محمد خاتمی (نظامی): تفاوت میان نسخه‌ها
شاهنشاه به شاا تغییر کرد برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
وی در ۱۳۱۸ وارد اولین دوره [[رسته (نیروهای مسلح)|رسته هوایی]] در [[دانشگاه افسری امام علی|دانشکده افسری]] شد و با درجه ستوان دوم هوایی فارغ‌التحصیل گردید. سپس در ۱۳۲۳ برای تکمیل آموزش‌های خلبانی به [[انگلستان]] رفت. پس از بازگشت به ایران و در ۱۳۲۵، به دلیل فوت خلبان مخصوص محمدرضا شاه پهلوی در یک سانحه هوایی، سرگرد خاتمی توسط تیمسار [[هدایت‌الله گیلانشاه]] (فرمانده وقت نیروی هوایی) به شاه معرفی شد و خلبان مخصوص او گردید.<ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان= The Rise and Fall of the Pahlavi Dynasty: Memoirs of Former General Hussein Fardust. Motilal Banarsidass. 31 December 1998. p. 123. ISBN 978-81-208-1642-8. Retrieved 16 July2013.}}</ref> |
وی در ۱۳۱۸ وارد اولین دوره [[رسته (نیروهای مسلح)|رسته هوایی]] در [[دانشگاه افسری امام علی|دانشکده افسری]] شد و با درجه ستوان دوم هوایی فارغ‌التحصیل گردید. سپس در ۱۳۲۳ برای تکمیل آموزش‌های خلبانی به [[انگلستان]] رفت. پس از بازگشت به ایران و در ۱۳۲۵، به دلیل فوت خلبان مخصوص محمدرضا شاه پهلوی در یک سانحه هوایی، سرگرد خاتمی توسط تیمسار [[هدایت‌الله گیلانشاه]] (فرمانده وقت نیروی هوایی) به شاه معرفی شد و خلبان مخصوص او گردید.<ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان= The Rise and Fall of the Pahlavi Dynasty: Memoirs of Former General Hussein Fardust. Motilal Banarsidass. 31 December 1998. p. 123. ISBN 978-81-208-1642-8. Retrieved 16 July2013.}}</ref> |
||
وی دوره تکمیلی خلبانی با جت را در [[انگلستان]] و [[آلمان غربی]] و دوره ستاد هوایی را در ۱۳۳۰ در آمریکا با موفقیت به پایان رساند و به عنوان اولین خلبان جت و یکی از اعضای مؤسس تیم آکروجت [[تاج طلایی]] نیروی هوایی ایران شناخته می‌شود. وی خلبانی هواپیمایی را که محمدرضا پهلوی در زمان [[قانون ملی شدن صنعت نفت|ملی شدن صنعت نفت]] از ایران خارج شد به‌عهده داشت. این هواپیما ابتدا به عراق و سپس به ایتالیا رفت. با وقوع [[کودتای ۲۸ مرداد |
وی دوره تکمیلی خلبانی با جت را در [[انگلستان]] و [[آلمان غربی]] و دوره ستاد هوایی را در ۱۳۳۰ در آمریکا با موفقیت به پایان رساند و به عنوان اولین خلبان جت و یکی از اعضای مؤسس تیم آکروجت [[تاج طلایی]] نیروی هوایی ایران شناخته می‌شود. وی خلبانی هواپیمایی را که محمدرضا پهلوی در زمان [[قانون ملی شدن صنعت نفت|ملی شدن صنعت نفت]] از ایران خارج شد به‌عهده داشت. این هواپیما ابتدا به عراق و سپس به ایتالیا رفت. با وقوع [[کودتای ۲۸ مرداد]] و بازگشت شاه، وی به درجه سرهنگی ارتقاء یافت و فرمانده [[یگان شکاری نیروی هوایی]] شد.<ref name=":1"/> |
||
وی در ابتدا از فرماندهان مورد اعتماد محمدرضا شاه پهلوی بود. خاتمی در ۱۳۳۷ با فرمان شاه به فرماندهی [[نیروی هوایی شاهنشاهی ایران]] منصوب گردید. خاتمی در زمان جانشینی هدایت‌الله گیلانشاه دارای درجه [[سرتیپ]]ی بود. وی یک سال بعد درجه [[سرلشکر|سرلشگری]] را دریافت نمود و در ۱۳۴۷ به درجه ارتشبدی ارتقاء یافت. |
وی در ابتدا از فرماندهان مورد اعتماد محمدرضا شاه پهلوی بود. خاتمی در ۱۳۳۷ با فرمان شاه به فرماندهی [[نیروی هوایی شاهنشاهی ایران]] منصوب گردید. خاتمی در زمان جانشینی هدایت‌الله گیلانشاه دارای درجه [[سرتیپ]]ی بود. وی یک سال بعد درجه [[سرلشکر|سرلشگری]] را دریافت نمود و در ۱۳۴۷ به درجه ارتشبدی ارتقاء یافت. |
