سایفایکو: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
نجات ۲ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0 |
Sillverfox (بحث | مشارکت‌ها) جز اصلاح املایی با استفاده از فهرست اشتباه‌یاب و با استفاده از AWB برچسب: ویرایش توسط ویرایشگر خودکار |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{بهبود منبع}} |
{{بهبود منبع}} |
||
'''[[:en:Scifaiku|سایفایکو]]''' (یا '''هایکوعت''') گونه ای شعر کوتاه علمی تخیلی است که بر اساس معروف‌ترین قالب شعر سنتی ژاپن، [[هایکو]] (Haiku)، ساخته شده‌است. تفاوت میان سایفایکو و هایکو در این است که در هایکو مهم‌ترین مضمون شعر، طبیعت و فصول طبیعت است و در سایفایکو، مهم‌ترین مضمون، [[علمی‌تخیلی]]، [[خیال‌پردازی (گونه هنری)|خیال‌پردازی]] یا [[وحشت (گونه هنری)|وحشت]] است. |
'''[[:en:Scifaiku|سایفایکو]]''' (یا '''هایکوعت''') گونه ای شعر کوتاه علمی تخیلی است که بر اساس معروف‌ترین قالب شعر سنتی ژاپن، [[هایکو]] (Haiku)، ساخته شده‌است. تفاوت میان سایفایکو و هایکو در این است که در هایکو مهم‌ترین مضمون شعر، طبیعت و فصول طبیعت است و در سایفایکو، مهم‌ترین مضمون، [[علمی‌تخیلی]]، [[خیال‌پردازی (گونه هنری)|خیال‌پردازی]] یا [[وحشت (گونه هنری)|وحشت]] است. |
||
<br /> |
|||
== تولد سایفایکو == |
== تولد سایفایکو == |
||
نخستین بار این کلمه را [[تام برینک]] در مطلبی با عنوان [http://www.scifaiku.com/what مانیفست سایفایکو (Scifaiku Manifesto)] <ref>{{یادکرد وب|عنوان=The SciFaiku Manifesto|نشانی=http://www.scifaiku.com/what/|وبگاه=www.scifaiku.com|بازبینی=2019-02-23}}</ref>در سال ۱۹۹۵ ساخت و بلافاصله مورد پذیرش طرفداران ادبیات [[علمی‌تخیلی]] قرار گرفت. پس از آن در سایت www.scifaiku.com سایفایکوهای بسیاری از جمله خود [[تام برینک]] قرار گرفت و در وب‌گاه‌های دیگر نیز علاقه‌مندان، به انتشار سایفایکو پرداختند. |
نخستین بار این کلمه را [[تام برینک]] در مطلبی با عنوان [http://www.scifaiku.com/what مانیفست سایفایکو (Scifaiku Manifesto)] <ref>{{یادکرد وب|عنوان=The SciFaiku Manifesto|نشانی=http://www.scifaiku.com/what/|وبگاه=www.scifaiku.com|بازبینی=2019-02-23}}</ref> در سال ۱۹۹۵ ساخت و بلافاصله مورد پذیرش طرفداران ادبیات [[علمی‌تخیلی]] قرار گرفت. پس از آن در سایت www.scifaiku.com سایفایکوهای بسیاری از جمله خود [[تام برینک]] قرار گرفت و در وب‌گاه‌های دیگر نیز علاقه‌مندان، به انتشار سایفایکو پرداختند. |
||
با این همه، پیش از آن که مانیفست سایفایکو نوشته شود، هایکوی علمی‌تخیلی در کتاب‌های متعددی به کار رفته بود. نخستین بار در ژوئیهٔ ۱۹۶۲، [[کارِن کروز آندرسون]] (Karen Kruse Anderson) در [[مجله خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی|مجلهٔ خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی]] (the Magazine of Fantasy and Science Fiction) مطلبی با عنوان «شش هایکو» منتشر کرد. در زیر یکی از سایفایکوهای او را می‌بینید: |
با این همه، پیش از آن که مانیفست سایفایکو نوشته شود، هایکوی علمی‌تخیلی در کتاب‌های متعددی به کار رفته بود. نخستین بار در ژوئیهٔ ۱۹۶۲، [[کارِن کروز آندرسون]] (Karen Kruse Anderson) در [[مجله خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی|مجلهٔ خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی]] (the Magazine of Fantasy and Science Fiction) مطلبی با عنوان «شش هایکو» منتشر کرد. در زیر یکی از سایفایکوهای او را می‌بینید: |
