کنفوسیوس: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
}} |
}} |
||
(۶۸۰–۷۴۰)، نگارگر دودمان [[تانگ]]. |
(۶۸۰–۷۴۰)، نگارگر دودمان [[تانگ]]. |
||
'''کُنفُوسیوس''' مشهورترین [[فلسفه چینی|فیلسوف]]، نظریهپرداز سیاسی معلم و چینی است که در [[چین باستان]] زندگی میکرد.<ref name="britanica">{{یادکرد وب | عنوان=Confucius | نشانی=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/132184/Confucius#ref391461 | ناشر= [[دانشنامه بریتانیکا|Encyclopædia Britannica]] | تاریخ بازبینی=26 June 2013 | کد زبان=en}}</ref> وی در [[۵۵۱ (پیش از میلاد)|۵۵۱ پیش از میلاد]] در ایالت کوچک لو که امروزه بخشی از استان جدید [[شاندونگ]] است متولد شد و در [[۴۷۹ (پیش از میلاد)|۴۷۹ پیش از میلاد]] در گذشت. والدینش، که در زمان کودکی او زندگی را بدرود گفتند، او را کونگ - چیُو (به معنی تَپه) نامیدند. کنفوسیوس از کلمهٔ کونگ فوزِ، به معنای «استاد بزرگ، کونگ» گرفته شدهاست. |
'''کُنفُوسیوس''' مشهورترین [[فلسفه چینی|فیلسوف]]، نظریهپرداز سیاسی معلم و فیلسوف چینی است که در [[چین باستان]] زندگی میکرد.<ref name="britanica">{{یادکرد وب | عنوان=Confucius | نشانی=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/132184/Confucius#ref391461 | ناشر= [[دانشنامه بریتانیکا|Encyclopædia Britannica]] | تاریخ بازبینی=26 June 2013 | کد زبان=en}}</ref> وی در [[۵۵۱ (پیش از میلاد)|۵۵۱ پیش از میلاد]] در ایالت کوچک لو که امروزه بخشی از استان جدید [[شاندونگ]] است متولد شد و در [[۴۷۹ (پیش از میلاد)|۴۷۹ پیش از میلاد]] در گذشت. والدینش، که در زمان کودکی او زندگی را بدرود گفتند، او را کونگ - چیُو (به معنی تَپه) نامیدند. کنفوسیوس از کلمهٔ کونگ فوزِ، به معنای «استاد بزرگ، کونگ» گرفته شدهاست. |
||
== نام == |
== نام == |
نسخهٔ ۷ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۲۳
کنفوسیوس (قدیمی ترین فیلسوف و استاد اخلاق چینی) | |
---|---|
نام هنگام تولد | Kǒng Qiū 孔丘 |
زادهٔ | 551 BC Zou, State of Lu (near present-day Nanxin Town, تایفو، شاندونگ, China) |
درگذشت | 479 BC (aged 71–72) State of Lu |
دوره | فلسفه دوران باستان |
حیطه | فلسفه چینی |
مکتب | کنفسیوسگرایی |
علایق اصلی | فلسفه اخلاق، فلسفه اجتماعی، فلسفه اخلاق |
ایدههای چشمگیر | کنفسیوسگرایی، قاعده طلایی |
تأثیرگذار بر
|
(۶۸۰–۷۴۰)، نگارگر دودمان تانگ. کُنفُوسیوس مشهورترین فیلسوف، نظریهپرداز سیاسی معلم و فیلسوف چینی است که در چین باستان زندگی میکرد.[۱] وی در ۵۵۱ پیش از میلاد در ایالت کوچک لو که امروزه بخشی از استان جدید شاندونگ است متولد شد و در ۴۷۹ پیش از میلاد در گذشت. والدینش، که در زمان کودکی او زندگی را بدرود گفتند، او را کونگ - چیُو (به معنی تَپه) نامیدند. کنفوسیوس از کلمهٔ کونگ فوزِ، به معنای «استاد بزرگ، کونگ» گرفته شدهاست.
نام
اسم «کنفوسیوس» در زبان چینی «کونگ فوزی» است که یونانیان با افزودن پسوند «یوس» در پایان نام او، آن را به «کنفوسیوس» دگرگون کردند که در جهان بیشتر بدین نام شناخته شدهاست.
زندگی
آغاز زندگی
کنفوسیوس، در سال ۵۵۱ قبل از میلاد، در روستایی به نام تسو، واقع در ایالتِ قدیمی لو – که امروزه بخشی از شهرستان جدید شاندونگ است – زاده شد. خانوادهای که کنفوسیوس در آن به دنیا آمد، خانوادهای پرجمعیت بود.
