لیریایی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
به نسخهٔ 32312428 از Meysam (بحث) برگردانده شد: مشکل ارجاع منابع (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
Atabak lor (بحث | مشارکت‌ها)
خنثی‌سازی ویرایش 32320941 از Meysam (بحث)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی برگردانده‌شده دارای ادبیات عامیانه افزودن القاب متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۱: خط ۱:
'''لیریایی''' یکی از مهمترین طایفه‌های [[پاپی|ایل پاپی]] است.<ref name="lor2">{{پک|امان‌الهی بهاروند|۱۳۹۳|ک=قوم لر|ص=۱۵۵}}</ref> این طایفه ساکن [[سپیددشت (خرم‌آباد)|روستا های سپیددشت]] در [[بخش پاپی]] از توابع [[شهرستان خرم‌آباد]] است.<ref name="lor2" /> که شامل دهستان های چمسنگر؛ رگ؛ ریدر؛چول ریز وکولوی می باشد .زندگی می کردند.

امروزه در شهر های خرم آباد؛دورود؛ وسپیدشت زندگی می کنن<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کتاب شناخت ایل پاپی.مراد حسین پاپی بالاگریوه جلد ۲}}</ref>

{{قوم و نژاد
{{قوم و نژاد
|group = لیریایی
|group = لیریایی.داودی
|poptime = نامشخص
|poptime = نامشخص
|popplace = {{پرچم|ایران}}: ساکن در [[استان لرستان]]
|popplace = {{پرچم|ایران}}: ساکن در [[استان لرستان]]
|langs = [[لری بالاگریوه‌ای]]
|langs = [[لری بالاگریوه‌ای]](لری پاپیونه) (گویش رگیونه)
|rels = [[شیعه]]
|rels = [[شیعه]]
}}
}}

پیشینه طایفه لیریایی

''معمرین نیای اعلای برخی از تیره های طایفه لیریایی را [[اتابکان لر کوچک|ابوالحسن]] حاکم میانکوه و گریت معرفی می کنند که ابوالحسن در برخی منابع از نوادگان جمال الدین خضر نهمین اتابک لر معرفی شده است''<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اتابکان لر کوچک سعادت خودگو انتشارات افلاک ۱۳۷۸}}</ref>

مجموعه طوایف لیریایی در حدود چهارصد سال پیش ایلی مستقل بوده و در منطقه گریت ساکن بوده اند‌ و پس از براندازی حکومت اتابکان لر توسط شاه عباس [[شاه عباس یکم|صفوی]] و کشتار خاندان اتابکان لر در خرم آباد به سوی بخش میانکوه مرکزی و بخش پاپی امروزی بازگشته اند و به صورت پراکنده و متواری از دست حکومت مرکزی به سر برده اند


''اعتقادات مذهبی''<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کتاب شناخت ایل پاپی مراد حسین پاپی بالاگریوه جلد اول}}</ref>

این طایفه ارادت فراوانی به امام زاده احمد ابن علی علیهماالسلام معروف به (نوروز احمد ابن علی با چهار و به روایتی با ده واسطه به امام سجاد علیه السلام می رسد ) دارند متولی بقعه آن محسوب می شوند؛به طوری که تیره شیخ از این طایفه خود را خادم این امام زاده می دانند و در روستای حونگه(خانگاه) نزدیک آن ساکن شده اند؛ خادمان این بقعه بر خلاف خدام شاهزاده احمد (ع) که امامه قرمز بر سر می بندند امامه ای سفید بر سر داشتند وبه شیخ نوروز احمد علی معروف بودند

می توان مهاجرت این امام زاده را به این منطقه به شکل گیری هسته های اولیه تشیع در قرون ۶ و ۷ مرتبط دانست

''بنا و سازه مقبره''<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری جمهوری اسلامی {{!}}صفحه اصلی {{!}} IRNA News Agency|نشانی=https://www.irna.ir/|وبگاه=ایرنا|بازبینی=2021-06-06|کد زبان=fa}}</ref>

مقبره نوروز احمد علي بر بلنداي تپه اي با زير ساختي صخره اي قرار گرفته است.

در اطراف اين مقبره قبرستاني قديمي با سابقه تاريخي بيش از 200 سال به وجود آمده است.

