هربرت مارکوزه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۲: خط ۲۲:
'''هربرت مارکوزه''' {{آلمانی|Herbert Marcuse}} (زاده ۱۹ ژوئیه ۱۸۹۸ - درگذشته ۲۹ ژوئیه ۱۹۷۹) [[فیلسوف]] و [[جامعه‌شناس]] [[آلمان]]ی و از اعضای اصلی [[مکتب فرانکفورت]] بود.
'''هربرت مارکوزه''' {{آلمانی|Herbert Marcuse}} (زاده ۱۹ ژوئیه ۱۸۹۸ - درگذشته ۲۹ ژوئیه ۱۹۷۹) [[فیلسوف]] و [[جامعه‌شناس]] [[آلمان]]ی و از اعضای اصلی [[مکتب فرانکفورت]] بود.


بین سال‌های ۱۹۴۳ و ۱۹۵۰, مارکوزه برای [[دفتر خدمات راهبردی]] (سلف [[آژانس اطلاعات مرکزی]]) کار می‌کرد و در آنجا از ایدئولوژی حزب کمونیست اتحاد شوروی در کتاب ''[[مارکسیسم شوروی: یک تحلیل انتقادی]]'' (۱۹۵۸) نقد کرد. در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ او به عنوان نظریه‌پرداز برجسته [[چپ نو]] و جنبش‌های دانشجویی فرانسه، آمریکا و [[آلمان غربی]]، مطرح شد. برخی او را پدر ''چپ نو'' می‌دانند.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=DKs0DwAAQBAJ&pg=PT177|page=177|title=The End of the Experiment: The Rise of Cultural Elites and the Decline of America's Civic Culture|first=Stanley|last=Rothman|publisher=Routledge|year=2017|isbn=978-1-351-29562-8}}</ref>
بین سال‌های ۱۹۴۳ و ۱۹۵۰, مارکوزه برای [[دفتر خدمات راهبردی]] (سلف [[آژانس اطلاعات مرکزی]]) در دولت آمریکا کار می‌کرد و در آنجا از ایدئولوژی حزب کمونیست اتحاد شوروی در کتاب ''[[مارکسیسم شوروی: یک تحلیل انتقادی]]'' (۱۹۵۸) نقد کرد. در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ او به عنوان نظریه‌پرداز برجسته [[چپ نو]] و جنبش‌های دانشجویی فرانسه، آمریکا و [[آلمان غربی]]، مطرح شد. برخی او را پدر ''چپ نو'' می‌دانند.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=DKs0DwAAQBAJ&pg=PT177|page=177|title=The End of the Experiment: The Rise of Cultural Elites and the Decline of America's Civic Culture|first=Stanley|last=Rothman|publisher=Routledge|year=2017|isbn=978-1-351-29562-8}}</ref>


== زندگی و آثار ==
== زندگی و آثار ==

نسخهٔ ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۲۲

هربرت مارکوزه
هربرت مارکوزه در سال ۱۹۵۵ در نیوتون، ماساچوست
زادهٔ۱۹ ژوئیه ۱۸۹۸
برلین، امپراتوری آلمان
درگذشت۲۹ ژوئیهٔ ۱۹۷۹ (۸۱ سال)
اشتارنبرگ، آلمان غربی
محل زندگیآلمان، ایالات متحده آمریکا
ملیتآلمانی-آمریکایی
دوره20th-century philosophy
حیطهفلسفه غرب
مکتبمکتب فرانکفورت، مارکسیسم غربی، نظریه انتقادی
علایق اصلی
نظریه اجتماعی، سوسیالیسم، انقلاب صنعتی، فناوری

هربرت مارکوزه (به آلمانی: Herbert Marcuse) (زاده ۱۹ ژوئیه ۱۸۹۸ - درگذشته ۲۹ ژوئیه ۱۹۷۹) فیلسوف و جامعه‌شناس آلمانی و از اعضای اصلی مکتب فرانکفورت بود.

بین سال‌های ۱۹۴۳ و ۱۹۵۰, مارکوزه برای دفتر خدمات راهبردی (سلف آژانس اطلاعات مرکزی) در دولت آمریکا کار می‌کرد و در آنجا از ایدئولوژی حزب کمونیست اتحاد شوروی در کتاب مارکسیسم شوروی: یک تحلیل انتقادی (۱۹۵۸) نقد کرد. در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ او به عنوان نظریه‌پرداز برجسته چپ نو و جنبش‌های دانشجویی فرانسه، آمریکا و آلمان غربی، مطرح شد. برخی او را پدر چپ نو می‌دانند.[۱]

زندگی و آثار

هربرت مارکوزه در خانواده‌ای یهودی در برلین به دنیا آمد. در طولِ جنگ جهانی اول در ارتش آلمان خدمت کرد. او سپس عضوِ شورایِ سربازان بود که در قیام ناکامِ سوسیالیست‌های اسپارتاکیست شرکت داشت. بعد از کامل کردنِ تزهایِ دکترای تخصصی خود در دانشگاه فرایبورگ در رشته فلسفه و جامعه‌شناسی و تحت هدایت هایدگر و هوسرل سال ۱۹۲۲ با موضوعِ تفسیر اندیشه‌های هگل به برلین بازگشت و به کارِ انتشارات پرداخت.[۲][۳]

دیدگاه‌ها

از میان نظریه پردازان اصلی مکتب فرانکفورت فقط مارکوزه بود که نسبت به اهمیت و مرکزیت فرهنگ تودهای برای زندگی روزمره در جامعهٔ سرمایه‌داری اخیر تا حدی خوش‌بینی نشان می‌داد. مارکوزه که در ابتدا همان دیدگاه‌های انتقادی آدورنو و هورکهایمر را داشت (Marcuse,1964)[نیازمند منبع]، بعدها شاهد پیدایش پادفرهنگ هیپی‌ها در اواخر دههٔ ۱۹۶۰ بود و تفسیر خویش را از فرهنگ توده‌ای مورد بازبینی قرار داد (Bottomore,1984)[نیازمند منبع]. مارکوزه، خصوصاً تحت تأثیر شیوهٔ استفادهٔ پادفرهنگ از همان فراوردههای صنایع فراغتی و مصرفی سرمایه‌داری اخیر، به‌خصوص موسیقی و مد توده‌ای، برای شورش مستقیم علیه نهادهای مسلط سرمایه‌داری، مانند کار، آموزش و پروش، خانواده و سیاست مرسوم، قرار گرفت.[۴]

با این حال دورهٔ نسبتاً کوتاه پادفرهنگ، و همچنین نهضتهای فرهنگی بعدی جوانان که بر محور موسیقی و سبک زندگی می‌گشت، مانند پانک راک (Hebdige , 1979)[نیازمند منبع]، از نظر خیلی‌ها تأییدی بود بر درستی بنیادین نقد مکتب فرانکفورت از فرهنگ توده‌ای؛ بنابراین، به گفتهٔ باتومور، «دامنهٔ محدود و سرعت زوال، یا همانندگردی (assimilation) پادفرهنگ، در واقع، می‌توانست نیروی صنعت فرهنگ را عیان سازد».[۴] (Bottomore,1984: 46) او در کتاب انسان تک‌ساحتی توضیح می‌دهد که جامعه صنعتی می‌تواند با سهیم کردن کارگران در مصرف‌گرایی کاری کند که آنان اسارت خود را آزادی بدانند[۵]

آثار

پانویس

  1. Rothman, Stanley (2017). The End of the Experiment: The Rise of Cultural Elites and the Decline of America's Civic Culture. Routledge. p. 177. ISBN 978-1-351-29562-8.
  2. سیری در زندگی و آثار هربرت مارکوزه، رضا نصیرزاده، روزنامه رسالت، شنبه ششم خرداد 1391،
  3. https://www.mehrnews.com/news/315426/نشست-نقد-آثار-و-نظرات-هربرت-ماركوزه-برگزار-مي-شود
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ فرهنگ و زندگی روزمره - اندی بنت - لیلا جوافشانی/ حسن چاوشیان - نشر اختران - چاپ اول ۱۳۸۶ - ص ۳۱–۳۲
  5. تاریخ اندیشه سیاسی در غرب دکتر پولادی

منابع

پیوند به بیرون