آموزگار

برای دیگر کاربردها، آموزگار (ابهام‌زدایی) را ببینید.

یک آموزگار زن در حال تعامل با دانش‌آموزان در نیوزیلند

یک آموزگار مرد در سیرالئون

آموزگار یا معلم کسی است که پیشه‌اش آموختن به دیگران باشد و تدریس در «آموزش و پرورش» یا «تعلیم و تربیت» کار او به‌شمار آید.

تعریف

کارترز، در فرهنگ آموزش و پرورش چندین شناختار از آموزگار آورده‌است:

• آموزگار کسی است که بر پایه توان ویژه‌ای گماشته می‌شود تا خواست‌های راهبری و راهنمایی آموخته‌های یادگیری دانشجویان را در یک نهاد آموزشی دولتی بر دوش گیرد.
• آموزگار کسی است که دارای توانمندی ویژهٔ تجربی و پرورشی برای راهبری و راهنمایی شاگردان با اوست.
• آموزگار کسی است که برنامه آموزشی را در یکی از کانون‌های پرورش آموزگار مانند مرکز تربیت معلم آموخته‌است و درجه آموزش معتبری را به‌دست آورده‌است.
• آموزگار کسی است که به دیگران آموزش می‌دهد؛ یا آموزگار کسی است که دارای توانمندی‌های تجربی و آموزشی ویژه‌ای برای سازماندهی و راهبری آموخته‌های یادگیری، دانشی، عاطفی و حرفه‌ای است.
• آموزگار کسی است که آموزش به یاری او به‌گونهٔ فردی و گروهی انتقال می‌یابد و سلوک و رفتار شاگرد پویایی دلخواه و مثبت را نمایان می‌سازد.
• آموزگار کسی است که در آموختن آموزه به دانش‌آموزان یاری می‌رساند؛ برای نمونه:
• برای آموزش توانایی‌های دانش‌آموزان، بن‌مایه‌ها را فراهم می‌کند.
• برای آموزش، زمینه را آماده می‌سازد.
• شیوهٔ آموزش را به شاگردان نشان می‌دهد.
• آموزگار کسی است که افزون بر شایستگی‌های آموزشی و توانایی‌های حرفه‌ایِ خود، هنر تدریس و سازندگی همه‌سویهٔ شاگردان را در دست دارد. او پیوسته در جوش‌وخروش برای ساختن خود و پیدایش دگرگونی و پویایی در شاگردان است.

در فرهنگ علوم رفتاری شعاری‌نژاد دو شناختار از واژهٔ آموزگار آورده شده‌است: کسی که دورهٔ پرورش آموزگاری را به پایان رسانده‌است و برای آموزش به گروهی از دانش‌آموزان یا دانشجویان در یک نهاد آموزشی پژوهشی، و پرورشی گماشته شده‌است.

تربیت آموزگار

تربیت معلم به نوعی مرکز آموزش عالی گفته می‌شود که هدف آن تربیت و پرورش آموزگار برای سطوح مختف آموزشی از دبستان تا دبیرستان است. در ایران دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجایی تربیت معلمان و آموزش و بهسازی نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش را بر عهده دارد.

جستارهای وابسته

• دبیر
• هنرآموز
• مدرس