روابط ایالات متحده آمریکا و ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز گسترش مقاله
جز ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
خط ۱۲: خط ۱۲:
|}
|}


'''روابط ایران و آمریکا''' از اواسط [[قرن نوزدهم]] میلادی آغاز شد.<ref>حسین حمیدی نیا، «ایالات متحده آمریکا»، (دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران، ۱۳۸۲)، چاپ اول</ref> این روابط از سال ۱۸۹۹ میلادی تا [[انقلاب ایران]] در بهمن ماه سال ۱۳۵۷(مصادف با ۱۱ فوریه ۱۹۷۹ میلادی) برقرار بود.<ref name="ReferenceA">''The Middle East and the United States: A Historical and Political Reassessment''، نوشته David W. Lesch، ۲۰۰۳، {{ISBN|0-8133-3940-5|en}} ص۵۲</ref> پس از پیروی انقلاب ایران، دو کشور در چند مورد محدود روابط سیاسی و نظامی محرمانه‌ای با یکدیگر برقرار نموده بودند (ماجرای مک‌فارلین، کمک به یورش نظامیان آمریکایی از شمال افغانستان به مواضع طالبان توسط نیروهای سپاه و ...) ولی در عین حال مناسبات رسمی با یکدیگر نداشتند تا ۷ خرداد ۱۳۸۷ که شروع ۳ دور مذاکرات فرستادگان ایران و آمریکا در بغداد بر سر برقراری صلح در عراق بود که به دلیل اختلاف نظرهای شدید دوطرف، ناکام باقی‌ماند. از آن زمان در خلال چند دور سفرهای [[محمود احمدی‌نژاد]]، رئیس‌جمهور دولت نهم و دهم ایران به [[سازمان ملل متحد]]، وی پیشنهادهایی برای مذاکره مستقیم با دولت آمریکا مطرح نموده بود که با مخالفت‌هایی از جانب مقامات [[حکومت ایران]] و نیز سکوت دولتمردان آمریکایی همراه بود.<ref>[http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1908246/انفجار+شایعه+مذاکرات+ایران+و+امریکا.html انفجار شایعه مذاکرات ایران و آمریکا] ''[[دیپلماسی ایرانی]]''</ref> اوج شکل‌گیری مذاکرات دو جانبه ایران و آمریکا، پس از روی کار آمدن [[دولت یازدهم]] به ریاست [[حسن روحانی]]، رئیس‌جمهور اعتدالگرای ایران، بر سر [[پرونده هسته‌ای ایران]] آغاز شد. مذاکراتی که به صورت مستمر نزدیک دو سال به طول انجامید و در نهایت به انعقاد [[برنامه جامع اقدام مشترک]] انجامید.<ref name="parisschoolofeconomics.eu">Haidar, J.I. , 2015."[http://www.parisschoolofeconomics.eu/docs/haidar-jamal-ibrahim/sanctions.pdf Sanctions and Exports Deflection: Evidence from Iran]," Paris School of Economics, University of Paris 1 Pantheon Sorbonne, Mimeo</ref> انعقاد این توافق، بالاترین سطح [[روابط دیپلماتیک]] ایران و آمریکا پس از [[انقلاب اسلامی ایران]] بود. با این حال حضور ایالات متحده در این توافق موقت بود و دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در ۸ مه ۲۰۱۸ به‌طور یکجانبه از برجام خارج شد. متأسفانه روابط این دو کشور هم‌اکنون بحرانی است و برخی از تحلیلگران از احتمال وقوع جنگ خبر می‌دهند.<ref>https://www.bbc.com/news/world-middle-east-48298517</ref>
'''روابط ایران و آمریکا''' از اواسط [[قرن نوزدهم]] میلادی آغاز شد.<ref>حسین حمیدی نیا، «ایالات متحده آمریکا»، (دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران، ۱۳۸۲)، چاپ اول</ref> این روابط از سال ۱۸۹۹ میلادی تا [[انقلاب ایران]] در بهمن ماه سال ۱۳۵۷(مصادف با ۱۱ فوریه ۱۹۷۹ میلادی) برقرار بود.<ref name="ReferenceA">''The Middle East and the United States: A Historical and Political Reassessment''، نوشته David W. Lesch, 2003, {{ISBN|0-8133-3940-5|en}} ص۵۲</ref> پس از پیروی انقلاب ایران، دو کشور در چند مورد محدود روابط سیاسی و نظامی محرمانه‌ای با یکدیگر برقرار نموده بودند (ماجرای مک‌فارلین، کمک به یورش نظامیان آمریکایی از شمال افغانستان به مواضع طالبان توسط نیروهای سپاه و …) ولی در عین حال مناسبات رسمی با یکدیگر نداشتند تا ۷ خرداد ۱۳۸۷ که شروع ۳ دور مذاکرات فرستادگان ایران و آمریکا در بغداد بر سر برقراری صلح در عراق بود که به دلیل اختلاف نظرهای شدید دوطرف، ناکام باقی‌ماند. از آن زمان در خلال چند دور سفرهای [[محمود احمدی‌نژاد]]، رئیس‌جمهور دولت نهم و دهم ایران به [[سازمان ملل متحد]]، وی پیشنهادهایی برای مذاکره مستقیم با دولت آمریکا مطرح نموده بود که با مخالفت‌هایی از جانب مقامات [[حکومت ایران]] و نیز سکوت دولتمردان آمریکایی همراه بود.<ref>[http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1908246/انفجار+شایعه+مذاکرات+ایران+و+امریکا.html انفجار شایعه مذاکرات ایران و آمریکا] ''[[دیپلماسی ایرانی]]''</ref> اوج شکل‌گیری مذاکرات دو جانبه ایران و آمریکا، پس از روی کار آمدن [[دولت یازدهم]] به ریاست [[حسن روحانی]]، رئیس‌جمهور اعتدالگرای ایران، بر سر [[پرونده هسته‌ای ایران]] آغاز شد. مذاکراتی که به صورت مستمر نزدیک دو سال به طول انجامید و در نهایت به انعقاد [[برنامه جامع اقدام مشترک]] انجامید.<ref name="parisschoolofeconomics.eu">Haidar, J.I. , 2015."[http://www.parisschoolofeconomics.eu/docs/haidar-jamal-ibrahim/sanctions.pdf Sanctions and Exports Deflection: Evidence from Iran]," Paris School of Economics, University of Paris 1 Pantheon Sorbonne, Mimeo</ref> انعقاد این توافق، بالاترین سطح [[روابط دیپلماتیک]] ایران و آمریکا پس از [[انقلاب اسلامی ایران]] بود. با این حال حضور ایالات متحده در این توافق موقت بود و دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در ۸ مه ۲۰۱۸ به‌طور یکجانبه از برجام خارج شد. متأسفانه روابط این دو کشور هم‌اکنون بحرانی است و برخی از تحلیلگران از احتمال وقوع جنگ خبر می‌دهند.<ref>https://www.bbc.com/news/world-middle-east-48298517</ref>


== از آغاز تا جنگ جهانی دوم ==
== از آغاز تا جنگ جهانی دوم ==
{{اصلی|روابط ایران و آمریکا از قرن نوزدهم تا جنگ جهانی دوم}}
{{اصلی|روابط ایران و آمریکا از قرن نوزدهم تا جنگ جهانی دوم}}
[[پرونده:Persian charge DC.jpg|بندانگشتی|میرزا علی قلی خان شارژ دافر ایران در واشینگتن به همراه زنش، ۱۹۱۳]]
[[پرونده:Persian charge DC.jpg|بندانگشتی|میرزا علی قلی خان شارژ دافر ایران در واشینگتن به همراه زنش، ۱۹۱۳]]
اول بار در کتابی با نام «تحفةالعالم» که نواده دختری ابوالقاسم [[میرفندرسکی]] در سال ۱۱۰۷ یعنی سال دوم سلطنت [[شاه سلطان حسین]] و ۲۰۲ سال پس از کشف آمریکا نوشته، از اجناس آمریکایی چون فرش‌ها و لباس‌های ینگی دنیا ذکری به میان آمده‌است. ینگی دنیا و ینگه دنیا نامی بود به [[زبان ترکی عثمانی]] به معنای «دنیای جدید» که برای اشاره به آمریکا به‌کار می‌رفت.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=دهخدا، {{چر}}علی‌اکبر |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=fa |مقاله= [http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-f5904c4c9c3146588d9ade1029ed2611-fa.html لغت‌نامه دهخدا] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} بازیابی‌شده در تاریخ ۱۶-۰۴-۲۰۰۹ .</ref> کتاب تحفةالعالم در بیان صفت جود و سخاوت در شاه سلطان حسین آورده‌است:
اول بار در کتابی با نام «تحفةالعالم» که نواده دختری ابوالقاسم [[میرفندرسکی]] در سال ۱۱۰۷ یعنی سال دوم سلطنت [[شاه سلطان حسین]] و ۲۰۲ سال پس از کشف آمریکا نوشته، از اجناس آمریکایی چون فرش‌ها و لباس‌های ینگی دنیا ذکری به میان آمده‌است. ینگی دنیا و ینگه دنیا نامی بود به [[زبان ترکی عثمانی]] به معنای «دنیای جدید» که برای اشاره به آمریکا به‌کار می‌رفت.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=دهخدا، {{چر}}علی‌اکبر |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=fa |مقاله= [http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-f5904c4c9c3146588d9ade1029ed2611-fa.html لغت‌نامه دهخدا] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} بازیابی‌شده در تاریخ ۱۶-۰۴-۲۰۰۹.</ref> کتاب تحفةالعالم در بیان صفت جود و سخاوت در شاه سلطان حسین آورده‌است:
<blockquote>جود و سخا و تکثیر نوال و عطا که حرکت دست سخایش در بذل عطا از امواج دریا افزون و بارش سحاب احسان وجودش چون ابر نیسان از شمار بیرون است. از خلعت‌های زربفت '''ینگی دنیا''' و دیبای روم و چین و تاج و طومارهای مرصّع به لآلی و جواهر ثمین و اسبان تازی نژاد با زین مرصّع و لجام طلا و سراپرده‌های ظهاره اطلس بطانه دیبا و امتعه و اقمشه نفیسه هند و ختا و فرنگ و اسلحه نادره و تحفه روز هیجا و جنگ از جزایری و تفنگ و کمان و شمشیر و زوبین و سنان و قدّاره و سپر و دشنه و خنجر و کلنگ و تبر و عمود و شمشیر و خُود و چهار آینه و زره‌های داودی صنعت و برگستوان‌های در کمال جودت و گرانی قیمت به اعزّه و شرفا و اهل آن و امرا و متجنّده و سپاهیان چندان بخشیده، که اگر قیمت آن‌ها را بر ایام تقسیم نمایند، از ابتدای جلوس بر تخت سلطنت عظمی و خلافت کبری تا حال که یازده ماه است، هر بخشش روزی از هزار هزار تومان متجاوز می‌شود، سوای آنچه بی طلب به اهل فقر و مسکنت و احتیاج داده و سوای آنچه در برابر طلب و خواهش و سؤال سؤّال مبذول افتاده تا به امروز مسموع نشده که کسی از آن اعلی حضرت چیزی طلب کرده و او نداده باشد یا استدعای مبلغ خطیری یا شیء عظیمی کرده و مبذول نیفتاده باشد.</blockquote>
<blockquote>جود و سخا و تکثیر نوال و عطا که حرکت دست سخایش در بذل عطا از امواج دریا افزون و بارش سحاب احسان وجودش چون ابر نیسان از شمار بیرون است. از خلعت‌های زربفت '''ینگی دنیا''' و دیبای روم و چین و تاج و طومارهای مرصّع به لآلی و جواهر ثمین و اسبان تازی نژاد با زین مرصّع و لجام طلا و سراپرده‌های ظهاره اطلس بطانه دیبا و امتعه و اقمشه نفیسه هند و ختا و فرنگ و اسلحه نادره و تحفه روز هیجا و جنگ از جزایری و تفنگ و کمان و شمشیر و زوبین و سنان و قدّاره و سپر و دشنه و خنجر و کلنگ و تبر و عمود و شمشیر و خُود و چهار آینه و زره‌های داودی صنعت و برگستوان‌های در کمال جودت و گرانی قیمت به اعزّه و شرفا و اهل آن و امرا و متجنّده و سپاهیان چندان بخشیده، که اگر قیمت آن‌ها را بر ایام تقسیم نمایند، از ابتدای جلوس بر تخت سلطنت عظمی و خلافت کبری تا حال که یازده ماه است، هر بخشش روزی از هزار هزار تومان متجاوز می‌شود، سوای آنچه بی طلب به اهل فقر و مسکنت و احتیاج داده و سوای آنچه در برابر طلب و خواهش و سؤال سؤّال مبذول افتاده تا به امروز مسموع نشده که کسی از آن اعلی حضرت چیزی طلب کرده و او نداده باشد یا استدعای مبلغ خطیری یا شیء عظیمی کرده و مبذول نیفتاده باشد.</blockquote>


خط ۳۵: خط ۳۵:
== حکومت محمدرضا شاه پهلوی ==
== حکومت محمدرضا شاه پهلوی ==
[[پرونده:ShahEisenhower.jpg|بندانگشتی|250px|محمدرضا شاه و آیزنهاور]]
[[پرونده:ShahEisenhower.jpg|بندانگشتی|250px|محمدرضا شاه و آیزنهاور]]
پایان [[جنگ جهانی دوم]] ضرورت خروج نیروهای [[متفقین]] از ایران را مطرح کرد. [[استالین]] به بهانه‌هایی از خروج [[ارتش سرخ]] از شمال ایران خودداری کرد. مذاکرات احمد قوام ([[قوام السلطنه]]) در مسکو بی‌نتیجه ماند و ایران مجبور شد به [[شورای امنیت سازمان ملل متحد]] شکایت کند. در واکنش به این اقدام [[اتحاد شوروی]] نه تنها به خروج نیروهایش از ایران اقدام نکرد بلکه در [[آذربایجان]] و [[کردستان]] حکومت‌های دست‌نشانده به وجود آورد. [[هری ترومن]] [[رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا]] در ۱ فروردین ۱۳۲۵ (۱۹۴۶) اولتیماتوم داد در صورت خودداری شوروی از خروج نیروهایش از ایران [[ایالات متحده آمریکا]] نیز اقدام به بازگرداندن نیروهایش خواهد کرد. نگرانی [[استالین]] از برخورد نظامی با آمریکا که در آن زمان تنها کشور دارنده [[بمب اتمی]] بود سرانجام [[شوروی]] را به خروج از [[ایران]] وادار کرد.
پایان [[جنگ جهانی دوم]] ضرورت خروج نیروهای [[متفقین]] از ایران را مطرح کرد. [[استالین]] به بهانه‌هایی از خروج [[ارتش سرخ]] از شمال ایران خودداری کرد. مذاکرات احمد قوام ([[قوام السلطنه]]) در مسکو بی‌نتیجه ماند و ایران مجبور شد به [[شورای امنیت سازمان ملل متحد]] شکایت کند. در واکنش به این اقدام [[اتحاد شوروی]] نه تنها به خروج نیروهایش از ایران اقدام نکرد بلکه در [[آذربایجان]] و [[کردستان]] حکومت‌های دست‌نشانده به وجود آورد. [[هری ترومن]] [[رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا]] در ۱ فروردین ۱۳۲۵ (۱۹۴۶) اولتیماتوم داد در صورت خودداری شوروی از خروج نیروهایش از ایران [[ایالات متحده آمریکا]] نیز اقدام به بازگرداندن نیروهایش خواهد کرد. نگرانی [[استالین]] از برخورد نظامی با آمریکا که در آن زمان تنها کشور دارنده [[بمب اتمی]] بود سرانجام [[شوروی]] را به خروج از [[ایران]] وادار کرد.


هم‌زمان روابط نظامی ایران و آمریکا رو به فزونی گذاشت. در ۳۰ خرداد ۱۳۲۶ یک قرارداد ۱۰ میلیون دلاری فروش سلاح به ایران به امضاء رسید که ارزش واقعی آن حداقل ۷۰ میلیون دلار بود.{{مدرک}} در ۱۴ مهر ۱۳۲۸ [[کنگره ایالات متحده آمریکا]] قانون کمک به دفاع مشترک را به تصویب رساند و مبلغ ۲۷ میلیون دلار کمک نظامی در اختیار ایران قرار داد. در ۴ مرداد ۱۳۲۹ کنگره اصلاحیه‌ای به قانون دفاع مشترک افزود و ایران را از رده [[کره جنوبی]] و [[فیلیپین]] خارج ساخت و در ردیف [[ترکیه]] و [[یونان]] قرار داد که مجموع ۱۳۱ میلیون دلار کمک نظامی به این سه کشور اختصاص یافته بود.
هم‌زمان روابط نظامی ایران و آمریکا رو به فزونی گذاشت. در ۳۰ خرداد ۱۳۲۶ یک قرارداد ۱۰ میلیون دلاری فروش سلاح به ایران به امضاء رسید که ارزش واقعی آن حداقل ۷۰ میلیون دلار بود.{{مدرک}} در ۱۴ مهر ۱۳۲۸ [[کنگره ایالات متحده آمریکا]] قانون کمک به دفاع مشترک را به تصویب رساند و مبلغ ۲۷ میلیون دلار کمک نظامی در اختیار ایران قرار داد. در ۴ مرداد ۱۳۲۹ کنگره اصلاحیه‌ای به قانون دفاع مشترک افزود و ایران را از رده [[کره جنوبی]] و [[فیلیپین]] خارج ساخت و در ردیف [[ترکیه]] و [[یونان]] قرار داد که مجموع ۱۳۱ میلیون دلار کمک نظامی به این سه کشور اختصاص یافته بود.
خط ۴۲: خط ۴۲:


== برنامه آمریکا و بریتانیا برای بمباران اتمی ایران ==
== برنامه آمریکا و بریتانیا برای بمباران اتمی ایران ==
[[پرونده:Nagasakibomb.jpg|بندانگشتی|بر اساس یادداشت‌های یک مقام نظامی بریتانیا در ۱۹۵۶ و پس از دیدار با مقامات آمریکا: «در حال حاضر تنها راه ممکن و عملی ... حمله اتمی به تاسیسات نفتی ایران توسط آمریکا است.»<ref name="po">{{یادکرد وب | نشانی=http://www.politico.com/magazine/story/2016/06/oil-denial-policy-cia-middle-east-cold-war-united-states-britain-soviet-union-213983 | عنوان=The Top-Secret Cold War Plan to Keep Soviet Hands Off Middle Eastern Oil Read more: http://www.politico.com/magazine/story/2016/06/oil-denial-policy-cia-middle-east-cold-war-united-states-britain-soviet-union-213983#ixzz4CY7wV5M0 Follow us: @politico on Twitter | Politico on Facebook | ناشر=politico | تاریخ=June 23, 2016 | نویسنده=STEVE EVERLY}}</ref>]]
[[پرونده:Nagasakibomb.jpg|بندانگشتی|بر اساس یادداشت‌های یک مقام نظامی بریتانیا در ۱۹۵۶ و پس از دیدار با مقامات آمریکا: «در حال حاضر تنها راه ممکن و عملی … حمله اتمی به تأسیسات نفتی ایران توسط آمریکا است.»<ref name="po">{{یادکرد وب | نشانی=http://www.politico.com/magazine/story/2016/06/oil-denial-policy-cia-middle-east-cold-war-united-states-britain-soviet-union-213983 | عنوان=The Top-Secret Cold War Plan to Keep Soviet Hands Off Middle Eastern Oil Read more: http://www.politico.com/magazine/story/2016/06/oil-denial-policy-cia-middle-east-cold-war-united-states-britain-soviet-union-213983#ixzz4CY7wV5M0 Follow us: @politico on Twitter | Politico on Facebook | ناشر=politico | تاریخ=June 23, 2016 | نویسنده=STEVE EVERLY}}</ref>]]
بر اساس اسنادی که اشتباهاً توسط کتابخانه [[ریاست جمهوری]] [[هری ترومن]] در سال ۱۹۹۶ افشا شده و با از طبقه‌بندی خارج شدن اسناد بیشتری در آمریکا و بریتانیا زوایای بیشتری از آن روشن شد، دولت‌های آمریکا و بریتانیا طرحی موسوم به Daniel policy آماده کرده بودند که در صورت احتمال دستیابی شوروی به منابع نفتی خاورمیانه آمریکا و بریتانیا ایران و عربستان را بمباران هسته‌ای کنند.شرکت نفتی ایران -انگلیس و و شرکت نفتی آمریکایی -عربستانی آرامکو در این طرح مشارکت داشتند.نیم قرن بعد آمریکا و انگلیس شدیدترین تحریم‌های تاریخ را علیه ایران به بهانه تلاش برای ساخت [[تسلیحات هسته‌ای]] وضع کردند، اتهامی که هیچ وقت ثابت نشد.این طرح در دولت هری ترومن طراحی شد اما در دوران سه رئیس‌جمهور بعدی نیز ادامه داشت.<ref name="po"/>
بر اساس اسنادی که اشتباهاً توسط کتابخانه [[ریاست جمهوری]] [[هری ترومن]] در سال ۱۹۹۶ افشا شده و با از طبقه‌بندی خارج شدن اسناد بیشتری در آمریکا و بریتانیا زوایای بیشتری از آن روشن شد، دولت‌های آمریکا و بریتانیا طرحی موسوم به Daniel policy آماده کرده بودند که در صورت احتمال دستیابی شوروی به منابع نفتی خاورمیانه آمریکا و بریتانیا ایران و عربستان را بمباران هسته‌ای کنند. شرکت نفتی ایران -انگلیس و و شرکت نفتی آمریکایی -عربستانی آرامکو در این طرح مشارکت داشتند. نیم قرن بعد آمریکا و انگلیس شدیدترین تحریم‌های تاریخ را علیه ایران به بهانه تلاش برای ساخت [[تسلیحات هسته‌ای]] وضع کردند، اتهامی که هیچ وقت ثابت نشد. این طرح در دولت هری ترومن طراحی شد اما در دوران سه رئیس‌جمهور بعدی نیز ادامه داشت.<ref name="po"/>
{{اصلی|طرح آمریکا و بریتانیا برای حمله اتمی به ایران}}
{{اصلی|طرح آمریکا و بریتانیا برای حمله اتمی به ایران}}


خط ۵۲: خط ۵۲:
| توصیف = توضیحات مصدق در مورد [[مردم سالاری]] و نقش ایرانیان در [[نهضت ملی شدن صنعت نفت]]
| توصیف = توضیحات مصدق در مورد [[مردم سالاری]] و نقش ایرانیان در [[نهضت ملی شدن صنعت نفت]]
}}
}}
[[پرونده:Mossadegh-truman.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|[[دکتر مصدق]] در کنار [[هری ترومن]] رئیس جمهور آمریکا]]
[[پرونده:Mossadegh-truman.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|[[دکتر مصدق]] در کنار [[هری ترومن]] رئیس‌جمهور آمریکا]]


سیاست [[ایالات متحده آمریکا]] در طول دوران [[جنبش ملی شدن صنعت نفت]] و تشکیل دولت دکتر [[محمد مصدق]] سه مقطع مشخص را پشت سرگذاشت:
سیاست [[ایالات متحده آمریکا]] در طول دوران [[جنبش ملی شدن صنعت نفت]] و تشکیل دولت دکتر [[محمد مصدق]] سه مقطع مشخص را پشت سرگذاشت:
خط ۶۱: خط ۶۱:
در ۱۱ خرداد سال ۱۳۳۳ خورشیدی، ۵۶ دانشجوی ایرانی به علت تظاهرات در محوطه کالج توسط پلیس آمریکا بازداشت شدند.<ref>[http://www.iichs.ir/p/history.aspx?id=50 56 دانشجوی ایرانی به علت تظاهرات در محوطه کالج توسط پلیس آمریکا بازداشت شدند.] iichs.ir</ref>
در ۱۱ خرداد سال ۱۳۳۳ خورشیدی، ۵۶ دانشجوی ایرانی به علت تظاهرات در محوطه کالج توسط پلیس آمریکا بازداشت شدند.<ref>[http://www.iichs.ir/p/history.aspx?id=50 56 دانشجوی ایرانی به علت تظاهرات در محوطه کالج توسط پلیس آمریکا بازداشت شدند.] iichs.ir</ref>


در شصتمین سالگرد کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، آرشیو امنیت ملی آمریکا اسنادی را منتشر کرد که ضمن نشان دادنِ نقش سازمان سیا در رهبری اقدام فوق، آن را بخشی از فعالیت سیاست خارجی آمریکا به‌شمار آورد.<ref>[http://www.afkarnews.ir/vdcgtt9xuak9nu4.rpra.html سیا به نقش خود در اجرای کودتای ۲۸ مرداد اعتراف کرد] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151101023655/http://www.afkarnews.ir/vdcgtt9xuak9nu4.rpra.html |date=۱ نوامبر ۲۰۱۵ }} ''افکارنیوز''</ref><ref>[http://www.asriran.com/fa/news/291640/اعتراف-سازمان-سیا-رسماً-به-رهبری-کودتای-28-مرداد-پس-از-60-سال اعتراف سازمان سیا رسماً به رهبری کودتای 28 مرداد پس از 60 سال] ''عصر ایران''</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/08/130819_l45_cia_coup_role.shtml ] ''[[بی‌بی‌سی فارسی|BBC Persian]]''</ref>
در شصتمین سالگرد کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، آرشیو امنیت ملی آمریکا اسنادی را منتشر کرد که ضمن نشان دادنِ نقش سازمان سیا در رهبری اقدام فوق، آن را بخشی از فعالیت سیاست خارجی آمریکا به‌شمار آورد.<ref>[http://www.afkarnews.ir/vdcgtt9xuak9nu4.rpra.html سیا به نقش خود در اجرای کودتای ۲۸ مرداد اعتراف کرد] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151101023655/http://www.afkarnews.ir/vdcgtt9xuak9nu4.rpra.html |date=۱ نوامبر ۲۰۱۵}} ''افکارنیوز''</ref><ref>[http://www.asriran.com/fa/news/291640/اعتراف-سازمان-سیا-رسماً-به-رهبری-کودتای-28-مرداد-پس-از-60-سال اعتراف سازمان سیا رسماً به رهبری کودتای 28 مرداد پس از 60 سال] ''عصر ایران''</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/08/130819_l45_cia_coup_role.shtml] ''[[بی‌بی‌سی فارسی|BBC Persian]]''</ref>


در ۱۹ دی ۱۳۳۲ کمک نظامی آمریکا به ایران برای مدت یک سال دیگر تمدید شد.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی جلد دوم|نویسنده=دکتر باقر عاقلی|ترجمه=|ناشر=نامک|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=28|سال=1387|شابک=964-6895-53-0}}</ref> همچنین در تاریخ ۱۵ اسفند ۱۳۳۲ از طرف دولت آمریکا مبلغ ۶ میلیون دلار اعتبار برای کمک به واردکنندگان کالا در اختیار دولت ایران گذارده شد.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی جلد دوم|نویسنده=دکتر باقر عاقلی|ترجمه=|ناشر=نامک|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=31|سال=1387|شابک=964-6895-53-0}}</ref>
در ۱۹ دی ۱۳۳۲ کمک نظامی آمریکا به ایران برای مدت یک سال دیگر تمدید شد.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی جلد دوم|نویسنده=دکتر باقر عاقلی|ترجمه=|ناشر=نامک|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=28|سال=1387|شابک=964-6895-53-0}}</ref> همچنین در تاریخ ۱۵ اسفند ۱۳۳۲ از طرف دولت آمریکا مبلغ ۶ میلیون دلار اعتبار برای کمک به واردکنندگان کالا در اختیار دولت ایران گذارده شد.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی جلد دوم|نویسنده=دکتر باقر عاقلی|ترجمه=|ناشر=نامک|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=31|سال=1387|شابک=964-6895-53-0}}</ref>
خط ۶۸: خط ۶۸:
[[پرونده:ShahCarter.gif|بندانگشتی|چپ|350px|[[جیمی کارتر]] در تهران در سال ۱۳۵۶]]
[[پرونده:ShahCarter.gif|بندانگشتی|چپ|350px|[[جیمی کارتر]] در تهران در سال ۱۳۵۶]]


آمریکا در دهه ۱۹۵۰ میلادی با تشکیل کنسرسیوم نفت با [[انگلستان]] شریک شد. واشینگتن پرداخت وام ۴۵ میلیون دلاری به ایران را تصویب کرد و [[ریچارد نیکسون]] [[معاون رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا]] از تهران دیدار کرد. این سفر با سفر [[محمد رضا شاه]] از واشینگتن جواب داده شد.
آمریکا در دهه ۱۹۵۰ میلادی با تشکیل کنسرسیوم نفت با [[انگلستان]] شریک شد. واشینگتن پرداخت وام ۴۵ میلیون دلاری به ایران را تصویب کرد و [[ریچارد نیکسون]] [[معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا]] از تهران دیدار کرد. این سفر با سفر [[محمد رضا شاه]] از واشینگتن جواب داده شد.


در سال ۱۳۳۶ [[قرارداد مودت ایران و آمریکا]] به تصویب [[مجلس شورای ملی]] رسید.
در سال ۱۳۳۶ [[قرارداد مودت ایران و آمریکا]] به تصویب [[مجلس شورای ملی]] رسید.
خط ۹۰: خط ۹۰:
| منبع ='' خمینی'' ۱۹ فروردین ۱۳۵۹</small><ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/books/BooksahifeBody.aspx?id=2286 قطع رابطۀ آمریکا و ایران ، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]</ref> | تراز = چپ| عرض = 295px | اندازه خط = 12px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
| منبع ='' خمینی'' ۱۹ فروردین ۱۳۵۹</small><ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/books/BooksahifeBody.aspx?id=2286 قطع رابطۀ آمریکا و ایران ، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]</ref> | تراز = چپ| عرض = 295px | اندازه خط = 12px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
[[پرونده:Khamenei-iran us.jpg|300px|خامنه‌ای در نماز جمعه تهران اردیبهشت ۱۳۵۹|بندانگشتی]]
[[پرونده:Khamenei-iran us.jpg|300px|خامنه‌ای در نماز جمعه تهران اردیبهشت ۱۳۵۹|بندانگشتی]]
پس از نا امیدی آمریکا از آزادی گروگان‌های سفارت آمریکا از طریق ارتباط با دولت ایران، [[جیمی کارتر]] رئیس‌جمهور ایالات متحده در پیامی قطع روابط با ایران را اعلام کرد که این پیام با استقبال [[آیت الله خمینی]] مواجه شد <ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://emam.com/posts/view/2314| عنوان = پیام به ملت ایران (قطع رابطه با امریکا)| ناشر = [[سایت جامع امام خمینی]]}}</ref> تا جایی که در واکنش به اظهار نگرانی پاپ [[ژان پل دوم]] از تیرگی '''روابط ایران و آمریکا''' این قطع رابطه را به فال نیک گرفت.<ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://emam.com/posts/view/2316| عنوان = پیام به پاپ ژان پل دوم، رهبر کاتولیکهای جهان (عدم نگرانی از قطع رابطه با امریکا)| ناشر = [[سایت جامع امام خمینی]]}}</ref> از زمان قطع کامل [[روابط بین ایران و آمریکا]] در ۱۹ و ۲۰ فروردین ۱۳۵۹،<ref>[http://www.bultannews.com/fa/news/24030/بازخوانی-30-سال-چالش-در-سالروز-قطع-روابط-ایران-و-آمریکا بازخوانی 30 سال چالش؛ در سالروز قطع روابط ایران و آمریکا]</ref> موانع فراوانی احیا و ظاهر شده‌اند که تا به امروز مانع روابط رسمی بین دو کشور حتی با وجود منافع مشترک<ref>[http://www.globalsecurity.org/wmd/library/news/iran/2003/iran-031118-rferl-183931.htm Iran: U.S. Experts See Promise Amid Troubling Trends In Relations<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.payvand.com/news/07/may/1310.html An Iran-U.S. Partnership: Thinking The Unthinkable<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=10493546 U.S. , Iran See Need for Stable Iraq: NPR<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> گردیده‌اند. من‌جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پس از ناامیدی آمریکا از آزادی گروگان‌های سفارت آمریکا از طریق ارتباط با دولت ایران، [[جیمی کارتر]] رئیس‌جمهور ایالات متحده در پیامی قطع روابط با ایران را اعلام کرد که این پیام با استقبال [[آیت الله خمینی]] مواجه شد<ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://emam.com/posts/view/2314| عنوان = پیام به ملت ایران (قطع رابطه با آمریکا)| ناشر = [[سایت جامع امام خمینی]]}}</ref> تا جایی که در واکنش به اظهار نگرانی پاپ [[ژان پل دوم]] از تیرگی '''روابط ایران و آمریکا''' این قطع رابطه را به فال نیک گرفت.<ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://emam.com/posts/view/2316| عنوان = پیام به پاپ ژان پل دوم، رهبر کاتولیکهای جهان (عدم نگرانی از قطع رابطه با آمریکا)| ناشر = [[سایت جامع امام خمینی]]}}</ref> از زمان قطع کامل [[روابط بین ایران و آمریکا]] در ۱۹ و ۲۰ فروردین ۱۳۵۹،<ref>[http://www.bultannews.com/fa/news/24030/بازخوانی-30-سال-چالش-در-سالروز-قطع-روابط-ایران-و-آمریکا بازخوانی 30 سال چالش؛ در سالروز قطع روابط ایران و آمریکا]</ref> موانع فراوانی احیا و ظاهر شده‌اند که تا به امروز مانع روابط رسمی بین دو کشور حتی با وجود منافع مشترک<ref>[http://www.globalsecurity.org/wmd/library/news/iran/2003/iran-031118-rferl-183931.htm Iran: U.S. Experts See Promise Amid Troubling Trends In Relations<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.payvand.com/news/07/may/1310.html An Iran-U.S. Partnership: Thinking The Unthinkable<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=10493546 U.S. , Iran See Need for Stable Iraq: NPR<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> گردیده‌اند. من‌جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:


دعاوی از طرف ایران:
دعاوی از طرف ایران:
* آزادسازی و پرداخت دارایی‌های مصادره شده ایران<ref>[http://www.questia.com/googleScholar.qst;jsessionid=LGldP9t7FLQ64zyKzGhQJyf5ZQXQn7nQj51nxkPVTlfDqfcfjCJ9!-63864433?docId=79272632 Extraterritorial Application of the U.S. Iranian Assets Control Regulations<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> توسط آمریکا<ref>http://www.senate.gov/~schumer/SchumerWebsite/pressroom/press_releases/PR01320.html</ref>
* آزادسازی و پرداخت دارایی‌های مصادره شده ایران<ref>[http://www.questia.com/googleScholar.qst;jsessionid=LGldP9t7FLQ64zyKzGhQJyf5ZQXQn7nQj51nxkPVTlfDqfcfjCJ9!-63864433?docId=79272632 Extraterritorial Application of the U.S. Iranian Assets Control Regulations<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> توسط آمریکا<ref>http://www.senate.gov/~schumer/SchumerWebsite/pressroom/press_releases/PR01320.html</ref>
* حمایت غیررسمی آمریکا از [[اپوزیسیون جمهوری اسلامی ایران]]<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.unobserver.com/printen.php?id=627 |title=Read Article<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۱۷ اوت ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009200920/http://www.unobserver.com/printen.php?id=627 |archivedate=۹ اکتبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes }}</ref><ref>[http://www.payvand.com/news/03/jan/1048.html Why support terrorism?<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
* حمایت غیررسمی آمریکا از [[اپوزیسیون جمهوری اسلامی ایران]]<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.unobserver.com/printen.php?id=627 |title=Read Article<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۱۷ اوت ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071009200920/http://www.unobserver.com/printen.php?id=627 |archivedate=۹ اکتبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes}}</ref><ref>[http://www.payvand.com/news/03/jan/1048.html Why support terrorism?<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
* حضور نظامی آمریکا در [[عراق]] و منطقه<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/05/070528_he-iran-us-talks.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
* حضور نظامی آمریکا در [[عراق]] و منطقه<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/05/070528_he-iran-us-talks.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
* وضع [[تحریم علیه ایران]]
* وضع [[تحریم علیه ایران]]


دعاوی از طرف آمریکا:
دعاوی از طرف آمریکا:
* اختلال و مداخله ایران در مسئله اعراب و [[اسرائیل]] (حمایت از گروه‌هایی همانند [[حماس]]<ref>{{یادکرد وب |url=http://asia.news.yahoo.com/060220/3/2g4qr.html |title=Yahoo!<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۸ مه ۲۰۰۶ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060508035728/http://asia.news.yahoo.com/060220/3/2g4qr.html |archivedate=۸ مه ۲۰۰۶ |dead-url=no }}</ref> و گروه‌های دیگر اسلامی<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.jamestown.org/terrorism/news/article.php?articleid=2373453 |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۰ اوت ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081010215955/http://www.jamestown.org/terrorism/news/article.php?articleid=2373453 |archivedate=۱۰ اکتبر ۲۰۰۸ |dead-url=yes }}</ref>)
* اختلال و مداخله ایران در مسئله اعراب و [[اسرائیل]] (حمایت از گروه‌هایی همانند [[حماس]]<ref>{{یادکرد وب |url=http://asia.news.yahoo.com/060220/3/2g4qr.html |title=Yahoo!<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۸ مه ۲۰۰۶ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060508035728/http://asia.news.yahoo.com/060220/3/2g4qr.html |archivedate=۸ مه ۲۰۰۶ |dead-url=no}}</ref> و گروه‌های دیگر اسلامی<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.jamestown.org/terrorism/news/article.php?articleid=2373453 |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۰ اوت ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081010215955/http://www.jamestown.org/terrorism/news/article.php?articleid=2373453 |archivedate=۱۰ اکتبر ۲۰۰۸ |dead-url=yes}}</ref>)
* به رسمیت نشناختن و تهدید مداوم<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.voanews.com/uspolicy/archive/2005-11/2005-11-04-voa1.cfm |title=On The Line: Iran Threatens Israel<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۲۴ آوریل ۲۰۰۶ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060424012555/http://www.voanews.com/uspolicy/archive/2005-11/2005-11-04-voa1.cfm |archivedate=۲۴ آوریل ۲۰۰۶ |dead-url=no }}</ref> [[اسرائیل]] توسط ایران
* به رسمیت نشناختن و تهدید مداوم<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.voanews.com/uspolicy/archive/2005-11/2005-11-04-voa1.cfm |title=On The Line: Iran Threatens Israel<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۲۴ آوریل ۲۰۰۶ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060424012555/http://www.voanews.com/uspolicy/archive/2005-11/2005-11-04-voa1.cfm |archivedate=۲۴ آوریل ۲۰۰۶ |dead-url=no}}</ref> [[اسرائیل]] توسط ایران
* مبارزه با برخی اقلیت‌های مذهبی و سیاسی در ایران (همانند بهاییان، بابیان،<ref>[http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2007/100595.htm Iran<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و غیره) توسط [[نظام جمهوری اسلامی]].
* مبارزه با برخی اقلیت‌های مذهبی و سیاسی در ایران (همانند بهاییان، بابیان،<ref>[http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2007/100595.htm Iran<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و غیره) توسط [[نظام جمهوری اسلامی]].
* ترویج سیاست<ref>[http://www.guardian.co.uk/world/2007/aug/20/iran.roberttait Khomeini 'sought to drop Death to America chant' | World news | The Guardian<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> «[[مرگ بر آمریکا (شعار)|مرگ بر آمریکا]]»<ref>[http://www.csmonitor.com/2002/0212/p01s02-wome.html In Iran, 'Death to America' is back | csmonitor.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.danielpipes.org/article/460 "Death to America":: Daniel Pipes<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و ترویج [[آمریکاستیزی]]
* ترویج سیاست<ref>[http://www.guardian.co.uk/world/2007/aug/20/iran.roberttait Khomeini 'sought to drop Death to America chant' | World news | The Guardian<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> «[[مرگ بر آمریکا (شعار)|مرگ بر آمریکا]]»<ref>[http://www.csmonitor.com/2002/0212/p01s02-wome.html In Iran, 'Death to America' is back | csmonitor.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.danielpipes.org/article/460 "Death to America":: Daniel Pipes<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و ترویج [[آمریکاستیزی]]
خط ۱۰۶: خط ۱۰۶:
[[تصرف سفارت آمریکا]] آغاز و نقطه شروع وخامت [[روابط ایران و آمریکا|روابط سیاسی ایران و آمریکا]] شد، و آمریکا به‌دنبال این حرکت ایران، به‌طور کامل [[تحریم‌های علیه ایران]] وضع نموده، و سیاست خود را علیه تهران تغییر داد.
[[تصرف سفارت آمریکا]] آغاز و نقطه شروع وخامت [[روابط ایران و آمریکا|روابط سیاسی ایران و آمریکا]] شد، و آمریکا به‌دنبال این حرکت ایران، به‌طور کامل [[تحریم‌های علیه ایران]] وضع نموده، و سیاست خود را علیه تهران تغییر داد.


دفتر انتشارات اسلامی [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] کتابی ۱۱‌جلدی در سال ۱۳۹۸ تحت عنوان ''اسناد لانه جاسوسی'' منتشر کرده‌است، که ادعا می‌کند شامل اسناد بازیابی شده از سفارت به‌وسیلهٔ دانشجویان است.‎<ref name="mashreghnews">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.mashreghnews.ir/news/651536/%D9%85%D8%AA%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF|عنوان = متن کامل اسناد لانه جاسوسی|ناشر = [[مشرق‌نیوز]]|تاریخ = ۱۵ آبان ۱۳۹۵}}</ref><ref name="tasnimnews">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/08/13/2133551/%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%85-%D9%BE%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D9%88%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D9%88-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C|عنوان = لزوم پیگیری ورود "اسناد لانه جاسوسی" به کتاب‌های درسی توسط آموزش‌وپرورش و آموزش عالی|ناشر = [[خبرگزاری تسنیم]]|تاریخ = ۱۳ آبان ۱۳۹۸}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسناد لانه جاسوسی آمریکا - دانشجویان مسلمان پیرو خط امام - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.eshia.ir/10275/1/1|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2019-11-05|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسناد لانه جاسوسی 6 - 1{{!}}ایران - روابط خارجی - ایالات متحده - اسناد و مدارک{{!}}{{!}}خانه كتاب {{!}}ketab.ir|نشانی=http://www.ketab.ir/bookview.aspx?bookid=15280|وبگاه=www.ketab.ir|بازبینی=2019-11-10}}</ref><ref name="nytimes">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.nytimes.com/1986/07/10/world/7-years-after-embassy-seizure-iran-still-prints-us-secrets.html|عنوان = 7 YEARS AFTER EMBASSY SEIZURE, IRAN STILL PRINTS U.S SECRETS|ناشر = [[نیویورک تایمز]]|تاریخ = ۱۱ ژوئیه ۱۹۸۶}}</ref>
دفتر انتشارات اسلامی [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] کتابی ۱۱جلدی در سال ۱۳۹۸ تحت عنوان ''اسناد لانه جاسوسی'' منتشر کرده‌است، که ادعا می‌کند شامل اسناد بازیابی شده از سفارت به‌وسیلهٔ دانشجویان است. ‎<ref name="mashreghnews">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.mashreghnews.ir/news/651536/متن-کامل-اسناد-لانه-جاسوسی-دانلود|عنوان = متن کامل اسناد لانه جاسوسی|ناشر = [[مشرق‌نیوز]]|تاریخ = ۱۵ آبان ۱۳۹۵}}</ref><ref name="tasnimnews">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/08/13/2133551/لزوم-پیگیری-ورود-اسناد-لانه-جاسوسی-به-کتاب-های-درسی-توسط-آموزش-وپرورش-و-آموزش-عالی|عنوان = لزوم پیگیری ورود "اسناد لانه جاسوسی" به کتاب‌های درسی توسط آموزش‌وپرورش و آموزش عالی|ناشر = [[خبرگزاری تسنیم]]|تاریخ = ۱۳ آبان ۱۳۹۸}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسناد لانه جاسوسی آمریکا - دانشجویان مسلمان پیرو خط امام - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.eshia.ir/10275/1/1|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2019-11-05|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسناد لانه جاسوسی 6 - 1{{!}}ایران - روابط خارجی - ایالات متحده - اسناد و مدارک{{!}}{{!}}خانه کتاب {{!}}ketab.ir|نشانی=http://www.ketab.ir/bookview.aspx?bookid=15280|وبگاه=www.ketab.ir|بازبینی=2019-11-10}}</ref><ref name="nytimes">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.nytimes.com/1986/07/10/world/7-years-after-embassy-seizure-iran-still-prints-us-secrets.html|عنوان = 7 YEARS AFTER EMBASSY SEIZURE, IRAN STILL PRINTS U.S SECRETS|ناشر = [[نیویورک تایمز]]|تاریخ = ۱۱ ژوئیه ۱۹۸۶}}</ref>
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اعلام کرد هم اکنون کار گروهی برای ورود بخشهایی از این اسناد به کتابهای درسی تشکیل شده است.<ref name="farsnews">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.farsnews.com/news/13980813000015/%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%AA%D8%A8-%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C‏|عنوان = ایجاد کارگروهی برای ورود اسناد لانه جاسوسی آمریکا به کتب درسی دانش‌آموزان|ناشر = [[خبرگزاری فارس]]|تاریخ = ۱۳ آبان ۱۳۹۸}}</ref>
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اعلام کرد هم‌اکنون کار گروهی برای ورود بخشهایی از این اسناد به کتابهای درسی تشکیل شده‌است.<ref name="farsnews">{{یادکرد وب|نشانی = https://www.farsnews.com/news/13980813000015/ایجاد-کارگروهی-برای-ورود-اسناد-لانه-جاسوسی-آمریکا-به-کتب-درسی‏|عنوان = ایجاد کارگروهی برای ورود اسناد لانه جاسوسی آمریکا به کتب درسی دانش‌آموزان|ناشر = [[خبرگزاری فارس]]|تاریخ = ۱۳ آبان ۱۳۹۸}}</ref>



با بدتر شدن روابط در طی زمان کار به برخورد نظامی در خلیج فارس در زمان [[جنگ ایران و عراق]] کشید و [[نیروی دریایی آمریکا]] به‌دنبال حمله ایران به نفتکش‌های [[کشورهای عربی]]، کشتی‌های جنگی ایران و سکوی نفتی ساسان را نابود کرد.
با بدتر شدن روابط در طی زمان کار به برخورد نظامی در خلیج فارس در زمان [[جنگ ایران و عراق]] کشید و [[نیروی دریایی آمریکا]] به‌دنبال حمله ایران به نفتکش‌های [[کشورهای عربی]]، کشتی‌های جنگی ایران و سکوی نفتی ساسان را نابود کرد.
خط ۱۱۷: خط ۱۱۶:
[[پرونده:Kennedy's welcome Shah of Iran to W. House digital file from original item.tif|250px|بندانگشتی|راست|خوشامدگویی کندی به شاه در سفر شاه به آمریکا در سال ۱۳۴۱ خورشیدی]]
[[پرونده:Kennedy's welcome Shah of Iran to W. House digital file from original item.tif|250px|بندانگشتی|راست|خوشامدگویی کندی به شاه در سفر شاه به آمریکا در سال ۱۳۴۱ خورشیدی]]
[[پرونده:MKI and CIA.png|بندانگشتی|سازمان مجاهدین خلق ایران، خواستار قطع کامل ارتباط با آمریکا و افشای اسامی جاسوسان سیا شد.]]
[[پرونده:MKI and CIA.png|بندانگشتی|سازمان مجاهدین خلق ایران، خواستار قطع کامل ارتباط با آمریکا و افشای اسامی جاسوسان سیا شد.]]
پس از سقوط [[محمدرضا شاه پهلوی]] در سال ۱۹۷۹، دولت [[جیمی کارتر]] سعی کرد تا روابطش را با حکومت جدید اسلامی در تهران بهبود ببخشد. کریس امری در کتاب «روابط خارجی ایالات متحده و انقلاب ایران» (۲۰۱۳) می‌نویسد که در اواسط سال ۱۹۷۹ دولت کارتر طرح مشترک [[سی‌آی‌ای]] و [[وزارت امور خارجه]] برای تقسیم اطلاعات جاسوسی با ایران را تصویب کرد. [[کاخ سفید]] امیدوار بود که اگر اطلاعات فوق‌العاده حساس - همچون وضعیت نظامی عراق و نگرانی آمریکا از اینکه فروپاشی ارتش ایران در پی انقلاب می‌تواند موازنهٔ قدرت در منطقه را برهم بزند - را در اختیار برخی از افراد حکومت جدیدالتأسیس قرار دهد، رابطهٔ جدیدی آغاز خواهد شد و از عناصر معتدل‌تر در ایران حمایت می‌شود. زمانی که این تلاش‌ها در شرف آغاز بودند، در ۴ نوامبر ۱۹۷۹ [[دانشجویان پیرو خط امام]] به سفارت آمریکا در تهران حمله کرده و ۵۲ دیپلمات آمریکایی را به مدت ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند و به این ترتیب تلاش‌های دولت کارتر ناکام ماند.<ref name="entekhab.ir">[http://www.entekhab.ir/fa/news/200428 پنج تلاش ناموفق ایران و آمریکا برای بهبود روابط] خبرگزاری انتخاب</ref> در پی آن [[فرمان اجرایی برقراری وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران]] در تاریخ ۱۴ نوامبر ۱۹۷۹ اعلام شد، که به [[رئیس جمهور ایالات متحده]] این اختیار را می‌دهد که اموال و دارایی‌های ایران را توقیف کند.<ref name="Press TV">{{cite news|last1=Staff writers|title=PressTV-Obama extends national emergency on Iran|url=http://www.presstv.ir/Detail/2016/11/04/492062/US-Obama-Iran-national-emergency-|accessdate=4 November 2016}}</ref>
پس از سقوط [[محمدرضا شاه پهلوی]] در سال ۱۹۷۹، دولت [[جیمی کارتر]] سعی کرد تا روابطش را با حکومت جدید اسلامی در تهران بهبود ببخشد. کریس امری در کتاب «روابط خارجی ایالات متحده و انقلاب ایران» (۲۰۱۳) می‌نویسد که در اواسط سال ۱۹۷۹ دولت کارتر طرح مشترک [[سی‌آی‌ای]] و [[وزارت امور خارجه]] برای تقسیم اطلاعات جاسوسی با ایران را تصویب کرد. [[کاخ سفید]] امیدوار بود که اگر اطلاعات فوق‌العاده حساس - همچون وضعیت نظامی عراق و نگرانی آمریکا از اینکه فروپاشی ارتش ایران در پی انقلاب می‌تواند موازنهٔ قدرت در منطقه را برهم بزند - را در اختیار برخی از افراد حکومت جدیدالتأسیس قرار دهد، رابطهٔ جدیدی آغاز خواهد شد و از عناصر معتدل‌تر در ایران حمایت می‌شود. زمانی که این تلاش‌ها در شرف آغاز بودند، در ۴ نوامبر ۱۹۷۹ [[دانشجویان پیرو خط امام]] به سفارت آمریکا در تهران حمله کرده و ۵۲ دیپلمات آمریکایی را به مدت ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند و به این ترتیب تلاش‌های دولت کارتر ناکام ماند.<ref name="entekhab.ir">[http://www.entekhab.ir/fa/news/200428 پنج تلاش ناموفق ایران و آمریکا برای بهبود روابط] خبرگزاری انتخاب</ref> در پی آن [[فرمان اجرایی برقراری وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران]] در تاریخ ۱۴ نوامبر ۱۹۷۹ اعلام شد، که به [[رئیس‌جمهور ایالات متحده]] این اختیار را می‌دهد که اموال و دارایی‌های ایران را توقیف کند.<ref name="Press TV">{{cite news|last1=Staff writers|title=PressTV-Obama extends national emergency on Iran|url=http://www.presstv.ir/Detail/2016/11/04/492062/US-Obama-Iran-national-emergency-|accessdate=4 November 2016}}</ref>


== دولت رونالد ریگان ==
== دولت رونالد ریگان ==
خط ۱۲۹: خط ۱۲۸:


== دولت جورج اچ دبلیو بوش ==
== دولت جورج اچ دبلیو بوش ==
پیروزی ایران در جنگ با عراق در اوت ۱۹۸۸ نقطهٔ عطفی در ایران بود. پس از هشت سال جنگی که در آن ۱۹۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند و میلیون‌ها دلار هزینه مالی در برداشت،جمهوری اسلامی ایران انزواطلب شد و حرارت و تعصب انقلابی‌اش را متوجه سازندگی اقتصاد و بازسازی زیربنایی کرد. این درونگرایی دلایل متفاوتی داشت از جمله درگذشت [[خمینی]] در ژوئن ۱۹۸۹ و جانشینی او توسط [[علی خامنه‌ای]]؛ همچنین انتخاب یک فرد میانه‌رو، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] برای ریاست جمهوری ایران. پس از انتقال قدرت، خامنه‌ای به رفسنجانی دستور داد تا اقتصاد ایران را از نو بسازد، وجههٔ بین‌المللی ایران را بهبود ببخشد و ارتش عظیم کشور را به حالت صلح بازگرداند زیرا جنگ با عراق به اتمام رسیده بود.
پیروزی ایران در جنگ با عراق در اوت ۱۹۸۸ نقطهٔ عطفی در ایران بود. پس از هشت سال جنگی که در آن ۱۹۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند و میلیون‌ها دلار هزینه مالی دربرداشت، جمهوری اسلامی ایران انزواطلب شد و حرارت و تعصب انقلابی‌اش را متوجه سازندگی اقتصاد و بازسازی زیربنایی کرد. این درونگرایی دلایل متفاوتی داشت از جمله درگذشت [[خمینی]] در ژوئن ۱۹۸۹ و جانشینی او توسط [[علی خامنه‌ای]]؛ همچنین انتخاب یک فرد میانه‌رو، [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] برای ریاست جمهوری ایران. پس از انتقال قدرت، خامنه‌ای به رفسنجانی دستور داد تا اقتصاد ایران را از نو بسازد، وجههٔ بین‌المللی ایران را بهبود ببخشد و ارتش عظیم کشور را به حالت صلح بازگرداند زیرا جنگ با عراق به اتمام رسیده بود.


بروس ریدل، تحلیلگر سی‌آی‌ای در کتاب «آغاز دشمنی» نوشتهٔ جیمز بلایت می‌گوید که درونگرایی و انزوای ایران به این معنا بود که این کشور دیگر دلیل اصلی نگرانی سیاستگذاران آمریکایی نخواهد بود. با این وجود دولت [[جورج بوش پدر|جورج اچ دبلیو بوش]] به یافتن راهی برای برقراری روابط دیپلماتیک با ایران ادامه داد. جورج بوش در سخنرانی مراسم تحلیفش اشاره‌ای غیرمستقیم به ایران داشت: «امروز آمریکاییانی در سرزمین‌های بیگانه اسیر شده‌اند. هرگونه کمکی در این زمینه تا مدت‌ها از یاد نخواهد رفت. هر حسن نیتی با حسن نیت پاسخ داده خواهد شد. نیکی می‌تواند تا ابد ادامه پیدا کند.» معنای سخنرانی این بود که اگر ایران به آزادی گروگان‌های آمریکایی در لبنان کمک کند به نیکی پاسخ خواهد یافت. اما برنت اسکوکرافت، مشاور امنیت ملی، در کتابی که با همکاری جورج اچ دبلیو بوش نوشته شده‌است با عنوان «دنیای دگرگون شده» (۱۹۹۹) می‌نویسد زمانی که رفسنجانی در پایان سال ۱۹۹۱ شخصاً آزادی گروگان‌ها را تسهیل کرد، دولت بوش «هیچ کاری نکرد». مشخص شد که حسن نیت با نیکی جبران نمی‌شود.<ref name="entekhab.ir"/>
بروس ریدل، تحلیلگر سی‌آی‌ای در کتاب «آغاز دشمنی» نوشتهٔ جیمز بلایت می‌گوید که درونگرایی و انزوای ایران به این معنا بود که این کشور دیگر دلیل اصلی نگرانی سیاستگذاران آمریکایی نخواهد بود. با این وجود دولت [[جورج بوش پدر|جورج اچ دبلیو بوش]] به یافتن راهی برای برقراری روابط دیپلماتیک با ایران ادامه داد. جورج بوش در سخنرانی مراسم تحلیفش اشاره‌ای غیرمستقیم به ایران داشت: «امروز آمریکاییانی در سرزمین‌های بیگانه اسیر شده‌اند. هرگونه کمکی در این زمینه تا مدت‌ها از یاد نخواهد رفت. هر حسن نیتی با حسن نیت پاسخ داده خواهد شد. نیکی می‌تواند تا ابد ادامه پیدا کند.» معنای سخنرانی این بود که اگر ایران به آزادی گروگان‌های آمریکایی در لبنان کمک کند به نیکی پاسخ خواهد یافت. اما برنت اسکوکرافت، مشاور امنیت ملی، در کتابی که با همکاری جورج اچ دبلیو بوش نوشته شده‌است با عنوان «دنیای دگرگون شده» (۱۹۹۹) می‌نویسد زمانی که رفسنجانی در پایان سال ۱۹۹۱ شخصاً آزادی گروگان‌ها را تسهیل کرد، دولت بوش «هیچ کاری نکرد». مشخص شد که حسن نیت با نیکی جبران نمی‌شود.<ref name="entekhab.ir"/>
خط ۱۳۶: خط ۱۳۵:
در سال ۱۹۹۸، پس از دعوت [[تیم ملی کشتی آمریکا]] به ایران، ''[[روزنامه جمهوری اسلامی]]'' امکان برنده شدن این تیم و بالا رفتن [[پرچم آمریکا]] و پخش [[سرود ملی آمریکا]] را در ایران باعث شرم‌ساری دانست.<ref>گزارش خبرگزاری [[رویترز]]. ۲ فوریه ۱۹۹۸</ref> تیم آمریکا در ایران در همان مسابقات به مدال قهرمانی دست یافت،<ref>گزارش خبرگزاری رویترز. ۱۸ فوریه ۱۹۹۸</ref> اما از این فرصت استفاده‌های متوالی نشد، و حتی برخی از دستیاران [[محمد خاتمی]]، همانند وزیرش [[عبدالله نوری (ایران)|عبدالله نوری]]، به دلیل تبیین فکر برقراری روابط با آمریکا، برکنار و محاکمه نیز شدند.<ref>Ahmadinejad: The Secret History of Iran's Radical Leader. California University Press. 2008. {{ISBN|0-520-25663-8|en}} pp.188</ref>
در سال ۱۹۹۸، پس از دعوت [[تیم ملی کشتی آمریکا]] به ایران، ''[[روزنامه جمهوری اسلامی]]'' امکان برنده شدن این تیم و بالا رفتن [[پرچم آمریکا]] و پخش [[سرود ملی آمریکا]] را در ایران باعث شرم‌ساری دانست.<ref>گزارش خبرگزاری [[رویترز]]. ۲ فوریه ۱۹۹۸</ref> تیم آمریکا در ایران در همان مسابقات به مدال قهرمانی دست یافت،<ref>گزارش خبرگزاری رویترز. ۱۸ فوریه ۱۹۹۸</ref> اما از این فرصت استفاده‌های متوالی نشد، و حتی برخی از دستیاران [[محمد خاتمی]]، همانند وزیرش [[عبدالله نوری (ایران)|عبدالله نوری]]، به دلیل تبیین فکر برقراری روابط با آمریکا، برکنار و محاکمه نیز شدند.<ref>Ahmadinejad: The Secret History of Iran's Radical Leader. California University Press. 2008. {{ISBN|0-520-25663-8|en}} pp.188</ref>


یک سال بعد در ۱۹۹۹، هنگامی که [[مادلین آلبرایت]] بابت شرکت در [[کودتای ۲۸ مرداد]] علیه [[محمد مصدق]] ابراز تاسف کرد و پیشقدم بهبودی روابط شد، [[کمال خرازی]] در پاسخ اعلام کرد حال که آمریکاییان اعتراف به شرکت در آن واقعه را کردند، دولت ایران قصد ادعای خسارت از آمریکا را خواهد نمود.<ref>[http://www.iranian.com/News/2000/April/ershad.html گزارش آ.اف.پ. ششم آوریل ۱۹۹۹. لینک ذخیره]</ref> در عوض، پس از پایان ریاست جمهوری کلینتون در سال ۲۰۰۲–۲۰۰۳ نیز، هنگامیکه ایران بسته پیشنهادی به دولت بوش جهت برقراری روابط به آمریکا ارائه نمود، از واشینگتن هیچگونه علاقه و پاسخی دریافت نکرد.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.cfr.org/publication/10326/ |title=Leverett: Bush Administration ‘Not Serious’ About Dealing With Iran - Council on Foreign Relations<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۲۶ دسامبر ۲۰۱۱ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081101002115/http://www.cfr.org/publication/10326/ |archivedate=۱ نوامبر ۲۰۰۸ |dead-url=yes }}</ref>
یک سال بعد در ۱۹۹۹، هنگامی که [[مادلین آلبرایت]] بابت شرکت در [[کودتای ۲۸ مرداد]] علیه [[محمد مصدق]] ابراز تاسف کرد و پیشقدم بهبودی روابط شد، [[کمال خرازی]] در پاسخ اعلام کرد حال که آمریکاییان اعتراف به شرکت در آن واقعه را کردند، دولت ایران قصد ادعای خسارت از آمریکا را خواهد نمود.<ref>[http://www.iranian.com/News/2000/April/ershad.html گزارش آ.اف.پ. ششم آوریل ۱۹۹۹. لینک ذخیره]</ref> در عوض، پس از پایان ریاست جمهوری کلینتون در سال ۲۰۰۲–۲۰۰۳ نیز، هنگامیکه ایران بسته پیشنهادی به دولت بوش جهت برقراری روابط به آمریکا ارائه نمود، از واشینگتن هیچگونه علاقه و پاسخی دریافت نکرد.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.cfr.org/publication/10326/ |title=Leverett: Bush Administration ‘Not Serious’ About Dealing With Iran - Council on Foreign Relations<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۲۶ دسامبر ۲۰۱۱ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081101002115/http://www.cfr.org/publication/10326/ |archivedate=۱ نوامبر ۲۰۰۸ |dead-url=yes}}</ref>


== دولت جورج دابلیو بوش ==
== دولت جورج دابلیو بوش ==
خط ۱۴۲: خط ۱۴۱:
[[پرونده:US military Bam.jpg|بندانگشتی|200px|سربازان یک فروند [[سی-۱۳۰]] متعلق به [[نیروی هوایی آمریکا]] در حال تخلیه [[کمک‌های اولیه]] برای [[زلزله بم|زلزله زدگان بم]] در فرودگاه [[کرمان]] در ۱۳۸۲]]
[[پرونده:US military Bam.jpg|بندانگشتی|200px|سربازان یک فروند [[سی-۱۳۰]] متعلق به [[نیروی هوایی آمریکا]] در حال تخلیه [[کمک‌های اولیه]] برای [[زلزله بم|زلزله زدگان بم]] در فرودگاه [[کرمان]] در ۱۳۸۲]]
در دوران جورج بوش پسر پس از [[جنگ خلیج فارس|حمله نظامی آمریکا به عراق]] نیز گزارش‌های زیادی دربارهٔ امکان حمله نظامی آمریکا به ایران<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/09/070915_mv-guardian-us-attack.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/02/070223_v-ma-iran-us-attack-ability.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/02/070205_mf_timetotalk.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و بمباران ایران<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/09/070912_he-iran-uk-us.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/03/070302_mv-nuc-crisis-action-report.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> منتشر می‌شود. همچنین آمریکا در این زمان دائماً ایران را به حمایت و ارائه پشتیبانی تسلیحاتی به گروه‌های مسلح مخالف حضور نظامی آمریکا در عراق متهم می‌کرد.<ref>[http://www.reuters.com/article/2009/03/20/us-obama-iran-relations-factbox-sb-idUSTRE52J20820090320 Ups and downs in U.S. -Iranian relations] ''[[رویترز|Reuters]]''</ref>
در دوران جورج بوش پسر پس از [[جنگ خلیج فارس|حمله نظامی آمریکا به عراق]] نیز گزارش‌های زیادی دربارهٔ امکان حمله نظامی آمریکا به ایران<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/09/070915_mv-guardian-us-attack.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/02/070223_v-ma-iran-us-attack-ability.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/02/070205_mf_timetotalk.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و بمباران ایران<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/09/070912_he-iran-uk-us.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2007/03/070302_mv-nuc-crisis-action-report.shtml BBCPersian.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> منتشر می‌شود. همچنین آمریکا در این زمان دائماً ایران را به حمایت و ارائه پشتیبانی تسلیحاتی به گروه‌های مسلح مخالف حضور نظامی آمریکا در عراق متهم می‌کرد.<ref>[http://www.reuters.com/article/2009/03/20/us-obama-iran-relations-factbox-sb-idUSTRE52J20820090320 Ups and downs in U.S. -Iranian relations] ''[[رویترز|Reuters]]''</ref>
سیاست دولت [[جرج دابلیو بوش]] در قبال ایران [[تغییر رژیم|براندازی]] دولت جمهوری اسلامی و جایگزین کردن آن با دولتی دیگر بوده‌است<ref>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی = | نام = | نام خانوادگی۲ = | نام۲ = | عنوان = Iran: Internal Politics and U.S. Policy and Options| ژورنال = | مکان = | ناشر =Congressional Research Service | دوره = | شماره = | سال = | صفحه =۲۰ | پیوند =https://fas.org/sgp/crs/mideast/RL32048.pdf | doi = | بازیابی = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref>
سیاست دولت [[جرج دابلیو بوش]] در قبال ایران [[تغییر رژیم|براندازی]] دولت جمهوری اسلامی و جایگزین کردن آن با دولتی دیگر بوده‌است.<ref>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی = | نام = | نام خانوادگی۲ = | نام۲ = | عنوان = Iran: Internal Politics and U.S. Policy and Options| ژورنال = | مکان = | ناشر =Congressional Research Service | دوره = | شماره = | سال = | صفحه =۲۰ | پیوند =https://fas.org/sgp/crs/mideast/RL32048.pdf | doi = | بازیابی = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://content.time.com/time/world/article/0,8599,1173388,00.html |عنوان =Speed Read: Is Washington Pushing To Overthrow Iran? | ناشر =TIME |تاریخ =Mar. 14, 2006 |تاریخ بازدید = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref><ref name="wp1">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/03/12/AR2006031201016_pf.html |عنوان =U.S. Campaign Is Aimed at Iran's Leaders | ناشر =WashingtonPost |تاریخ =March 13, 2006 |تاریخ بازدید = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.brookings.edu/articles/uncle-sams-regime-change-in-iran/ |عنوان = Uncle Sam’s Regime Change in Iran| ناشر =Brookings |تاریخ =July 23, 2003 |تاریخ بازدید = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/cfr/international/20050701faessay-v84n4_haass.html?pagewanted=print |عنوان =Regime Change and Its Limits | ناشر = Newyork Times|تاریخ =July 6, 2005 |تاریخ بازدید = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref>
<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://content.time.com/time/world/article/0,8599,1173388,00.html |عنوان =Speed Read: Is Washington Pushing To Overthrow Iran? | ناشر =TIME |تاریخ =Mar. 14, 2006 |تاریخ بازدید = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref>
<ref name="wp1">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/03/12/AR2006031201016_pf.html |عنوان =U.S. Campaign Is Aimed at Iran's Leaders | ناشر =WashingtonPost |تاریخ =March 13, 2006 |تاریخ بازدید = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref>
<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.brookings.edu/articles/uncle-sams-regime-change-in-iran/ |عنوان = Uncle Sam’s Regime Change in Iran| ناشر =Brookings |تاریخ =July 23, 2003 |تاریخ بازدید = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref>
<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/cfr/international/20050701faessay-v84n4_haass.html?pagewanted=print |عنوان =Regime Change and Its Limits | ناشر = Newyork Times|تاریخ =July 6, 2005 |تاریخ بازدید = ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸}}</ref>.


در اوت ۲۰۰۶، کمیته دائمی منتخب [[مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا]] در گزارشی به [[کنگره آمریکا]] با استناد به گفتار زیر از رئیس‌جمهور ایران، ایران و احمدی‌نژاد را یک «تهدید علیه امنیت ملی آمریکا» دانسته و «موضع خصمانه ایران علیه آمریکا» را دلیل محکمی برای لزوم پیشگیری از دستیابی به [[فناوری هسته‌ای]] دانست.<ref name=ToolAutoGenRef1>{{یادکرد وب |url=http://intelligence.house.gov/media/pdfs/iranreport082206v2.pdf |title=Recognizing Iran as a Strategic Threat:<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۵ مه ۲۰۰۹ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090417091921/http://intelligence.house.gov/Media/PDFS/IranReport082206v2.pdf |archivedate=۱۷ آوریل ۲۰۰۹ |dead-url=yes }}</ref> در ۴ آبانماه ۱۳۸۴، [[محمود احمدی‌نژاد]] در همایشی تحت عنوان «جهان بدون آمریکا و صهیونیسم» بیان کرده بود:<ref name=ToolAutoGenRef1/><ref>[http://sharifnews.com/?10484: SharifNews.ir:: رئیس‌جمهور: جهان بدون آمریکا و صهیونیسم را تجربه خواهیم کرد<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
در اوت ۲۰۰۶، کمیته دائمی منتخب [[مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا]] در گزارشی به [[کنگره آمریکا]] با استناد به گفتار زیر از رئیس‌جمهور ایران، ایران و احمدی‌نژاد را یک «تهدید علیه امنیت ملی آمریکا» دانسته و «موضع خصمانه ایران علیه آمریکا» را دلیل محکمی برای لزوم پیشگیری از دستیابی به [[فناوری هسته‌ای]] دانست.<ref name=ToolAutoGenRef1>{{یادکرد وب |url=http://intelligence.house.gov/media/pdfs/iranreport082206v2.pdf |title=Recognizing Iran as a Strategic Threat:<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۵ مه ۲۰۰۹ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090417091921/http://intelligence.house.gov/Media/PDFS/IranReport082206v2.pdf |archivedate=۱۷ آوریل ۲۰۰۹ |dead-url=yes}}</ref> در ۴ آبانماه ۱۳۸۴، [[محمود احمدی‌نژاد]] در همایشی تحت عنوان «جهان بدون آمریکا و صهیونیسم» بیان کرده بود:<ref name=ToolAutoGenRef1/><ref>[http://sharifnews.com/?10484: SharifNews.ir:: رئیس‌جمهور: جهان بدون آمریکا و صهیونیسم را تجربه خواهیم کرد<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
{{نقل قول|بدون تردید می‌گویم که این شعار و هدف دست یافتنی است و به حول و قوه الهی به زودی جهان بدون آمریکا و صهیونیسم را تجربه کرده و در دوران درخشان حاکمیت اسلامی بر جهان امروز تنفس خواهیم کرد.}}
{{نقل قول|بدون تردید می‌گویم که این شعار و هدف دست یافتنی است و به حول و قوه الهی به زودی جهان بدون آمریکا و صهیونیسم را تجربه کرده و در دوران درخشان حاکمیت اسلامی بر جهان امروز تنفس خواهیم کرد.}}


علاوه بر دولت آمریکا، [[مردم آمریکا]] نیز در سال‌های اخیر در مناقشات [[خاورمیانه]] بین اعراب و [[اسرائیل]]، مکرراً و همواره طرف دولت اسرائیل بوده‌اند.<ref>[http://pewresearch.org/pubs/39/the-us-publics-pro-israel-history Pew Research Center: The U.S. Public's Pro-Israel History<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> به ویژه در میان مسیحیان پروتستان (اونجلیکن) آمریکا<ref>[http://www.inthefaith.com/2004/10/07/support-for-israel-drives-evangelical-vote-poll-finds/ In The Faith - A Chronicle of the Christian Faith» Support for Israel drives Evangelical vote, poll finds<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> که جمعیتشان تا ۱۳۵ میلیون نفر تخمین زده می‌شود.<ref>[http://www.counterpunch.org/weitzel05142008.html Robert Weitzel: Hillary's "Final Solution" to the Persian Problem<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> خصومت دولتمردان ایران با اسرائیل احتمال هرگونه روابطی بین ایران و آمریکا را در این راستا ناممکن‌تر می‌سازد.
علاوه بر دولت آمریکا، [[مردم آمریکا]] نیز در سال‌های اخیر در مناقشات [[خاورمیانه]] بین اعراب و [[اسرائیل]]، مکرراً و همواره طرف دولت اسرائیل بوده‌اند.<ref>[http://pewresearch.org/pubs/39/the-us-publics-pro-israel-history Pew Research Center: The U.S. Public's Pro-Israel History<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> به ویژه در میان مسیحیان پروتستان (اونجلیکن) آمریکا<ref>[http://www.inthefaith.com/2004/10/07/support-for-israel-drives-evangelical-vote-poll-finds/ In The Faith - A Chronicle of the Christian Faith" Support for Israel drives Evangelical vote, poll finds<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> که جمعیتشان تا ۱۳۵ میلیون نفر تخمین زده می‌شود.<ref>[http://www.counterpunch.org/weitzel05142008.html Robert Weitzel: Hillary's "Final Solution" to the Persian Problem<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> خصومت دولتمردان ایران با اسرائیل احتمال هرگونه روابطی بین ایران و آمریکا را در این راستا ناممکن‌تر می‌سازد.


