "مستند فقهی قانون مدنی"». عصر فرهنگ. ۲۰۲۱-۰۵-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۲۰.
  32. Noandish.com. «بررسی ویرایش دوم کتاب فهرستگان اصطلاحات حقوقي». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۲.
  33. Entekhab.ir، پایگاه خبری تحلیلی انتخاب |. «درخواست کمکِ داریوش ارجمند برای نجات جانِ یک هنرمند پیشکسوت». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۲.
  34. Noandish.com. «بررسی ویرایش دوم کتاب فهرستگان اصطلاحات حقوقی». fa. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۴.
  35. «عصر امروز - شرح ماده به ماده حقوق تعهدات فرانسه، در مرحله تصحیح و داوری نهایی قرار گرفت». asremrooz.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۲.
  36. iusnews. «شرح ماده به ماده حقوق تعهدات فرانسه توسط پژوهشکده حقوق و قانون». خبرنامه دانشجویان ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۲.
  37. Behnegarsoft.com (۲۰۱۸-۰۱-۲۰). «دیدار رئیس مرکز پژوهش دانشنامه‌های حقوقی علامه با معاون پژوهشگاه مطالعات تقریبی | خبرگزاری تقریب (TNA)». خبرگزاری تقریب | اخبار جهان اسلام بر محور وحدت امت اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  38. «منبع‌شناسی و فراهم آوری قوانین و مقررات مرتبط با سیلاب انجام شد». tik.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  39. «انتشار اولین ویراست «کتابشناسی اخلاق حرفه ای و استانداردهای وکالت»». www.entekhab.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  40. «» کتابشناسی داوری». » کتابشناسی داوری. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۵.
  41. «پژوهش‌های انجام شده». پژوهشکده حقوق و قانون ایران.
  42. «مروری بر تاریخچه تأسیس و فعالیت مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه». قدس آنلاین | پایگاه خبری - تحلیلی. ۲۰۲۰-۰۹-۰۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  43. «یک دهه تحقیقات در مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه». مشرق نیوز. ۲۰۲۰-۰۸-۰۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  44. ebrahimi. «گزارشی از اجرای بزرگترین پروژه مدیریت دانش پیرامونی مواد قانونی | خبرگزاری بین‌المللی شفقنا». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  45. «اجرای بزرگترین پژوهش حقوقی ایران توسط مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه». نسیم آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۴.
  46. «جلسه ارزیابی اصلاح موادی از قانون ثبت احوال در مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه تشکیل شد». darhashiyeh.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  47. «برگزاری جلسه شورای پژوهشی سازمان ثبت احوال کشور». www.sabteahval.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  48. «ارائه لایحه «اصلاح قانون ثبت احوال»». cabinetoffice.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۵.
  49. «مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه شاخه بندی دانشنامه‌های حقوقی را در بیش از 60 رشته حقوقی تدوین کرد». خبرگزاری ایلنا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  50. «تدوین شاخه بندی دانشنامه‌های حقوقی برای بیش از ۶۰ رشته حقوقی به همت مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه». فرهنگ امروز. ۲۰۲۰-۰۸-۲۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  51. «پدیداری حقوق مضاف با شاخه بندی دانشنامه‌های حقوقی توسط مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه». فرهنگ امروز. ۲۰۲۰-۰۵-۲۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  52. «استانداردسازی و توسعه دانشنامه نگاری حقوقی برای اولین بار توسط مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه انجام شد». tik.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  53. «اجرای بزرگترین پژوهش حقوقی ایران توسط مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه». نسیم آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  54. «مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه، اولین و بزرگترین زیرساخت پژوهش در حقوق ایران». www.entekhab.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  55. رویداد۲۴، پایگاه خبری، تحلیلی. «گزارشی از فعالیت‌ها و دستاوردهای مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  56. «تدوین گزارش پژوهشی در رابطه با" انتشار محتوای محاکمات علنی و اسامی متهمان قبل از قطعیت حکم"». tik.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  57. «بررسی پیش نویس لایحه مدیریت تعارض منافع در خدمات عمومی». tadbirvaomid.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  58. «حبس بدهکارانی که بدهی آنها توسط ستاد دیه کشور یا خیرین پرداخت شده، فاقد مجوز قانونی اعلام شد». tik.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  59. «برگزاری همایش تجلیل از دکتر جعفری لنگرودی؛ فردا». www.iribnews.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  60. «Magiran | روزنامه شرق (1397/10/29): مراسم تجلیل از استاد دکتر محمدجعفر جعفری لنگرودی». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  61. «همایش ملی تجلیل از جعفری لنگرودی برگزار می‌شود». www.yjc.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.
  62. «تجلیل از مقام علمی استاد دکتر جعفری لنگرودی در دانشگاه تهران». www.ettelaat.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۰.