نماي كلي اين مقبره كاملاً سالم و پا برجاست و قسمت اعظم آن از سنگ و گنبد آن از آجر ساخته شده است.

اين بنا پلاني مدور به شكل دايره اي تقريباً كامل دارد و ساختمان آن از يك قسمت تشكيل شده يعني اتاق مقبره و گنبدخانه هر دو يكي هستند. درب ورودي آن به سمت شرق باز مي شود و از يك دروازه آهني جديد تشكيل شده كه در ديوار ورودي تعبيه شده است.

فضاي درون مقبره پلاني كاملاً مدور دارد و 8 طاق نماي زيبا به شكل قرينه تمام دور تا دور فضاي دروني را در بر گرفته اند به طوري كه بنا در داخل به شكل هشت ضلعي در آمده است.

قبري به شكل مكعب مستطيل در وسط اين اتاق به ارتفاع 93 سانتيمتر و ابعاد 90 سانتي متر در 147 سانتي متر قرار دارد.

اين قبر داراي پوششي از گچ است و تقريباً در زير گنبد واقع شده است.

از جمله تزئيناتي كه در فضاي دروني مقبره وجود دارد مي توان به طاقنماهاي كم عمقي در 8 قسمت اشاره كرد كه عمق آنها بين 25 تا 28 سانتيمتر است.

تزئينات گچ بري برجسته اي به شكل مثلثهاي تو خالي در ديوار شمالي بنا ديده مي شود. يك مثلث بزرگ تزئيني نيز درون يكي از طاقنماها ايجاد شده است.

در طاق نماي شمالي مقبره سه طاقچه كوچك به صورت افقي و در موازات هم با فرم خاصي تعبيه شده است.

گنبد بناي نوروز احمد علي از نوع گنبد هاي دوپوش گسسته مي باشد . گنبد داخلي (آهيانه) نيم كروي ولي گنبد بيروني از نوع گنبد هاي استوانه اي است.

.


'''لیریایی''' یکی از طایفه‌های [[پاپی|ایل پاپی]] است.<ref name=lor>{{پک|امان‌الهی بهاروند|۱۳۹۳|ک=قوم لر|ص=۱۵۵}}</ref> این طایفه ساکن [[سپیددشت (خرم‌آباد)|سپیددشت]] در [[بخش پاپی]] از توابع [[شهرستان خرم‌آباد]] است.<ref name=lor/>
{{-}}
{{-}}

== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۱۵: خط ۵۸:
</noinclude>
</noinclude>


{{مردم لر}}کتاب خانجان نماد شاه طایفه مراد حسین پاپی بالاگریوه ۱۳۹۷
{{مردم لر}}

شابک9644751981


کتاب شناخت ایل پاپی مراد حسین پاپی بالاگریوه جلد اول و دوم{{قومیت-خرد}}
{{قومیت-خرد}}


[[رده:ایل‌های لر ایران]]
[[رده:ایل‌های لر ایران]]

نسخهٔ ‏۱۰ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۲۳

لیریایی یکی از مهمترین طایفه‌های ایل پاپی است.[۱] این طایفه ساکن روستا های سپیددشت در بخش پاپی از توابع شهرستان خرم‌آباد است.[۱] که شامل دهستان های چمسنگر؛ رگ؛ ریدر؛چول ریز وکولوی می باشد .زندگی می کردند.

امروزه در شهر های خرم آباد؛دورود؛ وسپیدشت زندگی می کنن[۲]

لیریایی.داودی
مناطق با جمعیت چشمگیر
 ایران: ساکن در استان لرستان
زبان‌ها
لری بالاگریوه‌ای(لری پاپیونه) (گویش رگیونه)
دین
شیعه

پیشینه طایفه لیریایی

معمرین نیای اعلای برخی از تیره های طایفه لیریایی را ابوالحسن حاکم میانکوه و گریت معرفی می کنند که ابوالحسن در برخی منابع از نوادگان جمال الدین خضر نهمین اتابک لر معرفی شده است[۳]

