کوهبنان: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۳۱°۲۵′۲۵″شمالی ۵۶°۱۷′۱۵″شرقی / ۳۱٫۴۲۳۶°شمالی ۵۶٫۲۸۷۵°شرقی / 31.4236; 56.2875
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏نام‌گذاری: افزودن مطالب
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
خط ۱۱: خط ۱۱:
|دهستان=
|دهستان=
|نام‌محلی=
|نام‌محلی=
|نام‌های‌دیگر=کوبنان کوبونات کهبنان کبینان و کهنبان
|نام‌های‌دیگر=کوبنان، کوبونات، کهنبان
|نام‌های‌قدیمی=
|نام‌های‌قدیمی=
|سال‌شهرشدن=
|سال‌شهرشدن=
خط ۲۹: خط ۲۹:
|جمله‌خوشامد= خاک پای شما، توتیای چشم ما
|جمله‌خوشامد= خاک پای شما، توتیای چشم ما
|پانویس=
|پانویس=
}}'''کوهبَنان''' شهرستانی است در شمالی‌ترین نقطه [[استان کرمان]]، در جنوب شرقی [[ایران]]. این شهر مرکز [[شهرستان کوهبنان]] است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://geography.kermanedu.ir/en_k_zarand.htm |title=کوهبنان زرند<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۷ اکتبر ۲۰۰۹ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091215015955/http://geography.kermanedu.ir/en_k_zarand.htm |archivedate=۱۵ دسامبر ۲۰۰۹ |dead-url=yes }}</ref> جمعیت این شهر برابر با ۱۰٬۷۶۱ نفر بوده‌است.<ref name="آمار">{{یادکرد درگاه ملی آمار|۱۳۸۵}}</ref>{{مدرک}}
}}''' شهر کوهبَنان''' مرکز [[شهرستان کوهبنان]]، شمالی‌ترین نقطه [[استان کرمان]] است .فاصله این شهر تا [[کرمان]] ١٧٨ کیلومتر است. شهر کوهبنان از [[سطح دریا]] ٢٢٠٠ متر ارتفاع دارد و در سرشماری سال ١٣٩۵، ۱۰٬۷۶۱ جمعیت داشته است. <ref>{{یادکرد وب |url=http://geography.kermanedu.ir/en_k_zarand.htm |title=کوهبنان زرند<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۷ اکتبر ۲۰۰۹ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091215015955/http://geography.kermanedu.ir/en_k_zarand.htm |archivedate=۱۵ دسامبر ۲۰۰۹ |dead-url=yes }}</ref><ref name="آمار">{{یادکرد درگاه ملی آمار|۱۳۸۵}}</ref>

== نام‌گذاری ==
== نام‌گذاری ==
* واژه کوهبنان از واژه کوهبانان می‌آید. چون بلندترین نقطه مرزی کرمان، کوهبنان است، در زمان قدیم افرادی از طرف حاکمان مأمور می‌شدند در بالای کوه مستقر شده و دیده‌بانی انجام دهند. آن گروه را کوهبانان می‌نامیدند و محلی که آنها در آن به کوهبانی می‌پرداختند را کوهبنان نامگذاری کردند.<ref>{{یادکرد|کتاب=نام مکان‌های جغرافیایی در بستر زمان|نویسنده = مهرالزمان نوبان|ناشر =انتشارات ما|شهر=تهران|صفحه=۳۹۹|سال=۱۳۷۶|شابک=964-6497-00-4}}</ref>
* واژه کوهبنان از واژه کوهبانان می‌آید. چون بلندترین نقطه مرزی کرمان، کوهبنان است، در زمان قدیم افرادی از طرف حاکمان مأمور می‌شدند در بالای کوه مستقر شده و دیده‌بانی انجام دهند. آن گروه را کوهبانان می‌نامیدند و محلی که آنها در آن به کوهبانی می‌پرداختند را کوهبنان نامگذاری کردند.<ref>{{یادکرد|کتاب=نام مکان‌های جغرافیایی در بستر زمان|نویسنده = مهرالزمان نوبان|ناشر =انتشارات ما|شهر=تهران|صفحه=۳۹۹|سال=۱۳۷۶|شابک=964-6497-00-4}}</ref>
خط ۳۷: خط ۳۷:
* دلیل دیگر به وجود کوهبانان بر اطراف شهر است که کوهبنان نامگذاری شده ویا وجود گیاه بنه روی کوهای آن است که به کوه بنه معروف بوده که بعدها به کوهبنان تغییر پیدا می‌کند.که دور تا دور شهر کوه پوشش داده است.
* دلیل دیگر به وجود کوهبانان بر اطراف شهر است که کوهبنان نامگذاری شده ویا وجود گیاه بنه روی کوهای آن است که به کوه بنه معروف بوده که بعدها به کوهبنان تغییر پیدا می‌کند.که دور تا دور شهر کوه پوشش داده است.


