زبان کشمیری

زبان کشمیری (कॉशुर، کٲشُر Koshur) یک زبان «داردی» است که عمدتاً در درهٔ کشمیر صحبت می‌شود، منطقه‌ای که در ایالت جامو و کشمیر هند جای دارد. این زبان در حدود ۴٬۳۹۱٬۰۰۰ نفر گویشور در هند دارد. فقط در حدود ۱۰۵٬۰۰۰ گویشور در پاکستان هستند که بیشتر از درهٔ کشمیر به پاکستان مهاجرت کرده‌اند و شامل گویشوران اندکی است که در روستاهای مرزی در شهرستان نیلوم در ایالت کشمیر آزاد سکونت دارند. کشمیری از لحاظ زبان‌شناسی جغرافیایی متعلق به زیرگروه موسوم به داردیک از خانواده زبان‌های هند و اروپایی است. این زبان یکی از ۲۳ زبان قانونی در هندوستان است.

کشمیری زبان رسمی ایالت جامو و کشمیر و نیز یکی از زبان‌های ملی هند است. برخی از گویشوران کشمیری از زبان انگلیسی یا اردو به‌عنوان زبان دوم خود استفاده می‌کنند. در گذشته برای چند دهه، زبان کشمیری به عنوان یک رشته درسی در دانشگاه و دانشکده‌های منطقه کشمیر ارائه می‌شد. امروزه، تلاش‌هایی برای گنجاندن این زبان در برنامهٔ آموزشی مدرسه‌ها صورت می‌پذیرد.

ویژگی‌ها

زبان کشمیری بین زبان هندی و زبان‌های ایرانی قرار دارد. این زبان از قرن چهاردهم میلادی دارای ادبیات است و دبیره ی ویژه ی خود یعنی الفبای شارادا را تقریباً کنار گذاشته و خط عربی (اندکی تکمیل شده) را به‌کار می‌برد. این زبان دارای دستگاه واکه‌های بسیار پیچیده، شامل تعداد زیادی واکه‌های خیشومی است، تنها ۴ حالت اشتقاقی دارد و واژگان عمدتاً اصیل این زبان، آن را از دیگر زبان‌های هند شمالی مجزا می‌کند.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Kashmiri language»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد. (بازیابی در ۲۹ ژوئن ۲۰۰۸).
• زبان‌های مردم جهان، میشل مالرب، مترجم: عفت ملانظر، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران ۱۳۸۲