عملیات آذرخش کبود: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
به نسخهٔ 30335254 از Gm110m (بحث) برگردانده شد (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۲: خط ۳۲:
}}
}}
{{تاریخ جمهوری اسلامی ایران}}
{{تاریخ جمهوری اسلامی ایران}}
'''حمله هوایی آمریکا به فرودگاه بین‌المللی بغداد''' با نام عملیاتی '''آذرخش کبود'''<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۳ دی ۱۳۹۸|وبگاه=رادیو فردا|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/commentary-on-consequence-of-soleimani-death/30358279.html|عنوان=کشته شدن قاسم سلیمانی چه پیامدهایی خواهد داشت؟}}</ref> حمله‌ای بود که در ۳ ژانویه ۲۰۲۰ به دستور [[دونالد ترامپ]]،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=pic.twitter.com/VXeKiVzpTf|نشانی=https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1212924762827046918/photo/1|وبگاه=@realDonaldTrump|تاریخ=|بازبینی=۳ ژانویه ۲۰۲۰|نام=Donald J.|نام خانوادگی=Trump}}</ref> رئیس‌جمهور [[ایالات متحده آمریکا]]، برای کشتن [[قاسم سلیمانی]]<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=EN|وبگاه=defense.gov|نشانی=https://www.defense.gov/Newsroom/Releases/Release/Article/2049534/statement-by-the-department-of-defense/|عنوان=Statement by the Department of Defense}}</ref> فرمانده وقت [[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه قدس]] پاسداران انقلاب اسلامی توسط ارتش آمریکا انجام شد. طی این حمله کاروان خودروهایی که از [[فرودگاه بین‌المللی بغداد]] برای انجام دیدار با نخست وزیر عراق خارج شده بودند،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Soleimani was official guest of Iraq: Judiciary|نشانی=http://www.tehrantimes.com/news/443768/Soleimani-was-official-guest-of-Iraq-Judiciary|وبگاه=Tehran Times|تاریخ=2020-01-04|بازبینی=2020-01-20|کد زبان=en}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Iran playing for more than revenge|نشانی=https://lethbridgeherald.com/commentary/opinions/2020/01/11/iran-playing-for-more-than-revenge/|وبگاه=The Lethbridge Herald - News and Sports from around Lethbridge|تاریخ=2020-01-11|بازبینی=2020-01-20}}</ref> هدف راکت قرار گرفتند و چندین نفر دیگر از جمله [[ابومهدی مهندس|ابومهدی المهندس]] جانشین فرماندهی و فرماندهٔ میدانی [[حشد شعبی]]، کشته شدند.
'''حمله هوایی آمریکا به فرودگاه بین‌المللی بغداد''' با نام عملیاتی '''آذرخش کبود'''<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۳ دی ۱۳۹۸|وبگاه=رادیو فردا|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/commentary-on-consequence-of-soleimani-death/30358279.html|عنوان=کشته شدن قاسم سلیمانی چه پیامدهایی خواهد داشت؟}}</ref> حمله‌ای بود که در ۳ ژانویه ۲۰۲۰ به دستور [[دونالد ترامپ]]،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=pic.twitter.com/VXeKiVzpTf|نشانی=https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1212924762827046918/photo/1|وبگاه=@realDonaldTrump|تاریخ=|بازبینی=۳ ژانویه ۲۰۲۰|نام=Donald J.|نام خانوادگی=Trump}}</ref> رئیس‌جمهور [[ایالات متحده آمریکا]]، برای کشتن [[قاسم سلیمانی]]<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=EN|وبگاه=defense.gov|نشانی=https://www.defense.gov/Newsroom/Releases/Release/Article/2049534/statement-by-the-department-of-defense/|عنوان=Statement by the Department of Defense}}</ref> فرمانده وقت [[نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه قدس]] پاسداران انقلاب اسلامی توسط ارتش آمریکا انجام شد. طی این حمله کاروان خودروهایی که از [[فرودگاه بین‌المللی بغداد]] برای انجام دیدار با نخست وزیر عراق خارج شده بودند،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Soleimani was official guest of Iraq: Judiciary|نشانی=http://www.tehrantimes.com/news/443768/Soleimani-was-official-guest-of-Iraq-Judiciary|وبگاه=Tehran Times|تاریخ=2020-01-04|بازبینی=2020-01-20|کد زبان=en}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Iran playing for more than revenge|نشانی=https://lethbridgeherald.com/commentary/opinions/2020/01/11/iran-playing-for-more-than-revenge/|وبگاه=The Lethbridge Herald - News and Sports from around Lethbridge|تاریخ=2020-01-11|بازبینی=2020-01-20}}</ref> هدف راکت قرار گرفتند و چندین نفر دیگر از جمله [[ابومهدی مهندس|ابومهدی المهندس]] جانشین فرماندهی و فرماندهٔ میدانی [[حشد شعبی]]، فوت کردند.


