چندهمسری: تفاوت میان نسخه‌ها
←اسلام: اصلاح اشتباه برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Seyyedian14m (بحث | مشارکتها) جز ویرایش 89.37.171.224 (بحث) به آخرین تغییری که InternetArchiveBot انجام داده بود واگردانده شد برچسب‌ها: واگردانی ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
{{اصلی||چند زنی در اسلام}} |
{{اصلی||چند زنی در اسلام}} |
||
در [[قران]] به صراحت آمده که مردان اجازه داشتن چهار زن را دارند و بایستی بین آن‌ها به عدالت رفتار کنند. پیامبر اسلام هم زنان متعددی داشته که البته در مورد تعداد آن‌ها اختلاف است. مرد نیازی به کسب اجازه از همسر خود برای ازدواج مجدد ندارد اما برخی فقها (به ویژه در [[مذهب مالکی]]) معتقدند که زن میتواند در هنگام ازدواج [[شرط ضمن عقد]] کند که شوهرش زن دیگری نگیرد و آنگاه شوهر اجازه چنین کاری را نخواهد داشت. |
در [[قران]] به صراحت آمده که مردان اجازه داشتن چهار زن را دارند و بایستی بین آن‌ها به عدالت رفتار کنند. پیامبر اسلام هم زنان متعددی داشته که البته در مورد تعداد آن‌ها اختلاف است. مرد نیازی به کسب اجازه از همسر خود برای ازدواج مجدد ندارد اما برخی فقها (به ویژه در [[مذهب مالکی]]) معتقدند که زن میتواند در هنگام ازدواج [[شرط ضمن عقد]] کند که شوهرش زن دیگری نگیرد و آنگاه شوهر اجازه چنین کاری را نخواهد داشت. |
||
[[جمهوری آذربایجان]]، [[ترکیه]] و [[تونس]] تنها کشورهای با اکثریت مسلمان هستند که چندزنی را ممنوع کرده‌اند. امروزه چندزنی در عربستان سعودی، و برخی مناطق غرب آفریقا و شرق آفریقا رایج است و در [[سودان]] رئیس‌جمهور [[عمر البشیر]] در سال ۲۰۰۱ مردان را برای افزایش جمعیت کشور تشویق به چندزنی کرد. برخی کشورها مثل لیبی، مراکش اخذ رضایت همسر اول را برای ازدواج مجدد مرد ضروری اعلام کرده‌اند. |
[[جمهوری آذربایجان]]، [[ترکیه]] و [[تونس]] تنها کشورهای با اکثریت مسلمان هستند که چندزنی را ممنوع کرده‌اند. امروزه چندزنی در عربستان سعودی، و برخی مناطق غرب آفریقا و شرق آفریقا رایج است و در [[سودان]] رئیس‌جمهور [[عمر البشیر]] در سال ۲۰۰۱ مردان را برای افزایش جمعیت کشور تشویق به چندزنی کرد. برخی کشورها مثل لیبی، مراکش و ایران اخذ رضایت همسر اول را برای ازدواج مجدد مرد ضروری اعلام کرده‌اند. |
||
== ازدواج گروهی == |
== ازدواج گروهی == |
||
نسخهٔ ۲۹ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۰۱
 روابط نزدیک |
|---|
چندهمسری یا چندکامی[۱] وضعیتی است که در آن زن یا مرد بیش از یک همسر دارند. چندهمسری شامل دو نوع چندزنی و چندشوهری میشود. چندزنی حالتی است که در آن مرد در یک زمان با چند زن ازدواج کند. چندشوهری حالتی است که زن به‌طور هم‌زمان دو شوهر یا بیشتر داشته باشد.
چندهمسری در مسیحیت (جز برخی فرقه‌ها مثل مورمون‌ها) مًمنوع است؛ در حالی که در هندوگرایی، یهودیت و اسلام، چندزنی با شرایط خاص جایز شمرده میشود.
در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته زندگی زناشویی فقط به صورت تک‌همسری است و مرد یا زن به‌طور قانونی نمی‌توانند در یک زمان با بیش از یک نفر ازدواج کنند. اما چندهمسری هنوز جایگاه خود را در بسیاری از جوامع و فرهنگ‌ها حفظ کرده‌است.
مفهوم دقیق چندهمسری چندان روشن نیست و این به فقدان تعریف دقیق از «همسر» بازمی‌گردد. معمولاً تعریف همسر در چندهمسری به روابطی محدود نمی‌شود که توسط دولت به رسمیت شناخته شده‌اند. اما این که دقیقاً چه نوع رابطه‌ای را می‌توان «همسری» در نظر گرفت به درستی مشخص نیست. در سوسیوبیولوژی و جانورشناسی اصطلاح چندهمسری به هر نوع جفت‌گیری چندگانه اشاره دارد.که سبب آن میشود.