||
نسخهٔ ۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۳۰
| محمد خاتمی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نام هنگام تولد | سید محمدامیر خاتمی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| زادهٔ | ۱۲ اسفند ۱۲۹۷ رشت، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| درگذشت | ۲۱ شهریور ۱۳۵۴ (۵۷ سال) سد دز، اندیمشک، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علت مرگ | سقوط کایت | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| آرامگاه | آرامگاه سابق رضاشاه، شهر ری | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ملیت | ایرانی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محل تحصیل | دانشکده افسری | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| همسر(ها) | پرویندخت خدیوی (۱۳۲۶–۱۳۲۴) فاطمه پهلوی (۱۳۵۴–۱۳۳۸) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| خویشاوندان | سید حسن امامی (دایی) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| پیشینه نظامی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| وفاداری | ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| شاخه نظامی | ارتش شاهنشاهی ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سال‌های خدمت | ۱۳۵۴–۱۳۱۸ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| درجه | ارتشبد | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| یگان | نیروی هوایی شاهنشاهی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جنگ‌ها و عملیات‌ها | درگیری‌های مرزی با عراق | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
سید محمدامیر خاتمی (زاده ۱۲ اسفند ۱۲۹۷ در رشت – درگذشته ۲۱ شهریور ۱۳۵۴ در اندیمشک) معروف به محمد خاتمی ارتشبد خلبان اف- ۸۴ تاندرجت و اف-۴ فانتوم ۲ نیروی هوایی شاهنشاهی ایران و به مدت ۱۷ سال فرمانده آن نیرو از ۱۵ مهر ۱۳۳۷ تا ۲۱ شهریور ۱۳۵۴ بود.[۱]
وی همسر فاطمه پهلوی، دختر رضا شاه پهلوی نیز بود. هنگامی که خاتمی در حوالی سد دز در حال پرواز با کایت بود، سقوط کرد و درگذشت. پس از مرگ وی شایعاتی مبنی بر دست داشتن خانواده سلطنتی و ساواک در مرگ او پراکنده شد. پایگاه هشتم شکاری اصفهان برای زنده نگهداشتن یاد وی، به پایگاه خاتمی تغییر نام داد.
زندگی شخصی
محمد خاتمی در ۱۲۹۷ و در محله صیقلان رشت در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. وی فرزند محمود خاتمی و خواهرزاده سیدحسن امامی بود. مادر وی سیّده فاطمه امامی نام داشت. پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی، دوره متوسطه را در دبیرستان البرز گذراند. خاتمی در ۱۳۱۸ داوطلب گذراندن نخستین دوره دوساله رشته هوایی شد و در ۱۳۲۰ موفق به اخذ درجه افسری گشت. او در ۱۳۲۴ با پرویندخت خدیوی ازدواج کرد و حاصل این ازدواج فرزندی به نام صبریه خاتمی بود. دختر او از موارد مهم اختلاف خانوادگی او و فاطمه پهلوی همسر دوم او به‌شمار می‌رفت. وی در ۱۳۲۶ و در یک سانحه هوایی همسر اول خود را از دست داد. چندی بعد، او به فاطمه پهلوی پیشنهاد ازدواج داد. این پیشنهاد ازدواج مورد موافقت شاه قرار گرفت. ازدواج وی با فاطمه پهلوی در ۳۰ مرداد ۱۳۳۸ به وقوع پیوست. خاتمی از همسر خود فاطمه پهلوی دارای یک دختر به نام پری و دو پسر به نام‌های کامبیز (زاده ۱۳۴۱) و رامین (زاده ۱۳۴۶) شد. امروزه تمامی فرزندان وی در خارج از ایران سکونت دارند.