با روی کار آمدن [[دولت نهم جمهوری اسلامی ایران]] به ریاست [[محمود احمدی‌نژاد]] و اولویت قرار دادن [[برنامه هسته‌ای ایران]] در صدر برنامه‌های [[سیاست خارجی ایران]]، روابط ایران و آمریکا تحت تأثیر این مسئله بود. شروع مجدد غنی‌سازی در نیروگاه نطنز و ساخت تأسیسات هسته‌ای دیگر همواره باعث تقابل این دو کشور بود. حتی چند دور مذاکرات مستقیم محدود نمایندگان دو کشور در عراق بر سر مسائل امنیتی عراق نیز نتوانست تأثیری بر نزدیک شدن دیدگاه‌های دو کشور نسبت به یکدیگر شود.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.hamshahri.org/news-94603.aspx| عنوان = نگاهی به عملکرد سیاسی خارجی دولت نهم| تاریخ بازدید = ۲ ژانویه ۲۰۱۱| نویسنده = ارسلان مرشدی| تاریخ = ۱۶ آبان ۱۳۸۸| ناشر = [[روزنامه همشهری]]| صفحه = ایران}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}</ref>
با روی کار آمدن [[دولت نهم جمهوری اسلامی ایران]] به ریاست [[محمود احمدی‌نژاد]] و اولویت قرار دادن [[برنامه هسته‌ای ایران]] در صدر برنامه‌های [[سیاست خارجی ایران]]، روابط ایران و آمریکا تحت تأثیر این مسئله بود. شروع مجدد غنی‌سازی در نیروگاه نطنز و ساخت تأسیسات هسته‌ای دیگر همواره باعث تقابل این دو کشور بود. حتی چند دور مذاکرات مستقیم محدود نمایندگان دو کشور در عراق بر سر مسائل امنیتی عراق نیز نتوانست تأثیری بر نزدیک شدن دیدگاه‌های دو کشور نسبت به یکدیگر شود.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.hamshahri.org/news-94603.aspx| عنوان = نگاهی به عملکرد سیاسی خارجی دولت نهم| تاریخ بازدید = ۲ ژانویه ۲۰۱۱| نویسنده = ارسلان مرشدی| تاریخ = ۱۶ آبان ۱۳۸۸| ناشر = [[روزنامه همشهری]]| صفحه = ایران}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref>


== دولت اوباما ==
== دولت اوباما ==

با روی کار آمدن [[باراک اوباما]]، وی تلاش کرد در حالی که از شیوه برخورد دولت [[جورج دبلیو بوش]] فاصله بگیرد، اما کماکان همان سیاست‌های رفتاری را دنبال کند. چگونگی رابطه با ایران در صدر دستور کارهای [[سیاست خارجی آمریکا]] در زمان دولت اوباما قرار داشت. طرح استقرار [[سپر دفاع موشکی]] آمریکا در شرق اروپا در همین راستا و برای کنترل توان موشکی و هسته‌ای ایران می‌باشد.<ref name="CCC"/>
با روی کار آمدن [[باراک اوباما]]، وی تلاش کرد در حالی که از شیوه برخورد دولت [[جورج دبلیو بوش]] فاصله بگیرد، اما کماکان همان سیاست‌های رفتاری را دنبال کند. چگونگی رابطه با ایران در صدر دستور کارهای [[سیاست خارجی آمریکا]] در زمان دولت اوباما قرار داشت. طرح استقرار [[سپر دفاع موشکی]] آمریکا در شرق اروپا در همین راستا و برای کنترل توان موشکی و هسته‌ای ایران می‌باشد.<ref name="CCC"/>


خط ۱۶۳: خط ۱۵۷:
سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران همچنین در اقدامی نادر به پیام نوروزی باراک اوباما واکنش نشان داد. وی در سخنرانی خود در اولین روز سال ۱۳۸۸ در جمع زائران [[حرم علی بن موسی الرضا]] گفت:{{نقل قول|حتی در همین پیام تبریک نیز ملت ایران طرفدار تروریست و دنبال سلاح هسته‌ای خوانده شده‌است. آیا این پیام تبریک است یا دنباله همان اتهامات؟<ref name="bbc"/>}}
سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران همچنین در اقدامی نادر به پیام نوروزی باراک اوباما واکنش نشان داد. وی در سخنرانی خود در اولین روز سال ۱۳۸۸ در جمع زائران [[حرم علی بن موسی الرضا]] گفت:{{نقل قول|حتی در همین پیام تبریک نیز ملت ایران طرفدار تروریست و دنبال سلاح هسته‌ای خوانده شده‌است. آیا این پیام تبریک است یا دنباله همان اتهامات؟<ref name="bbc"/>}}


دولت اوباما [[برنامه اتمی ایران|توانایی اتمی ایران]] را یک خطر بالقوه برای خود می‌داند. به همین منظر از راه‌های مختلف سعی کرده ایران را بر سر میز مذاکره مستقیم با آمریکا و متحدانش بنشاند. ایجاد [[تحریم‌های علیه ایران]] و مذاکرات گروه ۱+۵ با ایران از این دست رفتارهای متفاوت است.<ref name="CCC">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = http://www.lexingtoninstitute.org/library/resources/documents/Defense/us-naval-options.pdf |عنوان = U.S. Naval Options for Influencing Iran |ناشر = Naval War College Review |تاریخ = آوریل ۲۰۰۹ |تاریخ بازدید = ۱ فوریه ۲۰۱۱ |archiveurl = https://web.archive.org/web/20101230150231/http://www.lexingtoninstitute.org/library/resources/documents/Defense/us-naval-options.pdf |archivedate = ۳۰ دسامبر ۲۰۱۰ |dead-url = yes }}</ref>
دولت اوباما [[برنامه اتمی ایران|توانایی اتمی ایران]] را یک خطر بالقوه برای خود می‌داند. به همین منظر از راه‌های مختلف سعی کرده ایران را بر سر میز مذاکره مستقیم با آمریکا و متحدانش بنشاند. ایجاد [[تحریم‌های علیه ایران]] و مذاکرات گروه ۱+۵ با ایران از این دست رفتارهای متفاوت است.<ref name="CCC">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = http://www.lexingtoninstitute.org/library/resources/documents/Defense/us-naval-options.pdf |عنوان = U.S. Naval Options for Influencing Iran |ناشر = Naval War College Review |تاریخ = آوریل ۲۰۰۹ |تاریخ بازدید = ۱ فوریه ۲۰۱۱ |archiveurl = https://web.archive.org/web/20101230150231/http://www.lexingtoninstitute.org/library/resources/documents/Defense/us-naval-options.pdf |archivedate = ۳۰ دسامبر ۲۰۱۰ |dead-url = yes}}</ref>


مقامات نظامی ایران در تاریخ یکشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۰ اعلام کردند که یک فروند [[هواپیمای جاسوسی]] از نوع[[لاکهید مارتین آر کیو ۱۷۰ سنتینل | لاکهید مارتین آر کیو ۱۷۰ سنتینل را]] در شرق ایران با کمترین خسارت ممکن [[سرنگونی هواپیمای جاسوسی آمریکا در ایران|سرنگون کرده]] و اکنون آن را در اختیار دارند. در ۵ دسامبر ۲۰۱۱، منابعی در [[ارتش آمریکا]] تأیید نمودند که [[هواپیمای بدون سرنشین]] از نوع آرکیو ۱۷۰ بوده و اکنون در اختیار نیروهای ایرانی است. منابع رسمی تا زمان نمایش این هواپیما از سوی ایران از تأیید این خبر امتناع کردند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.mehrnews.com/detail/News/2008011| عنوان = تکرار ادعاهای جان کری دربارهٔ ایران / ادعای حمایت آمریکا از مذاکره میان دولت سوریه و مخالفان| تاریخ بازدید = ۲۸ فوریه ۲۰۱۳| تاریخ = ۹ اسفند ۱۳۹۱| ناشر = خبرگزاری مهر}}</ref>
مقامات نظامی ایران در تاریخ یکشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۰ اعلام کردند که یک فروند [[هواپیمای جاسوسی]] از نوع[[لاکهید مارتین آر کیو ۱۷۰ سنتینل | لاکهید مارتین آر کیو ۱۷۰ سنتینل را]] در شرق ایران با کمترین خسارت ممکن [[سرنگونی هواپیمای جاسوسی آمریکا در ایران|سرنگون کرده]] و اکنون آن را در اختیار دارند. در ۵ دسامبر ۲۰۱۱، منابعی در [[ارتش آمریکا]] تأیید نمودند که [[هواپیمای بدون سرنشین]] از نوع آرکیو ۱۷۰ بوده و اکنون در اختیار نیروهای ایرانی است. منابع رسمی تا زمان نمایش این هواپیما از سوی ایران از تأیید این خبر امتناع کردند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.mehrnews.com/detail/News/2008011| عنوان = تکرار ادعاهای جان کری دربارهٔ ایران / ادعای حمایت آمریکا از مذاکره میان دولت سوریه و مخالفان| تاریخ بازدید = ۲۸ فوریه ۲۰۱۳| تاریخ = ۹ اسفند ۱۳۹۱| ناشر = خبرگزاری مهر}}</ref>


سید [[علی خامنه‌ای]] رهبر ایران در سخنرانی خود در اولین روز سال ۱۳۸۸ در جمع زائران [[حرم علی بن موسی الرضا]] دربارهٔ حرکات دولت اوباما برای تعامل دیپلماتیک با ایران جهت حل مسائل مورد اختلاف دو کشور، گفت: «آن‌ها می‌گویند به سوی ایران دست دراز کرده‌ایم و ما می‌گوییم اگر آمریکا در زیر دستکش مخملی، دستی چدنی را پنهان کرده باشد این اقدام هیچ معنا و ارزشی ندارد.» وی در این سخنرانی اظهار داشت رفتار آمریکا تا این لحظه تغییراتی را که ایران مایل است شاهد آن باشد نداشته‌است.<ref name="bbc">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/03/090321_si_khamenei_uspolicy.shtml| عنوان = اولین موضعگیری رهبر ایران در مورد روابط با آمریکا در عصر اوباما| تاریخ بازدید = ۲۸ فوریه ۲۰۱۳| تاریخ = ۲ فروردین ۱۳۸۸| ناشر =وب‌گاه بی‌بی‌سی فارسی}}</ref>
سید [[علی خامنه‌ای]] رهبر ایران در سخنرانی خود در اولین روز سال ۱۳۸۸ در جمع زائران [[حرم علی بن موسی الرضا]] دربارهٔ حرکات دولت اوباما برای تعامل دیپلماتیک با ایران جهت حل مسائل مورد اختلاف دو کشور، گفت: «آن‌ها می‌گویند به سوی ایران دست دراز کرده‌ایم و ما می‌گوییم اگر آمریکا در زیر دستکش مخملی، دستی چدنی را پنهان کرده باشد این اقدام هیچ معنا و ارزشی ندارد.» وی در این سخنرانی اظهار داشت رفتار آمریکا تا این لحظه تغییراتی را که ایران مایل است شاهد آن باشد نداشته‌است.<ref name="bbc">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/03/090321_si_khamenei_uspolicy.shtml| عنوان = اولین موضعگیری رهبر ایران در مورد روابط با آمریکا در عصر اوباما| تاریخ بازدید = ۲۸ فوریه ۲۰۱۳| تاریخ = ۲ فروردین ۱۳۸۸| ناشر =وبگاه بی‌بی‌سی فارسی}}</ref>


جان کری، [[وزیر امور خارجه آمریکا]] در یک [[کنفرانس مطبوعاتی]] که با همتای فرانسوی خود شرکت کرد گفت باراک اوباما رسماً اعلام کرده در صورت موافقت رهبر ایران به دنبال مذاکره دوجانبه با این کشور است. وی با اعلام این‌که «ایران کشوری با تاریخی غنی و قابل توجه» است گفت: «من بار دیگر تأکید می‌کنم ایالات متحده آمریکا جدیت خود را در مذاکره با ایران همراه با رعایت احترام متقابل نشان داده است.»<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.mehrnews.com/detail/News/2008011| عنوان = تکرار ادعاهای جان کری دربارهٔ ایران / ادعای حمایت آمریکا از مذاکره میان دولت سوریه و مخالفان |ناشر = | زبان =}}</ref>
جان کری، [[وزیر امور خارجه آمریکا]] در یک [[کنفرانس مطبوعاتی]] که با همتای فرانسوی خود شرکت کرد گفت باراک اوباما رسماً اعلام کرده در صورت موافقت رهبر ایران به دنبال مذاکره دوجانبه با این کشور است. وی با اعلام این‌که «ایران کشوری با تاریخی غنی و قابل توجه» است گفت: «من بار دیگر تأکید می‌کنم ایالات متحده آمریکا جدیت خود را در مذاکره با ایران همراه با رعایت احترام متقابل نشان داده‌است.»<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.mehrnews.com/detail/News/2008011| عنوان = تکرار ادعاهای جان کری دربارهٔ ایران / ادعای حمایت آمریکا از مذاکره میان دولت سوریه و مخالفان |ناشر = | زبان =}}</ref>


=== دولت حسن روحانی ===
=== دولت حسن روحانی ===
{{اصلی|دیدگاه‌های حسن روحانی در سیاست خارجی|دیدگاه‌ها و سیاست حسن روحانی در پرونده هسته‌ای و تحریم‌ها}}
{{اصلی|دیدگاه‌های حسن روحانی در سیاست خارجی|دیدگاه‌ها و سیاست حسن روحانی در پرونده هسته‌ای و تحریم‌ها}}
{{وابسته|تماس تلفنی باراک اوباما و حسن روحانی}}
{{وابسته|تماس تلفنی باراک اوباما و حسن روحانی}}
حسن روحانی دربارهٔ [[روابط ایران و آمریکا|رابطه با آمریکا]] می‌گوید رابطه ایران با آمریکا مسئله پیچیده و دشواری است؛ ساده نیست. زخم کهنه‌ای وجود دارد که باید درمان شود. دنبال افزایش تنش نخواهیم بود. عقل سلیم هم حکم می‌کند دولت و کشور به فکر آینده باشند و ترمیم گذشته. هرگونه سخن گفتن با آمریکا باید بر مبنای منافع و احترام متقابل و از موضع برابر باشد اما آمریکا باید تصریح کنند که در امور داخلی ایران هرگز مداخله نخواهند کرد ثانیاً تمام حقوق حقه ایران مانند هسته‌ای را به رسمیت بشناسند و سیاست‌های یکجانبه‌گرایی و زورمدارانه نسبت به ایران را کنار بگذارند در این شرایط زمینه متفاوت می‌شود اما همه باید بدانند که دولت آینده از حقوق حقه ملت ایران هرگز کوتاه نخواهد آمد. آماده‌ایم تنش‌ها کاهش یابد. حسن روحانی همچنین گفت که در صورتی که آمریکا به مفاد [[قرارداد الجزایر]] دربارهٔ عدم مداخله در امور داخلی ایران پای بند باشد و نیز از موضع رفتار زورمدارانه عمل نکند تهران حاضر است از موضعی برابر با واشینگتن در مورد موضوعات مورد اختلاف گفتگو کند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی =http://www.mojnews.com/fa/Miscellaneous/ViewContents.aspx?Contract=cms_Contents_I_News&r=1193387 |عنوان =رابطه ایران با آمریکا مسئله پیچیده‌ای است/ زخم کهنه‌ای وجود دارد |ناشر =موج |تاریخ =۲۷ خرداد ۱۳۹۲ |تاریخ بازدید =۱۱ تیر ۱۳۹۲ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20130620103530/http://www.mojnews.com/fa/Miscellaneous/ViewContents.aspx?Contract=cms_Contents_I_News&r=1193387 |archivedate =۲۰ ژوئن ۲۰۱۳ |dead-url =yes }}</ref>
حسن روحانی دربارهٔ [[روابط ایران و آمریکا|رابطه با آمریکا]] می‌گوید رابطه ایران با آمریکا مسئله پیچیده و دشواری است؛ ساده نیست. زخم کهنه‌ای وجود دارد که باید درمان شود. دنبال افزایش تنش نخواهیم بود. عقل سلیم هم حکم می‌کند دولت و کشور به فکر آینده باشند و ترمیم گذشته. هرگونه سخن گفتن با آمریکا باید بر مبنای منافع و احترام متقابل و از موضع برابر باشد اما آمریکا باید تصریح کنند که در امور داخلی ایران هرگز مداخله نخواهند کرد ثانیاً تمام حقوق حقه ایران مانند هسته‌ای را به رسمیت بشناسند و سیاست‌های یکجانبه‌گرایی و زورمدارانه نسبت به ایران را کنار بگذارند در این شرایط زمینه متفاوت می‌شود اما همه باید بدانند که دولت آینده از حقوق حقه ملت ایران هرگز کوتاه نخواهد آمد. آماده‌ایم تنش‌ها کاهش یابد. حسن روحانی همچنین گفت که در صورتی که آمریکا به مفاد [[قرارداد الجزایر]] دربارهٔ عدم مداخله در امور داخلی ایران پای بند باشد و نیز از موضع رفتار زورمدارانه عمل نکند تهران حاضر است از موضعی برابر با واشینگتن در مورد موضوعات مورد اختلاف گفتگو کند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی =http://www.mojnews.com/fa/Miscellaneous/ViewContents.aspx?Contract=cms_Contents_I_News&r=1193387 |عنوان =رابطه ایران با آمریکا مسئله پیچیده‌ای است/ زخم کهنه‌ای وجود دارد |ناشر =موج |تاریخ =۲۷ خرداد ۱۳۹۲ |تاریخ بازدید =۱۱ تیر ۱۳۹۲ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20130620103530/http://www.mojnews.com/fa/Miscellaneous/ViewContents.aspx?Contract=cms_Contents_I_News&r=1193387 |archivedate =۲۰ ژوئن ۲۰۱۳ |dead-url =yes}}</ref>


{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول ='''«''' <small>در برابر دشمن درشت سخن گفتن راه‌حل نیست بلکه باید دشمن را بشناسیم و نقشه‌های آن را بشناسیم. باید در برابر نقشه دشمن تدبیر کنیم، باید مدیریت کنیم، سخن گفتن و فریاد زدن گاهی ممکن است زیبا باشد اما حتماً کافی نیست.</small> '''»
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول ='''«''' <small>در برابر دشمن درشت سخن گفتن راه‌حل نیست بلکه باید دشمن را بشناسیم و نقشه‌های آن را بشناسیم. باید در برابر نقشه دشمن تدبیر کنیم، باید مدیریت کنیم، سخن گفتن و فریاد زدن گاهی ممکن است زیبا باشد اما حتماً کافی نیست.</small> '''»
| منبع =''حسن روحانی در جلسه غیرعلنی و غیررسمی مجلس، ۲۳ تیر ۱۳۹۲''</small><ref>{{یادکرد وب |url=http://www.mosalas.ir/NewsDetail.aspx?Ser_Id=2&News_Id=4675 |title=حسن روحانی در جلسه غیرعلنی و غیررسمی مجلس، ۲۳ تیر ۱۳۹۲ ''مثلث'' |accessdate=۱۲ سپتامبر ۲۰۱۳ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130816162849/http://www.mosalas.ir/NewsDetail.aspx?Ser_Id=2&News_Id=4675 |archivedate=۱۶ اوت ۲۰۱۳ |dead-url=yes }}</ref> | تراز = چپ| عرض = 380px | اندازه خط = 12px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}
| منبع =''حسن روحانی در جلسه غیرعلنی و غیررسمی مجلس، ۲۳ تیر ۱۳۹۲''</small><ref>{{یادکرد وب |url=http://www.mosalas.ir/NewsDetail.aspx?Ser_Id=2&News_Id=4675 |title=حسن روحانی در جلسه غیرعلنی و غیررسمی مجلس، ۲۳ تیر ۱۳۹۲ ''مثلث'' |accessdate=۱۲ سپتامبر ۲۰۱۳ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130816162849/http://www.mosalas.ir/NewsDetail.aspx?Ser_Id=2&News_Id=4675 |archivedate=۱۶ اوت ۲۰۱۳ |dead-url=yes}}</ref> | تراز = چپ| عرض = 380px | اندازه خط = 12px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}


روابط امروز ایران با آمریکا در حد دشمنی و تخاصم است، باید سعی کنیم این حد را با برنامه‌ریزی و تدبیر پایین آوریم و حداقل روابط را از دشمنی به تنش برسانیم. در وضعیت کنونی قادر نیستیم بگوییم با آمریکا می‌خواهیم تنش‌زدایی کنیم زیرا امروز بحث تهدید و تخاصم است. در ۸ یا ۱۰ سال پیش می‌شد اما امروز در مرحله دیگری قرار گرفته‌ایم.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.mellatonline.ir/news/news.cfm?id=139&title=حسن-روحانی:نباید-دور-خود-حصار-بکشیم|عنوان =حسن روحانی:نباید دور خود حصار بکشیم| ناشر =ملت آنلاین|تاریخ =۱۰ خرداد ۱۳۹۲ |تاریخ بازدید =16 تیر ۱۳۹۲}}</ref>
روابط امروز ایران با آمریکا در حد دشمنی و تخاصم است، باید سعی کنیم این حد را با برنامه‌ریزی و تدبیر پایین آوریم و حداقل روابط را از دشمنی به تنش برسانیم. در وضعیت کنونی قادر نیستیم بگوییم با آمریکا می‌خواهیم تنش‌زدایی کنیم زیرا امروز بحث تهدید و تخاصم است. در ۸ یا ۱۰ سال پیش می‌شد اما امروز در مرحله دیگری قرار گرفته‌ایم.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.mellatonline.ir/news/news.cfm?id=139&title=حسن-روحانی:نباید-دور-خود-حصار-بکشیم|عنوان =حسن روحانی:نباید دور خود حصار بکشیم| ناشر =ملت آنلاین|تاریخ =۱۰ خرداد ۱۳۹۲ |تاریخ بازدید =16 تیر ۱۳۹۲}}</ref>
خط ۱۸۵: خط ۱۷۹:
روزنامه [[واشینگتن پست]] از قول حسن روحانی نوشت اگر ایالات متحده آمریکا مشتاقانه و با حسن نیت به همراه احترام متقابل وارد عمل شود، راه گفتگو و تعامل گشوده و هموار است.<ref>[http://www.washingtonpost.com/opinions/time-to-start-talks-with-iran/2013/08/10/32939108-fec7-11e2-bd97-676ec24f1f3f_story.html Start talks with Iran] ''washingtonpost''</ref>
روزنامه [[واشینگتن پست]] از قول حسن روحانی نوشت اگر ایالات متحده آمریکا مشتاقانه و با حسن نیت به همراه احترام متقابل وارد عمل شود، راه گفتگو و تعامل گشوده و هموار است.<ref>[http://www.washingtonpost.com/opinions/time-to-start-talks-with-iran/2013/08/10/32939108-fec7-11e2-bd97-676ec24f1f3f_story.html Start talks with Iran] ''washingtonpost''</ref>


وبگاه [[رجانیوز]] به نقل از واشینگتن پست گزارش داده است با وجود تمام فشارها و تحریم‌هایی که روی ایران است، این آمریکا است که خود را برای دادن امتیاز آماده می‌کند و شرایط را برای تباهی قدرت اعمال فشار واشینگتن آماده می‌نماید.<ref>[http://rajanews.com/detail.asp?id=122039 واشینگتن پست: آمریکا برای امتیاز دادن به ایران آماده می‌شود] ''رجانیوز''</ref>
وبگاه [[رجانیوز]] به نقل از واشینگتن پست گزارش داده‌است با وجود تمام فشارها و تحریم‌هایی که روی ایران است، این آمریکا است که خود را برای دادن امتیاز آماده می‌کند و شرایط را برای تباهی قدرت اعمال فشار واشینگتن آماده می‌نماید.<ref>[http://rajanews.com/detail.asp?id=122039 واشینگتن پست: آمریکا برای امتیاز دادن به ایران آماده می‌شود] ''رجانیوز''</ref>


;سفر روحانی به نیویورک ۱۳۹۲
;سفر روحانی به نیویورک ۱۳۹۲
چند روز پیش از سفر حسن روحانی به شصت و ششمین مجمع عمومی [[سازمان ملل متحد]]، [[باراک اوباما]] به حسن روحانی نامه‌ای نوشت و [[رئیس‌جمهور ایران]] به این نامه پاسخ داد. کاخ سفید گفت: «محتوای اصلی نامه اوباما به روحانی را منتشر کرده‌است. موضوع برنامه هسته‌ای ایران و مذاکرات مربوط به آن، محور اصلی این نامه را تشکیل می‌داده است؛ بنابراین، اوباما نسبت به یافتن راهکاری برای موضوع هسته‌ای ایران ابراز تمایل کرده‌است.» حسن روحانی نیز دربارهٔ نامه گفت: «این می‌تواند قدم‌های کوچکی برای آینده‌ای بسیار مهم باشد.»<ref>[http://www.tabnak.ir/fa/news/345817/اعلام-محتوای-نامه-اوباما-به-روحانی-از-سوی-کاخ-سفید اعلام محتوای نامه اوباما به روحانی از سوی کاخ سفید] ''تابناک''</ref><ref>[http://aftabnews.ir/fa/news/211167/روحانی-نامه-اوباما-به-من-و-جواب-آن-می‌تواند-قدمی-برای-آینده-باشد روحانی: نامه اوباما به من و جواب آن، می‌تواند قدمی برای آینده باشد] ''آفتاب''</ref>
چند روز پیش از سفر حسن روحانی به شصت و ششمین مجمع عمومی [[سازمان ملل متحد]]، [[باراک اوباما]] به حسن روحانی نامه‌ای نوشت و [[رئیس‌جمهور ایران]] به این نامه پاسخ داد. کاخ سفید گفت: «محتوای اصلی نامه اوباما به روحانی را منتشر کرده‌است. موضوع برنامه هسته‌ای ایران و مذاکرات مربوط به آن، محور اصلی این نامه را تشکیل می‌داده‌است؛ بنابراین، اوباما نسبت به یافتن راهکاری برای موضوع هسته‌ای ایران ابراز تمایل کرده‌است.» حسن روحانی نیز دربارهٔ نامه گفت: «این می‌تواند قدم‌های کوچکی برای آینده‌ای بسیار مهم باشد.»<ref>[http://www.tabnak.ir/fa/news/345817/اعلام-محتوای-نامه-اوباما-به-روحانی-از-سوی-کاخ-سفید اعلام محتوای نامه اوباما به روحانی از سوی کاخ سفید] ''تابناک''</ref><ref>[http://aftabnews.ir/fa/news/211167/روحانی-نامه-اوباما-به-من-و-جواب-آن-می‌تواند-قدمی-برای-آینده-باشد روحانی: نامه اوباما به من و جواب آن، می‌تواند قدمی برای آینده باشد] ''آفتاب''</ref>


{{ویکی‌نبشته|گفتگوی شبکه تلویزیونی ان.بی. سی با حسن روحانی (۱۳۹۲)}}
{{ویکی‌نبشته|گفتگوی شبکه تلویزیونی ان.بی. سی با حسن روحانی (۱۳۹۲)}}
خط ۱۹۷: خط ۱۹۱:
این بالاترین سطح تماس میان دو کشور از زمان انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ بوده‌است.<ref name="reuters.com"/> [[کاخ سفید]] عکسی از لحظه تماس تلفنی بین دو رئیس‌جمهور را منتشر نمود.
این بالاترین سطح تماس میان دو کشور از زمان انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ بوده‌است.<ref name="reuters.com"/> [[کاخ سفید]] عکسی از لحظه تماس تلفنی بین دو رئیس‌جمهور را منتشر نمود.


رئیس جمهور ایران در نشست خبری پس از بازگشت از نیویورک گفت سخنرانی اوباما را گامی مثبت برای حل مسایل ایران و غرب ارزیابی می‌کنیم. لحن سخنرانی برخی از مقامات عالی رتبه اروپایی و همچنین سخنرانی اوباما که لحنی متفاوت با گذشته داشت باید به عنوان یک قدم مثبت برای حل وفصل مسایل بین ایران و غرب ارزیابی کنیم. برنامه مقدماتی برای برگزاری نشست دو جانبه بین ایران و آمریکا فراهم شده بود که بین من و اوباما دیداری برگزار شود. طرف آمریکایی ابراز تمایل کرده بود و ما هم مشکلی برای دیدار نداشتیم اما دربرنامه‌ریزی برای نحوه این دیدار و نتایجی که دیدار اول باید داشته باشد، وقت و زمان کافی نبود و دو طرف بر این توجه کردند که زمان کافی وجود نداشت.<ref name="مشروح نشست خبری رئیس جمهور">[http://rouhani.ir/event.php?event_id=159 مشروح نشست خبری رئیس جمهور] rouhani.ir</ref><ref name="hamedanpayam.com">[http://www.hamedanpayam.com/shownews/specific/0x26266031b29e0931.html گزیده نشست خبری رئیس‌جمهور در نیویورک] hamedanpayam.com</ref><ref name="president.ir">[http://president.ir/fa/72030 دکتر روحانی: سخنرانی اوباما را گامی مثبت برای حل مسایل ایران و غرب ارزیابی می‌کنیم] president.ir/fa</ref><ref name="iribnews.ir">[http://www.iribnews.ir/NewsText.aspx?ID=2095731 مشروح نشست خبری رئیس جمهور در نیویورک] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131203014402/http://www.iribnews.ir/NewsText.aspx?ID=2095731 |date=۳ دسامبر ۲۰۱۳ }} iribnews.ir</ref><ref name="www4.irna.ir">[http://www4.irna.ir/html/1392/13920705/80834698.htm دکتر حسن روحانی روز جمعه در نشست خبری خود در نیویورک گفت: دولت اختیارات لازم را در مذاکرات هسته‌ای دارد و من برای این گفتگوها وزیر امور خارجه را انتخاب کرده‌ام. ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131002050451/http://www.irna.ir/html/1392/13920705/80834698.htm |date=۲ اکتبر ۲۰۱۳ }} 4.irna.ir</ref>
رئیس‌جمهور ایران در نشست خبری پس از بازگشت از نیویورک گفت سخنرانی اوباما را گامی مثبت برای حل مسایل ایران و غرب ارزیابی می‌کنیم. لحن سخنرانی برخی از مقامات عالی‌رتبه اروپایی و همچنین سخنرانی اوباما که لحنی متفاوت با گذشته داشت باید به عنوان یک قدم مثبت برای حل وفصل مسایل بین ایران و غرب ارزیابی کنیم. برنامه مقدماتی برای برگزاری نشست دو جانبه بین ایران و آمریکا فراهم شده بود که بین من و اوباما دیداری برگزار شود. طرف آمریکایی ابراز تمایل کرده بود و ما هم مشکلی برای دیدار نداشتیم اما دربرنامه‌ریزی برای نحوه این دیدار و نتایجی که دیدار اول باید داشته باشد، وقت و زمان کافی نبود و دو طرف بر این توجه کردند که زمان کافی وجود نداشت.<ref name="مشروح نشست خبری رئیس جمهور">[http://rouhani.ir/event.php?event_id=159 مشروح نشست خبری رئیس‌جمهور] rouhani.ir</ref><ref name="hamedanpayam.com">[http://www.hamedanpayam.com/shownews/specific/0x26266031b29e0931.html گزیده نشست خبری رئیس‌جمهور در نیویورک] hamedanpayam.com</ref><ref name="president.ir">[http://president.ir/fa/72030 دکتر روحانی: سخنرانی اوباما را گامی مثبت برای حل مسایل ایران و غرب ارزیابی می‌کنیم] president.ir/fa</ref><ref name="iribnews.ir">[http://www.iribnews.ir/NewsText.aspx?ID=2095731 مشروح نشست خبری رئیس‌جمهور در نیویورک] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131203014402/http://www.iribnews.ir/NewsText.aspx?ID=2095731 |date=۳ دسامبر ۲۰۱۳}} iribnews.ir</ref><ref name="www4.irna.ir">[http://www4.irna.ir/html/1392/13920705/80834698.htm دکتر حسن روحانی روز جمعه در نشست خبری خود در نیویورک گفت: دولت اختیارات لازم را در مذاکرات هسته‌ای دارد و من برای این گفتگوها وزیر امور خارجه را انتخاب کرده‌ام.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131002050451/http://www.irna.ir/html/1392/13920705/80834698.htm |date=۲ اکتبر ۲۰۱۳}} 4.irna.ir</ref>


حسن روحانی در رابطه با دیدار با [[باراک اوباما]] در نیویورک گفت بین ما و آمریکا مسائل بسیاری از ۶۰ سال گذشته وجود داشته‌است، آمریکا با ایران قبل و بعد از انقلاب تنش‌هایی داشته، مسائل مهمی در منطقه نسبت به ایران بوده‌است، اینکه ملاقاتی در سطح دو رئیس‌جمهور بعد از ۳۵ سال انجام شود نیاز به مقدماتی داشت به همین دلیل این کار نارس بود، به همین دلیل این ملاقات انجام نشد.<ref name="rajanews.com">[http://www.rajanews.com/Detail.asp?id=169169 سخنان روحانی در جمع خبرنگاران در مهرآباد] رجانیوز</ref><ref name="bibaknews.com">[http://bibaknews.com/shownews.php?idnews=56800 سخنان روحانی در جمع خبرنگاران در مهرآباد] بی‌باک</ref>
حسن روحانی در رابطه با دیدار با [[باراک اوباما]] در نیویورک گفت بین ما و آمریکا مسائل بسیاری از ۶۰ سال گذشته وجود داشته‌است، آمریکا با ایران قبل و بعد از انقلاب تنش‌هایی داشته، مسائل مهمی در منطقه نسبت به ایران بوده‌است، اینکه ملاقاتی در سطح دو رئیس‌جمهور بعد از ۳۵ سال انجام شود نیاز به مقدماتی داشت به همین دلیل این کار نارس بود، به همین دلیل این ملاقات انجام نشد.<ref name="rajanews.com">[http://www.rajanews.com/Detail.asp?id=169169 سخنان روحانی در جمع خبرنگاران در مهرآباد] رجانیوز</ref><ref name="bibaknews.com">[http://bibaknews.com/shownews.php?idnews=56800 سخنان روحانی در جمع خبرنگاران در مهرآباد] بی‌باک</ref>


