تاج‌الملوک آیرملو: تفاوت میان نسخه‌ها

صفحه نیمه‌حفاظت‌شده
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
خط ۶۴: خط ۶۴:
به گفته [[اردشیر زاهدی]]، ملکه مادر دستپخت خوشمزه‌ای داشت و با وجود آن‌که ملکه ایران بود، برای همسر و فرزندانش خود آشپزی می‌کرد.<ref>[http://www.bbc.com/persian/iran/2010/08/100729_shah_annive30_zahedi اوقات فراغت شاه چگونه سپری می‌شد؟]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>
به گفته [[اردشیر زاهدی]]، ملکه مادر دستپخت خوشمزه‌ای داشت و با وجود آن‌که ملکه ایران بود، برای همسر و فرزندانش خود آشپزی می‌کرد.<ref>[http://www.bbc.com/persian/iran/2010/08/100729_shah_annive30_zahedi اوقات فراغت شاه چگونه سپری می‌شد؟]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>
== جعل مصاحبه و چاپ کتاب ==
== جعل مصاحبه و چاپ کتاب ==
کتابی با عنوان [[خاطرات ملکه پهلوی]] که به خاطرات تاج الملوک نیز معروف است توسط مؤسسه انتشارات به آفرین به چاپ رسیده که تاکنون چند بار تجدید چاپ نیز شده‌است. مصاحبه‌کنندگان این کتاب ملیحه خسروداد و تورج انصاری و محمدعلی باتمانقلیج بوده‌اند که مدعی مصاحبه با تاج‌الملوک آیرملو در آخرین روزهای حیاتش شده بودند<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=خسروداد |نام۱=ملیحه |نام خانوادگی۲=انصاری |نام۲=تورج |نام خانوادگی۳=باتمانقلیچ |نام۳=محمدعلی |عنوان=خاطرات ملکه پهلوی |تاریخ=1380 |ناشر=موسسه انتشارات به آفرین |مکان=تهران |شابک=9646760333 |صفحه=صفحه مشخصات کتاب|ویرایش=چاپ دوم}}</ref>.[[خسرو معتضد]] تاریخ‌نگار،کتاب [[خاطرات ملکه پهلوی]] را مشکوک و مجعول می‌داند زیرا [[تاج‌الملوک آیرملو|تاج الملوک]] در دوران اخیر حیات خود دچار [[بیماری آلزایمر]] بود و قادر به سخن گفتن نبود عنوان داشته که به نظر نمی‌رسد اصلاً چنین مصاحبه ای انجام شده باشد و ملکه پهلوی چنان مطالبی بیان کرده باشد<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=معتضد |نام۱=خسرو| پیوند نویسنده =خسرو معتضد | |عنوان=تاجهای زنانه |تاریخ=1387 |ناشر=نشر البرز |مکان=تهران |شابک=9789644425974 |صفحه=202|جلد=جلد اول |ویرایش=اول}}</ref>.[[عبدالله شهبازی]]، نویسنده، مورخ و پژوهشگر ایرانی ضمن جعلی دانستن کتاب [[دخترم فرح]] گردآورنده آن را فردی معین با اهداف «سودجویانه» خوانده که به جعل کتب خاطرات به‌نام برخی چهره‌های سرشناس [[دوران پهلوی]] دست می‌زند. [[عبدالله شهبازی]] همچنین با انتقاد از [[وزارت ارشاد]] به خاطر صدور مجوز می‌گوید «این فرد بعد از کتاب [[دخترم فرح]]، خاطراتی به نام [[تاج‌الملوک آیرملو|تاج‌الملوک پهلوی]] (مادر [[محمدرضا شاه]] پهلوی) به بازار عرضه کرده و بعد هم خاطراتی به نام [[اردشیر زاهدی]] منتشر کرده‌است.»<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=شهبازی |نام۱=عبدالله |عنوان=جعل خاطرات فریده دیبا و دیگران |نشانی=http://www.shahbazi.org/blog/Archive/8301.htm#جعل%20خاطرات%20فريده%20ديبا%20و%20ديگران |ناشر=[[عبدالله شهبازی]] |تاریخ بازبینی=10 ژوئن 2020}}</ref>[[یعقوب توکلی]]، محقق و مورخ و استاد دانشگاه ضمن انتقاد از شیوه بعضی نویسندگان در تجاری نویسی و جعل خاطرات شخصیت های تاریخی و تبدیل این جعلیات به سند تاریخی،ضمن اشاره به تجدید چاپ و فروش گسترده کتبی چون [[دخترم فرح]] و [[خاطرات ملکه پهلوی]] هر دو کتاب را صراحتا جعلی دانسته و نویسنده کتب را نامعلوم می داند و تصریح کرده که هیچ سندی برای این ‌که این کتاب ها توسط خانم [[فریده قطبی|فریده دیبا]] به عنوان مادر فرح یا [[تاج‌الملوک آیرملو|تاج الملوک]] نوشته شده باشند در دست نیست،ایشان مطالبی را در این کتاب عنوان کرده که مثلاً افرادی چون ارتشبد [[حسین فردوست|فردوست]] یا ارتشبد [[حسن طوفانیان|طوفانیان]] به عنوان یک چهره امنیتی اطلاعاتی، بدان دسترسی داشته‌اند<ref>[http://www1.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100898548249 نگرش‌شناسی تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131010022422/http://www1.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100898548249 |date=۱۰ اکتبر ۲۰۱۳}}، روزنامه جام جم – ویژه نامه انقلاب ماندگار</ref><ref>[http://www.shareh.com/persian/magazine/15_khordad/03/09.htm موج جدید تاریخ‌نگاری رسمی در ایران، کتاب «دخترم فرح» مدلی متفاوت از مبتذل نویسی] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130104003948/http://shareh.com/persian/magazine/15_khordad/03/09.htm |date=۴ ژانویه ۲۰۱۳}}، شبکه شارح - مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی</ref>.[[فرح دیبا|فرح پهلوی]] همچنین در مصاحبه‌ای گفته‌است: «باید به هموطنانم یادآوری کنم که ظاهراً کتاب‌های زیادی به اسم من، [[فریده دیبا|مادرم]]، [[تاج‌الملوک آیرملو|ملکه مادر]] و برادران شاه، در [[جمهوری اسلامی]] چاپ می‌شود که همه ساختگی است. کتاب [[دخترم فرح]] که به اسم مادرم چاپ شده جعلی است و مادرم هرگز خاطراتی ننوشت. تازه در این کتاب نوشتند ترجمه انگلیسی، که مادرم هیچ‌گاه انگلیسی صحبت نمی‌کرد. اسم خانمی هم که به عنوان مترجم نوشته‌اند اصلاً چنین مترجمی و چنین ناشری در انگلیس وجود ندارد. من خواستم این مسئله را هم وطنانم بدانند.»<ref>[http://www.radiofarda.com/content/f4_Farah_pahlavi_memoirs/445411.html فرح پهلوی: کتاب خاطرات من در ایران ساختگی است], رادیو فردا</ref>
کتابی با عنوان [[خاطرات ملکه پهلوی]] که به خاطرات تاج الملوک نیز معروف است توسط مؤسسه انتشارات به آفرین به چاپ رسیده که تاکنون چند بار تجدید چاپ نیز شده‌است. مصاحبه‌کنندگان این کتاب ملیحه خسروداد و تورج انصاری و محمدعلی باتمانقلیج بوده‌اند که مدعی مصاحبه با تاج‌الملوک آیرملو در آخرین روزهای حیاتش شده بودند<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=خسروداد |نام۱=ملیحه |نام خانوادگی۲=انصاری |نام۲=تورج |نام خانوادگی۳=باتمانقلیچ |نام۳=محمدعلی |عنوان=خاطرات ملکه پهلوی |تاریخ=1380 |ناشر=موسسه انتشارات به آفرین |مکان=تهران |شابک=9646760333 |صفحه=صفحه مشخصات کتاب|ویرایش=چاپ دوم}}</ref>.[[خسرو معتضد]] تاریخ‌نگار،کتاب [[خاطرات ملکه پهلوی]] را مشکوک و مجعول می‌داند زیرا [[تاج‌الملوک آیرملو|تاج الملوک]] در دوران اخیر حیات خود دچار [[بیماری آلزایمر]] بود و قادر به سخن گفتن نبود و همچنین عنوان داشته که به نظر نمی‌رسد اصلاً چنین مصاحبه ای انجام شده باشد و ملکه پهلوی چنان مطالبی بیان کرده باشد<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=معتضد |نام۱=خسرو| پیوند نویسنده =خسرو معتضد | |عنوان=تاجهای زنانه |تاریخ=1387 |ناشر=نشر البرز |مکان=تهران |شابک=9789644425974 |صفحه=202|جلد=جلد اول |ویرایش=اول}}</ref>.