زیست‌شناسی تکاملی
در جانوران چندهمسر وجود صفاتی در جنس نر که شانس او برای همسری با ماده‌های متعدد را افزایش دهد مزیت تکاملی بزرگی به حساب می‌آید. اما در جانوران ماده وجود صفاتی که باعث جذب نرهای متعدد شود یا مزیت اندکی دارد یا اصلاً مزیتی محسوب نمی‌شود. چون جنس ماده در طول یک فصل باروری فقط قادر به یک بار تولید مثل است اما جنس نر میتواند تعداد زیادی ماده را بارور کرده و ژن‌های خود را به افراد زیادی از نسل بعد انتقال دهد. در این نوع جانوران فشار تکاملی در جهت انتخاب صفاتی حرکت می‌کند که به جنس نر کمک کند تا همسران بیشتری داشته باشد و این موجب ایجاد ویژگی‌های متفاوت در نر و ماده میشود.
بخشی از این صفت‌ها به رقابت میان نرها و بخشی نیز به رقابت برای جلب نظر ماده‌ها مربوط میشود. برخی صفات به جنس نر کمک می‌کند تا از قلمرو و حرمسرای خود در مقابل نرهای دیگر دفاع کند. مثل اندازه بزرگتر یا داشتن سلاح بهتر مثل شاخ بزرگ که موجب موفقیت در رقابت میان نرها میشود. اما در مورد صفاتی که موجب جلب نظر ماده‌ها و انتخاب جفت میشود مسئله پیچیده‌تر است. ماده‌ها اصولاً نری را انتخاب می‌کنند که جفت‌گیری با او به تولید فرزندی با بیشترین شانس بقا بینجامد. به همین دلیل است که ماده‌ها نرهای نیرومندتر و تندرستتر را به شوهری برمی‌گزینند چون آن‌ها ژن‌های سالم بیشتری دارند. اما در برخی موارد خلاف این صادق است. پروبال رنگارنگ جنس نر طاووس و قرقاول شانس بقای آن‌ها را به شدت کاهش می‌دهد و یک صفت کاملاً منفی محسوب میشود. اما چرا طاووس ماده به طاووس نری علاقه دارد که چنین پرهای بزرگ و رنگارنگی دارد؟
دو فرضیه برای حل این تعارض ارائه شده‌است. فرضیه «پسر سکسی» بیان می‌دارد که در گذشته این صفات شانس زنده ماندن را افزایش می‌داده‌اند. یعنی در دوره‌ای خاص به دلیل شرایط محیطی خاصی طاووس‌های نری که پروبالی کمی بزرگتر یا کمی رنگارنگتر داشته‌اند بیشتر زنده می‌مانده‌اند و به همین دلیل ماده‌ها بیشتر آن‌ها را انتخاب می‌کردند. اما وقتی که این صفت شیوع پیدا کرد و اغلب طاووس‌های نر صاحب پروبال بزرگ و رنگارنگ شدند ماده‌ها باز هم به انتخاب خود ادامه دادند و باعث تشدید و تقویت این صفت به شکل افراطی شدند. ماده‌هایی که اینچنین رفتار نمی‌کردند صاحب پسرهایی می‌شدند که مورد علاقه ماده‌های دیگر نبودند و نمی‌توانستند جفتی انتخاب کنند چون این صفت در بین طاووس‌های نر رایج شده بود.
بر اساس فرضیه دوم، که به «فرضیه علامت تندرستی» معروف است، نرهایی که صفاتی نامناسب از نظر قواعد تکاملی (مثل بال بسیار بزرگ طاووس نر) دارند اما با این حال زنده می‌مانند ثابت می‌کنند که بقیه ژن‌های آن‌ها سالم است. طاووس نری که با وجود این پروبال دست‌وپاگیر توانسته از چنگ شکارچیان فرار کند و خود را زنده نگه دارد طاووس بسیار قدرتمند و زیرکی است. حتی می‌توان گفت که این صفات خود باعث تقویت جانور میشود. جنس نر برای حمل کردن این پرها باید بدن قویتری داشته باشد و راه‌های دیگری را برای استتار و فرار از دست شکارچیان پیدا کند. شاید بتوان این را به وزنه‌هایی تشبیه کرد که رزمی‌کاران به پاهای خود می‌بندند تا پاهای آن‌ها قویتر شود. در نتیجه ماده‌ها این هندیکپ (عیب) را به عنوان علامت تندرستی تلقی می‌کنند.