رئیس جمهور ایران دربارهٔ مباحث مطرح شده در گفتگوی تلفنی گفت بحثی که با اوباما داشتیم عمدتاً مسئله هسته‌ای بود، گفتیم این مسئله نه تنها حق [[مردم ایران]] است بلکه غرور ملی ملت ایران است که [[رئیس جمهور آمریکا]] هم عنوان کرد ما به حقوق هسته‌ای ملت ایران اذعان داریم. وی ادامه داد: دربارهٔ ۱+۵ گفتم با دریچه‌ای که از سوی ملت ایران ایجاد شده باید از این فرصت استفاده و در این مسئله تسریع کرد که رئیس‌جمهور آمریکا گفت: من به وزیر خارجه دستور می‌دهم که در این امر تسریع داشته باشد؛ عمده بحث ما این بود که در بحث هسته‌ای با سرعت بیشتری عمل کنیم.<ref name="rajanews.com"/><ref name="bibaknews.com"/>
رئیس‌جمهور ایران دربارهٔ مباحث مطرح شده در گفتگوی تلفنی گفت بحثی که با اوباما داشتیم عمدتاً مسئله هسته‌ای بود، گفتیم این مسئله نه تنها حق [[مردم ایران]] است بلکه غرور ملی ملت ایران است که [[رئیس‌جمهور آمریکا]] هم عنوان کرد ما به حقوق هسته‌ای ملت ایران اذعان داریم. وی ادامه داد: دربارهٔ ۱+۵ گفتم با دریچه‌ای که از سوی ملت ایران ایجاد شده باید از این فرصت استفاده و در این مسئله تسریع کرد که رئیس‌جمهور آمریکا گفت: من به وزیر خارجه دستور می‌دهم که در این امر تسریع داشته باشد؛ عمده بحث ما این بود که در بحث هسته‌ای با سرعت بیشتری عمل کنیم.<ref name="rajanews.com"/><ref name="bibaknews.com"/>


حسن روحانی در چهارمین و آخرین روز از سفر خود به نیویورک، در پاسخ به سؤال خبرنگار [[نیویورک تایمز]] دربارهٔ دستاوردهای این سفر، گفت: می‌خواهم این سفر اولین گام برای رابطه بین دو ملت بزرگ ایران و آمریکا باشد. می‌خواهم این سفر اولین گام برای روابط بهتر دو ملت ایران و آمریکا باشد و نسبت به دو دولت، حداقل جلوی تنش‌های بیشتر را بگیریم و زمینه‌ای برای دست یابی به منافع مشترک فراهم کنیم.<ref name="مشروح نشست خبری رئیس جمهور"/><ref name="hamedanpayam.com"/><ref name="president.ir"/><ref name="iribnews.ir"/><ref name="www4.irna.ir"/>
حسن روحانی در چهارمین و آخرین روز از سفر خود به نیویورک، در پاسخ به سؤال خبرنگار [[نیویورک تایمز]] دربارهٔ دستاوردهای این سفر، گفت: می‌خواهم این سفر اولین گام برای رابطه بین دو ملت بزرگ ایران و آمریکا باشد. می‌خواهم این سفر اولین گام برای روابط بهتر دو ملت ایران و آمریکا باشد و نسبت به دو دولت، حداقل جلوی تنش‌های بیشتر را بگیریم و زمینه‌ای برای دست یابی به منافع مشترک فراهم کنیم.<ref name="مشروح نشست خبری رئیس جمهور"/><ref name="hamedanpayam.com"/><ref name="president.ir"/><ref name="iribnews.ir"/><ref name="www4.irna.ir"/>


رئیس جمهور ایران با تأکید بر اینکه در بحث رابطه میان ایران و آمریکا گذشته تلخی وجود دارد، گفت: تنش‌ها و تخاصمی که از گذشته میان تهران و واشینگتن شکل گرفته یک شبه حل نمی‌شود. حسن روحانی در خصوص تمایل اوباما برای دیدار و مذاکره با وی گفت: من با اصل پیشنهاد موافق هستم اما دو طرف هر چه فکر کردیم که نتیجه این ملاقات چگونه برای دو ملت هدیه مناسبی باشد، متوجه شدیم که این مسئله در این فاصله زمانی کوتاه مسیر نیست.<ref>[http://www.rouhani.ir/event.php?event_id=155 دیدار ایرانیان مقیم آمریکا با رئیس جمهور] rouhani.ir</ref>
رئیس‌جمهور ایران با تأکید بر اینکه در بحث رابطه میان ایران و آمریکا گذشته تلخی وجود دارد، گفت: تنش‌ها و تخاصمی که از گذشته میان تهران و واشینگتن شکل گرفته یک شبه حل نمی‌شود. حسن روحانی در خصوص تمایل اوباما برای دیدار و مذاکره با وی گفت: من با اصل پیشنهاد موافق هستم اما دو طرف هر چه فکر کردیم که نتیجه این ملاقات چگونه برای دو ملت هدیه مناسبی باشد، متوجه شدیم که این مسئله در این فاصله زمانی کوتاه مسیر نیست.<ref>[http://www.rouhani.ir/event.php?event_id=155 دیدار ایرانیان مقیم آمریکا با رئیس‌جمهور] rouhani.ir</ref>


[[عابد فتاحی]] پس از نخستین جلسه مشترک حسن روحانی با نمایندگان مجلس در تاریخ ۹ مهر ۱۳۹۲ از قول حسن روحانی گفت تأثیر گفتگوی ایران و آمریکا به حدی خوب بوده که مقرر شده در کنگره آمریکا گروه دوستی با ایران تشکیل شود که در این صورت نیز باید در [[مجلس شورای اسلامی]] گروه دوستی با آمریکا تشکیل شود.<ref>[http://www.akharinnews.com/خبر-اصلی/item/41955-در-جلسه-مشترک-روحانی-با-نمایندگان-مجلس-په-گذشت-؟-کنگره-آمریکا-به‌دنبال-تشکیل-گروه-دوستی-با-ایران.html در جلسه مشترک روحانی با نمایندگان مجلس په گذشت؟ کنگره آمریکا به‌دنبال تشکیل گروه دوستی با ایران]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }} آخرین نیوز</ref>
[[عابد فتاحی]] پس از نخستین جلسه مشترک حسن روحانی با نمایندگان مجلس در تاریخ ۹ مهر ۱۳۹۲ از قول حسن روحانی گفت تأثیر گفتگوی ایران و آمریکا به حدی خوب بوده که مقرر شده در کنگره آمریکا گروه دوستی با ایران تشکیل شود که در این صورت نیز باید در [[مجلس شورای اسلامی]] گروه دوستی با آمریکا تشکیل شود.<ref>[http://www.akharinnews.com/خبر-اصلی/item/41955-در-جلسه-مشترک-روحانی-با-نمایندگان-مجلس-په-گذشت-؟-کنگره-آمریکا-به‌دنبال-تشکیل-گروه-دوستی-با-ایران.html در جلسه مشترک روحانی با نمایندگان مجلس په گذشت؟ کنگره آمریکا به‌دنبال تشکیل گروه دوستی با ایران]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}} آخرین نیوز</ref>
حسن روحانی در جلسه‌ای که در تاریخ نهم مهرماه سال ۹۲ با نمایندگان مجلس داشت توضیحاتی دربارهٔ تمایل اوباما و خودش برای گفتگوی تلفنی پرده برداشت. درخواست از روحانی برای مذاکره قبل از حرکت از ایران شروع شده بود. روحانی هدف از این مذاکره تلفنی را حفظ جایگاه اوباما و خنثی کردن لابی [[جمهوری خواهان]] که به منظور فشار بر اوباما ایجاد شده بود بیان کرد.<ref>[http://etedaal.ir/fa/news/65908 پایگاه خبری تحلیلی اعتدال]</ref>{{مدرک|نیازمند مدارک بیشتر}}
حسن روحانی در جلسه‌ای که در تاریخ نهم مهرماه سال ۹۲ با نمایندگان مجلس داشت توضیحاتی دربارهٔ تمایل اوباما و خودش برای گفتگوی تلفنی پرده برداشت. درخواست از روحانی برای مذاکره قبل از حرکت از ایران شروع شده بود. روحانی هدف از این مذاکره تلفنی را حفظ جایگاه اوباما و خنثی کردن لابی [[جمهوری خواهان]] که به منظور فشار بر اوباما ایجاد شده بود بیان کرد.<ref>[http://etedaal.ir/fa/news/65908 پایگاه خبری تحلیلی اعتدال]</ref>{{مدرک|نیازمند مدارک بیشتر}}


خط ۲۱۵: خط ۲۰۹:
دور بعدی مذاکرات ۷ نوامبر، ۱۷ آبان، آغاز شد. روز بعد وزرای امور خارجهٔ آمریکا، آلمان، روسیه، بریتانیا و فرانسه هم به‌طور غیرمنتظره‌ای به مذاکرات پیوستند. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران به مدت پنج ساعت با حضور اشتون با یکدیگر گفتگو کردند. این مذاکرات پس از سه روز گفتگوی فشرده بدون دستیابی به توافق پایان یافت. کری پس از پایان گفتگوها، گفت پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند و به نقطهٔ مشترک نزدیک شده‌اند.<ref>http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/11/131109_l20_geneva_talks_3rd_day.shtml</ref>
دور بعدی مذاکرات ۷ نوامبر، ۱۷ آبان، آغاز شد. روز بعد وزرای امور خارجهٔ آمریکا، آلمان، روسیه، بریتانیا و فرانسه هم به‌طور غیرمنتظره‌ای به مذاکرات پیوستند. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران به مدت پنج ساعت با حضور اشتون با یکدیگر گفتگو کردند. این مذاکرات پس از سه روز گفتگوی فشرده بدون دستیابی به توافق پایان یافت. کری پس از پایان گفتگوها، گفت پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند و به نقطهٔ مشترک نزدیک شده‌اند.<ref>http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/11/131109_l20_geneva_talks_3rd_day.shtml</ref>


دور بعدی گفتگوها ۲۰ نوامبر آغاز شد.<ref>{{یادکرد وب |url=http://pe.ria.ru/foreign/peregovori/20131120/131074483.html |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131202224037/http://pe.ria.ru/foreign/peregovori/20131120/131074483.html |archivedate=۲ دسامبر ۲۰۱۳ |dead-url=yes }}</ref> پس از سه روز گفتگوی بی‌نتیجه وزاری امور خارجهٔ هر شش کشور در ۲۳ نوامبر به مذاکرات پیوستند<ref>http://persian.cri.cn/141/2013/11/23/1s133993.htm</ref> و نهایتاً پس از روزها مذاکرهٔ فشرده در ساعت ۳ بامداد روز یکشنبه ایران و ۵+۱ به توافقی دست یافتند و مذاکرات به پایان رسید.<ref>http://persian.cri.cn/141/2013/11/24/1s133995.htm</ref> [[خبرگزاری آسوشیتد پرس]] یک روز پس از پایان این گفتگوها اعلام کرد ایران و آمریکا از مدت‌ها قبل (از دولت محمود احمدی‌نژاد) درگیر مذاکراتی مخفیانه بودند که از متحدین آمریکا هم مخفی نگه داشته شده بود.<ref>http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/11/131124_l45_ap_iran_us_secret_deals.shtml</ref>
دور بعدی گفتگوها ۲۰ نوامبر آغاز شد.<ref>{{یادکرد وب |url=http://pe.ria.ru/foreign/peregovori/20131120/131074483.html |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131202224037/http://pe.ria.ru/foreign/peregovori/20131120/131074483.html |archivedate=۲ دسامبر ۲۰۱۳ |dead-url=yes}}</ref> پس از سه روز گفتگوی بی‌نتیجه وزاری امور خارجهٔ هر شش کشور در ۲۳ نوامبر به مذاکرات پیوستند<ref>http://persian.cri.cn/141/2013/11/23/1s133993.htm</ref> و نهایتاً پس از روزها مذاکرهٔ فشرده در ساعت ۳ بامداد روز یکشنبه ایران و ۵+۱ به توافقی دست یافتند و مذاکرات به پایان رسید.<ref>http://persian.cri.cn/141/2013/11/24/1s133995.htm</ref> [[خبرگزاری آسوشیتد پرس]] یک روز پس از پایان این گفتگوها اعلام کرد ایران و آمریکا از مدت‌ها قبل (از دولت محمود احمدی‌نژاد) درگیر مذاکراتی مخفیانه بودند که از متحدین آمریکا هم مخفی نگه داشته شده بود.<ref>http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/11/131124_l45_ap_iran_us_secret_deals.shtml</ref>


[[پرونده:Secretary Kerry Meets One-on-One With Iranian Foreign Minister Zarif Amid Latest Discussions in Switzerland About Future of Iran's Nuclear Program - 18234600676.jpg|330px||بندانگشتی|چپ|[[جواد ظریف]]، وزیر خارجه ایران و [[جان کری]]، وزیر خارجه آمریکا در مذاکرات هسته‌ای لوزان]]
[[پرونده:Secretary Kerry Meets One-on-One With Iranian Foreign Minister Zarif Amid Latest Discussions in Switzerland About Future of Iran's Nuclear Program - 18234600676.jpg|330px||بندانگشتی|چپ|[[جواد ظریف]]، وزیر خارجه ایران و [[جان کری]]، وزیر خارجه آمریکا در مذاکرات هسته‌ای لوزان]]
خط ۲۲۳: خط ۲۱۷:
پس از چندین دور مذاکره ایران و گروه ۵+۱ در [[وین]] و [[ژنو]]، به منظور دستیابی به توافق نهایی هسته‌ای، پس از دو دور مذاکره فشرده در بازهٔ زمانی ۲۵ اسفند ۱۳۹۳ تا ۱۳ فروردین ۱۳۹۴ (برابر با ۳ آوریل ۲۰۱۵) [[تفاهم هسته‌ای لوزان]]، شامل خلاصه‌ای از مجموع راه حل‌های تفاهم شده برای رسیدن به [[برنامه جامع اقدام مشترک]] پیرامون [[برنامه هسته‌ای ایران]] تا ضرب الاجل ۱۰ تیر ۱۳۹۴، میان [[ایران]] و [[کشورهای گروه ۵+۱|گروه ۱+۵]] در [[لوزان]] [[سوئیس]] منعقد شد.<ref>[http://www.huffingtonpost.com/2015/04/02/iran-nuclear-deal_n_6993060.html?utm_hp_ref=uk&ir=UK Iran And World Powers Agree On Framework For Nuclear Deal] ''[[هافینگتون پست|Huffington Post]]''</ref>
پس از چندین دور مذاکره ایران و گروه ۵+۱ در [[وین]] و [[ژنو]]، به منظور دستیابی به توافق نهایی هسته‌ای، پس از دو دور مذاکره فشرده در بازهٔ زمانی ۲۵ اسفند ۱۳۹۳ تا ۱۳ فروردین ۱۳۹۴ (برابر با ۳ آوریل ۲۰۱۵) [[تفاهم هسته‌ای لوزان]]، شامل خلاصه‌ای از مجموع راه حل‌های تفاهم شده برای رسیدن به [[برنامه جامع اقدام مشترک]] پیرامون [[برنامه هسته‌ای ایران]] تا ضرب الاجل ۱۰ تیر ۱۳۹۴، میان [[ایران]] و [[کشورهای گروه ۵+۱|گروه ۱+۵]] در [[لوزان]] [[سوئیس]] منعقد شد.<ref>[http://www.huffingtonpost.com/2015/04/02/iran-nuclear-deal_n_6993060.html?utm_hp_ref=uk&ir=UK Iran And World Powers Agree On Framework For Nuclear Deal] ''[[هافینگتون پست|Huffington Post]]''</ref>
مجموعه متضمن این راه حل‌ها جنبه حقوقی نداشته و صرفاً راهنمای مفهومی تنظیم و نگارش [[برنامه جامع اقدام مشترک]] را فراهم ساخت. بر این اساس تدوین برنامه جامع اقدام مشترک با مبنا قراردادن این راه حل‌ها در آینده نزدیک آغاز گردید.
مجموعه متضمن این راه حل‌ها جنبه حقوقی نداشته و صرفاً راهنمای مفهومی تنظیم و نگارش [[برنامه جامع اقدام مشترک]] را فراهم ساخت. بر این اساس تدوین برنامه جامع اقدام مشترک با مبنا قراردادن این راه حل‌ها در آینده نزدیک آغاز گردید.
[[پرونده:John Kerry Speaks With Hossein Fereydoun and Javad Zarif before Press conference in Vienna (19663913956).jpg|بندانگشتی|چپ|330px|[[جواد ظریف]]، وزیر خارجه ایران، [[حسین فریدون]]، برادر و دستیار ارشد رئیس جمهور ایران و [[جان کری]]، وزیر امور خارجه آمریکا در جریان مذاکرات هسته‌ای وین]]
[[پرونده:John Kerry Speaks With Hossein Fereydoun and Javad Zarif before Press conference in Vienna (19663913956).jpg|بندانگشتی|چپ|330px|[[جواد ظریف]]، وزیر خارجه ایران، [[حسین فریدون]]، برادر و دستیار ارشد رئیس‌جمهور ایران و [[جان کری]]، وزیر امور خارجه آمریکا در جریان مذاکرات هسته‌ای وین]]


=== برنامه جامع اقدام مشترک ===
=== برنامه جامع اقدام مشترک ===
خط ۲۳۳: خط ۲۲۷:
تحت این توافق، ایران ذخایر [[غنی‌سازی اورانیوم|اورانیم غنی شده متوسط]] خودش را پاکسازی خواهد کرد و ذخیره‌سازی اورانیوم با غنای کم را تا ۹۸ درصد قطع می‌کند، و تعداد [[مرکزگریز گازی|سانتریفیوژها]] را حدود دوسوم و حداقل برای ۱۵ سال کاهش می‌دهد. برای ۱۵ سال بعد، ایران موافقت کرده‌است که اورانیوم را بیش از ۳٫۶۷درصد غنی‌سازی نکند یا هیچ تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم جدید یا [[رآکتور آب‌سنگین]] جدیدی را نسازد. فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم به مدت ۱۰ سال به یک تک ساختمان که از سنتریفیوج‌های نسل اول استفاده می‌کند محدود خواهد بود. دیگر تأسیسات نیز طبق [[پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی]] برای اجتناب از خطرهای تکثیر سلاح‌های اتمی تبدیل خواهند شد. برای نظارت و تأیید اجرای توافق‌نامه توسط ایران، [[آژانس بین‌المللی انرژی اتمی|آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)]] به تمام تأسیسات اتمی ایران دسترسی منظم خواهد داشت. در نتیجه این توافقنامه که تاییدیه پایدار متعهدین آن را به همراه دارد، ایران از [[تحریم‌ها علیه ایران|تحریم‌های]] [[شورای امنیت ملل متحد]]، اتحادیه اروپا و ایالات متحده بیرون خواهد آمد.
تحت این توافق، ایران ذخایر [[غنی‌سازی اورانیوم|اورانیم غنی شده متوسط]] خودش را پاکسازی خواهد کرد و ذخیره‌سازی اورانیوم با غنای کم را تا ۹۸ درصد قطع می‌کند، و تعداد [[مرکزگریز گازی|سانتریفیوژها]] را حدود دوسوم و حداقل برای ۱۵ سال کاهش می‌دهد. برای ۱۵ سال بعد، ایران موافقت کرده‌است که اورانیوم را بیش از ۳٫۶۷درصد غنی‌سازی نکند یا هیچ تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم جدید یا [[رآکتور آب‌سنگین]] جدیدی را نسازد. فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم به مدت ۱۰ سال به یک تک ساختمان که از سنتریفیوج‌های نسل اول استفاده می‌کند محدود خواهد بود. دیگر تأسیسات نیز طبق [[پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی]] برای اجتناب از خطرهای تکثیر سلاح‌های اتمی تبدیل خواهند شد. برای نظارت و تأیید اجرای توافق‌نامه توسط ایران، [[آژانس بین‌المللی انرژی اتمی|آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)]] به تمام تأسیسات اتمی ایران دسترسی منظم خواهد داشت. در نتیجه این توافقنامه که تاییدیه پایدار متعهدین آن را به همراه دارد، ایران از [[تحریم‌ها علیه ایران|تحریم‌های]] [[شورای امنیت ملل متحد]]، اتحادیه اروپا و ایالات متحده بیرون خواهد آمد.


بسیاری از تحلیل گران معتقدند انعقاد توافق مذکور موجب گشایش افق‌های جدید در روابط سیاسی دو طرف اصلی آن یعنی [[جمهوری اسلامی ایران]] و [[ایالات متحده آمریکا]] خواهد شد. این در حالی است که [[سید علی خامنه‌ای]]، رهبر ایران چندین بار پس از انعقاد برجام، از عدم تغییر سیاست خارجی ایران در قبال آمریکا پس از این توافق سخن گفته‌است.رهبر جمهوری اسلامی گفت:" آمریکائی‌ها مدتی است که از طرق گوناگون پیغام می‌دهند که خواهان مذاکره جداگانه با ایران در خصوص موضوع هسته‌ای هستند اما من بر اساس تجربه‌های گذشته به چنین گفتگوهایی خوشبین نیستم . رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه در دیدگاه آمریکائی‌ها گفتگو به معنای مذاکره برای رسیدن به راه حل منطقی نیست، خاطرنشان کردند: از نظر آمریکائی‌ها گفتگو بمعنای وادار کردن طرف مقابل برای قبول حرف آن‌ها است، بنابراین ما همواره این نوع گفتگو را تحمیلی می‌دانیم و جمهوری اسلامی ایران نیز زیر بار تحمیل نمی‌رود.اما با این پیش تدابیر و پیش‌بینی‌ها، دولت مردان با بی فکری عمله دیگری را انجام دادند.
بسیاری از تحلیل گران معتقدند انعقاد توافق مذکور موجب گشایش افق‌های جدید در روابط سیاسی دو طرف اصلی آن یعنی [[جمهوری اسلامی ایران]] و [[ایالات متحده آمریکا]] خواهد شد. این در حالی است که [[سید علی خامنه‌ای]]، رهبر ایران چندین بار پس از انعقاد برجام، از عدم تغییر سیاست خارجی ایران در قبال آمریکا پس از این توافق سخن گفته‌است. رهبر جمهوری اسلامی گفت:" آمریکائی‌ها مدتی است که از طرق گوناگون پیغام می‌دهند که خواهان مذاکره جداگانه با ایران در خصوص موضوع هسته‌ای هستند اما من بر اساس تجربه‌های گذشته به چنین گفتگوهایی خوشبین نیستم. رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه در دیدگاه آمریکائی‌ها گفتگو به معنای مذاکره برای رسیدن به راه حل منطقی نیست، خاطرنشان کردند: از نظر آمریکائی‌ها گفتگو بمعنای وادار کردن طرف مقابل برای قبول حرف آن‌ها است، بنابراین ما همواره این نوع گفتگو را تحمیلی می‌دانیم و جمهوری اسلامی ایران نیز زیر بار تحمیل نمی‌رود. اما با این پیش تدابیر و پیش‌بینی‌ها، دولت مردان با بی‌فکری عمله دیگری را انجام دادند.


=== دست دادن وزیر امور خارجه ایران با رئیس جمهوری ایالات متحده ===
=== دست دادن وزیر امور خارجه ایران با رئیس‌جمهوری ایالات متحده ===
در یکی از روزهای برگزاری هفتادمین دوره مجمع عمومی سازمان ملل متحد، محمدجواد ظریف در حال خروج از سالن، به‌طور اتفاقی با باراک اوباما و جان کری ملاقات کوتاهی داشت و دو طرف، ضمن سلام و احوال‌پرسی، با یکدیگر دست دادند. این بالاترین سطح برخورد دیپلماتیک دو مقام برجستهٔ دو کشور بود و بازتاب وسیعی در رسانه‌ها داشت.<ref>[http://isna.ir/fa/news/94070703989/احوال-پرسی-مختصر-و-دست-دادن-ظریف-و-اوباما] ''ایسنا''</ref><ref>[http://www.yjc.ir/fa/news/5339084/احوال‌پرسی-و-دست-دادن-ظریف-با-اوباما] ''باشگاه خبرنگاران جوان''</ref><ref>[http://www.bbc.com/persian/iran/2015/09/150928_u04_zarif_obama_unga+&cd=2&hl=en&ct=clnk&gl=ir] ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>
در یکی از روزهای برگزاری هفتادمین دوره مجمع عمومی سازمان ملل متحد، محمدجواد ظریف در حال خروج از سالن، به‌طور اتفاقی با باراک اوباما و جان کری ملاقات کوتاهی داشت و دو طرف، ضمن سلام و احوال‌پرسی، با یکدیگر دست دادند. این بالاترین سطح برخورد دیپلماتیک دو مقام برجستهٔ دو کشور بود و بازتاب وسیعی در رسانه‌ها داشت.<ref>[http://isna.ir/fa/news/94070703989/احوال-پرسی-مختصر-و-دست-دادن-ظریف-و-اوباما] ''ایسنا''</ref><ref>[http://www.yjc.ir/fa/news/5339084/احوال‌پرسی-و-دست-دادن-ظریف-با-اوباما] ''باشگاه خبرنگاران جوان''</ref><ref>[http://www.bbc.com/persian/iran/2015/09/150928_u04_zarif_obama_unga+&cd=2&hl=en&ct=clnk&gl=ir] ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>


=== عکس مشترک معاون رئیس جمهور ایران با رئیس جمهوری ایالات متحده ===
=== عکس مشترک معاون رئیس‌جمهور ایران با رئیس‌جمهوری ایالات متحده ===
در ۱۱ آذر ۱۳۹۴ و در حالی که اجلاس جهانی تغییرات آب و هوایی در [[پاریس]]، به پایان رسیده بود، تصویری در شبکه‌های مجازی و سایت‌های خبری منتشر شد که در آن [[معصومه ابتکار]]، معاون رئیس‌جمهور و رئیس [[سازمان محیط زیست ایران]] که به عنوان نماینده ایران در این اجلاس حضور داشت، و [[باراک اوباما]] در آن در فاصله کمی از هم ایستاده بودند، این اولین عکس مشترک رئیس‌جمهور آمریکا با یک مقام دولتی عالیرتبهٔ ایرانی بود که تا آن زمان گرفته شده بود و انتشار آن بازتاب وسیعی در رسانه‌های داخل و خارج هر دو کشور داشت.<ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://www.asriran.com/fa/news/435542/ابتکار-و-اوباما-در-یک-عکس| عنوان =ابتکار و اوباما در یک عکس}}</ref>
در ۱۱ آذر ۱۳۹۴ و در حالی که اجلاس جهانی تغییرات آب و هوایی در [[پاریس]]، به پایان رسیده بود، تصویری در شبکه‌های مجازی و سایت‌های خبری منتشر شد که در آن [[معصومه ابتکار]]، معاون رئیس‌جمهور و رئیس [[سازمان محیط زیست ایران]] که به عنوان نماینده ایران در این اجلاس حضور داشت، و [[باراک اوباما]] در آن در فاصله کمی از هم ایستاده بودند، این اولین عکس مشترک رئیس‌جمهور آمریکا با یک مقام دولتی عالیرتبهٔ ایرانی بود که تا آن زمان گرفته شده بود و انتشار آن بازتاب وسیعی در رسانه‌های داخل و خارج هر دو کشور داشت.<ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://www.asriran.com/fa/news/435542/ابتکار-و-اوباما-در-یک-عکس| عنوان =ابتکار و اوباما در یک عکس}}</ref>


خط ۲۴۶: خط ۲۴۰:
=== تبادل زندانیان ایرانی- آمریکایی بین دو کشور ===
=== تبادل زندانیان ایرانی- آمریکایی بین دو کشور ===
در عصر ۲۶ دی ۱۳۹۴ و در میان فضای مذاکرات فشرده طرفین برای تدوین متن نهایی بیانیه اجرایی شدن برجام، خبر غیرمنتظره‌ای در صدر رسانه‌های جهان قرار گرفت و [[دادستان عمومی]] و انقلاب تهران اعلام کرد که در راستای مصوبات [[شورای عالی امنیت ملی ایران]] و مصالح کلی نظام چهار زندانی ایرانی دو تابعیتی ظرف روز جاری (شنبه) در چارچوب مبادله زندانیان آزاد شدند. اسامی چهار زندانی ایرانی-آمریکایی که آزاد شدند عبارت بود از [[سعید عابدینی]]، [[امیر میرزایی حکمتی]]، [[جیسون رضاییان]] و [[نصرت‌الله خسروی]]. همچنین براساس این مبادله هفت ایرانی دربند زندان‌های آمریکا آزاد شدند که عبارت بودند از «نادر مدانلو»، «بهرام مکانیک»، «خسرو افقهی»، «آرش قهرمان»، «تورج فریدی»، «نیما گلستانه» و «علی صابونچی».<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/247898|عنوان= جیسون رضائیان، سعید عابدینی و 2 زندانی دوتابعیتی دیگر آزاد شدند | ناشر = پایگاه خبری انتخاب |تاریخ = ۲۶ دی ۱۳۹۴}}</ref> ظاهراً تبادل زندانیان مذکور در راستای افزایش سطح روابط دیپلماتیک دو کشور صورت گرفته و برای قوام بخشیدن به اجرایی شدن [[برجام]] صورت گرفته بود.
در عصر ۲۶ دی ۱۳۹۴ و در میان فضای مذاکرات فشرده طرفین برای تدوین متن نهایی بیانیه اجرایی شدن برجام، خبر غیرمنتظره‌ای در صدر رسانه‌های جهان قرار گرفت و [[دادستان عمومی]] و انقلاب تهران اعلام کرد که در راستای مصوبات [[شورای عالی امنیت ملی ایران]] و مصالح کلی نظام چهار زندانی ایرانی دو تابعیتی ظرف روز جاری (شنبه) در چارچوب مبادله زندانیان آزاد شدند. اسامی چهار زندانی ایرانی-آمریکایی که آزاد شدند عبارت بود از [[سعید عابدینی]]، [[امیر میرزایی حکمتی]]، [[جیسون رضاییان]] و [[نصرت‌الله خسروی]]. همچنین براساس این مبادله هفت ایرانی دربند زندان‌های آمریکا آزاد شدند که عبارت بودند از «نادر مدانلو»، «بهرام مکانیک»، «خسرو افقهی»، «آرش قهرمان»، «تورج فریدی»، «نیما گلستانه» و «علی صابونچی».<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/247898|عنوان= جیسون رضائیان، سعید عابدینی و 2 زندانی دوتابعیتی دیگر آزاد شدند | ناشر = پایگاه خبری انتخاب |تاریخ = ۲۶ دی ۱۳۹۴}}</ref> ظاهراً تبادل زندانیان مذکور در راستای افزایش سطح روابط دیپلماتیک دو کشور صورت گرفته و برای قوام بخشیدن به اجرایی شدن [[برجام]] صورت گرفته بود.
* در عصر ۱۶ آذر ۱۳۹۸ "وانگ" آمریکایی که به جرم جاسوسی در ایران زندان شده بود، با "سلیمانی" دانشمند ایرانی متهم به دور زدن تحریمهای آمریکا مبادله شدند.<ref>https://www.radiozamaneh.com/478277</ref><ref>https://www.entekhab.ir/fa/news/516564/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%84-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D9%88%D8%A7%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%86-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%98%DB%8C%D9%88-%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF-%D8%B1%D8%A7-%D9%BE%D9%85%D9%BE%D8%A6%D9%88-%D8%AE%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D9%85%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D8%AF</ref>
* در عصر ۱۶ آذر ۱۳۹۸ «وانگ» آمریکایی که به جرم جاسوسی در ایران زندان شده بود، با «سلیمانی» دانشمند ایرانی متهم به دور زدن تحریمهای آمریکا مبادله شدند.<ref>https://www.radiozamaneh.com/478277</ref><ref>https://www.entekhab.ir/fa/news/516564/توافق-ایران-و-آمریکا-برای-تبادل-زندانی-با-پادرمیانی-سوئیس-واشنگتن-دکتر-سلیمانی-را-آزاد-کرد-تهران-ژیو-وانگ-را-پمپئو-خرسندیم-که-دولت-ایران-در-این-حوزه-سازنده-عمل-کرد</ref>


== ۲۰۱۷-اکنون: ریاست جمهوری دونالد ترامپ ==
== ۲۰۱۷-اکنون: ریاست جمهوری دونالد ترامپ ==
خط ۲۶۹: خط ۲۶۳:


=== اعلام سیاست جدید دولت آمریکا در قبال ایران ===
=== اعلام سیاست جدید دولت آمریکا در قبال ایران ===
در اواخر ژوئیه ۲۰۱۸ دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا گفت که مایل است در هر زمان و بدون پیش شرط با رهبران ایران دربارهٔ بهبود روابط دو کشور بعد از [[خروج آمریکا از برجام]] مذاکره کند.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.reuters.com/article/us-iran-nuclear-trump/trump-says-he-is-willing-to-talk-to-irans-leader-without-preconditions-idUSKBN1KK278 | عنوان=Trump says he is willing to talk to Iran's leader without preconditions | ناشر=رویترز | تاریخ=JULY 30, 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref><ref name="هاآرتص">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.haaretz.com/israel-news/contradicting-trump-pompeo-sets-preconditions-for-meeting-with-iran-1.6335340 | عنوان=After Trump Says 'No Preconditions' for Meeting With Iran - Pompeo Sets Preconditions | ناشر=[[هاآرتص]] | تاریخ=Jul 31, 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref> اما ساعاتی بعد [[مایک پمپئو]] وزیر خارجه ایالات متحده ضمن مخالفت با نظر ترامپ شروطی را برای مذاکره با ایران مطرح کرد.<ref name="هاآرتص" /><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.cnbc.com/2018/07/30/cnbc-exclusive-cnbc-transcript-us-secretary-of-state-mike-pompeo-s.html | عنوان=CNBC Exclusive: CNBC Transcript: U.S. Secretary of State Mike Pompeo Speaks with CNBC’s Michelle Caruso-Cabrera Today | ناشر=CNBC | تاریخ=July 30, 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref> او دو ماه پیش از این نیز در ۲۱ مه ۲۰۱۸ (۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷) در یک سخنرانی در [[بنیاد هریتج]] شروط دوازده‌گانه‌ای را برای مذاکره با ایران بر سر یک توافق جدید، تعیین کرده بود:<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.aljazeera.com/news/2018/05/mike-pompeo-speech-12-demands-iran-180521151737787.html | عنوان=Mike Pompeo speech: What are the 12 demands given to Iran? | ناشر=[[الجزیره]] | تاریخ=21 May 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref>
در اواخر ژوئیه ۲۰۱۸ دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا گفت که مایل است در هر زمان و بدون پیش شرط با رهبران ایران دربارهٔ بهبود روابط دو کشور بعد از [[خروج آمریکا از برجام]] مذاکره کند.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.reuters.com/article/us-iran-nuclear-trump/trump-says-he-is-willing-to-talk-to-irans-leader-without-preconditions-idUSKBN1KK278 | عنوان=Trump says he is willing to talk to Iran's leader without preconditions | ناشر=رویترز | تاریخ=JULY 30, 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref><ref name="هاآرتص">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.haaretz.com/israel-news/contradicting-trump-pompeo-sets-preconditions-for-meeting-with-iran-1.6335340 | عنوان=After Trump Says 'No Preconditions' for Meeting With Iran - Pompeo Sets Preconditions | ناشر=[[هاآرتص]] | تاریخ=Jul 31, 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref> اما ساعاتی بعد [[مایک پمپئو]] وزیر خارجه ایالات متحده ضمن مخالفت با نظر ترامپ شروطی را برای مذاکره با ایران مطرح کرد.<ref name="هاآرتص"/><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.cnbc.com/2018/07/30/cnbc-exclusive-cnbc-transcript-us-secretary-of-state-mike-pompeo-s.html | عنوان=CNBC Exclusive: CNBC Transcript: U.S. Secretary of State Mike Pompeo Speaks with CNBC’s Michelle Caruso-Cabrera Today | ناشر=CNBC | تاریخ=July 30, 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref> او دو ماه پیش از این نیز در ۲۱ مه ۲۰۱۸ (۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷) در یک سخنرانی در [[بنیاد هریتج]] شروط دوازده‌گانه‌ای را برای مذاکره با ایران بر سر یک توافق جدید، تعیین کرده بود:<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.aljazeera.com/news/2018/05/mike-pompeo-speech-12-demands-iran-180521151737787.html | عنوان=Mike Pompeo speech: What are the 12 demands given to Iran? | ناشر=[[الجزیره]] | تاریخ=21 May 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref>
#ایران باید کلیه جزئیات ابعاد نظامی برنامه پیشین هسته‌ای خود را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کند.
# ایران باید کلیه جزئیات ابعاد نظامی برنامه پیشین هسته‌ای خود را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کند.
#ایران باید غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند و هرگز به دنبال فرآوری تولید پلوتونیم نرود؛ این شامل بستن رآکتور آب سنگین نیز می‌شود.
# ایران باید غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند و هرگز به دنبال فرآوری تولید پلوتونیم نرود؛ این شامل بستن رآکتور آب سنگین نیز می‌شود.
#ایران باید به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه بازرسی بدون محدودیت از همه مراکز و تأسیسات را در سراسر کشور بدهد.
# ایران باید به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه بازرسی بدون محدودیت از همه مراکز و تأسیسات را در سراسر کشور بدهد.
#توسعه برنامه موشکی بالیستیک ایران باید متوقف شود و پرتاب سامانه‌های موشکی جدید با قابلیت حمل سلاح هسته‌ای، دیگر انجام نشود.
# توسعه برنامه موشکی بالیستیک ایران باید متوقف شود و پرتاب سامانه‌های موشکی جدید با قابلیت حمل سلاح هسته‌ای، دیگر انجام نشود.
#همه شهروندان آمریکا و همچنین شهروندان دیگر کشورهای دوست و متحد ما، که به اتهامات ساختگی در ایران زندانی هستند، باید آزاد شوند.
# همه شهروندان آمریکا و همچنین شهروندان دیگر کشورهای دوست و متحد ما، که به اتهامات ساختگی در ایران زندانی هستند، باید آزاد شوند.
#ایران باید از حمایت از گروه‌های تروریستی در منطقه خاورمیانه – از جمله حزب الله لبنان، حماس و گروه فلسطینی جهاد اسلامی – دست بردارد.
# ایران باید از حمایت از گروه‌های تروریستی در منطقه خاورمیانه – از جمله حزب‌الله لبنان، حماس و گروه فلسطینی جهاد اسلامی – دست بردارد.
#ایران باید حاکمیت دولت عراق را به رسمیت شناخته و اجازه دهد شبه نظامیان شیعه آن کشور خلع سلاح و منحل شود و دوباره آن‌ها را بسیج نکند.
# ایران باید حاکمیت دولت عراق را به رسمیت شناخته و اجازه دهد شبه نظامیان شیعه آن کشور خلع سلاح و منحل شود و دوباره آن‌ها را بسیج نکند.
#ایران باید از حمایت نظامی از شبه نظامیان شیعه حوثی دست بردارد و به سمت دست یافتن به یک راه حل سیاسی مسالمت آمیز در یمن گام بردارد.
# ایران باید از حمایت نظامی از شبه نظامیان شیعه حوثی دست بردارد و به سمت دست یافتن به یک راه حل سیاسی مسالمت آمیز در یمن گام بردارد.
#کلیه نیروهای نظامی تحت امر ایران در سراسر سوریه باید از آن کشور خارج شوند.
# کلیه نیروهای نظامی تحت امر ایران در سراسر سوریه باید از آن کشور خارج شوند.
#ایران باید به حمایت از طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی در افغانستان و منطقه، و پناه دادن به رهبران ارشد القاعده پایان دهد.
# ایران باید به حمایت از طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی در افغانستان و منطقه، و پناه دادن به رهبران ارشد القاعده پایان دهد.
#حمایت نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از تروریسم و متحدان شبه نظامی اش در سراسر جهان باید متوقف شود.
# حمایت نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از تروریسم و متحدان شبه نظامی اش در سراسر جهان باید متوقف شود.
#ایران همچنین باید به رفتار تهدیدآمیز در برابر همسایگانش – که بسیاری از آن‌ها متحدان آمریکا هستند – پایان دهد، از جمله تهدید اسرائیل به نابودی و پرتاب موشک به عربستان سعودی و امارات متحده عربی. این شامل تهدید کشتیرانی بین‌المللی و عملیات خرابکارانه سایبری نیز می‌شود.<ref>https://ir.voanews.com/a/us-pompeo-iran-strategy-demands/4403881.html</ref>
# ایران همچنین باید به رفتار تهدیدآمیز در برابر همسایگانش – که بسیاری از آن‌ها متحدان آمریکا هستند – پایان دهد، از جمله تهدید اسرائیل به نابودی و پرتاب موشک به عربستان سعودی و امارات متحده عربی. این شامل تهدید کشتیرانی بین‌المللی و عملیات خرابکارانه سایبری نیز می‌شود.<ref>https://ir.voanews.com/a/us-pompeo-iran-strategy-demands/4403881.html</ref>


=== ممنوعیت مذاکره مستقیم با آمریکا ===
=== ممنوعیت مذاکره مستقیم با آمریکا ===
[[سید علی خامنه‌ای]] [[رهبر ایران]] در واکنش به سیاست جدید آمریکا علیه ایران در دیداری در روز سه شنبه ۲۳ مرداد ۱۳۹۷ هرگونه مذاکره مستقیم با آمریکا را ممنوع اعلام کرده<ref name="رویترز1">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.reuters.com/article/us-iran-usa/irans-khamenei-bans-holding-direct-talks-with-united-states-tv-idUSKBN1KY14A | عنوان=Iran's Khamenei bans holding direct talks with United States: TV | ناشر=[[رویترز]] | تاریخ=AUGUST 13, 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref> و با اشاره به تجربه [[برجام]] به عنوان نمونه‌ای واضح از تاکتیک‌های آمریکا در مذاکره، بیان داشت: «آمریکا در مذاکره وعده‌های قرص ومحکم می‌دهد… ولی قضیه که تمام شد و کارش گذشت، زیر همین وعده‌هایش می‌زند».<ref name="cns">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.cnsnews.com/news/article/patrick-goodenough/ayatollah-im-banning-all-negotiations-us | عنوان=Ayatollah: I’m Banning All Negotiations With the US – Until Iran Grows More Powerful | ناشر=CNS | تاریخ=August 13, 2018 | بازبینی=August 18, 2018}}</ref> او همچنین با «متقلب و زورگو خواندن» آمریکا واردشدن به مذاکره با این کشور را «ابزاری برای فشار بر ایران» خواند و اعلام کرد «با این دولت نمی‌شود مذاکره کرد.»<ref name="cns" /><ref name="خامنه">{{یادکرد وب | نشانی=http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=40273 | عنوان=بیانات در دیدار قشرها مختلف مردم | ناشر=دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی سید علی خامنه ای | تاریخ=۲۲ مرداد ۱۳۹۷ | بازبینی=۲4 مرداد ۱۳۹۷}}</ref> خامنه‌ای افزود که ایران تنها زمانی وارد مذاکره خواهد شد که به سطح مطلوبی از اقتدار سیاسی، اقتصادی و فرهنگی که در نظر گرفته دست یابد، اما در حال حاضر «مذاکرات با آمریکا زیان‌آور و ممنوع است.»<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.ecns.cn/news/politics/2018-08-14/detail-ifywwxaw2294258.shtml | عنوان=Iran vows not to renegotiate landmark nuke deal with U.S. | ناشر=ecns | تاریخ=2018-08-14 | بازبینی=2018-08-18}}</ref> وی گفت که اگر هم فرضاً قرار بود ایران با ایالات متحده مذاکره کند، با این دولت کنونی آمریکا هرگز مذاکره نمی‌کرد.<ref name="خامنه" /><ref name="الجزیره">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.aljazeera.com/news/2018/08/iran-khamenei-war-negotiations-trump-180813135405516.html | عنوان=Iran's Khamenei: No war, no negotiations with Trump | ناشر=الجزیره | تاریخ=13 Aug 2018 | بازبینی=18 Aug 2018}}</ref>
[[سید علی خامنه‌ای]] [[رهبر ایران]] در واکنش به سیاست جدید آمریکا علیه ایران در دیداری در روز سه شنبه ۲۳ مرداد ۱۳۹۷ هرگونه مذاکره مستقیم با آمریکا را ممنوع اعلام کرده<ref name="رویترز1">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.reuters.com/article/us-iran-usa/irans-khamenei-bans-holding-direct-talks-with-united-states-tv-idUSKBN1KY14A | عنوان=Iran's Khamenei bans holding direct talks with United States: TV | ناشر=[[رویترز]] | تاریخ=AUGUST 13, 2018 | بازبینی=24 مرداد 1397}}</ref> و با اشاره به تجربه [[برجام]] به عنوان نمونه‌ای واضح از تاکتیک‌های آمریکا در مذاکره، بیان داشت: «آمریکا در مذاکره وعده‌های قرص ومحکم می‌دهد… ولی قضیه که تمام شد و کارش گذشت، زیر همین وعده‌هایش می‌زند».<ref name="cns">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.cnsnews.com/news/article/patrick-goodenough/ayatollah-im-banning-all-negotiations-us | عنوان=Ayatollah: I’m Banning All Negotiations With the US – Until Iran Grows More Powerful | ناشر=CNS | تاریخ=August 13, 2018 | بازبینی=August 18, 2018}}</ref> او همچنین با «متقلب و زورگو خواندن» آمریکا واردشدن به مذاکره با این کشور را «ابزاری برای فشار بر ایران» خواند و اعلام کرد «با این دولت نمی‌شود مذاکره کرد.»<ref name="cns"/><ref name="خامنه">{{یادکرد وب | نشانی=http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=40273 | عنوان=بیانات در دیدار قشرها مختلف مردم | ناشر=دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی سید علی خامنه ای | تاریخ=۲۲ مرداد ۱۳۹۷ | بازبینی=۲4 مرداد ۱۳۹۷}}</ref> خامنه‌ای افزود که ایران تنها زمانی وارد مذاکره خواهد شد که به سطح مطلوبی از اقتدار سیاسی، اقتصادی و فرهنگی که در نظر گرفته دست یابد، اما در حال حاضر «مذاکرات با آمریکا زیان‌آور و ممنوع است.»<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.ecns.cn/news/politics/2018-08-14/detail-ifywwxaw2294258.shtml | عنوان=Iran vows not to renegotiate landmark nuke deal with U.S. | ناشر=ecns | تاریخ=2018-08-14 | بازبینی=2018-08-18}}</ref> وی گفت که اگر هم فرضاً قرار بود ایران با ایالات متحده مذاکره کند، با این دولت کنونی آمریکا هرگز مذاکره نمی‌کرد.<ref name="خامنه"/><ref name="الجزیره">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.aljazeera.com/news/2018/08/iran-khamenei-war-negotiations-trump-180813135405516.html | عنوان=Iran's Khamenei: No war, no negotiations with Trump | ناشر=الجزیره | تاریخ=13 Aug 2018 | بازبینی=18 Aug 2018}}</ref>


=== تشکیل گروه اقدام ایران ===
=== تشکیل گروه اقدام ایران ===
خط ۲۹۰: خط ۲۸۴:
در تاریخ شانزدهم اوت ۲۰۱۸ برابر با ۲۵ مردادماه ۱۳۹۷ این کارگروه ویژه توسط [[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا]] تشکیل و [[برایان هوک]] توسط [[مایک پمپئو]]، وزیر امور خارجه آمریکا به ریاست این کارگروه انتخاب شد. این گروه اقدامات وزارت امور خارجه آمریکا علیه ایران را هماهنگ خواهد کرد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.cnbc.com/2018/08/16/us-secretary-of-state-names-special-representative-for-iran.html | عنوان=US Secretary of State names special representative for Iran | ناشر=CNBC | تاریخ=16 Aug 2018 | بازبینی=18 Aug 2018}}</ref>
در تاریخ شانزدهم اوت ۲۰۱۸ برابر با ۲۵ مردادماه ۱۳۹۷ این کارگروه ویژه توسط [[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا]] تشکیل و [[برایان هوک]] توسط [[مایک پمپئو]]، وزیر امور خارجه آمریکا به ریاست این کارگروه انتخاب شد. این گروه اقدامات وزارت امور خارجه آمریکا علیه ایران را هماهنگ خواهد کرد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.cnbc.com/2018/08/16/us-secretary-of-state-names-special-representative-for-iran.html | عنوان=US Secretary of State names special representative for Iran | ناشر=CNBC | تاریخ=16 Aug 2018 | بازبینی=18 Aug 2018}}</ref>


=== تحریم ها بعد از خروج آمریکا از برجام ===
=== تحریم‌ها بعد از خروج آمریکا از برجام ===
* آمریکا روز دوشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۷ (۵ نوامبر ۲۰۱۸) رسماً دور جدید تحریم‌های [[جمهوری اسلامی ایران]] را اعلام کرد، [[پمپئو]] وزیر دفاع آمریکا گفت: «تحریم در زمینه‌های انرژی، بانکی، حمل و نقل و صنایع کشتی سازی می‌باشد. از زمان روی کار آمدن دولت ترامپ، ما دست به ۱۹ دور تحریم زده‌ایم که ۱۶۸ نهاد ایران را مورد هدف قرار داده‌اند. رژیم ایران میلیاردها دلار را از طریق بخش بانکی خود صرف [[سپاه پاسداران]] نموده‌است. تحریم‌های امروز ۵۰ بانک ایران، به‌علاوه فروع خارجی و داخلی وابسته به آنها را که همگام با حمایت رژیم ایران از تروریسم بین‌المللی و گسترش سلاحهای کشتار جمعی یا برآوردن زمینه‌های نقض حقوق بشر عمل می‌کنند، در بر می‌گیرند.» منوچین وزیر خزانه داری آمریکا نیز گفت: «از امروز صبح ما تحریم‌های کامل خود را علیه رژیم ایران آغاز می‌کنیم. این بخشی از ماکزیمم فشار اقتصادی بی‌سابقه‌ای است که ایالات متحده علیه بزرگترین کشور حامی تروریسم در جهان به راه انداخته‌است. تحریم‌های امروز بیش از ۷۰۰ نفر، مؤسسه، هواپیما و صنایع موشکی را شامل می‌شود، که در جای خود بخشی از بزرگ‌ترین اقداماتی است که وزارت خزانه‌داری در یک روز علیه ایران انجام داده‌است. بیش از ۳۰۰ مورد تحریم‌ها، اهداف جدیدی را در بر می‌گیرند، علاوه براین ۱۰۰ مورد دیگر نیز آنهایی هستند که قبلاً در لیست تحریمها بودند و بخاطر برجام از لیست خارج شده بودند و اکنون مجدداً در لیست قرار می‌گیرند. این تحریم‌های بسیار قدرتمند، همچنین سیستم بانکی، انرژی و کشتیرانی ایران را مستقیماً هدف قرار می‌دهد… اقدامات امروز ما همچنین شناسایی ۴۰۰ مورد، از جمله ۲۰۰ فرد و کشتی، در بخش انرژی و کشتیرانی ایران، [[ایران ایر]]، [[هواپیمایی ملی ایران]]، بیش از ۶۵ هواپیما و شناسایی حدود ۲۵۰ نفر در ارتباط با دارایی‌های بلوکه شده که در لیست ویژه ملی قرار دارند و سازمان انرژی اتمی ایران را در بر می‌گیرند. کشورهای [[چین]]، [[هند]]، [[ایتالیا]]، [[یونان]]، [[ژاپن]]، [[کره جنوبی]]، [[تایوان]] و [[ترکیه]] از معافیت موقت تحریم نفتی برخوردارند، و ایران از پول فروش نفت فقط برای داد و ستدهای انسان دوستانه و خرید کالاهایی که به‌طور دوجانبه تحت تحریم نباشند می‌تواند استفاده کند. رهبران ایران باید فوراً حمایت خود از تروریسم را متوقف کرده و به فعالیت‌های مخرب خود در منطقه پایان دهند. آنها اگر خواهان برداشتن تحریم‌ها هستند، بایستی تولید موشکهای بالستیک و مطامع هسته‌ای خود را خاتمه دهند.»<ref>[https://www.state.gov/secretary/remarks/2018/11/287132.htm Press Availability With Secretary of Treasury Steven T. MnuchinShare]</ref>
* آمریکا روز دوشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۷ (۵ نوامبر ۲۰۱۸) رسماً دور جدید تحریم‌های [[جمهوری اسلامی ایران]] را اعلام کرد، [[پمپئو]] وزیر دفاع آمریکا گفت: «تحریم در زمینه‌های انرژی، بانکی، حمل و نقل و صنایع کشتی سازی می‌باشد. از زمان روی کار آمدن دولت ترامپ، ما دست به ۱۹ دور تحریم زده‌ایم که ۱۶۸ نهاد ایران را مورد هدف قرار داده‌اند. رژیم ایران میلیاردها دلار را از طریق بخش بانکی خود صرف [[سپاه پاسداران]] نموده‌است. تحریم‌های امروز ۵۰ بانک ایران، به‌علاوه فروع خارجی و داخلی وابسته به آنها را که همگام با حمایت رژیم ایران از تروریسم بین‌المللی و گسترش سلاحهای کشتار جمعی یا برآوردن زمینه‌های نقض حقوق بشر عمل می‌کنند، در بر می‌گیرند.» منوچین وزیر خزانه داری آمریکا نیز گفت: «از امروز صبح ما تحریم‌های کامل خود را علیه رژیم ایران آغاز می‌کنیم. این بخشی از ماکزیمم فشار اقتصادی بی‌سابقه‌ای است که ایالات متحده علیه بزرگترین کشور حامی تروریسم در جهان به راه انداخته‌است. تحریم‌های امروز بیش از ۷۰۰ نفر، مؤسسه، هواپیما و صنایع موشکی را شامل می‌شود، که در جای خود بخشی از بزرگ‌ترین اقداماتی است که وزارت خزانه‌داری در یک روز علیه ایران انجام داده‌است. بیش از ۳۰۰ مورد تحریم‌ها، اهداف جدیدی را در بر می‌گیرند، علاوه براین ۱۰۰ مورد دیگر نیز آنهایی هستند که قبلاً در لیست تحریمها بودند و بخاطر برجام از لیست خارج شده بودند و اکنون مجدداً در لیست قرار می‌گیرند. این تحریم‌های بسیار قدرتمند، همچنین سیستم بانکی، انرژی و کشتیرانی ایران را مستقیماً هدف قرار می‌دهد… اقدامات امروز ما همچنین شناسایی ۴۰۰ مورد، از جمله ۲۰۰ فرد و کشتی، در بخش انرژی و کشتیرانی ایران، [[ایران ایر]]، [[هواپیمایی ملی ایران]]، بیش از ۶۵ هواپیما و شناسایی حدود ۲۵۰ نفر در ارتباط با دارایی‌های بلوکه شده که در لیست ویژه ملی قرار دارند و سازمان انرژی اتمی ایران را در بر می‌گیرند. کشورهای [[چین]]، [[هند]]، [[ایتالیا]]، [[یونان]]، [[ژاپن]]، [[کره جنوبی]]، [[تایوان]] و [[ترکیه]] از معافیت موقت تحریم نفتی برخوردارند، و ایران از پول فروش نفت فقط برای داد و ستدهای انسان دوستانه و خرید کالاهایی که به‌طور دوجانبه تحت تحریم نباشند می‌تواند استفاده کند. رهبران ایران باید فوراً حمایت خود از تروریسم را متوقف کرده و به فعالیت‌های مخرب خود در منطقه پایان دهند. آنها اگر خواهان برداشتن تحریم‌ها هستند، بایستی تولید موشکهای بالستیک و مطامع هسته‌ای خود را خاتمه دهند.»<ref>[https://www.state.gov/secretary/remarks/2018/11/287132.htm Press Availability With Secretary of Treasury Steven T. MnuchinShare]</ref>
* شبکه بانکی [[سوئیفت]]، ستون فقرات برای تبادلات مالی جهان، روز دوشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۷ گفت که خدمات بانکی خود را به چندین بانک ایران، بعد از اینکه آمریکا تحریم‌های اتمی علیه تهران را تجدید کرد به حالت تعلیق درآورده است.<ref>[https://www.afp.com/en/news/15/us-sanctions-swift-network-suspends-iran-banks-doc-1al2dg3 US sanctions: SWIFT network suspends Iran banks]</ref>
* شبکه بانکی [[سوئیفت]]، ستون فقرات برای تبادلات مالی جهان، روز دوشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۷ گفت که خدمات بانکی خود را به چندین بانک ایران، بعد از اینکه آمریکا تحریم‌های اتمی علیه تهران را تجدید کرد به حالت تعلیق درآورده است.<ref>[https://www.afp.com/en/news/15/us-sanctions-swift-network-suspends-iran-banks-doc-1al2dg3 US sanctions: SWIFT network suspends Iran banks]</ref>
خط ۳۰۱: خط ۲۹۵:
{{همچنین ببینید|دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی|تحریم‌ها علیه ایران}}
{{همچنین ببینید|دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی|تحریم‌ها علیه ایران}}
{{ویکی‌خبر|آمریکا از ایران فرش و زعفران می‌خرد و ایران از آمریکا مسواک و نخ دندان}}
{{ویکی‌خبر|آمریکا از ایران فرش و زعفران می‌خرد و ایران از آمریکا مسواک و نخ دندان}}
میزان واردات کشور ایران از کشور آمریکا در سال ۱۳۹۳، سیصد برابر صادرات بوده‌است، نسبت واردات ایرانیان از کشور آمریکا به صادراتی که از ایران به آمریکا می‌شود بسیار بالا و در واقع میزان واردات شرکت‌های ایرانی از این کشور در سال ۱۳۹۳ هجری شمسی سیصد برابر صادرات به آن کشور بوده‌است، به‌این‌ترتیب که از سال هزار و سیصد و نود تا هزار و سیصد و نود و سه ایران از ایالات‌متحده به میزان «صد میلیون دلار»، «صد و سی و دو میلیون دلار»، «صد و سی و دو میلیون دلار» و «صد و پنجاه و چهار میلیون دلار» کالا خریداری و وارد نموده‌است. آمریکا حتی در شش ماه نخست سال ۱۳۹۴ نیز سی و هفت میلیون دلار کالا به شرکت‌های ایرانی فروخت. اما لیست کالاهایی که از آمریکا به ایران واردشده در سال‌های مختلف متفاوت‌اند، درمجموع به‌طور کلی آمریکا از ایران کالاهایی مانند [[فرش]] و [[زعفران]] را می‌خرد و ایران از [[کشور آمریکا]] مسواک و نخ دندان واردات می‌کند، بر اساس [[:رده:صادرات ایران|فهرست صادرات ایران]]، مهم‌ترین کالاهایی که ایران به ایالات‌متحده صادر کرده [[فرش]] و [[میگو]] بوده‌است، این فهرست نشان می‌دهد که در شش‌ماهه نخست سال ۹۴ آمریکا بیست‌ودو تن میگو باارزش کمتر از صد هزار دلار، و همچنین ششصد و نوزده تن فرش نیز باارزش کمتر از دویست هزار دلار، از ایران خریداری کرده‌است. [[زعفران]] نیز ازجمله دیگر کالاهای صادراتیِ ایران است، اما آمریکا خرید زیادی از این محصول ایران نیز نداشته‌است و به‌عنوان‌مثال در نیمه نخست سال ۱۳۹۴ مجموعاً تنها «هفت کیلوگرم»، زعفران را در بسته‌بندی‌های ده گرمی و سی گرمی از ایران خریدنموده‌است، که این خرید نیز مجموعاً حدود هفت هزار دلار ارزآوری داشته‌است. اما [[نجاری|مبلمان]] از دیگر کالاهایی است که از ایران به سمت آمریکا صادر می‌شود. به‌طوری‌که ایالات‌متحده آمریکا در نیمه نخست سال ۹۴ حدود پنجاه‌وچهار هزار دلار مبلمان و سی هزار و ششصد دلار اجزاء و قطعات مبلمان را از ایران، خریده است.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=اخبار-آمریکا از ایران فرش و زعفران می‌خرد و ایران از آمریکا مسواک و نخ دندان | وبگاه=سایت خبری تحلیلی شهرستان‌های ممسنی و رستم. | تاریخ=2015-11-14 | سال=2015 | پیوند=http://noronline.ir/news/show/5767/آمریکا-از-ایران-فرش-و-زعفران-می-خرد-و-ایران-از-آمر | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-11-14}}</ref><ref>{{یادکرد وب | عنوان=مبادلات تجاری ایران و آمریکا شامل چه کالاهایی می‌شود؟ آمریکا از ایران فرش و زعفران می‌خرد و ایران از آمریکا مسواک و نخ دندان | وبگاه=شیرازه | تاریخ=2015-11-14 | سال=2015 | پیوند=http://shiraze.ir/fa/news/78655/مبادلات-تجاری-ایران-و-آمریکا-شامل-چه-کالاهایی-می-شود-آمریکا-از-ایران-فرش-و-زعفران-می-خرد-و-ایران-از-آمریکا-مسواک-و-نخ-دندان | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-11-14}}</ref>
میزان واردات کشور ایران از کشور آمریکا در سال ۱۳۹۳، سیصد برابر صادرات بوده‌است، نسبت واردات ایرانیان از کشور آمریکا به صادراتی که از ایران به آمریکا می‌شود بسیار بالا و در واقع میزان واردات شرکت‌های ایرانی از این کشور در سال ۱۳۹۳ هجری شمسی سیصد برابر صادرات به آن کشور بوده‌است، به‌این‌ترتیب که از سال هزار و سیصد و نود تا هزار و سیصد و نود و سه ایران از ایالات‌متحده به میزان «صد میلیون دلار»، «صد و سی و دو میلیون دلار»، «صد و سی و دو میلیون دلار» و «صد و پنجاه و چهار میلیون دلار» کالا خریداری و وارد نموده‌است. آمریکا حتی در شش ماه نخست سال ۱۳۹۴ نیز سی و هفت میلیون دلار کالا به شرکت‌های ایرانی فروخت. اما لیست کالاهایی که از آمریکا به ایران واردشده در سال‌های مختلف متفاوت‌اند، درمجموع به‌طور کلی آمریکا از ایران کالاهایی مانند [[فرش]] و [[زعفران]] را می‌خرد و ایران از [[کشور آمریکا]] مسواک و نخ دندان واردات می‌کند، بر اساس [[:رده:صادرات ایران|فهرست صادرات ایران]]، مهم‌ترین کالاهایی که ایران به ایالات‌متحده صادر کرده [[فرش]] و [[میگو]] بوده‌است، این فهرست نشان می‌دهد که در شش‌ماهه نخست سال ۹۴ آمریکا بیست‌ودو تن میگو باارزش کمتر از صد هزار دلار، و همچنین ششصد و نوزده تن فرش نیز باارزش کمتر از دویست هزار دلار، از ایران خریداری کرده‌است. [[زعفران]] نیز ازجمله دیگر کالاهای صادراتیِ ایران است، اما آمریکا خرید زیادی از این محصول ایران نیز نداشته‌است و به‌عنوان‌مثال در نیمه نخست سال ۱۳۹۴ مجموعاً تنها «هفت کیلوگرم»، زعفران را در بسته‌بندی‌های ده گرمی و سی گرمی از ایران خریدنموده‌است، که این خرید نیز مجموعاً حدود هفت هزار دلار ارزآوری داشته‌است. اما [[نجاری|مبلمان]] از دیگر کالاهایی است که از ایران به سمت آمریکا صادر می‌شود. به‌طوری‌که ایالات‌متحده آمریکا در نیمه نخست سال ۹۴ حدود پنجاه‌وچهار هزار دلار مبلمان و سی هزار و ششصد دلار اجزاء و قطعات مبلمان را از ایران، خریده‌است.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=اخبار-آمریکا از ایران فرش و زعفران می‌خرد و ایران از آمریکا مسواک و نخ دندان | وبگاه=سایت خبری تحلیلی شهرستان‌های ممسنی و رستم. | تاریخ=2015-11-14 | سال=2015 | پیوند=http://noronline.ir/news/show/5767/آمریکا-از-ایران-فرش-و-زعفران-می-خرد-و-ایران-از-آمر | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-11-14}}</ref><ref>{{یادکرد وب | عنوان=مبادلات تجاری ایران و آمریکا شامل چه کالاهایی می‌شود؟ آمریکا از ایران فرش و زعفران می‌خرد و ایران از آمریکا مسواک و نخ دندان | وبگاه=شیرازه | تاریخ=2015-11-14 | سال=2015 | پیوند=http://shiraze.ir/fa/news/78655/مبادلات-تجاری-ایران-و-آمریکا-شامل-چه-کالاهایی-می-شود-آمریکا-از-ایران-فرش-و-زعفران-می-خرد-و-ایران-از-آمریکا-مسواک-و-نخ-دندان | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=2015-11-14}}</ref>


== روابط فرهنگی ==
== روابط فرهنگی ==
[[پرونده:Fourth match between Iran and The United States national volleyball teams in 2015 FIVB Volleyball World League (7).jpg|بندانگشتی|250px|دیدار تیم های ملی والیبال ایران و آمریکا در ورزشگاه آزادی [[لیگ جهانی والیبال ۲۰۱۵|لیگ جهانی ۲۰۱۵]]]]
[[پرونده:Fourth match between Iran and The United States national volleyball teams in 2015 FIVB Volleyball World League (7).jpg|بندانگشتی|250px|دیدار تیم‌های ملی والیبال ایران و آمریکا در ورزشگاه آزادی [[لیگ جهانی والیبال ۲۰۱۵|لیگ جهانی ۲۰۱۵]]]]
[[پرونده:No bomb Iran sticker.JPG|بندانگشتی|250px|یک برچسب تبلیغاتی مخالف جنگ با ایران بر روی خودرویی در [[تگزاس]]. افراد زیادی مخالف هرگونه درگیری نظامی جدید آمریکا در منطقه [[خاورمیانه]] هستند.<ref>http://www.stopwaroniran.org/iranada.pdf</ref>]]
[[پرونده:No bomb Iran sticker.JPG|بندانگشتی|250px|یک برچسب تبلیغاتی مخالف جنگ با ایران بر روی خودرویی در [[تگزاس]]. افراد زیادی مخالف هرگونه درگیری نظامی جدید آمریکا در منطقه [[خاورمیانه]] هستند.<ref>http://www.stopwaroniran.org/iranada.pdf</ref>]]
[[پرونده:Farah Pahlavi and American Students in Iran- Sep 1969.jpg|بندانگشتی|راست|دانشجویان آمریکایی در ایران، ۱۹۶۹]]
[[پرونده:Farah Pahlavi and American Students in Iran- Sep 1969.jpg|بندانگشتی|راست|دانشجویان آمریکایی در ایران، ۱۹۶۹]]
:{{اصلی|روابط فرهنگی ایران و آمریکا}}
:{{اصلی|روابط فرهنگی ایران و آمریکا}}
[[روابط فرهنگی ایران و آمریکا]] در حیطه ورزش، آموزش عالی، و هنرها سابقه بلندی دارد، تا جایی که شهرهای [[تهران]] و [[لس آنجلس]]،<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.lacity.org/sistercities/html/11.htm |title=Tehran, Iran |accessdate=۲۸ نوامبر ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090224204533/http://www.lacity.org/sistercities/html/11.htm |archivedate=۲۴ فوریه ۲۰۰۹ |dead-url=yes }}</ref> [[شیراز]] و [[آستین]]{{مدرک}} [[شهرهای خواهر]] بوده‌اند. برخی فعالیت‌ها همانند فعالیت‌های [[انجمن ایران و آمریکا]]، [[کتابخانه آبراهام لینکلن]]، و [[در جستجوی زمینه مشترک]]، حالت سازمان یافته و نسبتاً دائمی داشتند، و برخی دیگر همانند نمایشگاه‌ها و همایش‌ها به صورت رویدادی و گذرا بودند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ایرانی‌ها برعکس آمریکایی‌ها چندان به لحاظ فرهنگی به آمریکائیان بدبین نیستند.<ref>Shahghasemi, E. , Ray, H. D. , & Mirani, G. (October 01, 2011). How do Iranians and U.S. Citizens perceive each other: A systematic review. Journal of Intercultural Communication, 27.)</ref><ref>Shaghasemi, E. , & Heisey, D. R. (January 01, 2009). The Cross-Cultural Schemata of Iranian-American People Toward Each Other: A Qualitative Approach. Intercultural Communication Studies, 18, 1, 143-160.</ref>
[[روابط فرهنگی ایران و آمریکا]] در حیطه ورزش، آموزش عالی، و هنرها سابقه بلندی دارد، تا جایی که شهرهای [[تهران]] و [[لس آنجلس]]،<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.lacity.org/sistercities/html/11.htm |title=Tehran, Iran |accessdate=۲۸ نوامبر ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090224204533/http://www.lacity.org/sistercities/html/11.htm |archivedate=۲۴ فوریه ۲۰۰۹ |dead-url=yes}}</ref> [[شیراز]] و [[آستین]]{{مدرک}} [[شهرهای خواهر]] بوده‌اند. برخی فعالیت‌ها همانند فعالیت‌های [[انجمن ایران و آمریکا]]، [[کتابخانه آبراهام لینکلن]]، و [[در جستجوی زمینه مشترک]]، حالت سازمان یافته و نسبتاً دائمی داشتند، و برخی دیگر همانند نمایشگاه‌ها و همایش‌ها به صورت رویدادی و گذرا بودند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ایرانی‌ها برعکس آمریکایی‌ها چندان به لحاظ فرهنگی به آمریکائیان بدبین نیستند.<ref>Shahghasemi, E. , Ray, H. D. , & Mirani, G. (October 01, 2011). How do Iranians and U.S. Citizens perceive each other: A systematic review. Journal of Intercultural Communication, 27.)</ref><ref>Shaghasemi, E. , & Heisey, D. R. (January 01, 2009). The Cross-Cultural Schemata of Iranian-American People Toward Each Other: A Qualitative Approach. Intercultural Communication Studies, 18, 1, 143-160.</ref>


== ایرانیان در آمریکا ==
== ایرانیان در آمریکا ==
خط ۳۱۴: خط ۳۰۸:
:{{اصلی|ایرانیان آمریکا}}
:{{اصلی|ایرانیان آمریکا}}
پس از انقلاب ایران و برقراری [[جمهوری اسلامی]]، ایرانیان زیادی کشور خود را ترک کرده و به قصد کشورهای خارج مهاجرت نمودند، برخی به دلایل سیاسی، و برخی به دلایل اقتصادی.
پس از انقلاب ایران و برقراری [[جمهوری اسلامی]]، ایرانیان زیادی کشور خود را ترک کرده و به قصد کشورهای خارج مهاجرت نمودند، برخی به دلایل سیاسی، و برخی به دلایل اقتصادی.
امروزه برخی محاسبات تعداد ایرانیان در خارج از ایران را بین ۲–۴ میلیون دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد وب |url=http://impressions-ba.com/features.php?id_feature=10259 |title=british airways airlines media magazine at impressions-ba.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۱۷ اوت ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071114044742/http://impressions-ba.com/features.php?id_feature=10259 |archivedate=۱۴ نوامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes }}</ref> برخی منابع این ارقام را بالاتر نیز دانسته‌اند.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4736080.stm BBC NEWS | Middle East | Iran: Life in the diaspora<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> از این گروه، بیشترین تعداد را مهاجران ایران به آمریکا تشکیل داده‌اند.<ref>[http://www.migrationinformation.org/Profiles/display.cfm?ID=424 Migration Information Source - Iran: A Vast Diaspora Abroad and Millions of Refugees at Home<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
امروزه برخی محاسبات تعداد ایرانیان در خارج از ایران را بین ۲–۴ میلیون دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد وب |url=http://impressions-ba.com/features.php?id_feature=10259 |title=british airways airlines media magazine at impressions-ba.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۱۷ اوت ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071114044742/http://impressions-ba.com/features.php?id_feature=10259 |archivedate=۱۴ نوامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes}}</ref> برخی منابع این ارقام را بالاتر نیز دانسته‌اند.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4736080.stm BBC NEWS | Middle East | Iran: Life in the diaspora<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> از این گروه، بیشترین تعداد را مهاجران ایران به آمریکا تشکیل داده‌اند.<ref>[http://www.migrationinformation.org/Profiles/display.cfm?ID=424 Migration Information Source - Iran: A Vast Diaspora Abroad and Millions of Refugees at Home<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
{{-}}
{{-}}


خط ۳۲۰: خط ۳۱۴:
{{ویکی‌گفتاورد}}
{{ویکی‌گفتاورد}}
* [[آمریکاستیزی]]
* [[آمریکاستیزی]]
*[[انجمن ایران و آمریکا]]
* [[انجمن ایران و آمریکا]]
* [[ایرانی‌ستیزی]]
* [[ایرانی‌ستیزی]]
*[[ایرانیان آمریکا]]
* [[ایرانیان آمریکا]]
*[[برنامه جامع اقدام مشترک]]
* [[برنامه جامع اقدام مشترک]]
*[[بحران آثار باستانی ایران دانشگاه شیکاگو]]
* [[بحران آثار باستانی ایران دانشگاه شیکاگو]]
*[[تماس‌های میان آمریکا و روح‌الله خمینی]]
* [[تماس‌های میان آمریکا و روح‌الله خمینی]]
*[[تهرانجلس]]
* [[تهرانجلس]]
*[[روابط ایران و اسرائیل]]
* [[روابط ایران و اسرائیل]]
*[[روابط ایالات متحده آمریکا و عراق در جنگ ایران و عراق]]
* [[روابط ایالات متحده آمریکا و عراق در جنگ ایران و عراق]]
*[[سفارت سابق ایالات متحده آمریکا در تهران]]
* [[سفارت سابق ایالات متحده آمریکا در تهران]]
* [[شورای ملی ایرانیان آمریکا]]
* [[شورای ملی ایرانیان آمریکا]]
* [[شورای آمریکا-ایران]]
* [[شورای آمریکا-ایران]]
*[[عزیمت به تهران (کتاب)|عزیمت به تهران]]
* [[عزیمت به تهران (کتاب)|عزیمت به تهران]]
*[[فرمان اجرایی برقراری وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران]]
* [[فرمان اجرایی برقراری وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران]]
* [[فهرست سفیران ایران در آمریکا]]
* [[فهرست سفیران ایران در آمریکا]]
* [[مخالفت با حمله نظامی به ایران]]
* [[مخالفت با حمله نظامی به ایران]]
خط ۳۳۹: خط ۳۳۳:
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}
* [https://www.entekhab.ir/fa/news/516564/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%84-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D9%88%D8%A7%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%86-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%98%DB%8C%D9%88-%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF-%D8%B1%D8%A7-%D9%BE%D9%85%D9%BE%D8%A6%D9%88-%D8%AE%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D9%85%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D8%AF «توافق» ایران و آمریکا برای تبادل زندانی / واشنگتن، دکتر سلیمانی را آزاد کرد، تهران «ژیو وانگ» را / پمپئو: دولت ایران در این حوزه سازنده عمل کرد]
* [https://www.entekhab.ir/fa/news/516564/توافق-ایران-و-آمریکا-برای-تبادل-زندانی-با-پادرمیانی-سوئیس-واشنگتن-دکتر-سلیمانی-را-آزاد-کرد-تهران-ژیو-وانگ-را-پمپئو-خرسندیم-که-دولت-ایران-در-این-حوزه-سازنده-عمل-کرد «توافق» ایران و آمریکا برای تبادل زندانی / واشینگتن، دکتر سلیمانی را آزاد کرد، تهران «ژیو وانگ» را / پمپئو: دولت ایران در این حوزه سازنده عمل کرد]


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
{{ویکی‌انبار|Category:Relations of Iran and the United States}}
{{ویکی‌انبار|Category:Relations of Iran and the United States}}
* [http://www.iraniandiplomacy.ir/index.php?Lang=fa&Page=24&TypeId=&ArticleId=8052&BranchId=16&Action=ArticleBodyView داستان روابط ایران و آمریکا ۱]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }} ''وب‌گاه دیپلماسی ایرانی''
* [http://www.iraniandiplomacy.ir/index.php?Lang=fa&Page=24&TypeId=&ArticleId=8052&BranchId=16&Action=ArticleBodyView داستان روابط ایران و آمریکا ۱]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}} ''وبگاه دیپلماسی ایرانی''
* [https://web.archive.org/web/20100922062542/http://www.iraniandiplomacy.ir/index.php?Lang=fa&Page=24&TypeId=&ArticleId=8155&BranchId=16&Action=ArticleBodyView داستان روابط ایران و آمریکا ۲] ''وب‌گاه دیپلماسی ایرانی''
* [https://web.archive.org/web/20100922062542/http://www.iraniandiplomacy.ir/index.php?Lang=fa&Page=24&TypeId=&ArticleId=8155&BranchId=16&Action=ArticleBodyView داستان روابط ایران و آمریکا ۲] ''وبگاه دیپلماسی ایرانی''
* [http://www.irdiplomacy.ir/index.php?Lang=fa&Page=24&TypeId=&ArticleId=8354&BranchId=16&Action=ArticleBodyView داستان روابط ایران و آمریکا ۳] ''وب‌گاه دیپلماسی ایرانی''
* [http://www.irdiplomacy.ir/index.php?Lang=fa&Page=24&TypeId=&ArticleId=8354&BranchId=16&Action=ArticleBodyView داستان روابط ایران و آمریکا ۳] ''وبگاه دیپلماسی ایرانی''
* [http://www.nytimes.com/2010/12/03/world/middleeast/03briefs-Iran.html?scp=2&sq=&st=nyt Would President Bush go to war to stop Tehran from getting the bomb?] ''New York Times''
* [http://www.nytimes.com/2010/12/03/world/middleeast/03briefs-Iran.html?scp=2&sq=&st=nyt Would President Bush go to war to stop Tehran from getting the bomb?] ''New York Times''
* [http://www.bbc.co.uk/persian/topics/iran_and_us_relations/ صفحه ویژه بی‌بی‌سی فارسی: روابط ایران-آمریکا]
* [http://www.bbc.co.uk/persian/topics/iran_and_us_relations/ صفحه ویژه بی‌بی‌سی فارسی: روابط ایران-آمریکا]
خط ۳۵۱: خط ۳۴۵:
* [http://www.bbc.com/persian/iran/2016/01/151231_l45_iran_us_military_confrontation تاریخچه‌ای از رویارویی‌ها و نبردهای دریایی ایران و آمریکا] بی‌بی‌سی فارسی
* [http://www.bbc.com/persian/iran/2016/01/151231_l45_iran_us_military_confrontation تاریخچه‌ای از رویارویی‌ها و نبردهای دریایی ایران و آمریکا] بی‌بی‌سی فارسی
* [http://fa.abna24.com/cultural/interview/archive/2016/02/10/698747/story.html ابنا: روابط ایران و آمریکا]
* [http://fa.abna24.com/cultural/interview/archive/2016/02/10/698747/story.html ابنا: روابط ایران و آمریکا]
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/F5_Iran_US_chronology_ties_part_six/2227332.html |عنوان = روابط واشينگتن، تهران از آغاز تا امروز: يک آمريکايی «شهيد» راه مشروطيت در ايران| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = }}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/F5_Iran_US_chronology_ties_part_six/2227332.html |عنوان = روابط واشینگتن، تهران از آغاز تا امروز: یک آمریکایی «شهید» راه مشروطیت در ایران| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/f4_rahrovan_mehr_kin_us_iran_relations_part_eight/2257084.html |عنوان = روابط واشينگتن - تهران؛ از آمدن میلسپو تا قتل ماژور ایمبری (بخش هشتم)| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = }}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/f4_rahrovan_mehr_kin_us_iran_relations_part_eight/2257084.html |عنوان = روابط واشینگتن - تهران؛ از آمدن میلسپو تا قتل ماژور ایمبری (بخش هشتم)| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/f4_Iran_US_relations_hiostory_oil_gold_or_suffer/2234952.html |عنوان = بخش هفتم تاريخچه روابط آمریکا و ایران؛ کشف نفت و آمدن شوستر به تهران| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = }}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/f4_Iran_US_relations_hiostory_oil_gold_or_suffer/2234952.html |عنوان = بخش هفتم تاریخچه روابط آمریکا و ایران؛ کشف نفت و آمدن شوستر به تهران| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/f5_rahrovan_mehr_o_kin_iran_us_relation/2261655.html |عنوان =رهروان مهر و کين، امید «میلسپو» به انقلاب اقتصادی در ایران | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = }}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/f5_rahrovan_mehr_o_kin_iran_us_relation/2261655.html |عنوان =رهروان مهر و کین، امید «میلسپو» به انقلاب اقتصادی در ایران | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/o2_iran_us_relations/2267245.html |عنوان = بخش دهم تاریخچه روابط ایران و آمریکا: تعليق روابط با فرمان رضاشاه| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید = }}
* {{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.radiofarda.com/a/o2_iran_us_relations/2267245.html |عنوان = بخش دهم تاریخچه روابط ایران و آمریکا: تعلیق روابط با فرمان رضاشاه| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازدید =}}
{{روابط خارجی ایران}}
{{روابط خارجی ایران}}
{{روابط خارجی ایالات متحده}}
{{روابط خارجی ایالات متحده}}

نسخهٔ ‏۸ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۳۶

روابط ایران و آمریکا
ایالات متحده آمریکا ایران
  ایران
  آمریکا

روابط ایران و آمریکا از اواسط قرن نوزدهم میلادی آغاز شد.[۱] این روابط از سال ۱۸۹۹ میلادی تا انقلاب ایران در بهمن ماه سال ۱۳۵۷(مصادف با ۱۱ فوریه ۱۹۷۹ میلادی) برقرار بود.[۲] پس از پیروی انقلاب ایران، دو کشور در چند مورد محدود روابط سیاسی و نظامی محرمانه‌ای با یکدیگر برقرار نموده بودند (ماجرای مک‌فارلین، کمک به یورش نظامیان آمریکایی از شمال افغانستان به مواضع طالبان توسط نیروهای سپاه و …) ولی در عین حال مناسبات رسمی با یکدیگر نداشتند تا ۷ خرداد ۱۳۸۷ که شروع ۳ دور مذاکرات فرستادگان ایران و آمریکا در بغداد بر سر برقراری صلح در عراق بود که به دلیل اختلاف نظرهای شدید دوطرف، ناکام باقی‌ماند. از آن زمان در خلال چند دور سفرهای محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور دولت نهم و دهم ایران به سازمان ملل متحد، وی پیشنهادهایی برای مذاکره مستقیم با دولت آمریکا مطرح نموده بود که با مخالفت‌هایی از جانب مقامات حکومت ایران و نیز سکوت دولتمردان آمریکایی همراه بود.[۳] اوج شکل‌گیری مذاکرات دو جانبه ایران و آمریکا، پس از روی کار آمدن دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی، رئیس‌جمهور اعتدالگرای ایران، بر سر پرونده هسته‌ای ایران آغاز شد. مذاکراتی که به صورت مستمر نزدیک دو سال به طول انجامید و در نهایت به انعقاد برنامه جامع اقدام مشترک انجامید.[۴] انعقاد این توافق، بالاترین سطح روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی ایران بود. با این حال حضور ایالات متحده در این توافق موقت بود و دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در ۸ مه ۲۰۱۸ به‌طور یکجانبه از برجام خارج شد. متأسفانه روابط این دو کشور هم‌اکنون بحرانی است و برخی از تحلیلگران از احتمال وقوع جنگ خبر می‌دهند.[۵]

از آغاز تا جنگ جهانی دوم

مقالهٔ اصلی: روابط ایران و آمریکا از قرن نوزدهم تا جنگ جهانی دوم
میرزا علی قلی خان شارژ دافر ایران در واشینگتن به همراه زنش، ۱۹۱۳

اول بار در کتابی با نام «تحفةالعالم» که نواده دختری ابوالقاسم میرفندرسکی در سال ۱۱۰۷ یعنی سال دوم سلطنت شاه سلطان حسین و ۲۰۲ سال پس از کشف آمریکا نوشته، از اجناس آمریکایی چون فرش‌ها و لباس‌های ینگی دنیا ذکری به میان آمده‌است. ینگی دنیا و ینگه دنیا نامی بود به زبان ترکی عثمانی به معنای «دنیای جدید» که برای اشاره به آمریکا به‌کار می‌رفت.[۶] کتاب تحفةالعالم در بیان صفت جود و سخاوت در شاه سلطان حسین آورده‌است:

جود و سخا و تکثیر نوال و عطا که حرکت دست سخایش در بذل عطا از امواج دریا افزون و بارش سحاب احسان وجودش چون ابر نیسان از شمار بیرون است. از خلعت‌های زربفت ینگی دنیا و دیبای روم و چین و تاج و طومارهای مرصّع به لآلی و جواهر ثمین و اسبان تازی نژاد با زین مرصّع و لجام طلا و سراپرده‌های ظهاره اطلس بطانه دیبا و امتعه و اقمشه نفیسه هند و ختا و فرنگ و اسلحه نادره و تحفه روز هیجا و جنگ از جزایری و تفنگ و کمان و شمشیر و زوبین و سنان و قدّاره و سپر و دشنه و خنجر و کلنگ و تبر و عمود و شمشیر و خُود و چهار آینه و زره‌های داودی صنعت و برگستوان‌های در کمال جودت و گرانی قیمت به اعزّه و شرفا و اهل آن و امرا و متجنّده و سپاهیان چندان بخشیده، که اگر قیمت آن‌ها را بر ایام تقسیم نمایند، از ابتدای جلوس بر تخت سلطنت عظمی و خلافت کبری تا حال که یازده ماه است، هر بخشش روزی از هزار هزار تومان متجاوز می‌شود، سوای آنچه بی طلب به اهل فقر و مسکنت و احتیاج داده و سوای آنچه در برابر طلب و خواهش و سؤال سؤّال مبذول افتاده تا به امروز مسموع نشده که کسی از آن اعلی حضرت چیزی طلب کرده و او نداده باشد یا استدعای مبلغ خطیری یا شیء عظیمی کرده و مبذول نیفتاده باشد.

در نوشته‌های قدیم در فارسی به ایالات متحده آمریکا اتازونی گفته می‌شد که برگرفته از واژهٔ فرانسوی États-Unis، به معنای ایالت‌های متحد[۷] است.

بر پایه اسناد، جاستین پرکینز اولین آمریکایی است که در تاریخ به ایران پای گذارد. از سوی دیگر، نخستین ایرانی که رسماً تابعیت ایالات متحده آمریکا را پذیرفت میرزا محمد علی حاج سیاح بود که در انقلاب مشروطیت نیز شرکت داشت.

در ژوئن ۱۸۸۳ (۱۳۰۰ هجری قمری) آمریکا اقدام به تأسیس کنسولگری در ایران کرد و دیپلمات ارشدی به نام ساموئل گرین بنجامین به تهران فرستاد. دولت ایران هم نخست در سال ۱۸۵۶ میرزا ابوالحسن شیرازی،[۲] و سپس در اکتبر ۱۸۸۸ میلادی (۱۳۰۶ هجری قمری) حاج حسینقلی خان صدرالسلطنه، فرزند میرزا آقاخان نوری را به عنوان نماینده رسمی به آمریکا فرستاد. وی به نام حاجی واشینگتن در تاریخ ایران ماندگار شده‌است.

جنگ جهانی دوم

روابط در حد سفیر بین دو کشور در سال ۱۹۴۴ برقرار شد.[۲] والاس موری (Wallace Murray) که در سال‌های دهه ۲۰ میلادی کاردار آمریکا در ایران بود، از نخستین سفیران این کشور در ایران شد.

درپی حمله متفقین به ایران در ۳ شهریور ۱۳۲۰ رضاشاه از آمریکایی‌ها کمک خواست اما به دلیلی سردی روابط میان تهران و واشینگتن در خصوص ماجرای وزیر مختار ایران در آمریکا این درخواست مورد توجه فرانکلین روزولت قرار نگرفت. البته در جریان کنفرانس تهران ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و اتحاد شوروی استقلال ایران را به رسمیت شناختند.

متفقین برای سروسامان دادن به وضعیت اقتصادی ایران و همچنین تسهیل ارسال کمک به روس‌ها با استخدام مستشاران مالی موافقت کردند. بدین ترتیب باردیگر آرتور میلسپو راهی ایران شد. اما این بار نیز وی نتوانست اقدام اساسی در وضعیت مالی ایران ایجاد کند و در سال ۱۳۲۳ تهران را ترک کرد. ایالات متحده آمریکا در طول جنگ جهانی دوم حدود ۴۵ میلیون دلار در چارچوب قانون وام و اجاره به ایران پرداخت کرد. هم‌زمان برخی از شرکت‌های نفتی آمریکا برای سرمایه‌گذاری در نفت ایران اعلام آمادگی کردند اما از آنجا که درخواست آمریکایی‌ها موجب طرح درخواست‌های مشابه از سوی روس‌ها و انگلیسی‌ها می‌شد دکتر محمد مصدق در مجلس شورای ملی سیاست موازنه منفی برای پرهیز از واگذاری هرگونه امتیاز نفتی به خارجیان تا پایان جنگ جهانی دوم را مطرح کرد.

حکومت محمدرضا شاه پهلوی

محمدرضا شاه و آیزنهاور

پایان جنگ جهانی دوم ضرورت خروج نیروهای متفقین از ایران را مطرح کرد. استالین به بهانه‌هایی از خروج ارتش سرخ از شمال ایران خودداری کرد. مذاکرات احمد قوام (قوام السلطنه) در مسکو بی‌نتیجه ماند و ایران مجبور شد به شورای امنیت سازمان ملل متحد شکایت کند. در واکنش به این اقدام اتحاد شوروی نه تنها به خروج نیروهایش از ایران اقدام نکرد بلکه در آذربایجان و کردستان حکومت‌های دست‌نشانده به وجود آورد. هری ترومن رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا در ۱ فروردین ۱۳۲۵ (۱۹۴۶) اولتیماتوم داد در صورت خودداری شوروی از خروج نیروهایش از ایران ایالات متحده آمریکا نیز اقدام به بازگرداندن نیروهایش خواهد کرد. نگرانی استالین از برخورد نظامی با آمریکا که در آن زمان تنها کشور دارنده بمب اتمی بود سرانجام شوروی را به خروج از ایران وادار کرد.

هم‌زمان روابط نظامی ایران و آمریکا رو به فزونی گذاشت. در ۳۰ خرداد ۱۳۲۶ یک قرارداد ۱۰ میلیون دلاری فروش سلاح به ایران به امضاء رسید که ارزش واقعی آن حداقل ۷۰ میلیون دلار بود.[نیازمند منبع] در ۱۴ مهر ۱۳۲۸ کنگره ایالات متحده آمریکا قانون کمک به دفاع مشترک را به تصویب رساند و مبلغ ۲۷ میلیون دلار کمک نظامی در اختیار ایران قرار داد. در ۴ مرداد ۱۳۲۹ کنگره اصلاحیه‌ای به قانون دفاع مشترک افزود و ایران را از رده کره جنوبی و فیلیپین خارج ساخت و در ردیف ترکیه و یونان قرار داد که مجموع ۱۳۱ میلیون دلار کمک نظامی به این سه کشور اختصاص یافته بود.

در ۷ آذر ۱۳۲۲ خورشیدی یک سرباز آمریکایی در قم در حالت مستی با سلاح به یک مغازه‌دار حمله کرد. در پی این اقدام وزارت خارجه ایران اعتراضیه‌ای را تسلیم سفارت آمریکا در تهران کرد.[۸]

برنامه آمریکا و بریتانیا برای بمباران اتمی ایران

بر اساس یادداشت‌های یک مقام نظامی بریتانیا در ۱۹۵۶ و پس از دیدار با مقامات آمریکا: «در حال حاضر تنها راه ممکن و عملی … حمله اتمی به تأسیسات نفتی ایران توسط آمریکا است.»[۹]

بر اساس اسنادی که اشتباهاً توسط کتابخانه ریاست جمهوری هری ترومن در سال ۱۹۹۶ افشا شده و با از طبقه‌بندی خارج شدن اسناد بیشتری در آمریکا و بریتانیا زوایای بیشتری از آن روشن شد، دولت‌های آمریکا و بریتانیا طرحی موسوم به Daniel policy آماده کرده بودند که در صورت احتمال دستیابی شوروی به منابع نفتی خاورمیانه آمریکا و بریتانیا ایران و عربستان را بمباران هسته‌ای کنند. شرکت نفتی ایران -انگلیس و و شرکت نفتی آمریکایی -عربستانی آرامکو در این طرح مشارکت داشتند. نیم قرن بعد آمریکا و انگلیس شدیدترین تحریم‌های تاریخ را علیه ایران به بهانه تلاش برای ساخت تسلیحات هسته‌ای وضع کردند، اتهامی که هیچ وقت ثابت نشد. این طرح در دولت هری ترومن طراحی شد اما در دوران سه رئیس‌جمهور بعدی نیز ادامه داشت.[۹]

مقالهٔ اصلی: طرح آمریکا و بریتانیا برای حمله اتمی به ایران

ملی شدن صنعت نفت

دکتر مصدق در کنار هری ترومن رئیس‌جمهور آمریکا

سیاست ایالات متحده آمریکا در طول دوران جنبش ملی شدن صنعت نفت و تشکیل دولت دکتر محمد مصدق سه مقطع مشخص را پشت سرگذاشت:

  • همراهی با ایران: در این مقطع آمریکایی‌ها از حق ایران برای کسب حقوقش بر مبنای تقسیم ۵۰–۵۰ حمایت کرد. این مرحله با تصویب و اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت ایران پایان یافت.
  • میانجیگری: ملی شدن شرکت نفت ایران و انگلیس: احساسات ملی گرایانه در دیگر کشورهای خاورمیانه به ویژه در قبال احتمال ملی شدن شرکت آرامکو آمریکا را نگران کرد.[نیازمند منبع] به همین دلیل آمریکا با بریتانیا هم قدم شد که از ملی شدن صنعت نفت ایران حمایت نکند اما در عین حال واشینگتن دو طرف ماجرا را به حل اختلافات از طریق گفتگو دعوت کرد.
  • همراهی با بریتانیا: با پیروزی وینستون چرچیل در بریتانیا و دویث دیوید آیزنهاور در آمریکا همسویی دو کشور در برخورد با دولت دکتر محمد مصدق شکل گرفت. آمریکایی‌ها مدعی بودند که مماشات در مقابل مصدق نهایت به پیروزی حزب توده و فروافتادن ایران در دامان اتحاد شوروی خواهد انجامید. در نتیجه آمریکا از ایده سرنگونی مصدق و بازگشت شاه حمایت کرد.[۱۰] کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اولین تجربه سیا در سرنگونی یک دولت خارجی به‌شمار می‌آید. این عملیات با هدایت کرمیت روزولت مأمور مخفی سیا به نام عملیات آژاکس به مرحله اجرا گذاشته شد. روزولت در کتاب خود که در دهه ۱۹۷۰ به چاپ رساند نوشت که محمد رضا شاه پس از بازگشت از تبعید در کاخ مرمر به وی گفت که سلطنتش را بعد از خدا به آمریکا و شخص روزولت مدیون است.

در ۱۱ خرداد سال ۱۳۳۳ خورشیدی، ۵۶ دانشجوی ایرانی به علت تظاهرات در محوطه کالج توسط پلیس آمریکا بازداشت شدند.[۱۱]

در شصتمین سالگرد کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، آرشیو امنیت ملی آمریکا اسنادی را منتشر کرد که ضمن نشان دادنِ نقش سازمان سیا در رهبری اقدام فوق، آن را بخشی از فعالیت سیاست خارجی آمریکا به‌شمار آورد.[۱۲][۱۳][۱۴]

در ۱۹ دی ۱۳۳۲ کمک نظامی آمریکا به ایران برای مدت یک سال دیگر تمدید شد.[۱۵] همچنین در تاریخ ۱۵ اسفند ۱۳۳۲ از طرف دولت آمریکا مبلغ ۶ میلیون دلار اعتبار برای کمک به واردکنندگان کالا در اختیار دولت ایران گذارده شد.[۱۶]

پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲

جیمی کارتر در تهران در سال ۱۳۵۶

آمریکا در دهه ۱۹۵۰ میلادی با تشکیل کنسرسیوم نفت با انگلستان شریک شد. واشینگتن پرداخت وام ۴۵ میلیون دلاری به ایران را تصویب کرد و ریچارد نیکسون معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا از تهران دیدار کرد. این سفر با سفر محمد رضا شاه از واشینگتن جواب داده شد.

در سال ۱۳۳۶ قرارداد مودت ایران و آمریکا به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

با ورود جان کندی به کاخ سفید فشار آمریکا بر شاه برای درپیش گرفتن اصلاحات افزایش یافت. شاه در اواخر سال ۱۳۴۱ از واشینگتن دیدار کرد و توانست حمایت کندی را جلب کند. در مراجعت از آمریکا شاه انقلاب سفید به همراه اصول ششگانه انقلاب شاه و ملت را به رفراندم گذاشت.

کودتای ۲۸ مرداد تأثیر مهمی بر روابط ایران و آمریکا گذاشت که هنوز آثار آن در روابط دو کشور محسوس است. در ۱۸ مارس سال ۲۰۰۰ میلادی مادلین آلبرایت وزیر امورخارجه آمریکا در سخنرانی خود گفت:

«در سال ۱۹۵۳ آمریکا نقش مؤثری در ترتیب دادن براندازی نخست‌وزیر محبوب ایران محمد مصدق داشت. دولت آیزنهاور معتقد بود که اقداماتش به دلایل استراتژیک موجه‌اند ولی آن کودتا آشکارا باعث پس‌رفت سیر تکامل سیاسی ایران شد و تعجبی ندارد که هنوز بسیاری از ایرانیان از این دخالت آمریکا در امور داخلی آنان ناراحت‌اند. علاوه براین در ربع قرن بعد از آن ایالات متحده و غرب پیوسته از رژیم شاه حمایت کردند. دولت شاه هرچند کارهای زیادی برای پیشرفت اقتصادی ایران انجام داد ولی مخالفان خود را بی‌رحمانه سرکوب کرد.»

از روابط اطلاعاتی دو کشور در این دوره می‌توان به احداث و فعالیت هفت مرکز جمع‌آوری اطلاعات سازمان سیا در نزدیکی مرز ایران و اتحاد جماهیر شوروی تا زمان انقلاب اسلامی نام برد.[۱۷]

در سال‌های پایانی دهه ۱۹۷۰ یلادی سازمان سیا در چندین گزارش مکرراً تأکید داشته که هیچ نوع حرکت انقلابی یا خیزش مردمی در آینده‌ای نزدیک برای حکومت شاه قابل تصور نخواهد بود.[۱۸]

آرشیو امنیت ملی آمریکا روز ۲۵ دی ۱۳۸۷ (۱۴ ژانویه ۲۰۰۸) اسنادی را پس از ۳۰ سال منتشر کرد که نشان می‌دهد جرالد فورد و جیمی کارتر رؤسای جمهوری وقت آمریکا در این دهه از احتمال دستیابی ایران به بمب اتمی نگران بوده‌اند. اسناد تازه نشان می‌دهد که در جریان مذاکرات اتمی ایران و آمریکا در دهه ۷۰ میلادی، محمدرضا شاه پهلوی دستیابی ایران به فناوری انرژی هسته‌ای را حق این کشور می‌دانست.[۱۹]

دوران پس از انقلاب ایران

همچنین ببینید: تصرف سفارت آمریکا

« ما این قطع رابطه را به فال نیک می‌گیریم چون که این قطع رابطه دلیلی بر قطع امید دولت آمریکا از ایران است. ملت رزمنده ایران این طلیعه پیروزی نهایی را که قدرت سفاکی را وادار به قطع رابطه یعنی خاتمه دادن به چپاولگری‌ها کرده اگر جشن بگیرد حق دارد. »

خمینی ۱۹ فروردین ۱۳۵۹[۲۰]

خامنه‌ای در نماز جمعه تهران اردیبهشت ۱۳۵۹

پس از ناامیدی آمریکا از آزادی گروگان‌های سفارت آمریکا از طریق ارتباط با دولت ایران، جیمی کارتر رئیس‌جمهور ایالات متحده در پیامی قطع روابط با ایران را اعلام کرد که این پیام با استقبال آیت الله خمینی مواجه شد[۲۱] تا جایی که در واکنش به اظهار نگرانی پاپ ژان پل دوم از تیرگی روابط ایران و آمریکا این قطع رابطه را به فال نیک گرفت.[۲۲] از زمان قطع کامل روابط بین ایران و آمریکا در ۱۹ و ۲۰ فروردین ۱۳۵۹،[۲۳] موانع فراوانی احیا و ظاهر شده‌اند که تا به امروز مانع روابط رسمی بین دو کشور حتی با وجود منافع مشترک[۲۴][۲۵][۲۶] گردیده‌اند. من‌جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

دعاوی از طرف ایران:

دعاوی از طرف آمریکا:

تصرف سفارت آمریکا آغاز و نقطه شروع وخامت روابط سیاسی ایران و آمریکا شد، و آمریکا به‌دنبال این حرکت ایران، به‌طور کامل تحریم‌های علیه ایران وضع نموده، و سیاست خود را علیه تهران تغییر داد.

دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم کتابی ۱۱جلدی در سال ۱۳۹۸ تحت عنوان اسناد لانه جاسوسی منتشر کرده‌است، که ادعا می‌کند شامل اسناد بازیابی شده از سفارت به‌وسیلهٔ دانشجویان است. ‎[۳۹][۴۰][۴۱][۴۲][۴۳] رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اعلام کرد هم‌اکنون کار گروهی برای ورود بخشهایی از این اسناد به کتابهای درسی تشکیل شده‌است.[۴۴]

با بدتر شدن روابط در طی زمان کار به برخورد نظامی در خلیج فارس در زمان جنگ ایران و عراق کشید و نیروی دریایی آمریکا به‌دنبال حمله ایران به نفتکش‌های کشورهای عربی، کشتی‌های جنگی ایران و سکوی نفتی ساسان را نابود کرد.

انهدام هواپیمای مسافربری پرواز شماره ۶۵۵ ایران ایر بر فراز آسمان خلیج فارس توسط ناو جنگی وینسنس آمریکا، از نقاط اوج فجایع این دوران می‌باشد. اما در همین سالیان تلاش‌هایی برای برقراری روابط نیز انجام شد که با شکست مواجه گردید. ماجرای ایران-کنترا از این نمونه‌است. در طی این ماجرا ایران با کمک دلالان بین‌المللی اسلحه، مقادیری موشک و قطعات هواپیماهای جنگی خریداری نمود.[۴۵]

جیمی کارتر

خوشامدگویی کندی به شاه در سفر شاه به آمریکا در سال ۱۳۴۱ خورشیدی
سازمان مجاهدین خلق ایران، خواستار قطع کامل ارتباط با آمریکا و افشای اسامی جاسوسان سیا شد.

پس از سقوط محمدرضا شاه پهلوی در سال ۱۹۷۹، دولت جیمی کارتر سعی کرد تا روابطش را با حکومت جدید اسلامی در تهران بهبود ببخشد. کریس امری در کتاب «روابط خارجی ایالات متحده و انقلاب ایران» (۲۰۱۳) می‌نویسد که در اواسط سال ۱۹۷۹ دولت کارتر طرح مشترک سی‌آی‌ای و وزارت امور خارجه برای تقسیم اطلاعات جاسوسی با ایران را تصویب کرد. کاخ سفید امیدوار بود که اگر اطلاعات فوق‌العاده حساس - همچون وضعیت نظامی عراق و نگرانی آمریکا از اینکه فروپاشی ارتش ایران در پی انقلاب می‌تواند موازنهٔ قدرت در منطقه را برهم بزند - را در اختیار برخی از افراد حکومت جدیدالتأسیس قرار دهد، رابطهٔ جدیدی آغاز خواهد شد و از عناصر معتدل‌تر در ایران حمایت می‌شود. زمانی که این تلاش‌ها در شرف آغاز بودند، در ۴ نوامبر ۱۹۷۹ دانشجویان پیرو خط امام به سفارت آمریکا در تهران حمله کرده و ۵۲ دیپلمات آمریکایی را به مدت ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند و به این ترتیب تلاش‌های دولت کارتر ناکام ماند.[۴۶] در پی آن فرمان اجرایی برقراری وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران در تاریخ ۱۴ نوامبر ۱۹۷۹ اعلام شد، که به رئیس‌جمهور ایالات متحده این اختیار را می‌دهد که اموال و دارایی‌های ایران را توقیف کند.[۴۷]

دولت رونالد ریگان

در طول تاریخ روابط ایران و آمریکا پس از انقلاب، گاهی قدم‌هایی برای بهبود روابط دو طرف نیز برداشته شده‌است که به دلایلی بی‌نتیجه مانده. ماجرای ایران-کنترا را شاید بتوان اولین مورد از این اقدامات دانست.

دولت رونالد ریگان در دههٔ ۱۹۸۰ تلاش کرد تا با ایران که از ۸ سپتامبر ۱۹۸۰ درگیر جنگی سخت با عراق شده بود، رابطه برقرار کند. در سال ۱۹۸۵ دولت ریگان دلواپس دو موضوع مربوط به ایران بود: آزادی آمریکایی‌هایی که توسط شبه‌نظامیان اسلامی لبنان - که تحت حمایت ایران قرار داشتند - به گروگان گرفته شده بودند و دیگر اینکه آمریکا نگران بود در شرایطی که حال جسمی روح‌الله خمینی رو به وخامت بود، هیچ‌گونه امکان نفوذی در این کشور به دست نیاورده بود.

در اواسط سال ۱۹۸۵ مقامات اسرائیلی به آمریکا کمک کردند تا از راه‌های مخفی با افراد معتدل‌تری در درون دولت ایران - از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی - ارتباط برقرار کند. در این زمان بود که گزارش کمیسیون تاور از ماجرای ایران - کنترا افشا شد. پس از یک دوره مذاکرات سخت و طولانی در ماه مه ۱۹۸۶ مقامات ارشد آمریکایی از جمله رابرت باد مک‌فارلین، مشاور اسبق امنیت ملی، به ایران سفر کردند تا با رژیم ایران مستقیماً وارد معامله شوند و در قبال آزادی گروگان‌های آمریکایی در لبنان، محموله سلاح در اختیار ایران قرار بدهند.

این عملیات فاجعه‌آمیز بود. دولت ریگان نتوانست آزادی گروگان‌ها را تضمین کند زیرا ایرانی‌ها انتظار نداشتند تا مقامات ارشد آمریکایی به تهران سفر کنند و به این دلیل در نحوهٔ پاسخگویی به درخواست آمریکا دچار تفرقه شدند. نتیجه آنکه آمریکایی‌ها دست خالی تهران را ترک کردند. اوضاع زمانی خراب‌تر شد که تندروهای ایرانی مخالف با برقراری روابط با آمریکا، اطلاعات سفر محرمانهٔ مک‌فارلین به تهران را در اختیار رسانه‌ها قرار دادند. کنگره و رسانه‌ها مشغول پیگیری این ماجرا شدند و در جریان این پیگیری مشخص شد که اعضای دولت ریگان به‌طور غیرقانونی سود حاصل از فروش اسلحه به ایران را در اختیار کنتراها قرار می‌داده‌اند. کنترا گروه شبه‌نظامیان راستگرایی بود که کنگرهٔ آمریکا حمایت از آن‌ها را ممنوع اعلام کرده بود. جنجال ایران - کنترا به این ترتیب اتفاق افتاد.[۴۶]

دولت جورج اچ دبلیو بوش

پیروزی ایران در جنگ با عراق در اوت ۱۹۸۸ نقطهٔ عطفی در ایران بود. پس از هشت سال جنگی که در آن ۱۹۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند و میلیون‌ها دلار هزینه مالی دربرداشت، جمهوری اسلامی ایران انزواطلب شد و حرارت و تعصب انقلابی‌اش را متوجه سازندگی اقتصاد و بازسازی زیربنایی کرد. این درونگرایی دلایل متفاوتی داشت از جمله درگذشت خمینی در ژوئن ۱۹۸۹ و جانشینی او توسط علی خامنه‌ای؛ همچنین انتخاب یک فرد میانه‌رو، اکبر هاشمی رفسنجانی برای ریاست جمهوری ایران. پس از انتقال قدرت، خامنه‌ای به رفسنجانی دستور داد تا اقتصاد ایران را از نو بسازد، وجههٔ بین‌المللی ایران را بهبود ببخشد و ارتش عظیم کشور را به حالت صلح بازگرداند زیرا جنگ با عراق به اتمام رسیده بود.