||
:::این خیارهای حلقه‌حلقه را{{سخ}} |
:::این خیارهای حلقه‌حلقه را{{سخ}} |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۰: | ||
در سال ۱۹۷۹ نیز در [[مجله علمی‌تخیلی آیزاک آسیموف|مجلهٔ علمی‌تخیلی آیزاک آسیموف]] سلسله‌مطالبی با نام «هایکو برای ال۵» منتشر شد. |
در سال ۱۹۷۹ نیز در [[مجله علمی‌تخیلی آیزاک آسیموف|مجلهٔ علمی‌تخیلی آیزاک آسیموف]] سلسله‌مطالبی با نام «هایکو برای ال۵» منتشر شد. |
||
همچنین فصلنامه ای بنام [https://web.archive.org/web/20190109204820/https://www.albanlakepublishing.com/scifaikuest-online سایفایکویست]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Scifaikuest Online|نشانی=https://www.albanlakepublishing.com/scifaikuest-online|وبگاه=Alban Lake Publishing|بازبینی=2019-02-21|کد زبان=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190109204820/https://www.albanlakepublishing.com/scifaikuest-online|archivedate=۹ ژانویه ۲۰۱۹|dead-url=yes}}</ref> به صورت منظم منتشر می شود که در آن علاوه بر گونه های مختلف شعر علمی تخیلی، سایفایکوهای زیادی نیز منتشر می شود. شماری از سایفایکوهای سینا سنجری شاعر ایرانی در این فصل نامه منتشر شده است. سایت های اینترنتی مختلفی نیز به این گونه شعر علمی تخیلی می پردازند. |
همچنین فصلنامه ای بنام [https://web.archive.org/web/20190109204820/https://www.albanlakepublishing.com/scifaikuest-online سایفایکویست]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Scifaikuest Online|نشانی=https://www.albanlakepublishing.com/scifaikuest-online|وبگاه=Alban Lake Publishing|بازبینی=2019-02-21|کد زبان=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190109204820/https://www.albanlakepublishing.com/scifaikuest-online|archivedate=۹ ژانویه ۲۰۱۹|dead-url=yes}}</ref> به صورت منظم منتشر می شود که در آن علاوه بر گونه های مختلف شعر علمی تخیلی، سایفایکوهای زیادی نیز منتشر می شود. شماری از سایفایکوهای سینا سنجری شاعر ایرانی در این فصل نامه منتشر شده است. سایت های اینترنتی مختلفی نیز به این گونه شعر علمی تخیلی می پردازند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Dan's SciFaiku Review-O-Rama|نشانی=http://www-personal.umich.edu/~danhorn/scifaikureview.html|وبگاه=www-personal.umich.edu|بازبینی=2019-02-23}}</ref> |
||
<br /> |
|||
{{بخش ناقص}} |
{{بخش ناقص}} |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۳: | ||
{{بخش-خرد}} |
{{بخش-خرد}} |
||
== سایفایکو به زبان فارسی == |
== سایفایکو به زبان فارسی == |
||
| خط ۴۳: | خط ۳۸: | ||