[[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا]] دلیل این حمله را بابت انتقام کشته شدن نیروهای خود توسط سپاه و جلوگیری از هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی توسط قاسم سلیمانی اعلام کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=U.S. Department of State|نشانی=https://www.state.gov/|وبگاه=United States Department of State|بازبینی=2020-01-03|کد زبان=en-US}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=The White House|نشانی=https://www.whitehouse.gov/|وبگاه=The White House|بازبینی=2020-01-03|کد زبان=en-US|نویسنده=|تاریخ=}}</ref>
[[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا]] دلیل این حمله را بابت انتقام کشته شدن نیروهای خود توسط سپاه و جلوگیری از هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی توسط قاسم سلیمانی اعلام کرد که البته مثل همیشه زر مفت زد و قاسم سلیمانی هیچ سرباز یا ژنرال آمریکایی را نکشته است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=U.S. Department of State|نشانی=https://www.state.gov/|وبگاه=United States Department of State|بازبینی=2020-01-03|کد زبان=en-US}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=The White House|نشانی=https://www.whitehouse.gov/|وبگاه=The White House|بازبینی=2020-01-03|کد زبان=en-US|نویسنده=|تاریخ=}}</ref>


== جزئیات ==
== جزئیات ==

نسخهٔ ‏۱۳ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۰۵

حمله هوایی آمریکا به فرودگاه بین‌المللی بغداد
بخشی از بحران خلیج فارس
حمله ایالات متحده در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی بغداد، ۳ ژانویه ۲۰۲۰
گونهحمله راکتی (موشکی) با پهپاد
مکان
عراق، بغداد
فرماندهدونالد ترامپ
هدف نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
حشد شعبی
اجراحدود ساعت ۱ بامداد جمعه ۱۳ دی ۱۳۹۸
نیروی اجرایی ایالات متحده آمریکا
نتیجهکشته شدن قاسم سلیمانی، ابومهدی المهندس و حداقل هشت نفر همراهانشان

حمله هوایی آمریکا به فرودگاه بین‌المللی بغداد با نام عملیاتی آذرخش کبود[۱] حمله‌ای بود که در ۳ ژانویه ۲۰۲۰ به دستور دونالد ترامپ،[۲] رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، برای کشتن قاسم سلیمانی[۳] فرمانده وقت سپاه قدس پاسداران انقلاب اسلامی توسط ارتش آمریکا انجام شد. طی این حمله کاروان خودروهایی که از فرودگاه بین‌المللی بغداد برای انجام دیدار با نخست وزیر عراق خارج شده بودند،[۴][۵] هدف راکت قرار گرفتند و چندین نفر دیگر از جمله ابومهدی المهندس جانشین فرماندهی و فرماندهٔ میدانی حشد شعبی، فوت کردند.

وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا دلیل این حمله را بابت انتقام کشته شدن نیروهای خود توسط سپاه و جلوگیری از هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی توسط قاسم سلیمانی اعلام کرد که البته مثل همیشه زر مفت زد و قاسم سلیمانی هیچ سرباز یا ژنرال آمریکایی را نکشته است.[۶][۷]

جزئیات

حدود ساعت ۱ بامداد جمعه ۳ ژانویه۲۰۲۰، در حمله هوایی آمریکا به دو خودرو در نزدیک فرودگاه بین‌المللی بغداد، قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و ۱۰ نفر از همراهان آنان کشته شدند.[۸][۹] در نخستین ساعات بامدادی گفته شد یک راکت به منطقه باربری فرودگاه بغداد اصابت کرده و دو خودرو آسیب دیده و چند نفر زخمی شدند. ساعاتی پس از آن گروه حشد شعبی شبه نظامیان نزدیک به جمهوری اسلامی از کشته شدن یک مقام ارشد خود به همراه دو میهمان مهم خبر دادند. دقایقی بعد تلویزیون دولتی عراق اعلام کرد که یکی از کشته‌شدگان این حمله هوایی قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران بوده‌است.[۹]