== تاریخچه ==
== پیشینه ==
[[مارکوپولو]] در سفرنامه خود از کوهبنان به عنوان شهری بزرگ و آباد یاد کرده است.
از آن‌جا که کوهبنان در قدیم مرز میان محدودهٔ [[کرمان]] و [[یزد]] بوده، حاکمان این دو منطقه همواره بر سر آن نزاع داشته‌اند.<ref>[http://www.kouhbanan.com/ احمدعلی‌خان وزیری، تاریخ کرمان، چاپ چهارم، ص۷۹۱]</ref>
مارکوپولو در سفرنامه خود از کوهبنان به عنوان شهری بزرگ و اباد یاد کرده است
<br />
<br />

کوهبنان در گذشته مرز میان محدودهٔ [[کرمان]] و [[یزد]] بوده، حاکمان نشینان این دو منطقه همواره بر سر آن نزاع داشته‌اند.<ref>[http://www.kouhbanan.com/ احمدعلی‌خان وزیری، تاریخ کرمان، چاپ چهارم، ص۷۹۱]</ref>



== آثار تاریخی ==
== آثار تاریخی ==
[[پرونده:برج رتک.jpg|بندانگشتی|برج تاریخی رتک مربوط به دوره صفویه]]
کوهبنان آثار تاریخی زیادی از جمله مسجد کهنسال شهر و آرامگاه [[برهان الدین]] کوهبنانی داشت که به عنوان سندی معتبر از فرهنگ و تمدن آن باقی بود توسط شهرداری وقت ویران گردیده‌است.{{مدرک}}
* [[خانقاه شیخ ابوسعید]]: خانقاهی قدیمی است که تحقیقات نشان داده‌است قبل از زمان [[شاه نعمت‌الله ولی]] هم بوده‌است. عوام آن را مدرسه و آرامگاه شیخ ابوسعید می‌دانند که به علت کم توجهی مخروبه گشته‌است.
* [[خانقاه شیخ ابوسعید]] : خانقاهی قدیمی است که تحقیقات نشان داده‌است قبل از زمان [[شاه نعمت‌الله ولی]] هم بوده‌است. عوام آن را مدرسه و آرامگاه شیخ ابوسعید می‌دانند که به علت کم توجهی مخروبه گشته‌است.
* تخت امیر ([[تخت لطیفی]]) در دامنه کوهی نزدیک کوهبنان تخت صافی از سنگ و گچ ساخته شده و گویا متعلق به زمان [[شاه نعمت‌الله ولی]] است و نشست‌های صوفیان بر بالای آن انجام می‌شده‌است. در بالای آن اتاقک کوچکی قرار دارد که می‌گویند پس از آن که صوفیان گرد می‌آمده‌اند شاه نعمت‌الله از آن بیرون می‌آمده و در جلسه شرکت می‌کرده‌است.
* تخت امیر ([[تخت لطیفی]]) در دامنه کوهی نزدیک کوهبنان تخت صافی از سنگ و گچ ساخته شده و گویا متعلق به زمان [[شاه نعمت‌الله ولی]] است و نشست‌های صوفیان بر بالای آن انجام می‌شده‌است. در بالای آن اتاقک کوچکی قرار دارد که می‌گویند پس از آن که صوفیان گرد می‌آمده‌اند شاه نعمت‌الله از آن بیرون می‌آمده و در جلسه شرکت می‌کرده‌است.
* قلعه دختر: مشرف بر شهر در بالای تخت امیر قلعه‌ای است که از برجهای آن تنها یکی بر جای مانده‌است
* قلعه دختر: مشرف بر شهر در بالای تخت امیر قلعه‌ای است که از برجهای آن تنها یکی بر جای مانده‌است
خط ۵۰: خط ۵۲:
* '''قلعه [[رتک (کوهبنان)|رتک]]''' مربوط به [[دوره صفوی]] است و در [[شهرستان کوهبنان]]، بخش مرکزی، دهستان خرمدشت، [[رتک (کوهبنان)|روستای تاریخی رتک]] واقع شده. این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۰۷|۱۲|۱۳۸۶|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۲۱۴۹۷ به‌عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.<ref name="iranshahrpedia.ir">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی =http://iranshahrpedia.ir/fa/پرونده‌های_آثار_ثبت‌شدۀ_ایران_در_فهرست_آثار_ملی |عنوان =دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر |ناشر =سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۲۰۱۱-۰۵-۱۹ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20111112130809/http://iranshahrpedia.ir/fa/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%AB%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DB%80_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D9%84%DB%8C |archivedate =۱۲ نوامبر ۲۰۱۱ |dead-url =yes }}</ref>
* '''قلعه [[رتک (کوهبنان)|رتک]]''' مربوط به [[دوره صفوی]] است و در [[شهرستان کوهبنان]]، بخش مرکزی، دهستان خرمدشت، [[رتک (کوهبنان)|روستای تاریخی رتک]] واقع شده. این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۰۷|۱۲|۱۳۸۶|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۲۱۴۹۷ به‌عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.<ref name="iranshahrpedia.ir">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی =http://iranshahrpedia.ir/fa/پرونده‌های_آثار_ثبت‌شدۀ_ایران_در_فهرست_آثار_ملی |عنوان =دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر |ناشر =سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۲۰۱۱-۰۵-۱۹ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20111112130809/http://iranshahrpedia.ir/fa/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%AB%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DB%80_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D9%84%DB%8C |archivedate =۱۲ نوامبر ۲۰۱۱ |dead-url =yes }}</ref>
* '''برج [[رتک (کوهبنان)|رتک]]''' مربوط به سده‌های ۱۰ تا ۱۳ - [[دوره صفوی]] است و در [[شهرستان کوهبنان]]، بخش مرکزی، دهستان خرمدشت، [[رتک (کوهبنان)|روستای تاریخی رتک]] واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۱۸|۱۲|۱۳۸۷|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۲۵۳۰۲ به‌عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.<ref name="iranshahrpedia.ir" />
* '''برج [[رتک (کوهبنان)|رتک]]''' مربوط به سده‌های ۱۰ تا ۱۳ - [[دوره صفوی]] است و در [[شهرستان کوهبنان]]، بخش مرکزی، دهستان خرمدشت، [[رتک (کوهبنان)|روستای تاریخی رتک]] واقع شده و این اثر در تاریخ {{جلالی حروف|۱۸|۱۲|۱۳۸۷|پیوند=نه}} با شمارهٔ ثبت ۲۵۳۰۲ به‌عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.<ref name="iranshahrpedia.ir" />

[[پرونده:برج رتک.jpg|بندانگشتی|برج تاریخی رتک مربوط به دوره صفویه]]
== مشاهیر ==
[[:رده:اهالی کوهبنان|فهرست مشاهیر و نام آوران]] شهر کوهبنان در ''[[:رده:اهالی کوهبنان|بخش اهالی کوهبنان]]'' قابل مشاهده است.

== پارک ها و بوستان های شهری ==
== پارک ها و بوستان های شهری ==
* بوستان خواجه خضر
* بوستان خواجه خضر
خط ۶۵: خط ۷۰:
* [https://web.archive.org/web/20160707101350/http://koohbanan.pnuk.ac.ir/ دانشگاه پیام نور کوهبنان]
* [https://web.archive.org/web/20160707101350/http://koohbanan.pnuk.ac.ir/ دانشگاه پیام نور کوهبنان]


== منابع ==
== پانویس ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}



نسخهٔ ‏۶ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۰۴:۴۹

کوهبنان
کشور ایران
استانکرمان
شهرستانکوهبنان
نام(های) دیگرکوبنان، کوبونات، کهنبان
مردم
جمعیت۱۰٬۷۶۱ نفر
جغرافیای طبیعی
مساحت۱۴ کیلومترمربع
ارتفاع۲۲۰۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه۱۴٫۱
میانگین بارش سالانه۱۴۵.۲ میلی‌متر
روزهای یخبندان سالانه۷۵ روز
اطلاعات شهری
شهرداریاسرمحسنی
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۳۴
وبگاه
کوهبنان بر ایران واقع شده‌است
کوهبنان
روی نقشه ایران
۳۱°۲۵′۲۵″شمالی ۵۶°۱۷′۱۵″شرقی / ۳۱٫۴۲۳۶°شمالی ۵۶٫۲۸۷۵°شرقی / 31.4236; 56.2875

شهر کوهبَنان مرکز شهرستان کوهبنان، شمالی‌ترین نقطه استان کرمان است .فاصله این شهر تا کرمان ١٧٨ کیلومتر است. شهر کوهبنان از سطح دریا ٢٢٠٠ متر ارتفاع دارد و در سرشماری سال ١٣٩۵، ۱۰٬۷۶۱ جمعیت داشته است. [۱][۲]

نام‌گذاری

  • واژه کوهبنان از واژه کوهبانان می‌آید. چون بلندترین نقطه مرزی کرمان، کوهبنان است، در زمان قدیم افرادی از طرف حاکمان مأمور می‌شدند در بالای کوه مستقر شده و دیده‌بانی انجام دهند. آن گروه را کوهبانان می‌نامیدند و محلی که آنها در آن به کوهبانی می‌پرداختند را کوهبنان نامگذاری کردند.[۳]
  • واژه کوهبنان در کتب مختلف به صورت گوناگون آمده‌است از جمله: کوبنان، کوبونان، کهبنان، کبینان و کهنبان.