در ایران، سایفایکو در جلسات حضوری [[بعد هفتم]] و توسط [[حسین شهرابی]] معرفی شد. پس از او شاعران و منتقدانی همچون سید احمد نادمی و سینا سنجری با نوشتن مقاله و سرودن سایفایکو به این قالب پر و بالی بخشیدند. نخستین بار سینا سنجری در کتاب [http://fasle5.ir/book.php?id=561 اکالیپتوس تنها]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=فصل پنجم|نشانی=http://fasle5.ir/book.php?id=561|وبگاه=fasle5.ir|بازبینی=2019-02-21}}</ref> تعداد زیادی شعر در قالب سایفایکو به چاپ رساند. در همین کتاب مقاله ای در معرفی این قالب درج شده است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مختصری در باب سایفایکو|نشانی=https://shahrgon.com/%d9%85%d8%ae%d8%aa%d8%b5%d8%b1%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%a8%d8%a7%d8%a8-%d8%b3%d8%a7%db%8c%d9%81%d8%a7%db%8c%da%a9%d9%88/|وبگاه=شهرگان {{!}} Shahrvand-BC|تاریخ=2015-01-23|بازبینی=2019-02-22|کد زبان=fa-IR}}</ref> سید احمد نادمی نیز مقالاتی به زبان فارسی در مورد سایفایکو نوشته است. [[حمیدرضا شکارسری]] بر یکی از سایفایکوهای سینا سنجری نقد نوشته است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=یک شعر پسا آخرالزمانی|نشانی=http://qudsonline.ir/news/525104/یک-شعر-پسا-آخرالزمانی|وبگاه=قدس آنلاین {{!}} پایگاه خبری - تحلیلی|تاریخ=2017-05-01|بازبینی=2019-02-22|کد زبان=fa}}</ref> |
در ایران، سایفایکو در جلسات حضوری [[بعد هفتم]] و توسط [[حسین شهرابی]] معرفی شد. پس از او شاعران و منتقدانی همچون سید احمد نادمی و سینا سنجری با نوشتن مقاله و سرودن سایفایکو به این قالب پر و بالی بخشیدند. نخستین بار سینا سنجری در کتاب [http://fasle5.ir/book.php?id=561 اکالیپتوس تنها]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=فصل پنجم|نشانی=http://fasle5.ir/book.php?id=561|وبگاه=fasle5.ir|بازبینی=2019-02-21}}</ref> تعداد زیادی شعر در قالب سایفایکو به چاپ رساند. در همین کتاب مقاله ای در معرفی این قالب درج شده است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مختصری در باب سایفایکو|نشانی=https://shahrgon.com/%d9%85%d8%ae%d8%aa%d8%b5%d8%b1%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%a8%d8%a7%d8%a8-%d8%b3%d8%a7%db%8c%d9%81%d8%a7%db%8c%da%a9%d9%88/|وبگاه=شهرگان {{!}} Shahrvand-BC|تاریخ=2015-01-23|بازبینی=2019-02-22|کد زبان=fa-IR}}</ref> سید احمد نادمی نیز مقالاتی به زبان فارسی در مورد سایفایکو نوشته است. [[حمیدرضا شکارسری]] بر یکی از سایفایکوهای سینا سنجری نقد نوشته است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=یک شعر پسا آخرالزمانی|نشانی=http://qudsonline.ir/news/525104/یک-شعر-پسا-آخرالزمانی|وبگاه=قدس آنلاین {{!}} پایگاه خبری - تحلیلی|تاریخ=2017-05-01|بازبینی=2019-02-22|کد زبان=fa}}</ref> |
||
| ⚫ | |||
<br /> |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[رده:ادبیات علمی تخیلی]] |
[[رده:ادبیات علمی تخیلی]] |
||
[[رده:بازی با واژگان]] |
[[رده:بازی با واژگان]] |
||
| خط ۵۱: | خط ۴۶: | ||
[[رده:علمی تخیلی]] |
[[رده:علمی تخیلی]] |
||
[[رده:هایکو (سیستم‌عامل)]] |
[[رده:هایکو (سیستم‌عامل)]] |
||
| ⚫ | |||
نسخهٔ ۲۶ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۳۶
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
سایفایکو (یا هایکوعت) گونه ای شعر کوتاه علمی تخیلی است که بر اساس معروف‌ترین قالب شعر سنتی ژاپن، هایکو (Haiku)، ساخته شده‌است. تفاوت میان سایفایکو و هایکو در این است که در هایکو مهم‌ترین مضمون شعر، طبیعت و فصول طبیعت است و در سایفایکو، مهم‌ترین مضمون، علمی‌تخیلی، خیال‌پردازی یا وحشت است.