فعالیت در نیروی هوایی
وی در ۱۳۱۸ وارد اولین دوره رسته هوایی در دانشکده افسری شد و با درجه ستوان دوم هوایی فارغ‌التحصیل گردید. سپس در ۱۳۲۳ برای تکمیل آموزش‌های خلبانی به انگلستان رفت. پس از بازگشت به ایران و در ۱۳۲۵، به دلیل فوت خلبان مخصوص محمدرضا شاه پهلوی در یک سانحه هوایی، سرگرد خاتمی توسط تیمسار هدایت‌الله گیلانشاه (فرمانده وقت نیروی هوایی) به شاه معرفی شد و خلبان مخصوص او گردید.[۲]
وی دوره تکمیلی خلبانی با جت را در انگلستان و آلمان غربی و دوره ستاد هوایی را در ۱۳۳۰ در آمریکا با موفقیت به پایان رساند و به عنوان اولین خلبان جت و یکی از اعضای مؤسس تیم آکروجت تاج طلایی نیروی هوایی ایران شناخته می‌شود. وی خلبانی هواپیمایی را که محمدرضا پهلوی در زمان ملی شدن صنعت نفت از ایران خارج شد به‌عهده داشت. این هواپیما ابتدا به عراق و سپس به ایتالیا رفت. با وقوع کودتای ۲۸ مرداد و بازگشت شاه، وی به درجه سرهنگی ارتقاء یافت و فرمانده یگان شکاری نیروی هوایی شد.[۲]
وی در ابتدا از فرماندهان مورد اعتماد محمدرضا شاه پهلوی بود. خاتمی در ۱۳۳۷ با فرمان شاه به فرماندهی نیروی هوایی شاهنشاهی ایران منصوب گردید. خاتمی در زمان جانشینی هدایت‌الله گیلانشاه دارای درجه سرتیپی بود. وی یک سال بعد درجه سرلشگری را دریافت نمود و در ۱۳۴۷ به درجه ارتشبدی ارتقاء یافت.
ارتشبد خاتمی علاوه بر فعالیت نظامی در بخش‌های اقتصادی، تجاری و کشاورزی نیز فعال بوده و از سهامداران عمده شرکت‌های بورت، شرکت سی آر سی، سیمان شمال، سیمان فارس، بانک اعتبارات، بانک عمران و کارخانه قند کرج به‌شمار می‌رفت.
| ترتیب اخد درجه | سال | سن |
|---|---|---|
| ستوان دوم | ۱۳۲۰ | ۲۳ |
| ستوان یکم | ۱۳۲۲ | ۲۵ |
| سروان | ۱۳۲۴ | ۲۷ |
| سرگرد | ۱۳۲۵ | ۲۸ |
| سرهنگ دوم | ۱۳۳۰ | ۳۳ |
| سرهنگ | ۱۳۳۲ | ۳۵ |
| سرتیپ | ۱۳۳۷ | ۴۰ |
| سرلشکر | ۱۳۳۸ | ۴۱ |
| سپهبد | ۱۳۴۴ | ۴۷ |
| ارتشبد | ۱۳۴۷ | ۵۰ |
دوران ورزشی باشگاهی و ملی
خاتمی سابقه حضور به عنوان هافبک میانی در تیم‌های فوتبال سرباز و تاج و همچنین تیم ملی ایران را دارد. وی بازیکن تیم سرباز بود و توانست به همراه این تیم قهرمان جام باشگاه‌های تهران در سال ۱۳۲۵ شود.[۳] در پی انحلال تیم سرباز در ۱۳۲۸ به تیم تاج تهران پیوست و تا پایان بازی‌گری‌اش در ۱۳۳۱ در این تیم ماند و توانست همراه با تیم تاج ۲ بار به قهرمانی جام باشگاه‌های تهران در فصل ۱۳۲۸ و ۱۳۳۱ برسد. خاتمی در تیم ملی در سال‌های ۱۳۲۶ تا ۱۳۲۹ ۴ بازی انجام داد و توانست یک گل نیز به ثمر برساند.[۴]
نحوه درگذشت
وی در ۲۱ شهریور ۱۳۵۴ هنگام یک پرواز تفریحی با کایت، در منطقهٔ تفریحی دریاچهٔ سد دز از توابع شهرستان اندیمشک سقوط کرد و جان سپرد. ارتشبد خاتمی در مقبره رضاشاه به خاک سپرده شد. قبر وی چهار سال پس از خاکسپاری وی به دستور خلخالی حاکم شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی ویران شد.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ Abbas Milani (2008). Eminent Persians: The Men and Women who Made Modern Iran, 1941-1979: In Two Volumes. Syracuse University Press. p. 457. ISBN 978-0-8156-0907-0. Retrieved 20 February 2013.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ The Rise and Fall of the Pahlavi Dynasty: Memoirs of Former General Hussein Fardust. Motilal Banarsidass. 31 December 1998. p. 123. ISBN 978-81-208-1642-8. Retrieved 16 July2013.