هواپیمای مسافربری ایرباس ای۳۲۰ حامل قاسم سلیمانی در ساعت ۱۲ نیمه‌شب به وقت ایران از دمشق برخاست و کمی مانده به یک و نیم بامداد جمعهٔ ایران در بغداد فرود آمد. از ساعاتی قبل از ورود هواپیما به بغداد، نشانه‌هایی از نزدیک بودن زمان ورود یک شخصیت مهم در فرودگاه دیده می‌شد و بعداً معلوم شد که نیروهای حشد شعبی در تدارک استقبال از قاسم سلیمانی بوده‌اند. دقایقی پس از فرود هواپیما و استقبال ابو مهدی المهندس از قاسم سلیمانی و همراهانش، آن‌دو به همراه سه تن دیگر سوار یک تویوتا شدند و پنج نفر دیگر در تویوتای دوم نشسته و به سوی شهر حرکت کردند. به نوشتهٔ وبسایت اینتلی تایمز، از لحظهٔ فرود هواپیما تا شلیک راکت از پهپادها، بیش از ۱۵ دقیقه طول نکشیده‌است.[۱۰]

زمینه

تنش بین حکومت‌های ایران و آمریکا از ۲۷ دسامبر ۲۰۱۹ و زمانی بالا گرفت که یک پیمانکار آمریکایی در حملهٔ راکتی نیروهای کتائب حزب‌الله به یک پایگاه هوایی در شهر کرکوک کشته شد.[۱۱] گروه شبه‌نظامی شیعهٔ کتائب حزب‌الله شاخه‌ای از حشد شعبی است که توسط حکومت ایران پشتیبانی می‌شود.[۱۲][۱۱] دولت ایالات متحده در اقدامی تلافی‌جویانه، چندین حمله به پایگاه‌های کتائب در عراق و سوریه انجام داد که گفته می‌شود حداقل ۲۵ نفر در این حمله‌ها کشته شدند.[۱۱] در ۳۱ دسامبر صدها معترض و نیروهای شبه نظامی وابسته به ایران به سفارت ایالات متحدهٔ آمریکا در منطقه سبز بغداد یورش بردند و بخشی از دیوار سفارت و همین‌طور پست بازرسی خارج ساختمان را به آتش کشیدند که در نتیجه نیروهای امنیتی برای متفرق کردن آنها متوسل به شلیک گاز اشک‌آور شدند.[۱۳]

پس از پایان غائله و برقراری امنیت سفارت، ترامپ در توییتی نوشت: «ایران بابت جان‌های از دست‌رفته و خسارت‌های وارد آمده به هر کدام از تأسیسات ما باید پاسخگو باشد. آنها بهای بسیار سنگینی خواهند پرداخت. این هشدار نیست، تهدید است. سال نو مبارک!»[۱۱] بنابر گزارش نیویورک تایمز، ترامپ تلاش می‌کرده‌است که نظرها را جلب اثر ایران در بغداد کند.[۱۴] یک روز بعد سید علی خامنه‌ای طی یک سخنرانی و در رد سخنان رئیس‌جمهور آمریکا گفت: «اولاً غلط می‌کنید زیرا این موضوع ربطی به ایران ندارد. ثانیاً باید منطقی باشید و بفهمید که علت اصلی این قضایا چیست. البته آنها منطقی نیستند».[۱۵]