بروس ریدل، تحلیلگر سی‌آی‌ای در کتاب «آغاز دشمنی» نوشتهٔ جیمز بلایت می‌گوید که درونگرایی و انزوای ایران به این معنا بود که این کشور دیگر دلیل اصلی نگرانی سیاستگذاران آمریکایی نخواهد بود. با این وجود دولت جورج اچ دبلیو بوش به یافتن راهی برای برقراری روابط دیپلماتیک با ایران ادامه داد. جورج بوش در سخنرانی مراسم تحلیفش اشاره‌ای غیرمستقیم به ایران داشت: «امروز آمریکاییانی در سرزمین‌های بیگانه اسیر شده‌اند. هرگونه کمکی در این زمینه تا مدت‌ها از یاد نخواهد رفت. هر حسن نیتی با حسن نیت پاسخ داده خواهد شد. نیکی می‌تواند تا ابد ادامه پیدا کند.» معنای سخنرانی این بود که اگر ایران به آزادی گروگان‌های آمریکایی در لبنان کمک کند به نیکی پاسخ خواهد یافت. اما برنت اسکوکرافت، مشاور امنیت ملی، در کتابی که با همکاری جورج اچ دبلیو بوش نوشته شده‌است با عنوان «دنیای دگرگون شده» (۱۹۹۹) می‌نویسد زمانی که رفسنجانی در پایان سال ۱۹۹۱ شخصاً آزادی گروگان‌ها را تسهیل کرد، دولت بوش «هیچ کاری نکرد». مشخص شد که حسن نیت با نیکی جبران نمی‌شود.[۴۶]

دولت بیل کلینتون

در سال ۱۹۹۸، پس از دعوت تیم ملی کشتی آمریکا به ایران، روزنامه جمهوری اسلامی امکان برنده شدن این تیم و بالا رفتن پرچم آمریکا و پخش سرود ملی آمریکا را در ایران باعث شرم‌ساری دانست.[۴۸] تیم آمریکا در ایران در همان مسابقات به مدال قهرمانی دست یافت،[۴۹] اما از این فرصت استفاده‌های متوالی نشد، و حتی برخی از دستیاران محمد خاتمی، همانند وزیرش عبدالله نوری، به دلیل تبیین فکر برقراری روابط با آمریکا، برکنار و محاکمه نیز شدند.[۵۰]

یک سال بعد در ۱۹۹۹، هنگامی که مادلین آلبرایت بابت شرکت در کودتای ۲۸ مرداد علیه محمد مصدق ابراز تاسف کرد و پیشقدم بهبودی روابط شد، کمال خرازی در پاسخ اعلام کرد حال که آمریکاییان اعتراف به شرکت در آن واقعه را کردند، دولت ایران قصد ادعای خسارت از آمریکا را خواهد نمود.[۵۱] در عوض، پس از پایان ریاست جمهوری کلینتون در سال ۲۰۰۲–۲۰۰۳ نیز، هنگامیکه ایران بسته پیشنهادی به دولت بوش جهت برقراری روابط به آمریکا ارائه نمود، از واشینگتن هیچگونه علاقه و پاسخی دریافت نکرد.[۵۲]

دولت جورج دابلیو بوش

همچنین ببینید: فهرست زندانیان ایرانی در زندان گوانتانامو
سربازان یک فروند سی-۱۳۰ متعلق به نیروی هوایی آمریکا در حال تخلیه کمک‌های اولیه برای زلزله زدگان بم در فرودگاه کرمان در ۱۳۸۲

در دوران جورج بوش پسر پس از حمله نظامی آمریکا به عراق نیز گزارش‌های زیادی دربارهٔ امکان حمله نظامی آمریکا به ایران[۵۳][۵۴][۵۵] و بمباران ایران[۵۶][۵۷] منتشر می‌شود. همچنین آمریکا در این زمان دائماً ایران را به حمایت و ارائه پشتیبانی تسلیحاتی به گروه‌های مسلح مخالف حضور نظامی آمریکا در عراق متهم می‌کرد.[۵۸] سیاست دولت جرج دابلیو بوش در قبال ایران براندازی دولت جمهوری اسلامی و جایگزین کردن آن با دولتی دیگر بوده‌است.[۵۹][۶۰][۶۱][۶۲][۶۳]

در اوت ۲۰۰۶، کمیته دائمی منتخب مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا در گزارشی به کنگره آمریکا با استناد به گفتار زیر از رئیس‌جمهور ایران، ایران و احمدی‌نژاد را یک «تهدید علیه امنیت ملی آمریکا» دانسته و «موضع خصمانه ایران علیه آمریکا» را دلیل محکمی برای لزوم پیشگیری از دستیابی به فناوری هسته‌ای دانست.[۶۴] در ۴ آبانماه ۱۳۸۴، محمود احمدی‌نژاد در همایشی تحت عنوان «جهان بدون آمریکا و صهیونیسم» بیان کرده بود:[۶۴][۶۵]

بدون تردید می‌گویم که این شعار و هدف دست یافتنی است و به حول و قوه الهی به زودی جهان بدون آمریکا و صهیونیسم را تجربه کرده و در دوران درخشان حاکمیت اسلامی بر جهان امروز تنفس خواهیم کرد.

علاوه بر دولت آمریکا، مردم آمریکا نیز در سال‌های اخیر در مناقشات خاورمیانه بین اعراب و اسرائیل، مکرراً و همواره طرف دولت اسرائیل بوده‌اند.[۶۶] به ویژه در میان مسیحیان پروتستان (اونجلیکن) آمریکا[۶۷] که جمعیتشان تا ۱۳۵ میلیون نفر تخمین زده می‌شود.[۶۸] خصومت دولتمردان ایران با اسرائیل احتمال هرگونه روابطی بین ایران و آمریکا را در این راستا ناممکن‌تر می‌سازد.

با روی کار آمدن دولت نهم جمهوری اسلامی ایران به ریاست محمود احمدی‌نژاد و اولویت قرار دادن برنامه هسته‌ای ایران در صدر برنامه‌های سیاست خارجی ایران، روابط ایران و آمریکا تحت تأثیر این مسئله بود. شروع مجدد غنی‌سازی در نیروگاه نطنز و ساخت تأسیسات هسته‌ای دیگر همواره باعث تقابل این دو کشور بود. حتی چند دور مذاکرات مستقیم محدود نمایندگان دو کشور در عراق بر سر مسائل امنیتی عراق نیز نتوانست تأثیری بر نزدیک شدن دیدگاه‌های دو کشور نسبت به یکدیگر شود.[۶۹]

دولت اوباما

با روی کار آمدن باراک اوباما، وی تلاش کرد در حالی که از شیوه برخورد دولت جورج دبلیو بوش فاصله بگیرد، اما کماکان همان سیاست‌های رفتاری را دنبال کند. چگونگی رابطه با ایران در صدر دستور کارهای سیاست خارجی آمریکا در زمان دولت اوباما قرار داشت. طرح استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در شرق اروپا در همین راستا و برای کنترل توان موشکی و هسته‌ای ایران می‌باشد.[۷۰]

اوباما در پیام نوروزی خود در سال ۱۳۸۸ خطاب به «مردم و رهبران ایران» گفت:

ایالات متحده مایل است جمهوری اسلامی ایران به جایگاه به حق خود در جامعه بین‌المللی دست یابد و این حق شماست، اما این حق با مسئولیت‌های واقعی همراه است و نمی‌توان از راه ترور یا اسلحه به چنین جایگاهی دست یافت بلکه راه رسیدن به آن، اقدامات صلح‌آمیزی است که عظمت واقعی ملت و تمدن ایران را به نمایش بگذارد.

سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران همچنین در اقدامی نادر به پیام نوروزی باراک اوباما واکنش نشان داد. وی در سخنرانی خود در اولین روز سال ۱۳۸۸ در جمع زائران حرم علی بن موسی الرضا گفت:

حتی در همین پیام تبریک نیز ملت ایران طرفدار تروریست و دنبال سلاح هسته‌ای خوانده شده‌است. آیا این پیام تبریک است یا دنباله همان اتهامات؟[۷۱]

دولت اوباما توانایی اتمی ایران را یک خطر بالقوه برای خود می‌داند. به همین منظر از راه‌های مختلف سعی کرده ایران را بر سر میز مذاکره مستقیم با آمریکا و متحدانش بنشاند. ایجاد تحریم‌های علیه ایران و مذاکرات گروه ۱+۵ با ایران از این دست رفتارهای متفاوت است.[۷۰]

مقامات نظامی ایران در تاریخ یکشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۰ اعلام کردند که یک فروند هواپیمای جاسوسی از نوع لاکهید مارتین آر کیو ۱۷۰ سنتینل را در شرق ایران با کمترین خسارت ممکن سرنگون کرده و اکنون آن را در اختیار دارند. در ۵ دسامبر ۲۰۱۱، منابعی در ارتش آمریکا تأیید نمودند که هواپیمای بدون سرنشین از نوع آرکیو ۱۷۰ بوده و اکنون در اختیار نیروهای ایرانی است. منابع رسمی تا زمان نمایش این هواپیما از سوی ایران از تأیید این خبر امتناع کردند.[۷۲]

سید علی خامنه‌ای رهبر ایران در سخنرانی خود در اولین روز سال ۱۳۸۸ در جمع زائران حرم علی بن موسی الرضا دربارهٔ حرکات دولت اوباما برای تعامل دیپلماتیک با ایران جهت حل مسائل مورد اختلاف دو کشور، گفت: «آن‌ها می‌گویند به سوی ایران دست دراز کرده‌ایم و ما می‌گوییم اگر آمریکا در زیر دستکش مخملی، دستی چدنی را پنهان کرده باشد این اقدام هیچ معنا و ارزشی ندارد.» وی در این سخنرانی اظهار داشت رفتار آمریکا تا این لحظه تغییراتی را که ایران مایل است شاهد آن باشد نداشته‌است.[۷۱]

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس مطبوعاتی که با همتای فرانسوی خود شرکت کرد گفت باراک اوباما رسماً اعلام کرده در صورت موافقت رهبر ایران به دنبال مذاکره دوجانبه با این کشور است. وی با اعلام این‌که «ایران کشوری با تاریخی غنی و قابل توجه» است گفت: «من بار دیگر تأکید می‌کنم ایالات متحده آمریکا جدیت خود را در مذاکره با ایران همراه با رعایت احترام متقابل نشان داده‌است.»[۷۳]

دولت حسن روحانی

مقاله‌های اصلی: دیدگاه‌های حسن روحانی در سیاست خارجی و دیدگاه‌ها و سیاست حسن روحانی در پرونده هسته‌ای و تحریم‌ها
همچنین ببینید: تماس تلفنی باراک اوباما و حسن روحانی

حسن روحانی دربارهٔ رابطه با آمریکا می‌گوید رابطه ایران با آمریکا مسئله پیچیده و دشواری است؛ ساده نیست. زخم کهنه‌ای وجود دارد که باید درمان شود. دنبال افزایش تنش نخواهیم بود. عقل سلیم هم حکم می‌کند دولت و کشور به فکر آینده باشند و ترمیم گذشته. هرگونه سخن گفتن با آمریکا باید بر مبنای منافع و احترام متقابل و از موضع برابر باشد اما آمریکا باید تصریح کنند که در امور داخلی ایران هرگز مداخله نخواهند کرد ثانیاً تمام حقوق حقه ایران مانند هسته‌ای را به رسمیت بشناسند و سیاست‌های یکجانبه‌گرایی و زورمدارانه نسبت به ایران را کنار بگذارند در این شرایط زمینه متفاوت می‌شود اما همه باید بدانند که دولت آینده از حقوق حقه ملت ایران هرگز کوتاه نخواهد آمد. آماده‌ایم تنش‌ها کاهش یابد. حسن روحانی همچنین گفت که در صورتی که آمریکا به مفاد قرارداد الجزایر دربارهٔ عدم مداخله در امور داخلی ایران پای بند باشد و نیز از موضع رفتار زورمدارانه عمل نکند تهران حاضر است از موضعی برابر با واشینگتن در مورد موضوعات مورد اختلاف گفتگو کند.[۷۴]

« در برابر دشمن درشت سخن گفتن راه‌حل نیست بلکه باید دشمن را بشناسیم و نقشه‌های آن را بشناسیم. باید در برابر نقشه دشمن تدبیر کنیم، باید مدیریت کنیم، سخن گفتن و فریاد زدن گاهی ممکن است زیبا باشد اما حتماً کافی نیست. »

حسن روحانی در جلسه غیرعلنی و غیررسمی مجلس، ۲۳ تیر ۱۳۹۲[۷۵]

روابط امروز ایران با آمریکا در حد دشمنی و تخاصم است، باید سعی کنیم این حد را با برنامه‌ریزی و تدبیر پایین آوریم و حداقل روابط را از دشمنی به تنش برسانیم. در وضعیت کنونی قادر نیستیم بگوییم با آمریکا می‌خواهیم تنش‌زدایی کنیم زیرا امروز بحث تهدید و تخاصم است. در ۸ یا ۱۰ سال پیش می‌شد اما امروز در مرحله دیگری قرار گرفته‌ایم.[۷۶]

حسن روحانی در دومین نشست خبری خود گفت «برای ما آنچه مهم است، پاسخ عملی دولت آمریکا و نه بیانیه‌هاست، ما همه اقدامات دولت آمریکا را به دقت رصد می‌کنیم و اگر اقدامات عملی و سازنده‌ای ببینیم پاسخ متناسب و مشابه به آن می‌دهیم.»[۷۷]

روزنامه واشینگتن پست از قول حسن روحانی نوشت اگر ایالات متحده آمریکا مشتاقانه و با حسن نیت به همراه احترام متقابل وارد عمل شود، راه گفتگو و تعامل گشوده و هموار است.[۷۸]

وبگاه رجانیوز به نقل از واشینگتن پست گزارش داده‌است با وجود تمام فشارها و تحریم‌هایی که روی ایران است، این آمریکا است که خود را برای دادن امتیاز آماده می‌کند و شرایط را برای تباهی قدرت اعمال فشار واشینگتن آماده می‌نماید.[۷۹]

سفر روحانی به نیویورک ۱۳۹۲

چند روز پیش از سفر حسن روحانی به شصت و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد، باراک اوباما به حسن روحانی نامه‌ای نوشت و رئیس‌جمهور ایران به این نامه پاسخ داد. کاخ سفید گفت: «محتوای اصلی نامه اوباما به روحانی را منتشر کرده‌است. موضوع برنامه هسته‌ای ایران و مذاکرات مربوط به آن، محور اصلی این نامه را تشکیل می‌داده‌است؛ بنابراین، اوباما نسبت به یافتن راهکاری برای موضوع هسته‌ای ایران ابراز تمایل کرده‌است.» حسن روحانی نیز دربارهٔ نامه گفت: «این می‌تواند قدم‌های کوچکی برای آینده‌ای بسیار مهم باشد.»[۸۰][۸۱]

در ۲۸ شهریور ۱۳۹۲ حسن روحانی در گفتگو با شبکه ان. بی. سی آمریکا، در پاسخ به سوالات آن کاری مجری این برنامه در خصوص مسائل گوناگون از جمله حضور و سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مذاکرات هسته‌ای، رابطه با آمریکا و غیره سخن گفت.[۸۲] وی در این مصاحبه گفت لحن نامه باراک اوباما به من مثبت و سازنده بود. همچنین حسن روحانی از داشتن اختیارات تام در مذاکرات هسته‌ای با غرب خبر داد.[۸۳] در ۳۰ شهریور ۱۳۹۲ برخی از روزنامه‌ها در ایران از احتمال دیدار حسن روحانی در شصت و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد که قرار است ۳۱ شهریور ماه برگزار شود خبر دادند.[۸۴] حسن روحانی در ۲۸ شهریور ۱۳۹۲ در گفتگو با شبکه ان. بی. سی آمریکا گفته بود دیدار با باراک اوباما در دستور کار من نیست اما هر چیزی در دنیای سیاست امکان‌پذیر است. سخنگوی کاخ سفید هم گفته بود اوباما آماده دیدار با روحانی است.[۸۵][۸۶] جان کری وزیر امور خارجه آمریکا گفت اظهارات حسن روحانی مثبت است.[۸۷]

اوباما در حال مکالمه تلفنی با حسن روحانی

هنگامی که حسن روحانی در نیویورک به سر می‌برد اوباما امید به ملاقات روحانی داشت اما طرف ایرانی این ملاقات را بسیار پیچیده دانست و لذا ملاقاتی صورت نگرفت. در جریان این سفر، محمدجواد ظریف در چارچوب مذاکرات هسته‌ای با جان کری وزیر امور خارجهٔ آمریکا دیدار کرد که اولین دیدار وزرای امور خارجهٔ دو کشور از ۱۳۵۸ تا آن زمان بود.[۸۸] پس از دیدار رضایتبخش وزرای خارجه ایران و آمریکا در تاریخ ۴ مهر ۱۳۹۲ در قالب مذاکرات ۱+۵ و نیز مذاکره خصوصی دو طرف پس از پایان جلسه[۸۹] در تاریخ ۵ مهر ۱۳۹۲ هنگامی که حسن روحانی در راه محل اقامت خود در نیویورک به سمت فرودگاه برای حرکت به سمت ایران بود، رؤسای جمهور ایران و آمریکا از طریق تلفن با یکدیگر صحبت کردند. در این تماس تلفنی، طرفین تأکید کردند که اراده سیاسی برای حل سریع مسئله هسته‌ای ایران را دارند. دو طرف همچنین وزرای امور خارجه خود را مأمور کردند تا زمینه همکاری‌های لازم را هرچه زودتر فراهم آورند.[۹۰] این بالاترین سطح تماس میان دو کشور از زمان انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ بوده‌است.[۸۸] کاخ سفید عکسی از لحظه تماس تلفنی بین دو رئیس‌جمهور را منتشر نمود.

رئیس‌جمهور ایران در نشست خبری پس از بازگشت از نیویورک گفت سخنرانی اوباما را گامی مثبت برای حل مسایل ایران و غرب ارزیابی می‌کنیم. لحن سخنرانی برخی از مقامات عالی‌رتبه اروپایی و همچنین سخنرانی اوباما که لحنی متفاوت با گذشته داشت باید به عنوان یک قدم مثبت برای حل وفصل مسایل بین ایران و غرب ارزیابی کنیم. برنامه مقدماتی برای برگزاری نشست دو جانبه بین ایران و آمریکا فراهم شده بود که بین من و اوباما دیداری برگزار شود. طرف آمریکایی ابراز تمایل کرده بود و ما هم مشکلی برای دیدار نداشتیم اما دربرنامه‌ریزی برای نحوه این دیدار و نتایجی که دیدار اول باید داشته باشد، وقت و زمان کافی نبود و دو طرف بر این توجه کردند که زمان کافی وجود نداشت.[۹۱][۹۲][۹۳][۹۴][۹۵]

حسن روحانی در رابطه با دیدار با باراک اوباما در نیویورک گفت بین ما و آمریکا مسائل بسیاری از ۶۰ سال گذشته وجود داشته‌است، آمریکا با ایران قبل و بعد از انقلاب تنش‌هایی داشته، مسائل مهمی در منطقه نسبت به ایران بوده‌است، اینکه ملاقاتی در سطح دو رئیس‌جمهور بعد از ۳۵ سال انجام شود نیاز به مقدماتی داشت به همین دلیل این کار نارس بود، به همین دلیل این ملاقات انجام نشد.[۹۶][۹۷]

رئیس‌جمهور ایران دربارهٔ مباحث مطرح شده در گفتگوی تلفنی گفت بحثی که با اوباما داشتیم عمدتاً مسئله هسته‌ای بود، گفتیم این مسئله نه تنها حق مردم ایران است بلکه غرور ملی ملت ایران است که رئیس‌جمهور آمریکا هم عنوان کرد ما به حقوق هسته‌ای ملت ایران اذعان داریم. وی ادامه داد: دربارهٔ ۱+۵ گفتم با دریچه‌ای که از سوی ملت ایران ایجاد شده باید از این فرصت استفاده و در این مسئله تسریع کرد که رئیس‌جمهور آمریکا گفت: من به وزیر خارجه دستور می‌دهم که در این امر تسریع داشته باشد؛ عمده بحث ما این بود که در بحث هسته‌ای با سرعت بیشتری عمل کنیم.[۹۶][۹۷]

حسن روحانی در چهارمین و آخرین روز از سفر خود به نیویورک، در پاسخ به سؤال خبرنگار نیویورک تایمز دربارهٔ دستاوردهای این سفر، گفت: می‌خواهم این سفر اولین گام برای رابطه بین دو ملت بزرگ ایران و آمریکا باشد. می‌خواهم این سفر اولین گام برای روابط بهتر دو ملت ایران و آمریکا باشد و نسبت به دو دولت، حداقل جلوی تنش‌های بیشتر را بگیریم و زمینه‌ای برای دست یابی به منافع مشترک فراهم کنیم.[۹۱][۹۲][۹۳][۹۴][۹۵]

رئیس‌جمهور ایران با تأکید بر اینکه در بحث رابطه میان ایران و آمریکا گذشته تلخی وجود دارد، گفت: تنش‌ها و تخاصمی که از گذشته میان تهران و واشینگتن شکل گرفته یک شبه حل نمی‌شود. حسن روحانی در خصوص تمایل اوباما برای دیدار و مذاکره با وی گفت: من با اصل پیشنهاد موافق هستم اما دو طرف هر چه فکر کردیم که نتیجه این ملاقات چگونه برای دو ملت هدیه مناسبی باشد، متوجه شدیم که این مسئله در این فاصله زمانی کوتاه مسیر نیست.[۹۸]

عابد فتاحی پس از نخستین جلسه مشترک حسن روحانی با نمایندگان مجلس در تاریخ ۹ مهر ۱۳۹۲ از قول حسن روحانی گفت تأثیر گفتگوی ایران و آمریکا به حدی خوب بوده که مقرر شده در کنگره آمریکا گروه دوستی با ایران تشکیل شود که در این صورت نیز باید در مجلس شورای اسلامی گروه دوستی با آمریکا تشکیل شود.[۹۹] حسن روحانی در جلسه‌ای که در تاریخ نهم مهرماه سال ۹۲ با نمایندگان مجلس داشت توضیحاتی دربارهٔ تمایل اوباما و خودش برای گفتگوی تلفنی پرده برداشت. درخواست از روحانی برای مذاکره قبل از حرکت از ایران شروع شده بود. روحانی هدف از این مذاکره تلفنی را حفظ جایگاه اوباما و خنثی کردن لابی جمهوری خواهان که به منظور فشار بر اوباما ایجاد شده بود بیان کرد.[۱۰۰][نیازمند منبع]

مذاکرات ژنو

پس از مذاکرات ژنو ایران و گروه ۵+۱ در ۲۳ و ۲۴ مهر ۱۳۹۲ در مقر سازمان ملل در ژنو، سوییس به مذاکره پرداختند. ظریف و اشتون در پایان این مذاکرات بیانیه‌ای مشترک صادر کردند که بی‌سابقه بود.[۱۰۱][۱۰۲]

دور بعدی مذاکرات ۷ نوامبر، ۱۷ آبان، آغاز شد. روز بعد وزرای امور خارجهٔ آمریکا، آلمان، روسیه، بریتانیا و فرانسه هم به‌طور غیرمنتظره‌ای به مذاکرات پیوستند. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران به مدت پنج ساعت با حضور اشتون با یکدیگر گفتگو کردند. این مذاکرات پس از سه روز گفتگوی فشرده بدون دستیابی به توافق پایان یافت. کری پس از پایان گفتگوها، گفت پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند و به نقطهٔ مشترک نزدیک شده‌اند.[۱۰۳]

دور بعدی گفتگوها ۲۰ نوامبر آغاز شد.[۱۰۴] پس از سه روز گفتگوی بی‌نتیجه وزاری امور خارجهٔ هر شش کشور در ۲۳ نوامبر به مذاکرات پیوستند[۱۰۵] و نهایتاً پس از روزها مذاکرهٔ فشرده در ساعت ۳ بامداد روز یکشنبه ایران و ۵+۱ به توافقی دست یافتند و مذاکرات به پایان رسید.[۱۰۶] خبرگزاری آسوشیتد پرس یک روز پس از پایان این گفتگوها اعلام کرد ایران و آمریکا از مدت‌ها قبل (از دولت محمود احمدی‌نژاد) درگیر مذاکراتی مخفیانه بودند که از متحدین آمریکا هم مخفی نگه داشته شده بود.[۱۰۷]

جواد ظریف، وزیر خارجه ایران و جان کری، وزیر خارجه آمریکا در مذاکرات هسته‌ای لوزان

تفاهم هسته‌ای لوزان

مقالهٔ اصلی: تفاهم هسته‌ای لوزان

پس از چندین دور مذاکره ایران و گروه ۵+۱ در وین و ژنو، به منظور دستیابی به توافق نهایی هسته‌ای، پس از دو دور مذاکره فشرده در بازهٔ زمانی ۲۵ اسفند ۱۳۹۳ تا ۱۳ فروردین ۱۳۹۴ (برابر با ۳ آوریل ۲۰۱۵) تفاهم هسته‌ای لوزان، شامل خلاصه‌ای از مجموع راه حل‌های تفاهم شده برای رسیدن به برنامه جامع اقدام مشترک پیرامون برنامه هسته‌ای ایران تا ضرب الاجل ۱۰ تیر ۱۳۹۴، میان ایران و گروه ۱+۵ در لوزان سوئیس منعقد شد.[۱۰۸] مجموعه متضمن این راه حل‌ها جنبه حقوقی نداشته و صرفاً راهنمای مفهومی تنظیم و نگارش برنامه جامع اقدام مشترک را فراهم ساخت. بر این اساس تدوین برنامه جامع اقدام مشترک با مبنا قراردادن این راه حل‌ها در آینده نزدیک آغاز گردید.

جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، حسین فریدون، برادر و دستیار ارشد رئیس‌جمهور ایران و جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در جریان مذاکرات هسته‌ای وین

برنامه جامع اقدام مشترک

مقالهٔ اصلی: برجام

پس از چندین دور مذاکره در وین، لوزان و ژنو، آخرین دور از مذاکرات برنامه هسته‌ای ایران و گروه ۵+۱ از ظهر روز شنبه ۲۷ ژوئن ۲۰۱۵، در هتل کوبورگ در شهر وین اتریش با حضور جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و هیئت‌های کارشناسی دو طرف آغاز شد.[۱۰۹] ضرب الاجل تعیین‌شده برای این مذاکرات، روز سی‌ام ژوئن تعیین شده بود که سه بار به ترتیب تا سوم، دهم و سیزدهم ژوئیه تمدید گردید. به تدریج و در روزهای پایانی توافق برخی از وزرای خارجه گروه ۵+۱ نیز برای برداشتن گام‌های نهایی عازم وین شدند.

در نهایت پس از چندین دور تمدید مذاکرات در سه‌شنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵)، توافق جامع هسته‌ای وین که در اصطلاح برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام نامیده می‌شد، در وین اتریش بین ایران، اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ (شامل چین، فرانسه، روسیه، پادشاهی متحد بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و آلمان) منعقد شد.[۴]

تحت این توافق، ایران ذخایر اورانیم غنی شده متوسط خودش را پاکسازی خواهد کرد و ذخیره‌سازی اورانیوم با غنای کم را تا ۹۸ درصد قطع می‌کند، و تعداد سانتریفیوژها را حدود دوسوم و حداقل برای ۱۵ سال کاهش می‌دهد. برای ۱۵ سال بعد، ایران موافقت کرده‌است که اورانیوم را بیش از ۳٫۶۷درصد غنی‌سازی نکند یا هیچ تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم جدید یا رآکتور آب‌سنگین جدیدی را نسازد. فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم به مدت ۱۰ سال به یک تک ساختمان که از سنتریفیوج‌های نسل اول استفاده می‌کند محدود خواهد بود. دیگر تأسیسات نیز طبق پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای اجتناب از خطرهای تکثیر سلاح‌های اتمی تبدیل خواهند شد. برای نظارت و تأیید اجرای توافق‌نامه توسط ایران، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) به تمام تأسیسات اتمی ایران دسترسی منظم خواهد داشت. در نتیجه این توافقنامه که تاییدیه پایدار متعهدین آن را به همراه دارد، ایران از تحریم‌های شورای امنیت ملل متحد، اتحادیه اروپا و ایالات متحده بیرون خواهد آمد.

بسیاری از تحلیل گران معتقدند انعقاد توافق مذکور موجب گشایش افق‌های جدید در روابط سیاسی دو طرف اصلی آن یعنی جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا خواهد شد. این در حالی است که سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران چندین بار پس از انعقاد برجام، از عدم تغییر سیاست خارجی ایران در قبال آمریکا پس از این توافق سخن گفته‌است. رهبر جمهوری اسلامی گفت:" آمریکائی‌ها مدتی است که از طرق گوناگون پیغام می‌دهند که خواهان مذاکره جداگانه با ایران در خصوص موضوع هسته‌ای هستند اما من بر اساس تجربه‌های گذشته به چنین گفتگوهایی خوشبین نیستم. رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه در دیدگاه آمریکائی‌ها گفتگو به معنای مذاکره برای رسیدن به راه حل منطقی نیست، خاطرنشان کردند: از نظر آمریکائی‌ها گفتگو بمعنای وادار کردن طرف مقابل برای قبول حرف آن‌ها است، بنابراین ما همواره این نوع گفتگو را تحمیلی می‌دانیم و جمهوری اسلامی ایران نیز زیر بار تحمیل نمی‌رود. اما با این پیش تدابیر و پیش‌بینی‌ها، دولت مردان با بی‌فکری عمله دیگری را انجام دادند.

دست دادن وزیر امور خارجه ایران با رئیس‌جمهوری ایالات متحده

در یکی از روزهای برگزاری هفتادمین دوره مجمع عمومی سازمان ملل متحد، محمدجواد ظریف در حال خروج از سالن، به‌طور اتفاقی با باراک اوباما و جان کری ملاقات کوتاهی داشت و دو طرف، ضمن سلام و احوال‌پرسی، با یکدیگر دست دادند. این بالاترین سطح برخورد دیپلماتیک دو مقام برجستهٔ دو کشور بود و بازتاب وسیعی در رسانه‌ها داشت.[۱۱۰][۱۱۱][۱۱۲]

عکس مشترک معاون رئیس‌جمهور ایران با رئیس‌جمهوری ایالات متحده

در ۱۱ آذر ۱۳۹۴ و در حالی که اجلاس جهانی تغییرات آب و هوایی در پاریس، به پایان رسیده بود، تصویری در شبکه‌های مجازی و سایت‌های خبری منتشر شد که در آن معصومه ابتکار، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط زیست ایران که به عنوان نماینده ایران در این اجلاس حضور داشت، و باراک اوباما در آن در فاصله کمی از هم ایستاده بودند، این اولین عکس مشترک رئیس‌جمهور آمریکا با یک مقام دولتی عالیرتبهٔ ایرانی بود که تا آن زمان گرفته شده بود و انتشار آن بازتاب وسیعی در رسانه‌های داخل و خارج هر دو کشور داشت.[۱۱۳]

دستگیری و آزادی ده نظامی آمریکایی در آبهای ایران در خلیج فارس

در ۲۳ دی ۱۳۹۴، خبر دستگیری ده نظامی آمریکایی که با فروند قایق به صورت غیرمجاز وارد آب‌های ایران در خلیج فارس شده بودند، توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در صدر رسانه‌های جهان قرار گرفت.[۱۱۴] با توجه به روابط شکننده ایران و آمریکا که به تازگی رو به بهبود نهاده بود، نگرانیهایی دربارهٔ انگیزهٔ نظامیان مذکور از ورود به آب‌های ایران در رسانه‌ها مطرح شد، اما موضوع خیلی سریع با مذاکرات تلفنی جان کری، وزیر خارجه آمریکا و جواد ظریف، وزیر خارجه ایران حل و فصل شد و مشخص گردید که ورود نظامیان آمریکایی به آب‌های ایران به دلیل نقص فنی سیستم قایق‌ها و به صورت غیرعمدی اتفاق افتاده و در نتیجه خیلی سریع و در پایان همان روز نظامیان آمریکایی در آب‌های آزاد خلیج فارس رها شدند.[۱۱۵]

تبادل زندانیان ایرانی- آمریکایی بین دو کشور

در عصر ۲۶ دی ۱۳۹۴ و در میان فضای مذاکرات فشرده طرفین برای تدوین متن نهایی بیانیه اجرایی شدن برجام، خبر غیرمنتظره‌ای در صدر رسانه‌های جهان قرار گرفت و دادستان عمومی و انقلاب تهران اعلام کرد که در راستای مصوبات شورای عالی امنیت ملی ایران و مصالح کلی نظام چهار زندانی ایرانی دو تابعیتی ظرف روز جاری (شنبه) در چارچوب مبادله زندانیان آزاد شدند. اسامی چهار زندانی ایرانی-آمریکایی که آزاد شدند عبارت بود از سعید عابدینی، امیر میرزایی حکمتی، جیسون رضاییان و نصرت‌الله خسروی. همچنین براساس این مبادله هفت ایرانی دربند زندان‌های آمریکا آزاد شدند که عبارت بودند از «نادر مدانلو»، «بهرام مکانیک»، «خسرو افقهی»، «آرش قهرمان»، «تورج فریدی»، «نیما گلستانه» و «علی صابونچی».[۱۱۶] ظاهراً تبادل زندانیان مذکور در راستای افزایش سطح روابط دیپلماتیک دو کشور صورت گرفته و برای قوام بخشیدن به اجرایی شدن برجام صورت گرفته بود.

  • در عصر ۱۶ آذر ۱۳۹۸ «وانگ» آمریکایی که به جرم جاسوسی در ایران زندان شده بود، با «سلیمانی» دانشمند ایرانی متهم به دور زدن تحریمهای آمریکا مبادله شدند.[۱۱۷][۱۱۸]

۲۰۱۷-اکنون: ریاست جمهوری دونالد ترامپ


ممنوعیت ورود ایرانیان به آمریکا

مقاله‌های اصلی: فرمان اجرایی ۱۳۷۶۹ و فرمان اجرایی ۱۳۷۸۰

در ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۱۷ رئیس‌جمهور ایالات متحدهٔ آمریکا دونالد ترامپ فرمانی اجرایی را به امضا رساند که صدور ویزا برای شش کشور با جمعیت اکثریت مسلمان که شامل ایران نیز می‌شد برای مدت چهار ماه متوقف می‌سازد و طبق آن از ورود تمامی کسانی که دارای ملیت ایرانی هستند به آمریکا جلوگیری به عمل می‌آید.[۱۱۹] اما پس از آن رینس پریباس، رئیس دفتر کاخ سفید اعلام کرد که دارندگان کارت سبز آمریکا و شهروندان ایرانی-کانادایی، مشمول فرمان ممنوعیت ورود به آمریکا نیستند و تنها ممکن است هنگام ورود به آمریکا بازجویی شوند[۱۲۰]

با اقدام دادگاه‌ها اجرای فرمان اجرایی ترامپ متوقف شد. ترامپ در ۶ مارس ۲۰۱۷ فرمان اجرایی دیگری امضا کرد که این بار نیز محدودیت‌هایی را علیه ایرانیان اعمال می‌کرد. با احکام دادگاه‌های ناحیه‌ای ایالات متحده در هاوایی و مریلند جلوی اجرای بخش‌های بزرگی از این این فرمان پیش از شروع دوره آن گرفته شد. دیوان عالی آمریکا در ژوئن آن سال اجازه اجرای این فرمان را را برای کسانی که فاقد رابطه اصیل با آمریکا هستند صادر کرد.

ترامپ در ۲۴ سپتامبر با امضای ابلاغیه‌ای فرمان اجرایی قبلی را تشریح کرد و بسط داد. دادگاه‌ها ابتدا جلوی اجرای این فرمان را گرفتند ولی دیوان عالی در ۴ دسامبر ۲۰۱۷ حکم کرد دولت می‌تواند به‌طور کامل این ابلاغیه را اجرایی کند. بر اساس این محدودیت‌ها که هم‌اکنون تا دادرسی دیوان عالی در حال اجرا هستند، صدور هر گونه ویزا برای ایرانیان به جز ویزاهای دانشجویی اف، ام و جِی متوقف شده‌است.