مجموعه طوایف لیریایی در حدود چهارصد سال پیش ایلی مستقل بوده و در منطقه گریت ساکن بوده اند‌ و پس از براندازی حکومت اتابکان لر توسط شاه عباس صفوی و کشتار خاندان اتابکان لر در خرم آباد به سوی بخش میانکوه مرکزی و بخش پاپی امروزی بازگشته اند و به صورت پراکنده و متواری از دست حکومت مرکزی به سر برده اند


اعتقادات مذهبی[۴]

این طایفه ارادت فراوانی به امام زاده احمد ابن علی علیهماالسلام معروف به (نوروز احمد ابن علی با چهار و به روایتی با ده واسطه به امام سجاد علیه السلام می رسد ) دارند متولی بقعه آن محسوب می شوند؛به طوری که تیره شیخ از این طایفه خود را خادم این امام زاده می دانند و در روستای حونگه(خانگاه) نزدیک آن ساکن شده اند؛ خادمان این بقعه بر خلاف خدام شاهزاده احمد (ع) که امامه قرمز بر سر می بندند امامه ای سفید بر سر داشتند وبه شیخ نوروز احمد علی معروف بودند

می توان مهاجرت این امام زاده را به این منطقه به شکل گیری هسته های اولیه تشیع در قرون ۶ و ۷ مرتبط دانست

بنا و سازه مقبره[۵]

مقبره نوروز احمد علي بر بلنداي تپه اي با زير ساختي صخره اي قرار گرفته است.

در اطراف اين مقبره قبرستاني قديمي با سابقه تاريخي بيش از 200 سال به وجود آمده است.

نماي كلي اين مقبره كاملاً سالم و پا برجاست و قسمت اعظم آن از سنگ و گنبد آن از آجر ساخته شده است.

اين بنا پلاني مدور به شكل دايره اي تقريباً كامل دارد و ساختمان آن از يك قسمت تشكيل شده يعني اتاق مقبره و گنبدخانه هر دو يكي هستند. درب ورودي آن به سمت شرق باز مي شود و از يك دروازه آهني جديد تشكيل شده كه در ديوار ورودي تعبيه شده است.

فضاي درون مقبره پلاني كاملاً مدور دارد و 8 طاق نماي زيبا به شكل قرينه تمام دور تا دور فضاي دروني را در بر گرفته اند به طوري كه بنا در داخل به شكل هشت ضلعي در آمده است.

قبري به شكل مكعب مستطيل در وسط اين اتاق به ارتفاع 93 سانتيمتر و ابعاد 90 سانتي متر در 147 سانتي متر قرار دارد.

اين قبر داراي پوششي از گچ است و تقريباً در زير گنبد واقع شده است.

از جمله تزئيناتي كه در فضاي دروني مقبره وجود دارد مي توان به طاقنماهاي كم عمقي در 8 قسمت اشاره كرد كه عمق آنها بين 25 تا 28 سانتيمتر است.

تزئينات گچ بري برجسته اي به شكل مثلثهاي تو خالي در ديوار شمالي بنا ديده مي شود. يك مثلث بزرگ تزئيني نيز درون يكي از طاقنماها ايجاد شده است.

در طاق نماي شمالي مقبره سه طاقچه كوچك به صورت افقي و در موازات هم با فرم خاصي تعبيه شده است.

گنبد بناي نوروز احمد علي از نوع گنبد هاي دوپوش گسسته مي باشد . گنبد داخلي (آهيانه) نيم كروي ولي گنبد بيروني از نوع گنبد هاي استوانه اي است.

.

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ امان‌الهی بهاروند، قوم لر، ۱۵۵.
  2. کتاب شناخت ایل پاپی.مراد حسین پاپی بالاگریوه جلد ۲.
  3. اتابکان لر کوچک سعادت خودگو انتشارات افلاک ۱۳۷۸.
  4. کتاب شناخت ایل پاپی مراد حسین پاپی بالاگریوه جلد اول.
  5. «خبرگزاری جمهوری اسلامی |صفحه اصلی | IRNA News Agency». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۶.

منابع


کتاب خانجان نماد شاه طایفه مراد حسین پاپی بالاگریوه ۱۳۹۷

شابک9644751981

کتاب شناخت ایل پاپی مراد حسین پاپی بالاگریوه جلد اول و دوم