تحلیل حقوقی

حادثه ترور سلیمانی در خاک عراق به دستور رئیس‌جمهور ایران حسن روحانی از نظر حقوقی نیز بررسی شد. بررسی حقوقی این حادثه از نظر حقوقدانانی همچون حسین میرمحمد صادقی به لحاظ حقوقی یک جنایت بین‌المللی تلقی شده و از آنجایی که قربانی آن یک ایرانی بوده در محاکم ایران قابل رسیدگی است. همچنین این حادثه مشتمل بر جنایت تجاوز سرزمینی است که در منشور ملل متحد و اساسنامه دادگاه کیفری بین‌المللی تعریف شده‌است.[۱۶] محمد واحدی تحلیلگر مسائل حقوق بشر در مصاحبه با خبرنگار اسپوتنیک در تهران نیز ابعاد حقوقی این واقعه را بررسی کرد. به نظر او حمله آمریکا به فرودگاه بغداد نقض حاکمیت و استقلال سیاسی عراق است و حمله مسلحانه به ایران نیز تلقی می‌گردد و حق دفاع مشروع بر اساس منشور ملل متحد و قواعد عرفی بین‌الملل وجود دارد. این حمله ناقض قوانین داخلی آمریکا نیز بوده؛ چرا که بدون مجوز کنگره آمریکا صورت گرفته‌است. آمریکا در توضیح اقدام خود به دفاع بازدارنده اشاره کرده‌است. اما از دیدگاه حقوقی دفاع در مقابل تجاوز معنا پیدا می‌کند که مبتنی سه اصل تناسب، ضرورت و فوریت است. به نوشته خبرگزاری دولتی روسیه، اسپوتنیک، ایران می‌تواند با استفاده از کنوانسیون ۱۹۳۷ به عملیات تروریستی استناد کند و در چارچوب مسئولیت بین‌المللی دولت ۲۰۰۱ به‌طور مستقل دست به اقدام متقابل بزند.[۱۷]

امیر ساعد، وکیل و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز، در تحلیل حقوقی این حادثه گفت: «با توجه به این حقیقت که از لحاظ حقوق بین‌الملل، ایران و ایالات متحده در وضعیت مخاصمه مسلحانه قرار ندارند، توسل به ابزارهای حقوق جنگ برای توجیه اقدام ایالات متحده در هدف قرار دادن سردار سلیمانی بدون وجه خواهد بود.» وی همچنین افزود تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران از سوی آمریکا در حدود قوانین داخلی آمریکا می‌باشد و استناد به آن در قلمرو سرزمینی کشور عراق وجاهت ندارد.[۱۸]

واکنش‌ها و پیامدها

از مهمترین واکنش‌ها و پیامدهای این عملیات، حمله موشکی سپاه پاسداران به پایگاه نظامی عین‌الاسد آمریکا در استان الانبار عراق،[۱۹][۲۰] بود که منجر به تخریب بخشی از این پایگاه شد.

در بامداد هجدهم دی ماه‌، حدود چهار ساعت پس از حمله موشکی جمهوری اسلامی به پایگاه عین‌الاسد، شلیک پدافند سپاه‌ پاسداران به سمت هواپیمای مسافربری ۷۵۲ اوکراین مسبب مرگ هر ۱۷۶ مسافر غیرنظامی این پرواز شد.[۲۱]

دو روز بعد از این اتفاق، مجلس عراق نیز رای به خروج تمام نیروهای نظامی خارجی از عراق داد.[۲۲]

همچنین ۵۸ نفر در تشییع جنازه قاسم سلیمانی در کرمان به دلیل ازدحام جمعیت کشته شدند.[۲۳][۲۴]

کشته‌شدگان

  1. قاسم سلیمانی (درجه نظامی: سرلشکر پاسدار)
  2. حسین جعفری‌نیا (درجه نظامی: سرتیپ پاسدار)[۲۵][۲۶][۲۷]
  3. شهروز مظفری‌نیا (درجه نظامی: سرهنگ پاسدار)[۲۵][۲۶][۲۷]
  4. هادی طارمی (درجه نظامی: سرگرد پاسدار)[۲۵][۲۶][۲۷]
  5. وحید زمانی نیا (درجه نظامی: سروان پاسدار)[۲۵][۲۶][۲۷]
  6. ابومهدی المهندس، معاون نیروهای حشد شعبی[۲۶][۲۷]
  7. محمدرضا الجابری، مدیر روابط عمومی حشد شعبی[۲۶][۲۷]

نحوه انجام عملیات

روزنامه دیلی میل به نقل از یک فرمانده شبه‌نظامی محلی در عراق نوشت دو موشک به خودروی حامل قاسم سلیمانی و ابومهدی مهندس اصابت کرده‌است.[۲۸]

طبق گزارش نیویورک پست حمله توسط جنرال اتمیکس ام‌کیو-۹ ریپر انجام گرفت.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. «کشته شدن قاسم سلیمانی چه پیامدهایی خواهد داشت؟». رادیو فردا. ۱۳ دی ۱۳۹۸.
  2. Trump، Donald J. «pic.twitter.com/VXeKiVzpTf». @realDonaldTrump. دریافت‌شده در ۳ ژانویه ۲۰۲۰.
  3. "Statement by the Department of Defense". defense.gov (به انگلیسی).
  4. "Soleimani was official guest of Iraq: Judiciary". Tehran Times (به انگلیسی). 2020-01-04. Retrieved 2020-01-20.
  5. «Iran playing for more than revenge». The Lethbridge Herald - News and Sports from around Lethbridge. ۲۰۲۰-۰۱-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۰.
  6. «U.S. Department of State». United States Department of State (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  7. «The White House». The White House (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  8. «قاسم سلیمانی در بغداد کشته شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ «جزئیات کشته شدن قاسم سلیمانی». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۲۰-۰۱-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  10. رام، فرنوش (۱۴ دی ۱۳۹۸). «ردگیری اطلاعاتی که قاسم سلیمانی را به کشتن داد». radiofarda.com. رادیو فردا. دریافت‌شده در ۱۵ دی ۱۳۹۸.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ ۱۱٫۳ Paul Scruton; Theresa Malone; Chris Watson; Seán Clarke (۳ ژانویه ۲۰۲۰). "A visual guide to the US airstrike that killed Qassem Suleimani". theguardian.com (به انگلیسی). گاردین. Retrieved 3 January 2020.
  12. «هشدار آمریکا به گروه‌های وابسته به ایران در عراق: از رفتار تحریک‌آمیز پشیمان می‌شوید». bbc.com/persian. بی‌بی‌سی فارسی. ۱۲ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱۳ دی ۱۳۹۸.
  13. «حمله به سفارت آمریکا در بغداد؛ ترامپ: ایران بهای سنگینی خواهد پرداخت». bbc.com/persian. بی‌بی‌سی فارسی. ۱۱ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱۳ دی ۱۳۹۸.
  14. Crowley, Michael; Wong, Edward. "Trump Warns Iran as Risk of Wider Armed Conflict Grows". nytimes. Retrieved 31 December 2019.
  15. «آیت‌الله خامنه‌ای: کشور را به سمت جنگ نمی‌بریم؛ به تهدیدگر ضربه می‌زنیم». bbc.com/persian. بی‌بی‌سی فارسی. ۱۱ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱۳ دی ۱۳۹۸.
  16. «ترور سردار سلیمانی از بزرگترین جرایم بین‌المللی است / صلاحیت دادگاه‌های ایران برای محاکمه جنایتکاران».
  17. «ابعاد حقوقی ترور فرماندهٔ ایرانی، سپهبد قاسم سلیمانی». اسپوتنیک.
  18. «ترور سردار سلیمانی از دیدگاه حقوق بین‌الملل». ایسنا.
  19. «حمله موشکی ایران؛ چه پایگاه‌هایی هدف قرار گرفتند و چه تعداد موشک شلیک شد؟» (به انگلیسی). ۲۰۲۰-۰۱-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۹.
  20. «سپاه از حمله سنگین موشکی به پایگاه هوایی آمریکا در عراق خبر داد». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۰-۰۱-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۷.
  21. Bhattacharjee, Amanda Macias,Jacob Pramuk,Riya (2020-01-07). "Iran fires missiles at multiple bases housing US troops in Iraq". CNBC (به انگلیسی). Retrieved 2020-08-10.
  22. 1110 (۲۰۲۰-۰۱-۰۵). «پارلمان عراق خروج نیروهای آمریکایی را تصویب کرد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۰۳.
  23. «تعداد کشته‌های ازدحام در تشییع قاسم سلیمانی در کرمان به ۵۶ نفر رسید» (به انگلیسی). ۲۰۲۰-۰۱-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۷.
  24. 1565 (۲۰۲۰-۰۱-۰۷). «تعداد مصدومان مراسم تشییع سردار سلیمانی به ۲۱۱ نفر افزایش یافت». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۷.
  25. ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ۲۵٫۲ ۲۵٫۳ «اعلام اسامی همراهان ایرانی سردار سلیمانی». خبرگزاری آنا. ۱۳ دی ۱۳۹۸.
  26. ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ ۲۶٫۲ ۲۶٫۳ ۲۶٫۴ ۲۶٫۵ «قاسم سلیمانی در بغداد کشته شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  27. ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ ۲۷٫۲ ۲۷٫۳ ۲۷٫۴ ۲۷٫۵ «جزئیات کشته شدن قاسم سلیمانی». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۲۰-۰۱-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۳.
  28. «استفاده از پایگاه آمریکا در قطر برای حمله به قاسم سلیمانی». وبسایت ایران اینترنشنال. ۱۴ دی ۱۳۹۸.