- ↑ «Magiran | روزنامه شرق (1390/10/22): سربازهای عنوان دار قهرمان شدند». www.magiran.com. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۳ نوامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۰۳.
- ↑ «Statistics: Iran [Team Melli]». www.teammelli.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۱۵.
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ محمد خاتمی (نظامی) موجود است. |
- ارتشبد محمد خاتمی مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
- هومن یوسفدهی، «ارتشبد خاتمی، مرگ یا خودکشی!»، گیله‌وا، ش. ۶۹، ص. صص ۲۶–۲۴
فرماندهان نیروی هوایی شاهنشاهی ایران | ||
|---|---|---|
نادر جهانبانی • احمد نخجوان • میر محمد مهنا • محمدحسین فیروز • محمدحسین عمیدی • هدایت‌الله گیلانشاه • میر محمد مهنا • مهدی سپه‌پور (۱۷ مرداد ۱۳۲۹- آبان ۱۳۲۹) • نوری علائی (۳ آبان ۱۳۲۹–۸ مرداد ۱۳۳۰) • مهدی سپه‌پور (۸ مرداد ۱۳۳۰–۱۶ بهمن ۱۳۳۰) • هدایت‌الله گیلانشاه (۱۶ بهمن ۱۳۳۰–۱۲اسفند ۱۳۳۱) • محمود معینی (۱۲ اسفند ۱۳۳۱–۲۹ اسفند ۱۳۳۲) • هدایت‌الله گیلانشاه (۲۹ اسفند ۱۳۳۲–۱۳۳۳) • محمد خاتمی (۱۵ مهر ۱۳۳۷–۲۱ شهریور ۱۳۵۴) • فضائل تدین (۲۱ شهریور ۱۳۵۴–۱۹ بهمن ۱۳۵۵) • امیرحسین ربیعی (۱۹ بهمن ۱۳۵۵–۲۲ بهمن ۱۳۵۷) | .svg) | |
همچنین ببینید: الگو:فرماندهان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران (۱۳۵۷–) | ||
- ارتشبدهای ارتش شاهنشاهی ایران
- افراد دودمان پهلوی
- اهالی رشت
- تاج طلایی
- خلبانان نیروی هوایی ارتش ایران
- دانشآموختگان دانشکده افسری
- دانشآموختگان دبیرستان البرز
- درگذشتگان ۱۳۵۴
- درگذشتگان ۱۹۷۵ (میلادی)
- دودمان پهلوی
- زادگان ۱۲۹۷
- زادگان ۱۹۲۰ (میلادی)
- صلیبهای بزرگ درجه ۱ نشان افتخار شایستگی جمهوری فدرال آلمان
- فرماندهان نشان سلطنتی ویکتوریایی
- فرماندهان نیروی هوایی شاهنشاهی ایران
- فرماندهان نظامی اهل ایران
- قربانیان سوانح یا حوادث هوایی در ایران
- مدفونان در آرامگاه رضاشاه
- بازیکنان باشگاه استقلال
- بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران