نشانههای زیروزبری: تفاوت میان نسخهها
FARHAAD 1992 (بحث | مشارکتها) جز Editor-1 صفحهٔ اعرابگذاری را به حرکتگذاری منتقل کرد: رواج بیشتر و واژهٔ واضحتر و معقولتر |
FARHAAD 1992 (بحث | مشارکتها) ابرابزار |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:Pinyin accents.svg|بندانگشتی| |
[[پرونده:Pinyin accents.svg|بندانگشتی|حرکت حرفِ [[A]] در [[پینیین]]، نشاندهندهٔ [[نواخت]]]] |
||
''' |
'''حرکتگذاری'''، '''اِعرابگذاری''' یا '''دیاکْریتیک''' {{به فرانسوی|Diacritique}} بهمعنی استفاده از [[گلیف]] یا علامتهایی ویژه است که بر جایی از [[حرف (زبانشناسی)|حروف]] قرار میگیرند تا نحوهٔ تلفظ حرف یا به عبارت دیگر نحوه حرکت لبها را تعیین کنند. |
||
در [[خط عربی]] از حرکات کسره و فتحه و ضمه و تنوین و سکون (ــَـ، ــِـ، ــُـ، ...) و مانند |
در [[خط عربی]] از حرکات کسره و فتحه و ضمه و تنوین و سکون (ــَـ، ــِـ، ــُـ، ...) و مانند آنها استفاده میشود و در [[الفبای عبری]] از نقطهگذاری. |
||
کلمه «اِعراب»<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://wikifeqh.ir/اعراب_(ابهام_زدایی) |عنوان=اعراب (ابهام زدایی) - ویکی فقه | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> در [[نحو عربی]] به تغییر حرکت آخرین حرف کلمه اطلاق میشود<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.magiran.com/article/2155761 |عنوان=Magiran _ روزنامه شرق (1389_06_14)_ اعراب گذاری و علامتهای دیگر | ناشر = |تاریخ = ۱۴ شهریور ۱۳۸۹|تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> ولی در زبان فارسی به اشتباه از آن برای اشاره به نحوه تلفظ و حرکت لبها و زبان، و نشانههای آن استفاده شده است. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[ماکرون]] |
* [[ماکرون]] |
||
* [[ماکرون پایین]] |
* [[ماکرون پایین]] |
||
خط ۳۰: | خط ۳۲: | ||
== کاربرد در نویسهگردانی == |
== کاربرد در نویسهگردانی == |
||
یکی از موارد کاربرد |
یکی از موارد کاربرد حرکات در لاتین، [[نویسهگردانی]] خطهای غیرلاتین به این خط است. برای نمونه، در نویسهگردانیِ [[زبان عربی]] به لاتین، از حروف ṣ, ṭ, ẓ, ḥ, ḍ (بهترتیب از چپ نمایانگرِ «ص»، «ط»، «ض»، «ح» و «ض») برای نشاندادن مخارج حروف ویژهٔ این زبان بهره میبرند. یا برای نشاندادن [[نواخت]] در [[پینیین]] (الفبای استانداردی برای نویسهگردانی [[چینی استاندارد]] به لاتین) از ā, á, ǎ, à استفاده میشود. |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
خط ۳۸: | خط ۴۰: | ||
{{حروف لاتین یونیکد}} |
{{حروف لاتین یونیکد}} |
||
{{چاپ}} |
{{چاپ}} |
||
{{زبان و الفبای عربی}} |
|||
[[رده:اعرابها]] |
[[رده:اعرابها]] |
||
[[رده:ترکیبهای معین حرف و اعراب]] |
[[رده:ترکیبهای معین حرف و اعراب]] |
نسخهٔ ۲۹ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۴۲
حرکتگذاری، اِعرابگذاری یا دیاکْریتیک (به فرانسوی: Diacritique) بهمعنی استفاده از گلیف یا علامتهایی ویژه است که بر جایی از حروف قرار میگیرند تا نحوهٔ تلفظ حرف یا به عبارت دیگر نحوه حرکت لبها را تعیین کنند.
در خط عربی از حرکات کسره و فتحه و ضمه و تنوین و سکون (ــَـ، ــِـ، ــُـ، ...) و مانند آنها استفاده میشود و در الفبای عبری از نقطهگذاری.
کلمه «اِعراب»[۱] در نحو عربی به تغییر حرکت آخرین حرف کلمه اطلاق میشود[۲] ولی در زبان فارسی به اشتباه از آن برای اشاره به نحوه تلفظ و حرکت لبها و زبان، و نشانههای آن استفاده شده است.
حرکتگذاری عربی و فارسی
حرکتگذاری در الفبای لاتین
پارهای از نمادهای حرکتگذاری الفبای لاتین عبارت هستند از:
- ماکرون
- ماکرون پایین
- اکسان اگو
- اکسان گراو
- اکسان اگوی دوتایی
- اکسان گراو دوتایی
- هَشتَک
- هفتک
- نقطه
- دونقطه
- حلقه
- بریو
- مَدّک
- آپاستروف
- ویرگول
- کروشه بالا
- سِدیل
- اگنک
کاربرد در نویسهگردانی
یکی از موارد کاربرد حرکات در لاتین، نویسهگردانی خطهای غیرلاتین به این خط است. برای نمونه، در نویسهگردانیِ زبان عربی به لاتین، از حروف ṣ, ṭ, ẓ, ḥ, ḍ (بهترتیب از چپ نمایانگرِ «ص»، «ط»، «ض»، «ح» و «ض») برای نشاندادن مخارج حروف ویژهٔ این زبان بهره میبرند. یا برای نشاندادن نواخت در پینیین (الفبای استانداردی برای نویسهگردانی چینی استاندارد به لاتین) از ā, á, ǎ, à استفاده میشود.
منابع
- ↑ «اعراب (ابهام زدایی) - ویکی فقه». دریافتشده در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «Magiran _ روزنامه شرق (1389_06_14)_ اعراب گذاری و علامتهای دیگر». ۱۴ شهریور ۱۳۸۹. دریافتشده در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۹.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Diacritic». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹.