زبان‌های تبتی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ربات:مرتب‌سازی عنوان‌ها+مرتب+ |
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0.7 |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
== پیوند به بیرون == |
== پیوند به بیرون == |
||
* [http://www.himalayanlanguages.org/cdtd فرهنگ لغت تطبیقی گویش‌های تبتی (CDTD)] |
* [http://www.himalayanlanguages.org/cdtd فرهنگ لغت تطبیقی گویش‌های تبتی (CDTD)] |
||
* [http://www.thdl.org/xml/show.php?xml=/collections/langling/languages/index.xml&l=9 زبانها در فلات تبت و هیمالیا] — Nicolas Tournadre |
* [http://www.thdl.org/xml/show.php?xml=/collections/langling/languages/index.xml&l=9 زبانها در فلات تبت و هیمالیا] {{Webarchive|url=https://archive.is/20070611152940/http://www.thdl.org/xml/show.php?xml=/collections/langling/languages/index.xml&l=9 |date=11 ژوئن 2007 }} — Nicolas Tournadre |
||
* [http://eprints.soas.ac.uk/8964/1/Hill_2010_overview_of_Old_Tibetan_phonology.pdf مروری بر آواشناسی همگانی تبتی باستان] توسط ناتان هیل |
* [http://eprints.soas.ac.uk/8964/1/Hill_2010_overview_of_Old_Tibetan_phonology.pdf مروری بر آواشناسی همگانی تبتی باستان] توسط ناتان هیل |
||
* [https://web.archive.org/web/20120318215914/http://lacito.vjf.cnrs.fr/colloque/deserts/videos_gestion/nt.htm L'évolution des langues et les facteurs écolinguistiques : le cas des langues d'éleveurs et des langues d'agriculteurs sur le Haut Plateau tibétain] در CNRS-LACITO |
* [https://web.archive.org/web/20120318215914/http://lacito.vjf.cnrs.fr/colloque/deserts/videos_gestion/nt.htm L'évolution des langues et les facteurs écolinguistiques : le cas des langues d'éleveurs et des langues d'agriculteurs sur le Haut Plateau tibétain] در CNRS-LACITO |
||
نسخهٔ ۳۰ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۱۲
| تبتی | |
|---|---|
| تبتی بودیش مرکزی | |
| اقوام: | تبتی شرپا |
| پراکنش: | چین (منطقه خودمختار تبت، چینگهای، سیچوآن، گانسو، یوننان)؛ هند (لداخ، سیکیم، اوتارکند، هیماچال پرادش، آروناچال پرادش، آسام)؛ پاکستان (گلگت-بلتستان)؛ نپال؛ بوتان |
| تبار: | چینی-تبتی |
| زیرگروه‌ها: |
دزونگخا–لهوکا
شرپا–جیرل
|
| گلاتولوگ | oldm1245[۱] |
گونه‌های نخستین | |
 تقسیم‌بندی منطقه فرهنگی تبت | |
زبان‌های تبتی شاخه‌ای از زبان‌های تبتی-برمه‌ای هستند که از تبتی باستان ریشه گرفته و در منطقه وسیعی از شرق آسیای میانه هم‌مرز با شبه‌قاره هند، از جمله فلات تبت و بلتستان، لداخ، نپال، سیکیم، بوتان، آسام و آروناچال پرادش در هیمالیا گویش می‌شوند. تبتی کلاسیک، به ویژه برای استفاده از ادبیات بودایی، زبان اصلی ادبی منطقه است.
زبان‌های تبتی توسط حدود ۶ میلیون نفر گویش می‌شوند. با گسترش آیین بودایی تبتی، زبان تبتی به دنیای غرب گسترش یافته‌است و می‌توان آن را در بسیاری از نشریات بودایی و مطالب دعایی یافت. برخی از دانشجویان غربی این زبان را برای ترجمه متون تبتی یادمی‌گیرند. بیرون از خود لهاسا، تقریباً ۲۰۰٫۰۰۰ نفر از تبعیدیان تبتی که از تبت امروزی به هند و دیگر کشورها نقل مکان کرده‌اند، به زبان تبتی لهاسا (تبتی معیار) صحبت می‌کنند. تبتی همچنین توسط گروه‌های قومی اقلیت در تبت صحبت می‌شود که قرن‌ها در نزدیکی تبتی‌ها زندگی کرده‌اند اما با این وجود زبانها و فرهنگ‌های خود را حفظ کرده‌اند.
اگرچه برخی از مردم چیانگ خام توسط دولت چین به عنوان قوم تبتی دسته‌بندی می‌شوند، اما زبان‌های چیانگی تبتی نیستند بلکه شاخه مستقل خود را از خانواده زبان‌های تبتی-برمه‌ای می‌سازند.
تبتی کلاسیک زبان نواخت‌بری نبود، اما برخی از گونه‌های امروزی تبتی مانند تبتی مرکزی و خامی نواخت‌هایی را ایجاد کرده‌اند. زبان‌های تبتی به‌طور کلی می‌تواند به عنوان زبان‌های هم‌چسب توصیف شوند.
منابع
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Early Old Tibetan". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}: Invalid|display-editors=4(help)
پیوند به بیرون
- فرهنگ لغت تطبیقی گویش‌های تبتی (CDTD)
- زبانها در فلات تبت و هیمالیا بایگانی‌شده در ۱۱ ژوئن ۲۰۰۷ توسط Archive.today — Nicolas Tournadre
- مروری بر آواشناسی همگانی تبتی باستان توسط ناتان هیل
- L'évolution des langues et les facteurs écolinguistiques : le cas des langues d'éleveurs et des langues d'agriculteurs sur le Haut Plateau tibétain در CNRS-LACITO
- سیاست تبت چین همچنان به پاکسازی زبان تبتی ادامه می‌دهد