[[عبدالله شهبازی]]، نویسنده، مورخ و پژوهشگر ایرانی ضمن جعلی دانستن کتاب [[دخترم فرح]] گردآورنده آن را فردی معین با اهداف «سودجویانه» خوانده که به جعل کتب خاطرات به‌نام برخی چهره‌های سرشناس [[دوران پهلوی]] دست می‌زند. [[عبدالله شهبازی]] همچنین با انتقاد از [[وزارت ارشاد]] به خاطر صدور مجوز می‌گوید «این فرد بعد از کتاب [[دخترم فرح]]، خاطراتی به نام [[تاج‌الملوک آیرملو|تاج‌الملوک پهلوی]] (مادر [[محمدرضا شاه]] پهلوی) به بازار عرضه کرده و بعد هم خاطراتی به نام [[اردشیر زاهدی]] منتشر کرده‌است.»<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=شهبازی |نام۱=عبدالله |عنوان=جعل خاطرات فریده دیبا و دیگران |نشانی=http://www.shahbazi.org/blog/Archive/8301.htm#جعل%20خاطرات%20فريده%20ديبا%20و%20ديگران |ناشر=[[عبدالله شهبازی]] |تاریخ بازبینی=10 ژوئن 2020}}</ref>[[یعقوب توکلی]]، محقق و مورخ و استاد دانشگاه ضمن انتقاد از شیوه بعضی نویسندگان در تجاری نویسی و جعل خاطرات شخصیت های تاریخی و تبدیل این جعلیات به سند تاریخی،ضمن اشاره به تجدید چاپ و فروش گسترده کتبی چون [[دخترم فرح]] و [[خاطرات ملکه پهلوی]] هر دو کتاب را صراحتا جعلی دانسته و نویسنده کتب را نامعلوم می داند و تصریح کرده که هیچ سندی برای این ‌که این کتاب ها توسط خانم [[فریده قطبی|فریده دیبا]] به عنوان مادر فرح یا [[تاج‌الملوک آیرملو|تاج الملوک]] نوشته شده باشند در دست نیست،ایشان مطالبی را در این کتاب عنوان کرده که مثلاً افرادی چون ارتشبد [[حسین فردوست|فردوست]] یا ارتشبد [[حسن طوفانیان|طوفانیان]] به عنوان یک چهره امنیتی اطلاعاتی، بدان دسترسی داشته‌اند<ref>[http://www1.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100898548249 نگرش‌شناسی تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131010022422/http://www1.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100898548249 |date=۱۰ اکتبر ۲۰۱۳}}، روزنامه جام جم – ویژه نامه انقلاب ماندگار</ref><ref>[http://www.shareh.com/persian/magazine/15_khordad/03/09.htm موج جدید تاریخ‌نگاری رسمی در ایران، کتاب «دخترم فرح» مدلی متفاوت از مبتذل نویسی] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130104003948/http://shareh.com/persian/magazine/15_khordad/03/09.htm |date=۴ ژانویه ۲۰۱۳}}، شبکه شارح - مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی</ref>.[[فرح دیبا|فرح پهلوی]] همچنین در مصاحبه‌ای گفته‌است: «باید به هموطنانم یادآوری کنم که ظاهراً کتاب‌های زیادی به اسم من، [[فریده دیبا|مادرم]]، [[تاج‌الملوک آیرملو|ملکه مادر]] و برادران شاه، در [[جمهوری اسلامی]] چاپ می‌شود که همه ساختگی است. کتاب [[دخترم فرح]] که به اسم مادرم چاپ شده جعلی است و مادرم هرگز خاطراتی ننوشت. تازه در این کتاب نوشتند ترجمه انگلیسی، که مادرم هیچ‌گاه انگلیسی صحبت نمی‌کرد. اسم خانمی هم که به عنوان مترجم نوشته‌اند اصلاً چنین مترجمی و چنین ناشری در انگلیس وجود ندارد. من خواستم این مسئله را هم وطنانم بدانند.»<ref>[http://www.radiofarda.com/content/f4_Farah_pahlavi_memoirs/445411.html فرح پهلوی: کتاب خاطرات من در ایران ساختگی است], رادیو فردا</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۰۳

«تاج‌الملوک» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دیگر کاربردها، تاج‌الملوک (ابهام‌زدایی) را ببینید.
تاج‌الملوک آیرملو
ملکهٔ ایران
تاج الملوک آیرملو ملکه ایران، همسر رضا شاه مادر محمدرضا پهلوی شاه سابق ایران
زاده۲۷ اسفند ۱۲۷۴
باکو، امپراطوری روسیه (جمهوری آذربایجان کنونی)
درگذشته۱۹ اسفند ۱۳۶۰ (۸۶ سال)
آکاپولکو مکزیک
آرامگاه
نیویورک
همسران
فرزند(ان)محمدرضا پهلوی، علیرضا
اشرف، شمس
نام کامل
نیم‌تاج آیرملو
پدرتیمورخان آیرملو

نیم‌تاج آیرُملو (۲۷ اسفند ۱۲۷۴ در باکو - ۱۹ اسفند ۱۳۶۰ در آکاپولکو مکزیک) معروف به «تاج‌الملوک» یا «ملکه مادر»، ملکهٔ ایران در دوران سلطنت رضاشاه و مادر محمدرضا پهلوی بود.

زندگی‌نامه

در روز ۱۷ دی ۱۳۱۴ تاج‌الملوک آیرُملو، همسر رضاشاه و دخترانشان شمس و اشرف بدون حجاب به دانشسرای تربیت معلم رفتند. این نخستین‌بار بود که خانواده شاه بدون حجاب و روبنده در مجمعی عمومی ظاهر می‌شدند.
از نزدیکان رضاشاه نقل شده‌است که فرمان کشف حجاب برای رضاشاه کبیر بسیار دردآور بود، اما برای اعتلای زنان ایرانی و آزادکردن و رهایی آنان از اسارت و فرهنگ عرب این فرمان را ضروری می‌دانستند.[۲]
از راست: اشرف پهلوی، شهناز پهلوی، تاج‌الملوک، محمدرضا پهلوی و فرح دیبا در مراسم نامزدی محمدرضا و فرح پهلوی

نیم‌تاج خانم یا تاج‌الملوک دختر یاور (سرگرد) تیمورخان آیرملو و از سران قزاق بود. وی در سال ۱۲۹۵ خورشیدی به عقد رضاشاه پهلوی درآمد. تاج‌الملوک مادر محمدرضا و اشرف و علیرضا و شمس پهلوی است. وی پس از پادشاهی محمدرضاشاه پهلوی، «ملکه مادر» لقب گرفت.

ازدواج اول با رضا شاه

او زمانی که هنوز رضا شاه افسر آتریاد قزاق بود، با وی ازدواج کرد. رضا شاه برای تشکیل خانواده خود در محله سنگلج خانه‌ای اجاره نمود و ظرف مدت ۵ سال، صاحب چهار فرزند (دو دختر و دو پسر) شد. این چهار فرزند شمس پهلوی، محمدرضا (محمدرضا پهلوی)، اشرف پهلوی و علیرضا پهلوی نام دارند. تاج‌الملوک پس از به سلطنت رسیدن رضا شاه، به علت اینکه مادر ولیعهد محسوب می‌شد از اعتبار و نفوذ ویژه‌ای برخوردار شد که آن را در دوران سلطنت پسرش نیز حفظ کرد.

ازدواج دوم غلامحسین صاحب دیوانی

ک سال پس از مرگ رضا شاه تاج‌الملوک آیرملو با فرزند یکی از مالکان بزرگ فارس یعنی غلامحسین صاحب دیوانی از خاندان قوام شیرازی ازدواج کرد. غلامحسین صاحب دیوانی که از نظر سنی از تاج الملوک کوچکتر بود بعد از چند سال از او جدا شد.[۳]

دوران پادشاهی خاندان پهلوی

تاج‌الملوک در دوران پادشاهی رضاشاه یک بانوی درباری و ملکه بود و اجازه دخالت در مسائل سیاسی را نداشت و تنها در امور مالی فعالیت می‌کرد. وی در سال ۱۳۱۲ برای دیدار ولیعهد جوان محمدرضا سفرهایی به آلمان، سوئیس و فرانسه داشت.[نیازمند منبع]

به دستور محمدرضا پهلوی، کاخی در منطقه مازوپشته زوات در جنوب غرب شهر چالوس برای سکونت و استراحت وی تحت مدیریت اسدالله علم ساخته شد. مادر محمدرضاشاه حدود یک ماه در سال به ویژه زمانی که پسرش در کاخ رامسر به سر می‌برد در این کاخ زندگی می‌کرد. این کاخ به کاخ مادر مشهور است.

تاج‌الملوک همچنین در روستای مردآباد کرج ویلایی ساخت و این روستا را شاه‌دشت (ماهدشت امروزی) نامید. این ویلا امروزه ساختمان شهرداری ماهدشت است.[نیازمند منبع] تاج‌الملوک آیرملو در زمان انقلاب ۱۳۵۷ به ویلای خود در آمریکا هجرت کرد و همراه فرزندش شمس در آن‌جا ساکن شد.[نیازمند منبع]

مرگ

او در آکاپولکو، مکزیک، در ۱۰ مارس ۱۹۸۲ (۱۹ اسفند ۱۳۶۰) پس از یک جنگ طولانی با سرطان خون هشت روز قبل از زادروز ۸۶ سالگی خود، در گذشت. جسد او به نیویورک منتقل شده و در آنجا به خاک سپرده شد.

دانستنی‌ها

به گفته اردشیر زاهدی، ملکه مادر دستپخت خوشمزه‌ای داشت و با وجود آن‌که ملکه ایران بود، برای همسر و فرزندانش خود آشپزی می‌کرد.[۴]