تولد سایفایکو
نخستین بار این کلمه را تام برینک در مطلبی با عنوان مانیفست سایفایکو (Scifaiku Manifesto) [۱] در سال ۱۹۹۵ ساخت و بلافاصله مورد پذیرش طرفداران ادبیات علمی‌تخیلی قرار گرفت. پس از آن در سایت www.scifaiku.com سایفایکوهای بسیاری از جمله خود تام برینک قرار گرفت و در وب‌گاه‌های دیگر نیز علاقه‌مندان، به انتشار سایفایکو پرداختند. با این همه، پیش از آن که مانیفست سایفایکو نوشته شود، هایکوی علمی‌تخیلی در کتاب‌های متعددی به کار رفته بود. نخستین بار در ژوئیهٔ ۱۹۶۲، کارِن کروز آندرسون (Karen Kruse Anderson) در مجلهٔ خیال‌پردازی و علمی‌تخیلی (the Magazine of Fantasy and Science Fiction) مطلبی با عنوان «شش هایکو» منتشر کرد. در زیر یکی از سایفایکوهای او را می‌بینید:
- این خیارهای حلقه‌حلقه را
- هنوز در دشت سیرتیس نکاشته‌اند
- چقدر دلم هوس کرده!
- این خیارهای حلقه‌حلقه را
(سیرتیس نام دشتی است در مریخ.)
در سال ۱۹۷۶ نیز تری پرچت در رمانی به نام سمت تاریک خورشید یکی از فصول داستان را با این هایکوی علمی‌تخیلی آغاز می‌کند:
- گوش کن به صدای
- برگ‌ها در پاییز،
- خرد می‌شوند
- برگ‌های بلورین.
ز چارلز ساب-لونار، «هایکوی سیاره‌ای»
- گوش کن به صدای
در سال ۱۹۷۹ نیز در مجلهٔ علمی‌تخیلی آیزاک آسیموف سلسله‌مطالبی با نام «هایکو برای ال۵» منتشر شد.
همچنین فصلنامه ای بنام سایفایکویست[۲] به صورت منظم منتشر می شود که در آن علاوه بر گونه های مختلف شعر علمی تخیلی، سایفایکوهای زیادی نیز منتشر می شود. شماری از سایفایکوهای سینا سنجری شاعر ایرانی در این فصل نامه منتشر شده است. سایت های اینترنتی مختلفی نیز به این گونه شعر علمی تخیلی می پردازند.[۳]
شاعران سایفایکو سرا
- تام برینک، نویسندهٔ مانیفست سایفایکو[۴]
- تاد هاف [۵]
- جیمز پالمر
- جان جی دانفی - شاعر و هایکوسرای آمریکایی[۶]
- تاکو ناکاجو، شاعر ژاپنی
- رومئو اسپراگو، شاعر و طراح
![[نشان]](/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | این بخش نیازمند گسترش است. میتوانید با افزودن به آن کمک کنید. |
سایفایکو به زبان فارسی
| این بخش به هیچ منبع و مرجعی استناد نمیکند. |
در ایران، سایفایکو در جلسات حضوری بعد هفتم و توسط حسین شهرابی معرفی شد. پس از او شاعران و منتقدانی همچون سید احمد نادمی و سینا سنجری با نوشتن مقاله و سرودن سایفایکو به این قالب پر و بالی بخشیدند. نخستین بار سینا سنجری در کتاب اکالیپتوس تنها[۷] تعداد زیادی شعر در قالب سایفایکو به چاپ رساند. در همین کتاب مقاله ای در معرفی این قالب درج شده است.[۸] سید احمد نادمی نیز مقالاتی به زبان فارسی در مورد سایفایکو نوشته است. حمیدرضا شکارسری بر یکی از سایفایکوهای سینا سنجری نقد نوشته است.[۹]
پانویس
- ↑ «The SciFaiku Manifesto». www.scifaiku.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۳.
- ↑ "Scifaikuest Online". Alban Lake Publishing (به انگلیسی). Archived from the original on 9 January 2019. Retrieved 2019-02-21.
- ↑ «Dan's SciFaiku Review-O-Rama». www-personal.umich.edu. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۳.
- ↑ «Tom's Poetry: SciFaiku -- Science Fiction Haiku». www.scifaiku.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۳.
- ↑ «SciFaiku». possibility.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۳.
- ↑ «John J. Dunphy - Author and Poet». www.johndunphy.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۳.
- ↑ «فصل پنجم». fasle5.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۱.
- ↑ «مختصری در باب سایفایکو». شهرگان | Shahrvand-BC. ۲۰۱۵-۰۱-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۲.
- ↑ «یک شعر پسا آخرالزمانی». قدس آنلاین | پایگاه خبری - تحلیلی. ۲۰۱۷-۰۵-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۲.