خروج آمریکا از برجام

مقالهٔ اصلی: خروج آمریکا از برجام

دونالد ترامپ که در زمان رقابت‌های انتخاباتی بارها وعدهٔ خروج از برجام را داده بود، پس از سه بار فرصت به تیم دیپلماسی خود برای اصلاح برجام، بالاخره در ۸ مه ۲۰۱۸ (۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷) به‌طور یکجانبه از این توافقنامه خارج شد. بدین ترتیب تمام تحریم‌هایی که آمریکا طبق پیوست دوم برجام موظف به تعلیق آن‌ها شده بود دوباره برقرار شدند.[۱۲۱]

اعلام سیاست جدید دولت آمریکا در قبال ایران

در اواخر ژوئیه ۲۰۱۸ دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا گفت که مایل است در هر زمان و بدون پیش شرط با رهبران ایران دربارهٔ بهبود روابط دو کشور بعد از خروج آمریکا از برجام مذاکره کند.[۱۲۲][۱۲۳] اما ساعاتی بعد مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده ضمن مخالفت با نظر ترامپ شروطی را برای مذاکره با ایران مطرح کرد.[۱۲۳][۱۲۴] او دو ماه پیش از این نیز در ۲۱ مه ۲۰۱۸ (۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷) در یک سخنرانی در بنیاد هریتج شروط دوازده‌گانه‌ای را برای مذاکره با ایران بر سر یک توافق جدید، تعیین کرده بود:[۱۲۵]

  1. ایران باید کلیه جزئیات ابعاد نظامی برنامه پیشین هسته‌ای خود را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کند.
  2. ایران باید غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند و هرگز به دنبال فرآوری تولید پلوتونیم نرود؛ این شامل بستن رآکتور آب سنگین نیز می‌شود.
  3. ایران باید به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه بازرسی بدون محدودیت از همه مراکز و تأسیسات را در سراسر کشور بدهد.
  4. توسعه برنامه موشکی بالیستیک ایران باید متوقف شود و پرتاب سامانه‌های موشکی جدید با قابلیت حمل سلاح هسته‌ای، دیگر انجام نشود.
  5. همه شهروندان آمریکا و همچنین شهروندان دیگر کشورهای دوست و متحد ما، که به اتهامات ساختگی در ایران زندانی هستند، باید آزاد شوند.
  6. ایران باید از حمایت از گروه‌های تروریستی در منطقه خاورمیانه – از جمله حزب‌الله لبنان، حماس و گروه فلسطینی جهاد اسلامی – دست بردارد.
  7. ایران باید حاکمیت دولت عراق را به رسمیت شناخته و اجازه دهد شبه نظامیان شیعه آن کشور خلع سلاح و منحل شود و دوباره آن‌ها را بسیج نکند.
  8. ایران باید از حمایت نظامی از شبه نظامیان شیعه حوثی دست بردارد و به سمت دست یافتن به یک راه حل سیاسی مسالمت آمیز در یمن گام بردارد.
  9. کلیه نیروهای نظامی تحت امر ایران در سراسر سوریه باید از آن کشور خارج شوند.
  10. ایران باید به حمایت از طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی در افغانستان و منطقه، و پناه دادن به رهبران ارشد القاعده پایان دهد.
  11. حمایت نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از تروریسم و متحدان شبه نظامی اش در سراسر جهان باید متوقف شود.
  12. ایران همچنین باید به رفتار تهدیدآمیز در برابر همسایگانش – که بسیاری از آن‌ها متحدان آمریکا هستند – پایان دهد، از جمله تهدید اسرائیل به نابودی و پرتاب موشک به عربستان سعودی و امارات متحده عربی. این شامل تهدید کشتیرانی بین‌المللی و عملیات خرابکارانه سایبری نیز می‌شود.[۱۲۶]

ممنوعیت مذاکره مستقیم با آمریکا

سید علی خامنه‌ای رهبر ایران در واکنش به سیاست جدید آمریکا علیه ایران در دیداری در روز سه شنبه ۲۳ مرداد ۱۳۹۷ هرگونه مذاکره مستقیم با آمریکا را ممنوع اعلام کرده[۱۲۷] و با اشاره به تجربه برجام به عنوان نمونه‌ای واضح از تاکتیک‌های آمریکا در مذاکره، بیان داشت: «آمریکا در مذاکره وعده‌های قرص ومحکم می‌دهد… ولی قضیه که تمام شد و کارش گذشت، زیر همین وعده‌هایش می‌زند».[۱۲۸] او همچنین با «متقلب و زورگو خواندن» آمریکا واردشدن به مذاکره با این کشور را «ابزاری برای فشار بر ایران» خواند و اعلام کرد «با این دولت نمی‌شود مذاکره کرد.»[۱۲۸][۱۲۹] خامنه‌ای افزود که ایران تنها زمانی وارد مذاکره خواهد شد که به سطح مطلوبی از اقتدار سیاسی، اقتصادی و فرهنگی که در نظر گرفته دست یابد، اما در حال حاضر «مذاکرات با آمریکا زیان‌آور و ممنوع است.»[۱۳۰] وی گفت که اگر هم فرضاً قرار بود ایران با ایالات متحده مذاکره کند، با این دولت کنونی آمریکا هرگز مذاکره نمی‌کرد.[۱۲۹][۱۳۱]

تشکیل گروه اقدام ایران

مقالهٔ اصلی: گروه اقدام ایران

در تاریخ شانزدهم اوت ۲۰۱۸ برابر با ۲۵ مردادماه ۱۳۹۷ این کارگروه ویژه توسط وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا تشکیل و برایان هوک توسط مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا به ریاست این کارگروه انتخاب شد. این گروه اقدامات وزارت امور خارجه آمریکا علیه ایران را هماهنگ خواهد کرد.[۱۳۲]

تحریم‌ها بعد از خروج آمریکا از برجام

  • آمریکا روز دوشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۷ (۵ نوامبر ۲۰۱۸) رسماً دور جدید تحریم‌های جمهوری اسلامی ایران را اعلام کرد، پمپئو وزیر دفاع آمریکا گفت: «تحریم در زمینه‌های انرژی، بانکی، حمل و نقل و صنایع کشتی سازی می‌باشد. از زمان روی کار آمدن دولت ترامپ، ما دست به ۱۹ دور تحریم زده‌ایم که ۱۶۸ نهاد ایران را مورد هدف قرار داده‌اند. رژیم ایران میلیاردها دلار را از طریق بخش بانکی خود صرف سپاه پاسداران نموده‌است. تحریم‌های امروز ۵۰ بانک ایران، به‌علاوه فروع خارجی و داخلی وابسته به آنها را که همگام با حمایت رژیم ایران از تروریسم بین‌المللی و گسترش سلاحهای کشتار جمعی یا برآوردن زمینه‌های نقض حقوق بشر عمل می‌کنند، در بر می‌گیرند.» منوچین وزیر خزانه داری آمریکا نیز گفت: «از امروز صبح ما تحریم‌های کامل خود را علیه رژیم ایران آغاز می‌کنیم. این بخشی از ماکزیمم فشار اقتصادی بی‌سابقه‌ای است که ایالات متحده علیه بزرگترین کشور حامی تروریسم در جهان به راه انداخته‌است. تحریم‌های امروز بیش از ۷۰۰ نفر، مؤسسه، هواپیما و صنایع موشکی را شامل می‌شود، که در جای خود بخشی از بزرگ‌ترین اقداماتی است که وزارت خزانه‌داری در یک روز علیه ایران انجام داده‌است. بیش از ۳۰۰ مورد تحریم‌ها، اهداف جدیدی را در بر می‌گیرند، علاوه براین ۱۰۰ مورد دیگر نیز آنهایی هستند که قبلاً در لیست تحریمها بودند و بخاطر برجام از لیست خارج شده بودند و اکنون مجدداً در لیست قرار می‌گیرند. این تحریم‌های بسیار قدرتمند، همچنین سیستم بانکی، انرژی و کشتیرانی ایران را مستقیماً هدف قرار می‌دهد… اقدامات امروز ما همچنین شناسایی ۴۰۰ مورد، از جمله ۲۰۰ فرد و کشتی، در بخش انرژی و کشتیرانی ایران، ایران ایر، هواپیمایی ملی ایران، بیش از ۶۵ هواپیما و شناسایی حدود ۲۵۰ نفر در ارتباط با دارایی‌های بلوکه شده که در لیست ویژه ملی قرار دارند و سازمان انرژی اتمی ایران را در بر می‌گیرند. کشورهای چین، هند، ایتالیا، یونان، ژاپن، کره جنوبی، تایوان و ترکیه از معافیت موقت تحریم نفتی برخوردارند، و ایران از پول فروش نفت فقط برای داد و ستدهای انسان دوستانه و خرید کالاهایی که به‌طور دوجانبه تحت تحریم نباشند می‌تواند استفاده کند. رهبران ایران باید فوراً حمایت خود از تروریسم را متوقف کرده و به فعالیت‌های مخرب خود در منطقه پایان دهند. آنها اگر خواهان برداشتن تحریم‌ها هستند، بایستی تولید موشکهای بالستیک و مطامع هسته‌ای خود را خاتمه دهند.»[۱۳۳]
  • شبکه بانکی سوئیفت، ستون فقرات برای تبادلات مالی جهان، روز دوشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۷ گفت که خدمات بانکی خود را به چندین بانک ایران، بعد از اینکه آمریکا تحریم‌های اتمی علیه تهران را تجدید کرد به حالت تعلیق درآورده است.[۱۳۴]
  • شرکت امریکن اینترنشنال گروپ از فعالیت‌های تجاری خود در ایران که بایک شرکت تابعه به دست آورده بود خارج می‌شود، همچنین روز ۲ نوامبر۲۰۱۸، شرکت والیدوس هولدینگ یک شرکت بیمه در برمودا که شرکت امریکن اینترنشنال گروپ آن را به ارزش ۵٫۵۶ میلیارد دلار در ماه ژوئیه به دست آورده بود، پوشش بیمه خود را که برای شرکت‌های کشتیرانی که محموله‌ها به ایران و از ایران را تأمین می‌کردند کاهش داده‌است.[۱۳۵]

تمدید وضعیت اضطراری ملی آمریکا در رابطه با ایران

روز پنجشنبه ۱۷ آبان ۱۳۹۷ (۸ نوامبر ۲۰۱۸) دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا «فرمان اجرایی برقراری وضعیت اضطراری ملی در رابطه با ایران» را برای یکسال دیگر تمدید کرد. در متن اطلاعیه کاخ سفید آمده‌است که «روابط ما با ایران هنوز عادی نشده‌است و پروسه اجرای توافقات با ایران به تاریخ ۱۹ ژانویه ۱۹۸۱ ادامه دارد.» اشاره ترامپ به توافقنامه الجزایر است که ایران و آمریکا در پایان غائله گروگانگیری امضاء کرده بودند.[۱۳۶][۱۳۷]

روابط اقتصادی

همچنین ببینید: دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی و تحریم‌ها علیه ایران

میزان واردات کشور ایران از کشور آمریکا در سال ۱۳۹۳، سیصد برابر صادرات بوده‌است، نسبت واردات ایرانیان از کشور آمریکا به صادراتی که از ایران به آمریکا می‌شود بسیار بالا و در واقع میزان واردات شرکت‌های ایرانی از این کشور در سال ۱۳۹۳ هجری شمسی سیصد برابر صادرات به آن کشور بوده‌است، به‌این‌ترتیب که از سال هزار و سیصد و نود تا هزار و سیصد و نود و سه ایران از ایالات‌متحده به میزان «صد میلیون دلار»، «صد و سی و دو میلیون دلار»، «صد و سی و دو میلیون دلار» و «صد و پنجاه و چهار میلیون دلار» کالا خریداری و وارد نموده‌است. آمریکا حتی در شش ماه نخست سال ۱۳۹۴ نیز سی و هفت میلیون دلار کالا به شرکت‌های ایرانی فروخت. اما لیست کالاهایی که از آمریکا به ایران واردشده در سال‌های مختلف متفاوت‌اند، درمجموع به‌طور کلی آمریکا از ایران کالاهایی مانند فرش و زعفران را می‌خرد و ایران از کشور آمریکا مسواک و نخ دندان واردات می‌کند، بر اساس فهرست صادرات ایران، مهم‌ترین کالاهایی که ایران به ایالات‌متحده صادر کرده فرش و میگو بوده‌است، این فهرست نشان می‌دهد که در شش‌ماهه نخست سال ۹۴ آمریکا بیست‌ودو تن میگو باارزش کمتر از صد هزار دلار، و همچنین ششصد و نوزده تن فرش نیز باارزش کمتر از دویست هزار دلار، از ایران خریداری کرده‌است. زعفران نیز ازجمله دیگر کالاهای صادراتیِ ایران است، اما آمریکا خرید زیادی از این محصول ایران نیز نداشته‌است و به‌عنوان‌مثال در نیمه نخست سال ۱۳۹۴ مجموعاً تنها «هفت کیلوگرم»، زعفران را در بسته‌بندی‌های ده گرمی و سی گرمی از ایران خریدنموده‌است، که این خرید نیز مجموعاً حدود هفت هزار دلار ارزآوری داشته‌است. اما مبلمان از دیگر کالاهایی است که از ایران به سمت آمریکا صادر می‌شود. به‌طوری‌که ایالات‌متحده آمریکا در نیمه نخست سال ۹۴ حدود پنجاه‌وچهار هزار دلار مبلمان و سی هزار و ششصد دلار اجزاء و قطعات مبلمان را از ایران، خریده‌است.[۱۳۸][۱۳۹]

روابط فرهنگی

دیدار تیم‌های ملی والیبال ایران و آمریکا در ورزشگاه آزادی لیگ جهانی ۲۰۱۵
یک برچسب تبلیغاتی مخالف جنگ با ایران بر روی خودرویی در تگزاس. افراد زیادی مخالف هرگونه درگیری نظامی جدید آمریکا در منطقه خاورمیانه هستند.[۱۴۰]
دانشجویان آمریکایی در ایران، ۱۹۶۹
مقالهٔ اصلی: روابط فرهنگی ایران و آمریکا

روابط فرهنگی ایران و آمریکا در حیطه ورزش، آموزش عالی، و هنرها سابقه بلندی دارد، تا جایی که شهرهای تهران و لس آنجلس،[۱۴۱] شیراز و آستین[نیازمند منبع] شهرهای خواهر بوده‌اند. برخی فعالیت‌ها همانند فعالیت‌های انجمن ایران و آمریکا، کتابخانه آبراهام لینکلن، و در جستجوی زمینه مشترک، حالت سازمان یافته و نسبتاً دائمی داشتند، و برخی دیگر همانند نمایشگاه‌ها و همایش‌ها به صورت رویدادی و گذرا بودند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ایرانی‌ها برعکس آمریکایی‌ها چندان به لحاظ فرهنگی به آمریکائیان بدبین نیستند.[۱۴۲][۱۴۳]

ایرانیان در آمریکا

مراسم رقص و موسیقی در فستیوال فرهنگی Iranian American Community Alliance در ایالت واشینگتن
مقالهٔ اصلی: ایرانیان آمریکا

پس از انقلاب ایران و برقراری جمهوری اسلامی، ایرانیان زیادی کشور خود را ترک کرده و به قصد کشورهای خارج مهاجرت نمودند، برخی به دلایل سیاسی، و برخی به دلایل اقتصادی. امروزه برخی محاسبات تعداد ایرانیان در خارج از ایران را بین ۲–۴ میلیون دانسته‌اند.[۱۴۴] برخی منابع این ارقام را بالاتر نیز دانسته‌اند.[۱۴۵] از این گروه، بیشترین تعداد را مهاجران ایران به آمریکا تشکیل داده‌اند.[۱۴۶]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ حسین حمیدی نیا، «ایالات متحده آمریکا»، (دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران، ۱۳۸۲)، چاپ اول
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ The Middle East and the United States: A Historical and Political Reassessment، نوشته David W. Lesch, 2003, ISBN 0-8133-3940-5 ص۵۲
  3. ↑ انفجار شایعه مذاکرات ایران و آمریکا دیپلماسی ایرانی
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Haidar, J.I. , 2015."Sanctions and Exports Deflection: Evidence from Iran," Paris School of Economics, University of Paris 1 Pantheon Sorbonne, Mimeo
  5. ↑ https://www.bbc.com/news/world-middle-east-48298517
  6. ↑ دهخدا، ‎علی‌اکبر، «لغت‌نامه دهخدا»، پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در |مقاله= وجود دارد (کمک) بازیابی‌شده در تاریخ ۱۶-۰۴-۲۰۰۹.
  7. ↑ لغت‌نامه دهخدا
  8. ↑ «مشاهده تقویم تاریخ ۷ آذر». مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی. برای مشاهده متن منبع، در بخش جستجو، «۷ آذر» را انتخاب کنید.. دریافت‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۵. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ STEVE EVERLY (ژوئن ۲۳, ۲۰۱۶). «The Top-Secret Cold War Plan to Keep Soviet Hands Off Middle Eastern Oil Read more: http://www.politico.com/magazine/story/2016/06/oil-denial-policy-cia-middle-east-cold-war-united-states-britain-soviet-union-213983#ixzz4CY7wV5M0 Follow us: @politico on Twitter». politico. پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک)
  10. ↑ Jackie Frank (۱۳ مه ۲۰۰۷). «CHRONOLOGY-U.S. -Iranian relations». Reuters. دریافت‌شده در ۲۵ آوریل ۲۰۱۱.
  11. ↑ 56 دانشجوی ایرانی به علت تظاهرات در محوطه کالج توسط پلیس آمریکا بازداشت شدند. iichs.ir
  12. ↑ سیا به نقش خود در اجرای کودتای ۲۸ مرداد اعتراف کرد بایگانی‌شده در ۱ نوامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine افکارنیوز
  13. ↑ اعتراف سازمان سیا رسماً به رهبری کودتای 28 مرداد پس از 60 سال عصر ایران
  14. ↑ [۱] BBC Persian
  15. ↑ دکتر باقر عاقلی (۱۳۸۷)، روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی جلد دوم، تهران: نامک، ص. ۲۸، شابک ۹۶۴-۶۸۹۵-۵۳-۰
  16. ↑ دکتر باقر عاقلی (۱۳۸۷)، روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی جلد دوم، تهران: نامک، ص. ۳۱، شابک ۹۶۴-۶۸۹۵-۵۳-۰
  17. ↑ The Ties That Bind (PDF). Sydney: Allen & Unwin. ۱۹۸۵. ص. ۲۵۱. دریافت‌شده در ۲۵ ژوئن ۲۰۱۲. پارامتر |first1= بدون |last1= در Authors list وارد شده‌است (کمک)
  18. ↑ "MISSING: The Human Element" (PDF) (به انگلیسی). Archived from the original (PDF) on 13 August 2011. Retrieved 25 June 2012. {{cite web}}: |نام= missing |نام= (help); line feed character in |عنوان= at position 9 (help)
  19. ↑ «آمریکا نگران برنامه اتمی شاه ایران بود» (بی‌بی‌سی فارسی)
  20. ↑ قطع رابطۀ آمریکا و ایران ، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
  21. ↑ «پیام به ملت ایران (قطع رابطه با آمریکا)». سایت جامع امام خمینی.
  22. ↑ «پیام به پاپ ژان پل دوم، رهبر کاتولیکهای جهان (عدم نگرانی از قطع رابطه با آمریکا)». سایت جامع امام خمینی.
  23. ↑ بازخوانی 30 سال چالش؛ در سالروز قطع روابط ایران و آمریکا
  24. ↑ Iran: U.S. Experts See Promise Amid Troubling Trends In Relations
  25. ↑ An Iran-U.S. Partnership: Thinking The Unthinkable
  26. ↑ U.S. , Iran See Need for Stable Iraq: NPR
  27. ↑ Extraterritorial Application of the U.S. Iranian Assets Control Regulations
  28. ↑ http://www.senate.gov/~schumer/SchumerWebsite/pressroom/press_releases/PR01320.html
  29. ↑ «Read Article». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اکتبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۷ اوت ۲۰۱۰.
  30. ↑ Why support terrorism?
  31. ↑ BBCPersian.com
  32. ↑ «Yahoo!». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۸ مه ۲۰۰۶. دریافت‌شده در ۸ مه ۲۰۰۶.
  33. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ اکتبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰ اوت ۲۰۱۰.
  34. ↑ «On The Line: Iran Threatens Israel». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۴ آوریل ۲۰۰۶. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۰۶.
  35. ↑ Iran
  36. ↑ Khomeini 'sought to drop Death to America chant' | World news | The Guardian
  37. ↑ In Iran, 'Death to America' is back | csmonitor.com
  38. ↑ "Death to America":: Daniel Pipes
  39. ↑ «متن کامل اسناد لانه جاسوسی». مشرق‌نیوز. ۱۵ آبان ۱۳۹۵.
  40. ↑ «لزوم پیگیری ورود "اسناد لانه جاسوسی" به کتاب‌های درسی توسط آموزش‌وپرورش و آموزش عالی». خبرگزاری تسنیم. ۱۳ آبان ۱۳۹۸.
  41. ↑ «اسناد لانه جاسوسی آمریکا - دانشجویان مسلمان پیرو خط امام - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۰۵.
  42. ↑ «اسناد لانه جاسوسی 6 - 1|ایران - روابط خارجی - ایالات متحده - اسناد و مدارک||خانه کتاب |ketab.ir». www.ketab.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۰.
  43. ↑ «7 YEARS AFTER EMBASSY SEIZURE, IRAN STILL PRINTS U.S SECRETS». نیویورک تایمز. ۱۱ ژوئیه ۱۹۸۶.
  44. ↑ «ایجاد کارگروهی برای ورود اسناد لانه جاسوسی آمریکا به کتب درسی دانش‌آموزان». خبرگزاری فارس. ۱۳ آبان ۱۳۹۸.
  45. ↑ جیمز بیل (۱۳۷۱)، عقاب و شیر، ترجمهٔ مهوش غلامی، تهران: نشر کوبه، ص. ۲۲۱
  46. ↑ ۴۶٫۰ ۴۶٫۱ ۴۶٫۲ پنج تلاش ناموفق ایران و آمریکا برای بهبود روابط خبرگزاری انتخاب
  47. ↑ Staff writers. "PressTV-Obama extends national emergency on Iran". Retrieved 4 November 2016.
  48. ↑ گزارش خبرگزاری رویترز. ۲ فوریه ۱۹۹۸
  49. ↑ گزارش خبرگزاری رویترز. ۱۸ فوریه ۱۹۹۸
  50. ↑ Ahmadinejad: The Secret History of Iran's Radical Leader. California University Press. 2008. ISBN 0-520-25663-8 pp.188
  51. ↑ گزارش آ.اف.پ. ششم آوریل ۱۹۹۹. لینک ذخیره
  52. ↑ «Leverett: Bush Administration 'Not Serious' About Dealing With Iran - Council on Foreign Relations». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ نوامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۱.
  53. ↑ BBCPersian.com
  54. ↑ BBCPersian.com
  55. ↑ BBCPersian.com
  56. ↑ BBCPersian.com
  57. ↑ BBCPersian.com
  58. ↑ Ups and downs in U.S. -Iranian relations Reuters
  59. ↑ «Iran: Internal Politics and U.S. Policy and Options» (PDF). Congressional Research Service: ۲۰. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸.
  60. ↑ «Speed Read: Is Washington Pushing To Overthrow Iran?». TIME. Mar. 14, 2006. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  61. ↑ «U.S. Campaign Is Aimed at Iran's Leaders». WashingtonPost. مارس ۱۳, ۲۰۰۶. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸.
  62. ↑ «Uncle Sam's Regime Change in Iran». Brookings. ژوئیه ۲۳, ۲۰۰۳. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸.
  63. ↑ «Regime Change and Its Limits». Newyork Times. ژوئیه ۶, ۲۰۰۵. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۸.
  64. ↑ ۶۴٫۰ ۶۴٫۱ «Recognizing Iran as a Strategic Threat:» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۷ آوریل ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۵ مه ۲۰۰۹.
  65. ↑ SharifNews.ir:: رئیس‌جمهور: جهان بدون آمریکا و صهیونیسم را تجربه خواهیم کرد
  66. ↑ Pew Research Center: The U.S. Public's Pro-Israel History
  67. ↑ In The Faith - A Chronicle of the Christian Faith" Support for Israel drives Evangelical vote, poll finds
  68. ↑ Robert Weitzel: Hillary's "Final Solution" to the Persian Problem
  69. ↑ ارسلان مرشدی (۱۶ آبان ۱۳۸۸). «نگاهی به عملکرد سیاسی خارجی دولت نهم». روزنامه همشهری. ص. ایران. دریافت‌شده در ۲ ژانویه ۲۰۱۱.[پیوند مرده]
  70. ↑ ۷۰٫۰ ۷۰٫۱ «U.S. Naval Options for Influencing Iran» (PDF). Naval War College Review. آوریل ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱ فوریه ۲۰۱۱.
  71. ↑ ۷۱٫۰ ۷۱٫۱ «اولین موضعگیری رهبر ایران در مورد روابط با آمریکا در عصر اوباما». وبگاه بی‌بی‌سی فارسی. ۲ فروردین ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۳.
  72. ↑ «تکرار ادعاهای جان کری دربارهٔ ایران / ادعای حمایت آمریکا از مذاکره میان دولت سوریه و مخالفان». خبرگزاری مهر. ۹ اسفند ۱۳۹۱. دریافت‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۳.
  73. ↑ «تکرار ادعاهای جان کری دربارهٔ ایران / ادعای حمایت آمریکا از مذاکره میان دولت سوریه و مخالفان».
  74. ↑ «رابطه ایران با آمریکا مسئله پیچیده‌ای است/ زخم کهنه‌ای وجود دارد». موج. ۲۷ خرداد ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۱ تیر ۱۳۹۲.
  75. ↑ «حسن روحانی در جلسه غیرعلنی و غیررسمی مجلس، ۲۳ تیر ۱۳۹۲ مثلث». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ اوت ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ سپتامبر ۲۰۱۳.
  76. ↑ «حسن روحانی:نباید دور خود حصار بکشیم». ملت آنلاین. ۱۰ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۶ تیر ۱۳۹۲.
  77. ↑ فضای دانشگاه باید بازترباشد/به آینده مذاکرات بدبین نیستم/برای حل مسئله هسته‌ای اراده داریم ایسنا
  78. ↑ Start talks with Iran washingtonpost
  79. ↑ واشینگتن پست: آمریکا برای امتیاز دادن به ایران آماده می‌شود رجانیوز
  80. ↑ اعلام محتوای نامه اوباما به روحانی از سوی کاخ سفید تابناک
  81. ↑ روحانی: نامه اوباما به من و جواب آن، می‌تواند قدمی برای آینده باشد آفتاب
  82. ↑ متن کامل گفتگوی شبکه تلویزیونی ان. بی. سی آمریکا با دکتر روحانی باشگاه خبرنگاران
  83. ↑ روزنامه اطلاعات ۳۰ شهریور ۱۳۹۲ صفحه اول
  84. ↑ صفحه اول روزنامه‌های آرمان، آفتاب یزد و اعتماد
  85. ↑ روزنامه اعتماد مورخه ۳۰ شهریور ۱۳۹۲ صفحه اول
  86. ↑ روزنامه ایران مورخه ۳۰ شهریور ۱۳۹۲ صفحه اول
  87. ↑ روزنامه ایران ۳۰ شهریور ۱۳۹۲ صفحه اول
  88. ↑ ۸۸٫۰ ۸۸٫۱ خبرگزاری رویترز مورخ ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۳
  89. ↑ خبرگزاری ایسنا مورخ ۵ مهر ۱۳۹۲
  90. ↑ خبرگزاری ایسنا مورخ ۵ مهرماه ۱۳۹۲
  91. ↑ ۹۱٫۰ ۹۱٫۱ مشروح نشست خبری رئیس‌جمهور rouhani.ir
  92. ↑ ۹۲٫۰ ۹۲٫۱ گزیده نشست خبری رئیس‌جمهور در نیویورک hamedanpayam.com
  93. ↑ ۹۳٫۰ ۹۳٫۱ دکتر روحانی: سخنرانی اوباما را گامی مثبت برای حل مسایل ایران و غرب ارزیابی می‌کنیم president.ir/fa
  94. ↑ ۹۴٫۰ ۹۴٫۱ مشروح نشست خبری رئیس‌جمهور در نیویورک بایگانی‌شده در ۳ دسامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine iribnews.ir
  95. ↑ ۹۵٫۰ ۹۵٫۱ دکتر حسن روحانی روز جمعه در نشست خبری خود در نیویورک گفت: دولت اختیارات لازم را در مذاکرات هسته‌ای دارد و من برای این گفتگوها وزیر امور خارجه را انتخاب کرده‌ام. بایگانی‌شده در ۲ اکتبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine 4.irna.ir
  96. ↑ ۹۶٫۰ ۹۶٫۱ سخنان روحانی در جمع خبرنگاران در مهرآباد رجانیوز
  97. ↑ ۹۷٫۰ ۹۷٫۱ سخنان روحانی در جمع خبرنگاران در مهرآباد بی‌باک
  98. ↑ دیدار ایرانیان مقیم آمریکا با رئیس‌جمهور rouhani.ir
  99. ↑ در جلسه مشترک روحانی با نمایندگان مجلس په گذشت؟ کنگره آمریکا به‌دنبال تشکیل گروه دوستی با ایران[پیوند مرده] آخرین نیوز
  100. ↑ پایگاه خبری تحلیلی اعتدال
  101. ↑ http://www.asriran.com/fa/news/300062
  102. ↑ http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/10/131016_u08_geneva_talks_end_positive.shtml
  103. ↑ http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/11/131109_l20_geneva_talks_3rd_day.shtml
  104. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳.
  105. ↑ http://persian.cri.cn/141/2013/11/23/1s133993.htm
  106. ↑ http://persian.cri.cn/141/2013/11/24/1s133995.htm
  107. ↑ http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/11/131124_l45_ap_iran_us_secret_deals.shtml
  108. ↑ Iran And World Powers Agree On Framework For Nuclear Deal Huffington Post
  109. ↑ «آغاز مذاکرات ظریف و کری سه روز پیش از ضرب الاجل توافق اتمی». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۷ ژوئن ۲۰۱۵.
  110. ↑ [۲] ایسنا
  111. ↑ [۳] باشگاه خبرنگاران جوان
  112. ↑ [۴] بی‌بی‌سی فارسی
  113. ↑ «ابتکار و اوباما در یک عکس».
  114. ↑ «سپاه پاسداران ١٠ نظامی آمریکایی را در خلیج فارس بازداشت کرد». فارس. ۲۳ دی ۱۳۹۴.
  115. ↑ «سپاه ۱۰ تفنگدار بازداشت‌شده آمریکایی را رها کرد». فارس. ۲۳ دی ۱۳۹۴.
  116. ↑ «جیسون رضائیان، سعید عابدینی و 2 زندانی دوتابعیتی دیگر آزاد شدند». پایگاه خبری انتخاب. ۲۶ دی ۱۳۹۴.
  117. ↑ https://www.radiozamaneh.com/478277
  118. ↑ https://www.entekhab.ir/fa/news/516564/توافق-ایران-و-آمریکا-برای-تبادل-زندانی-با-پادرمیانی-سوئیس-واشنگتن-دکتر-سلیمانی-را-آزاد-کرد-تهران-ژیو-وانگ-را-پمپئو-خرسندیم-که-دولت-ایران-در-این-حوزه-سازنده-عمل-کرد
  119. ↑ http://www.bbc.com/persian/world-38791483
  120. ↑ http://ir.voanews.com/a/us-trump-white-house/3697480.html
  121. ↑ https://www.nytimes.com/2018/05/08/world/middleeast/trump-iran-nuclear-deal.html
  122. ↑ «Trump says he is willing to talk to Iran's leader without preconditions». رویترز. JULY 30, 2018. دریافت‌شده در 24 مرداد 1397. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  123. ↑ ۱۲۳٫۰ ۱۲۳٫۱ «After Trump Says 'No Preconditions' for Meeting With Iran - Pompeo Sets Preconditions». هاآرتص. ژوئیه ۳۱, ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۴ مرداد ۱۳۹۷.
  124. ↑ «CNBC Exclusive: CNBC Transcript: U.S. Secretary of State Mike Pompeo Speaks with CNBC's Michelle Caruso-Cabrera Today». CNBC. ژوئیه ۳۰, ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۴ مرداد ۱۳۹۷.
  125. ↑ «Mike Pompeo speech: What are the 12 demands given to Iran?». الجزیره. ۲۱ مه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۴ مرداد ۱۳۹۷.
  126. ↑ https://ir.voanews.com/a/us-pompeo-iran-strategy-demands/4403881.html
  127. ↑ «Iran's Khamenei bans holding direct talks with United States: TV». رویترز. AUGUST 13, 2018. دریافت‌شده در 24 مرداد 1397. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  128. ↑ ۱۲۸٫۰ ۱۲۸٫۱ «Ayatollah: I'm Banning All Negotiations With the US – Until Iran Grows More Powerful». CNS. اوت ۱۳, ۲۰۱۸. دریافت‌شده در اوت ۱۸, ۲۰۱۸.
  129. ↑ ۱۲۹٫۰ ۱۲۹٫۱ «بیانات در دیدار قشرها مختلف مردم». دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی سید علی خامنه ای. ۲۲ مرداد ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۲۴ مرداد ۱۳۹۷.
  130. ↑ «Iran vows not to renegotiate landmark nuke deal with U.S.». ecns. ۲۰۱۸-۰۸-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۸-۱۸.
  131. ↑ «Iran's Khamenei: No war, no negotiations with Trump». الجزیره. ۱۳ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۸ اوت ۲۰۱۸.
  132. ↑ «US Secretary of State names special representative for Iran». CNBC. ۱۶ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۸ اوت ۲۰۱۸.
  133. ↑ Press Availability With Secretary of Treasury Steven T. MnuchinShare
  134. ↑ US sanctions: SWIFT network suspends Iran banks
  135. ↑ AIG Unit to Exit Iran-Related Insurance-Filing
  136. ↑ Text of a Notice on the Continuation of the National Emergency With Respect To Iran
  137. ↑ تمدید فرمان ریاست جمهوری آمریکا در مورد وضعیت «اضطراری ملی در قبال ایران»
  138. ↑ «اخبار-آمریکا از ایران فرش و زعفران می‌خرد و ایران از آمریکا مسواک و نخ دندان». سایت خبری تحلیلی شهرستان‌های ممسنی و رستم. ۲۰۱۵-۱۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۱-۱۴.
  139. ↑ «مبادلات تجاری ایران و آمریکا شامل چه کالاهایی می‌شود؟ آمریکا از ایران فرش و زعفران می‌خرد و ایران از آمریکا مسواک و نخ دندان». شیرازه. ۲۰۱۵-۱۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۱۱-۱۴.
  140. ↑ http://www.stopwaroniran.org/iranada.pdf
  141. ↑ «Tehran, Iran». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ فوریه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۰.
  142. ↑ Shahghasemi, E. , Ray, H. D. , & Mirani, G. (October 01, 2011). How do Iranians and U.S. Citizens perceive each other: A systematic review. Journal of Intercultural Communication, 27.)
  143. ↑ Shaghasemi, E. , & Heisey, D. R. (January 01, 2009). The Cross-Cultural Schemata of Iranian-American People Toward Each Other: A Qualitative Approach. Intercultural Communication Studies, 18, 1, 143-160.
  144. ↑ «british airways airlines media magazine at impressions-ba.com». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۷ اوت ۲۰۱۰.
  145. ↑ BBC NEWS | Middle East | Iran: Life in the diaspora
  146. ↑ Migration Information Source - Iran: A Vast Diaspora Abroad and Millions of Refugees at Home

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=روابط_ایالات_متحده_آمریکا_و_ایران&oldid=27773330»