برخی دیگر بنان را به معنای پسته کوهی دانسته و معنی کوهبنان را کوه پسته می‌دانند که این احتمال موجه است زیرا در گویش محلی این منطقه واژه بنه به معنی پسته کوهی است.

  • دلیل دیگر به وجود کوهبانان بر اطراف شهر است که کوهبنان نامگذاری شده ویا وجود گیاه بنه روی کوهای آن است که به کوه بنه معروف بوده که بعدها به کوهبنان تغییر پیدا می‌کند.که دور تا دور شهر کوه پوشش داده است.

پیشینه

مارکوپولو در سفرنامه خود از کوهبنان به عنوان شهری بزرگ و آباد یاد کرده است.

کوهبنان در گذشته مرز میان محدودهٔ کرمان و یزد بوده، حاکمان نشینان این دو منطقه همواره بر سر آن نزاع داشته‌اند.[۴]


آثار تاریخی

برج تاریخی رتک مربوط به دوره صفویه
  • خانقاه شیخ ابوسعید : خانقاهی قدیمی است که تحقیقات نشان داده‌است قبل از زمان شاه نعمت‌الله ولی هم بوده‌است. عوام آن را مدرسه و آرامگاه شیخ ابوسعید می‌دانند که به علت کم توجهی مخروبه گشته‌است.
  • تخت امیر (تخت لطیفی) در دامنه کوهی نزدیک کوهبنان تخت صافی از سنگ و گچ ساخته شده و گویا متعلق به زمان شاه نعمت‌الله ولی است و نشست‌های صوفیان بر بالای آن انجام می‌شده‌است. در بالای آن اتاقک کوچکی قرار دارد که می‌گویند پس از آن که صوفیان گرد می‌آمده‌اند شاه نعمت‌الله از آن بیرون می‌آمده و در جلسه شرکت می‌کرده‌است.
  • قلعه دختر: مشرف بر شهر در بالای تخت امیر قلعه‌ای است که از برجهای آن تنها یکی بر جای مانده‌است
  • آرامگاه محمد شهید کوهبنانی (گنبد آخوند): محمد شهید کوهبنانی معروف به هدایتعلی شاه در کوهبنان متولد شد و تحصیلات تکمیلی خود را در کرمان انجام داد. وی نزد مولانا عبدالصمد همدانی و حسینعلی شاه کسب فیض کرد و سر انجام در راه مشهد بوسیله تعدادی بلوچ کشته شد مزار وی در کوهبنان به گنبد آخوند مشهور است. آرامگاه او یک بار به وسیله اداره کل فرهنگ وهنر استان مرمت شد.[نیازمند منبع]
  • قلعه رتک مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان کوهبنان، بخش مرکزی، دهستان خرمدشت، روستای تاریخی رتک واقع شده. این اثر در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۱۴۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۵]
  • برج رتک مربوط به سده‌های ۱۰ تا ۱۳ - دوره صفوی است و در شهرستان کوهبنان، بخش مرکزی، دهستان خرمدشت، روستای تاریخی رتک واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۵۳۰۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۵]

مشاهیر

فهرست مشاهیر و نام آوران شهر کوهبنان در بخش اهالی کوهبنان قابل مشاهده است.

پارک ها و بوستان های شهری

  • بوستان خواجه خضر
  • پارک برهان الدین
  • بوستان مدافعان حرم(شهرک امام رضا)
  • پارک شهرداری
  • بوستان مادر(بلوار آزادی)
  • پارک بانوان(میدان انقلاب)
  • بوستان افزاد
  • بوستان اسیاب

دانشگاه‌ها

پانویس

  1. «کوهبنان زرند». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ دسامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۷ اکتبر ۲۰۰۹.
  2. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
  3. مهرالزمان نوبان (۱۳۷۶نام مکان‌های جغرافیایی در بستر زمان، تهران: انتشارات ما، ص. ۳۹۹، شابک ۹۶۴-۶۴۹۷-۰۰-۴
  4. احمدعلی‌خان وزیری، تاریخ کرمان، چاپ چهارم، ص۷۹۱
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۵-۱۹.

پیوند به بیرون

فرمانداری کوهبنان شهرداری کوهبنان ورزش کوهبنان