ارتداد

ارتداد، به معنی بازگشت از دین است.

در قانون

ارتداد در کشورهای جهان: ارتداد در مناطق قرمز رنگ دارای مجازات مرگ و در مناطق قهوه‌ای رنگ دارای مجازاتی مثل زندان، طلاق اجباری از همسر و از دست دادن حضانت فرزندان است. در قسمتهای زرد رنگ، مرتد کردن مسلمانی دیگر جرم تلقی می‌شود.

در سال ۲۰۱۱، مسایل دینی (ارتداد، توهین به مقدسات، نقد دین) در ۱۰۴ کشور جهان هیچ قانونی نداشته‌است. اما در این سال ارتداد در ۲۰ کشور ممنوع بوده‌است. در این کشورها، ترک دین برای تبدیل شدن به خداناباور، یا تغییر دین به مذهبی دیگر، جرم است.Laws Penalizing Blasphemy, Apostasy and Defamation of Religion are Widespread (نوامبر ۲۰۱۲), Pew Research Center کشورهای زیر ارتداد را جرم می‌دانند:

• افغانستان – قانونی (مجازات ندارد)
• مجمع‌الجزایر قمر
• مصر – غیرقانونی (۳ سال حبس)
• ایران – غیرقانونی (مجازات اعدام)
• عراق غیرقانونی (اعدام)
• اردن – احتمالاً غیرقانونی (جریمه، زندان، از دست دادن حضانت فرزندان، ابطال ازدواج). اگر چه مقامات خلاف آن را ادعا می‌کنند، محکومیت به جرم ارتداد در این کشور ثبت شده‌است.
• کویت
• مالزی
• مالدیو
• موریتانی – غیرقانونی (اعدام اگر متهم هنوز پس از ۳ روز مرتد باشد)
• مراکش –غیرقانونی (۱۵ سال زندان)
• نیجریه
• عمان
• پاکستان
• قطر
• عربستان سعودی
• سومالی
• سودان
• سوریه
• امارات متحده عربی
• یمن

ایران

در ایران، در قانون مجازات اسلامی مصوب اسفند ۱۳۷۵ هیچ تعریفی از جرم ارتداد نشده‌است اما این بدان معنا نیست که دادگاه‌های ایران نمی‌توانند شخص مرتد را مورد تعقیب کیفری قرار داده، مجازات کنند. دادگاه‌های ایران در تعقیب و رسیدگی به جرم ارتداد به اصل یکصد و شصت و هفتم قانون اساسی ایران استناد می‌کنند که می‌گوید: «قاضی موظف است کوشش کند حکم هر دعوا را در قوانین مدونه بیابد و اگر نیابد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوی معتبر حکم قضیه را صادر نماید و نمی‌تواند به بهانه سکوت یا نقص یا اجمال یا تعارض قوانین مدونه از رسیدگی به دعوا و صدور حکم امتناع ورزد.»[/plugins/content/content.php?content.213 «تفطن، مسائل مشکل حقوقی»]. گرچه حقوق‌دانان در مراجع قاضی به اصل ۱۶۷ در امور کیفری اختلاف نظر دارند و نظر غالب، عدم مراجعه قاضی به منابع فقهی و فتاوای معتبر در صورت عدم جرم‌انگاری عمل در قوانین کیفری است، اما با این وجود قانون مجازات ۱۳۹۲، مراجعه به این اصل در جرایم حدی را مورد تصریح قرار داده‌است.

در دین

بهائیت

در بهائیت حکمی برای ارتداد وجود ندارد و هر کس در انتخاب دین خود آزاد است و می‌تواند دین دیگری را انتخاب کند.

زرتشت

در کتاب گات‌ها /هات ۳۱ / بند ۱۱ به صراحت این آزادی دیده می‌شود: «ای خداوند خرد هنگامی که در روز ازل جسم و جان آفریدی و از منش خویش نیروی اندیشه و خرد بخشیدی، زمانی که به تن خاکی روان دمیدی و به انسان نیروی کار کردن و سخن گفتن و رهبری کردن عنایت فرمودی خواستی تا هر کس به دلخواه خود و با کمال آزادی خویش (دین) خود را برگزیند.»

یهودیت

«اگر در میان شما در یکی از دروازه‌هایی که خداوند عطا نموده مردی یا زنی یافت شود که خدایان غیر را عبادت کرده و بر آنها سجده نماید یعنی آفتاب یا ماه یا هر یک از عساکر آسمان که من امر نفرموده‌ام، آن مرد و زن را از اندرون دروازه‌هایت بیرون آر و سنگسارشان نما تا بمیرند.» (تثنیه- ۱۷: ۲–۵)

در باب دوم از سفر داوران آیه ۱۱ آمده: «و بنی اسرائیل در نظر خداوند شرارت ورزیدند و بعل‌ها را عبادت نمودند و یهوه خدای پدران خود را که ایشان را از زمین مصر بیرون آورده بود ترک کردند و خدایان غیر را از خدایان طوایفی که در اطراف ایشان بودند پیروی نموده آن‌ها را سجده کردند و خشم خداوند را برانگیختند و یهوه را ترک کرده بعل و عشتاروت را عبادت نمودند، پس خشم خداوند بر اسرائیل افروخته شده، ایشان را به دست تاراج کنندگان سپرد.»http://www.radiozamaneh.com/132366

ادیان هندی

اطلاعاتی موجود نیست

اسلام

مقالهٔ اصلی: ارتداد در اسلام

اگر شخص بالغ، عاقل و مختار، از دین اسلام برگردد؛ از وی خواسته می‌شود که توبه کند و به اسلام برگردد و گر نه، اگر مرد باشد اعدام می‌شود و اگر زن باشد حبس ابد شده و در زمان نمازهای پنجگانه شلاقش می‌زنند، و در معیشت و آب و غذا و لباس آن‌قدر بر او سخت می‌گیرند تا توبه کند. خمینی، روح‌الله، تحریر الوسیله، ج ۲، ص ۴۹۴

از نظر جعفر صادقی فدکی، مرتد کسی است که به دنبال دلیل و برهان و استدلال نیست و فقط دروغ بر اسلام می‌بندد تا دین مسلمانان را ضعیف کند.

فقهای امامیه، علاوه بر اعدام، عقوبت‌های زیر را برای مردی که مرتد فطری است، در نظر گرفته‌اند: جدایی از همسر و تقسیم اموال بین ورثه. در کتب فقهی برخی جزئیات دربارهٔ این مجازات‌ها، چون مسئله قبول توبه مرتد و عده وفات همسر مورد بررسی قرار گرفته‌اند. ادله مورد تمسک در احکام این باب، علاوه بر اجماع، شماری از روایات هستند. اما چنانچه مردی مرتد ملی باشد، مهلتی برای توبه نمودن او مقرر است و تنها در صورت سرباز زدن از توبه مجازات می‌گردد. در صورت تکرار ارتداد برای بار سوم اعدام او واجب است. مرتد ملی در صورت توبه از کفر خویش، از حکم محجور شدن از تصرف در اموال و فسخ عقد نکاح برکنار خواهد بود، گرچه تجدید عقد با زوجه‌اش نیاز به انقضای مدتی برابر عده طلاق دارد. تمام احکام یاد شده مربوط به مرد مرتد است، اما زنی که مرتد گردد در مورد مجازات وی از نظر فقهای امامیه تفاوتی بین مرتد ملی و فطری وجود ندارد. محقق داماد، ارتداد، ۴۴۳

پیوند به بیرون

• بررسی و نقد انگاره ارتداد، در مسیحیت کاتولیک
• حکم ارتداد اختصاص به اسلام ندارد