پدرِ کنفوسیوس، شولیانگ هو، افسری بازنشسته بود که با شرکت در جبهههای نبرد موفّق شده بود رضایت پادشاه را به دست آورده و زمینهایی را به تملّک خود درآورد. شولیانگ سه همسر داشت که هیچکدام از آنها نتوانسته بودند برایش پسری بزایند؛ نُه دختر او نیز همه ازدواج کرده و به خانوادههای دیگر پیوسته بودند. به همین دلیل، در سال ۵۵۵ قبل از میلاد، شولیانگ هو، در حالی که شصت و چهار سال سن داشت، دختری پانزده ساله به نام یان چنگ تسای را به عنوانِ همسر متعه خود اختیار کرد. چنگ تسای نیز تا مدّتی نمیتوانست باردار شود؛ به همین دلیل – چنانکه از روایات سنتی آئین کنفوسیوس برمی آید – از تپّه نی چی ئو بالا رفت و بر فرازِ آن به دعا و نماز مشغول شد؛ تا این که سرانجام به کنفوسیوس حامله شد؛ به همین سبب، یکی از نامهای کنفوسیوس «چیو» به معنی تپّه است.
وقتی کنفوسیوس هنوز سه سال داشت، پدرش مُرد و او را در فانگشان، واقع در لوی شرقی، به خاک سپردند. با مرگِ شولیانگ هو، کنفوسیوس و مادرش مجبور بودند از بقیه خانواده جدا شوند، به نحوی که حتّی اجازه نداشتند در مراسم خاکسپاری شولیانگ شرکت کنند. از آن جا که مادرِ کنفوسیوس، زنِ رسمیِ شولیانگ به حساب نمیآمد، چیزی از میراثِ شولیانگ به او نرسید و آنها از آن پس مجبور بودند در چاندونگ واقع در شرق چین به تهی دستی روزگار بگذرانند. بر اساس روایات، کنفوسیوس همچنین از کودکی به مطالعه آثاری در زمینه قربانی و آداب معبد میپرداخت.
چندی بعد، در حالی که کنفوسیوس سنینِ نوجوانی اش را میگذراند – به روایتی سیزده سال و به روایتی دیگر شانزده سال داشت – مادرش بر اثر بیماری و کارِ زیاد درگذشت. چنگ تسای را نیز در فانگشان به خاک سپردند. وقتی کنفوسیوس هفده سال داشت، یکی از اشرافِ لو به نام چی پینگ تسو به دنبال شخصی میگشت که با آداب قربانی آشنایی داشته باشد؛ به همین دلیل همه عالمان شهر را به مجلسی دعوت کرد و کنفوسیوس نیز در بین آنها حاضر شد.
کنفوسیوس در بیست سالگی با دختری به نام یی چی گوان ازدواج کرد. این ازدواجی بود که مادرِ کنفوسیوس بین او و دخترِ دوستِ پدرش ترتیب داده بود. پس از گذشتِ دو سال از این ازدواج، یی چی گوان برای کنفوسیوس پسری زایید که کونگ لی نامیده شد. کنفسیوس دختری نیز داشتهاست که در برخی کتابها نامِ او کونگ جیو ثبت شدهاست. (کونگ، نام خانوادگی کنفوسیوس است و در عرف زبان چینی نام خانوادگی پیش از نام میآید)
کار دولتی
کنفوسیوس در روزگار فرمانروایی دودمان بهار و پاییز زندگی کرد. وی در کشوری به نام لو اقامت داشت و کشور لو پیشرفتهترین کشور در زمینه فرهنگی بود.[۲]
کنفوسیوس در بیشتر دوران عمرش از مقامات چندان بلندپایه نبود، اما دانش زیادی داشت. در چین باستان آموزش و پرورش از حقوق ویژه اشراف بود، اما کنفوسیوس با شیوه خود این حق را از آنان گرفت و خود شاگردانی را جذب کرد و به آنها آموزش داد. گفته میشود که وی سه هزار شاگرد داشته و در میان آنها چند تن جزو دانشمندان آینده بودهاند.[۲]
کنفوسیوس در پنجاه سالگی به خدمت فرمانروایان دولت چو رسید و حکومت یکی از شهرهای بزرگ را در دست گرفت. او رسیدن به مقام حکومتی را بهترین راه ایجاد اصلاحات اجتماعی میدانست.
کنفوسیوس پس از سفرهای طولانی و دیدار با لائوتزه، به لو آمد و به پیشنهاد پادشاه آن ایالت، مقام وزارت دادگستری را برعهده گرفت و پس از مدتی نیز وزیر امور داخله شد؛ تا این که سرانجام به وزارت اعظم ایالت لو رسید. در این زمان عدالتی که او در کارش داشت، باعث برانگیخته شدن مخالفتها و عزل او از مقامش بود. وقتی در روز عید از گوشت قربانی برایش نفرستادند، کنفوسیوس این اقدام را بهانه قرار داد و وطنش را ترک کرد. در روایتی نیز حاکم منطقه لو (لائوتزه) نمیتوانست عدالت کنفسیوس را بستاید و سیاق قبلی را ترجیح میداد. وقتی هشتاد غلام زیباروی به دربارش فرستاده شد. مکتب اخلاقی، فضیلت و تقوی را کنار گذاشته و به زیبایی و هنر روی آورد که موجب کنارهگیری کنفسیوس شد و وی دوباره به دوره گردی روی آورده و فقیر شد.[۳] پس از آن، کنفوسیوس بیشتر عمرش را در بین ایالتهای چین سرگردان بود. سخنان او در مورد شیوه حکومت و اخلاق حاکمان، مورد پذیرش همروزگارانش واقع نشد و حتی به زندان نیز افتاد.
