جغتای: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش 113.203.60.155 (بحث) به آخرین تغییری که DTK01 انجام داده بود واگردانده شد
برچسب: واگردانی
ابرابزار
خط ۸: خط ۸:
| othertitles =
| othertitles =
| succession = یکی از [[خوانین]] [[خانات جغتای]]
| succession = یکی از [[خوانین]] [[خانات جغتای]]
| reign = ۱۲۲۶ – ۱۲۴۲<ref name="books.google">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=1pkeWqq7pdgC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false|title=A History of the Moghuls of Central Asia: The Tarikh-i-Rashidi|author=[[Mirza Muhammad Haidar Dughlat]], N. Elias, Sir [[Edward Denison Ross]]|date=31 Dec 2008|publisher=Cosimo, Inc. |location=|isbn=9781605201504 |accessdate=2013-01-20}}</ref>
| reign = ۱۲۲۶ – ۱۲۴۲
| coronation =
| coronation =
| predecessor = [[چنگیزخان]]
| predecessor = [[چنگیزخان]]
خط ۳۶: خط ۳۶:


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{یادکرد-ویکی
|پیوند=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Chagatai_Khan&oldid=590335564
|عنوان=Chagatai Khan
|زبان=انگلیسی
|بازیابی=}}{{پانویس}}{{امپراتوری مغول}}{{پانویس}}


[[رده:جغتای]]
[[رده:جغتای]]

نسخهٔ ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۵۷

جغتای
مجسمهٔ جغتای در کشور مغولستان
یکی از خوانین خانات جغتای
سلطنت۱۲۲۶ – ۱۲۴۲[۱]
پیشینچنگیزخان
جانشینقره هلاکو
زاده۱۱۸۳میلادی
درگذشته۱۲۴۲میلادی (سن ۵۸)
دودمانبورجیگین
پدرچنگیزخان
مادربورته

جغتای یا چغتای یا چقتای[۲] پسر دوم چنگیزخان مغول بود.[۳]

مادر جغتای بورته دختر نویان از قوم مغولی قنقرات بود. جغتای بر اولوس‌های غربی امپراتوری چنگیزخان حکمرانی داشت. او یکی از جنگ آورترین فرزندان و سپاهیان چنگیزخان بود و در فتح سرزمین‌های چین و ماچین و شهرهای نواحی خراسان از قبیل اترار، بناکت، خوارزم، گرگانج به همراه پدر و برادرانش حضوری فعال داشت.[۴]

چنگیزخان پس از بازگشت از جنگ خوارزمشاه حکومت ماوراءالنهر و خوارزم و شهرهای ایغور و کاشغر و بلخ و بدخشان و غزنین تا حدود سند را به جغتای سپرد. پس از مرگ چنگیزخان با آنکه جغتای از برادرش اوگتای‌خان بزرگ‌تر بود او را حرمت بسیار می‌گذاشت و ذره‌ای از احترام به او فرونمی‌گذاشت. می‌گویند روزی با اوگتای در سبقت اسپ خود بر اسپ او شرط بست و اسپ او برد. شب با خود اندیشید که نمی‌بایست با قاآن و خان بزرگ شرط بندد. فردای آن روز با همرای تمام خدم و حشم خویش به دربار اوگتای قاآن حاضر شد و خود را مقصر دانست و هرچه اوگتای او را گفت که تقصیری روی نداده‌است نپذیرفت و گفت که باید مجازات گردد. عاقبت نه اسپ ممتاز پیشکش کرد و گفت این به شکرانهٔ آن است که قاآن از تقصیر من گذشته‌است. جغتای به همراه اوگتای در نوشتن یاسا نامه بزرگ به چنگیز کمک کرد. وی در یاسا یا قوانین چنگیزی بسیار مطلع و سختگیر بود، به گونه ای که چنگیز به وی لقب «محافظ یاسا» داده بود. مرگ جغتای به سال ۶۴۰ اتفاق افتاد.

جستارهای وابسته

منابع

  1. Mirza Muhammad Haidar Dughlat, N. Elias, Sir Edward Denison Ross (31 Dec 2008). A History of the Moghuls of Central Asia: The Tarikh-i-Rashidi. Cosimo, Inc. ISBN 9781605201504. Retrieved 2013-01-20.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  2. لغت نامه دهخدا، جغتای، چغتای، چقتای.
  3. «جغتای | پارسی ویکی». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۷-۰۴.
  4. بایمت اف، «بیداد چغتای خان در خراسان بزرگ»، ۵۲.