جعل مصاحبه و چاپ کتاب

کتابی با عنوان خاطرات ملکه پهلوی که به خاطرات تاج الملوک نیز معروف است توسط مؤسسه انتشارات به آفرین به چاپ رسیده که تاکنون چند بار تجدید چاپ نیز شده‌است. مصاحبه‌کنندگان این کتاب ملیحه خسروداد و تورج انصاری و محمدعلی باتمانقلیج بوده‌اند که مدعی مصاحبه با تاج‌الملوک آیرملو در آخرین روزهای حیاتش شده بودند[۵].خسرو معتضد تاریخ‌نگار،کتاب خاطرات ملکه پهلوی را مشکوک و مجعول می‌داند زیرا تاج الملوک در دوران اخیر حیات خود دچار بیماری آلزایمر بود و قادر به سخن گفتن نبود و همچنین عنوان داشته که به نظر نمی‌رسد اصلاً چنین مصاحبه ای انجام شده باشد و ملکه پهلوی چنان مطالبی بیان کرده باشد[۶].عبدالله شهبازی، نویسنده، مورخ و پژوهشگر ایرانی ضمن جعلی دانستن کتاب دخترم فرح گردآورنده آن را فردی معین با اهداف «سودجویانه» خوانده که به جعل کتب خاطرات به‌نام برخی چهره‌های سرشناس دوران پهلوی دست می‌زند. عبدالله شهبازی همچنین با انتقاد از وزارت ارشاد به خاطر صدور مجوز می‌گوید «این فرد بعد از کتاب دخترم فرح، خاطراتی به نام تاج‌الملوک پهلوی (مادر محمدرضا شاه پهلوی) به بازار عرضه کرده و بعد هم خاطراتی به نام اردشیر زاهدی منتشر کرده‌است.»[۷]یعقوب توکلی، محقق و مورخ و استاد دانشگاه ضمن انتقاد از شیوه بعضی نویسندگان در تجاری نویسی و جعل خاطرات شخصیت های تاریخی و تبدیل این جعلیات به سند تاریخی،ضمن اشاره به تجدید چاپ و فروش گسترده کتبی چون دخترم فرح و خاطرات ملکه پهلوی هر دو کتاب را صراحتا جعلی دانسته و نویسنده کتب را نامعلوم می داند و تصریح کرده که هیچ سندی برای این ‌که این کتاب ها توسط خانم فریده دیبا به عنوان مادر فرح یا تاج الملوک نوشته شده باشند در دست نیست،ایشان مطالبی را در این کتاب عنوان کرده که مثلاً افرادی چون ارتشبد فردوست یا ارتشبد طوفانیان به عنوان یک چهره امنیتی اطلاعاتی، بدان دسترسی داشته‌اند[۸][۹].فرح پهلوی همچنین در مصاحبه‌ای گفته‌است: «باید به هموطنانم یادآوری کنم که ظاهراً کتاب‌های زیادی به اسم من، مادرم، ملکه مادر و برادران شاه، در جمهوری اسلامی چاپ می‌شود که همه ساختگی است. کتاب دخترم فرح که به اسم مادرم چاپ شده جعلی است و مادرم هرگز خاطراتی ننوشت. تازه در این کتاب نوشتند ترجمه انگلیسی، که مادرم هیچ‌گاه انگلیسی صحبت نمی‌کرد. اسم خانمی هم که به عنوان مترجم نوشته‌اند اصلاً چنین مترجمی و چنین ناشری در انگلیس وجود ندارد. من خواستم این مسئله را هم وطنانم بدانند.»[۱۰]

منابع

  1. ↑ http://www.iichs.ir/Picture-3358/همسران-رضاشاه/?id=3358
  2. ↑ Hakakian, Roya (۷ دی ۱۳۹۶). "The Iran-Saudi Arabia Rivalry Has a Silver Lining". نیویورک تایمز (به انگلیسی). Retrieved 27-12-2017. {{cite web}}: Check date values in: |بازبینی= و |تاریخ= (help)
  3. ↑ http://www.iichs.ir/Picture-3358/همسران-رضاشاه/?id=3358
  4. ↑ اوقات فراغت شاه چگونه سپری می‌شد؟، بی‌بی‌سی فارسی
  5. ↑ خسروداد، ملیحه؛ انصاری، تورج؛ باتمانقلیچ، محمدعلی (۱۳۸۰). خاطرات ملکه پهلوی (ویراست چاپ دوم). تهران: موسسه انتشارات به آفرین. ص. صفحه مشخصات کتاب. شابک ۹۶۴۶۷۶۰۳۳۳.
  6. ↑ معتضد، خسرو (۱۳۸۷). تاجهای زنانه. ج. جلد اول (ویراست اول). تهران: نشر البرز. ص. ۲۰۲. شابک ۹۷۸۹۶۴۴۴۲۵۹۷۴.
  7. ↑ شهبازی، عبدالله. «جعل خاطرات فریده دیبا و دیگران». عبدالله شهبازی. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۲۰.
  8. ↑ نگرش‌شناسی تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی بایگانی‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، روزنامه جام جم – ویژه نامه انقلاب ماندگار
  9. ↑ موج جدید تاریخ‌نگاری رسمی در ایران، کتاب «دخترم فرح» مدلی متفاوت از مبتذل نویسی بایگانی‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، شبکه شارح - مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی
  10. ↑ فرح پهلوی: کتاب خاطرات من در ایران ساختگی است, رادیو فردا


آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد یک شخص سیاستمدار ایرانی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

آذربایجانی‌های مهاجرت‌کرده به ایران

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تاج‌الملوک_آیرملو&oldid=29582600»