ترجمه (زیست‌شناسی)

عکس نشان‌دهندهٔ ترجمهٔ mRNA و سنتز پروتئین توسط ریبوزوم می‌باشد.

رمزخوانی یا ترجمه یک فرایند درون یاخته‌ای است که طی آن پروتئین‌ها ساخته می‌شوند زیرا هیچ معادل آمینو اسیدی ندارند. بعد سلول تقسیم میشود

در فرایند رمزخوانی، چیدمان نوکلئوتیدها در آران‌ای ناقل به چیدمان اسیدهای آمینه در پروتئین برگردانده می‌شوند. در این فرایند، در واقع اسیدهای نوکلئیک که رمزهای یک ژن هستند در ریبوزم خوانده می‌شوند و از روی آن رمزها، پروتئین که از اسیدهای آمینه درست شده‌است، ساخته می‌شوند.

این فرایند در درون‌یاخته و توسط رناتن‌ها صورت می‌گیرد. در رمزخوانی آران‌ای‌های پیام‌رسان، آران‌ای‌های پیک، آران‌ای‌های بی‌رمز، آران‌ای‌های رناتنی و… شرکت دارند. در ترجمه کدون پایان، اپراتور و همچنین توالی راه انداز ترجمه نمی‌شوند

فرایند رمزخوانی را می‌توان به سه مرحله تقسیم کرد:

مرحلهٔ آغاز

بخش کوچک‌تر ریبوزوم در مجاورت کدون آغاز به mRNA(ار ان ای پیام رسان) متصل می‌شود. سپس بخش بزرگتر ریبوزوم به بخش کوچک می‌پیوندد و ساختار ریبوزوم برای ترجمه کامل می‌شود. هر ریبوزوم دو جایگاه دارد:یکی جایگاه p(برای پلی پپتید در حال ساخت) و دیگری جایگاه A(برای آمینو اسید). در مرحله آغاز tRNA آغازگر (ار ان ای ناقل) که ناقل متیونین است به جایگاه p وارد می‌شود و در آنجا با کدون آغاز رابطهٔ مکملی برقرار می‌کند.

مرحلهٔ ادامه

هر رناتن دو جایگاه دارد. رمز و پادرمز، ابتدا وارد جایگاه اول (جایگاه P برای پلی‌پپتید در حال ساخت) و رمز و پادرمز بعدی وارد جایگاه دوم (جایگاه A) می‌شوند. بعد از قرار گرفتن رمز دوم آر ان‌ ای پیام‌رسان در جایگاه دوم، آر ان‌ ای جابجایی مکمل به آن متصل شده و اسید آمینه جایگاه اول به اسید آمینهٔ جایگاه دوم پیوند پپتیدی می‌دهد و رمز آغاز از جایگاه اول خارج می‌شود. حالا رناتن به اندازهٔ یک رمز بر روی آر ان‌ ای پیام‌رسان به جلو حرکت می‌کند و رمز و پادرمز دوم به جایگاه اول که به تازگی خالی شده‌است وارد می‌شوند و رمز سوم به جایگاه دوم وارد می‌شود.

رناتن به همین ترتیب بر روی آر ان‌ ای پیام‌رسان حرکت می‌کند و تا انتهای آن ادامه می‌دهد تا به رمز پایان برسد.

مرحلهٔ پایانی

وقتی یکی از رمزهای پایان درون جایگاه A قرار گیرد، ترجمه پایان می‌پذیرد. چون هیچ آران‌ای جابجایی‌ای برای رمز پایان وجود ندارد و در این حال دو بخش رناتن یعنی آران‌ای پیام‌رسان و پروتئین ساخته‌شده از یکدیگر جدا می‌شوند.

منابع

• زیست‌شناسی دورهٔ پیش‌دانشگاهی، ۱۳۸۷، شابک ۷-۱۱۸۵-۰۵-۹۶۴

خودم