سرانجام در سال ۴۷۹ پیش از میلاد، در حالی که خود را ناموفق میدانست از دنیا رفت. وی آثار مهمی بر جای نهاد و شاگردان برجستهای پرورش داد که آموزههای او را رونق بخشیدند.[۴]
زندگینامه
نخستین زندگینامهٔ او ۳۷۵ سال پس از درگذشتش توسط سوماچیین، مورخ نامعتبر نوشته شد. در طول آن همه سال پس از در گذشت او، به واسطهٔ آن که فردی مشهور و برجسته و نیز حکیم بود، افسانههای بسیاری دربارهاش ورد زبانها بود و از اینرو سوماچیین در اطلاعاتی که دربارهٔ او کسب کرد، وارد شد.
برخی اعتقادات
وی آفرینش جهان را مبتنی بر قانون قطبیت میداند؛ به این معنی که از هستی مطلق، نخست موجودی یگانه که خود کنفوسیوس آن را قطب بزرگ میخواند منبعث میشود و همراه آن قطب دیگری که قسمت پذیر است به وجود میآید. این دو قطب با هم روبرو و به هم پیچیده میشوند. از اینجا جهان کون و فساد مانند دو نیروی قوی و ضعیف یا روشنایی و تاریکی یا نماینده صفات مرد و زن، پا به عرصه هستی میگذارد و تغییر و تبدیل یافتن این دو قطب، اساس به وجود آمدن خوبی یا بدی یا خیر و شر است.
متون
از جمله کتابهایی که به کنفوسیوس و برخی از شاگردان او منسوب است، متون مقدس این آیین را تشکیل میدهد. این کتابها عبارتند از:
- شوچینگ (کتاب تاریخ)؛
- شی چینگ (کتاب شعر)؛
- لیچی (کتاب شعائر یا کتاب آداب)؛
- ئی چینگ (کتاب تبدلات)؛
- چونچیو (سالنامه بهار و پاییز).
چهار کتاب نخست، گزیدهای از سخنان پیشینیان را نیز دربردارد، ولی سراسر کتاب پنجم از خود اوست. چهار کتاب دیگر نیز به شاگردان او منسوب است:
- آموزش کبیر (تعلیمات دربارهٔ تقوا)؛
- مرام میانه (میانهروی کامل)؛
- جنگ ادبی (مجموعه گفتار کنفوسیوس)؛
جستارهای وابسته
پینوشتها
- ↑ "Confucius" (به انگلیسی). Encyclopædia Britannica. Retrieved 26 June 2013.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ دانشنامه چین، در: China ABC، (فارسی)، بازدید: اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ هنری، توماس دانالی، توماس،ماجراهای جاودان در فلسفه، تهران، ققنوس، ۱۳۸۹، ص۶۵–۶۶
- ↑ توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ، تهران، سمت، ۱۳۷۹، ص۴۹–۴۸.
- ↑ میرخلیلی، سید جواد، آیین کنفوسیوس، در: پژوهشکده باقرالعلوم، بازدید: اکتبر ۲۰۰۹.
منابع
- تاریخ ادیان، جان بی. ناس، ترجمه علی اصغر حکمت.
- تاریخ فلسفه چین، ترجمه علی پاشایی.
- دوهزار دانشمند در جستجوی خدای بزرگ، راویه ریموند، تهران: جاویدان، چاپ اول ۱۳۵۵.
پیوند به بیرون
- چند گفته از کنفسیوس در ره پو موجود است.
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به کنفوسیوس در ویکیگفتاورد موجود است. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ کنفوسیوس موجود است. |
- کنفوسیوس
- اخلاقگرایان اهل چین
- افراد ایزد انگاشته اهل چین
- اهالی تایفو
- اهالی چین در سده ۵ (پیش از میلاد)
- اهالی چین در سده ۶ (پیش از میلاد)
- بنیانگذاران مذهب
- تاریخنگاران اهل شاندونگ
- تاریخنگاران دودمان ژو
- تاریخنگاران سده ۵ (پیش از میلاد)
- درگذشتگان ۴۷۹ (پیش از میلاد)
- زادگان ۵۵۱ (پیش از میلاد)
- سکولاریسم
- سیاستمداران دودمان ژو
- شناختشناسان
- فیلسوفان آموزش و پرورش
- فیلسوفان اجتماعی
- فیلسوفان اخلاق
- فیلسوفان اهل چین
- فیلسوفان اهل دودمان ژو
- فیلسوفان سده ۵ (پیش از میلاد)
- فیلسوفان سده ۶ (پیش از میلاد)
- فیلسوفان سیاسی
- فیلسوفان سیاسی اهل چین
- فیلسوفان فرهنگ
- فیلسوفان قانون
- کنفوسیانیسم
- منتقدان اجتماعی
- منتقدان فرهنگی
- منطقدانان اهل چین
- موجزنویسان
- نظریه آموزش و پرورش