چندشوهری
چند شوهری بیشتر در جوامعی با منابع طبیعی محدود رایج است چراکه رشد جمعیت را محدود می‌کند و شانس بقای فرزندان را افزایش می‌دهد. چندشوهری به ویژه در جوامع ساکن هیمالیا مثل تبت رایج است و فقط هم به خانواده‌های فقیر اختصاص ندارد. دلیل شیوع چندشوهری در این جوامع را می‌توان کمبود زمین قابل کشت دانست. ازدواج تمام برادران با یک زن موجب میشود تا زمین خانوادگی آن‌ها تقسیم نشود اما اگر هر برادر جداگانه زن بگیرد و جداگانه بچه‌دار شود، زمین تکه‌تکه خواهد شد.
چند شوهری برادرانه از انواع مهم چندشوهری است که در تبت واقع در جنوب غربی چین، تبتی‌های کوچ‌نشین نپال و شمال هند رایج است. در این شیوه دو یا چند برادر با یک همسر ازدواج می‌کنند و همه آن‌ها به شکل برابری به زن دسترسی جنسی دارند و همه آن‌ها نیز پدر فرزند محسوب می‌شوند.
انواع دیگری از چندشوهری نیز وجود دارد. نایرهای هند قبل از بلوغ یک مراسم آئینی برای دخترشان برگزار می‌کنند که در آن شوهری برای آن‌ها انتخاب میشود و پدر تمام فرزندانش محسوب میشود. اما این شوهر ممکن است هیچوقت با آن زن زندگی نکند و زن به جای آن با مردان دیگری روابط عاشقانه داشته باشد. مرد یا مردانی که با زن ارتباط داشته‌اند در هنگام تولد فرزند با پرداخت دستمزد قابله تأیید می‌کنند که آن‌ها پدر فرزند نیستند و شوهری که پیش از بلوغ تعیین شده پدر فرزند است. زن نیز در خانه مادریش همراه با برادرانش زندگی می‌کند و اموال نیز از مادر به فرزندان به ارث می‌رسد.
شیوه منحصربفردی از پیوند زناشویی نیز در قوم موسو در جنوب چین وجود دارد. پیوند زناشویی این مردم به «ازدواج گذری» معروف است اما شاید بتوان گفت در این قوم اصلاً ازدواج وجود ندارد و آن‌ها فقط رابطه عاشقانه دارند. مردان و زنان موسو در خانه پدری و مادری می‌مانند و زندگی زناشویی آن‌ها به شب‌ها در اتاق شخصی زن در خانه مادریش محدود میشود. البته بیشتر افراد در یک زمان فقط با یک شریک جنسی در ارتباط هستند و در واقع تک‌همسر هستند اما هیچ منع اخلاقی برای روابط چندگانه چه برای زن‌ها و چه برای مردها، وجود ندارد. از آنجا که خانواده هیچوقت تقسیم نمی‌شود و ارث از یک نسل به نسل بعد منتقل میشود مشکلی در تقسیم ارث ایجاد نمی‌شود. پدر نیز کودک نیز توسط مادر مشخص میشود و حتی اگر مادر نداند پدر فرزندش چه کسی بوده مشکلی ایجاد نمی‌شود چون پدر نقش حیاتی در زندگی فرزندش ندارد.
بودایی
در مذهب بودایی ازدواج جنبهٔ مذهبی ندارد و یک رابطه کاملاً عرفی محسوب میشود که راهبان در آن مشارکتی ندارند. البته در برخی فرقه‌های بودایی پیوند ازدواج توسط راهبان بسته میشود اما شرایط مذهبی برای آن وجود ندارد. شکل ازدواج نیز در بین جوامع بودایی هر منطقه متفاوت است. در نتیجه نمی‌توان موضع خاصی در مورد چندهمسری در مذهب بودایی وجود ندارد اما در برخی متن‌های بودایی عباراتی آمده که به نظر می‌رسد چندهمسری را نامطلوب می‌دانند مثلاً در پراباوا سوتا آمده‌است که «مردی که به یک زن قانع نشود و به دنبال زنان دیگر باشد در مسیر زوال گام برمی‌دارد». به همین دلیل برخی نویسندگان نتیجه گرفته‌اند که مذهب بودایی چندهمسری را نمی‌پذیرد یا برخی گفته‌اند این مذهب با چندهمسری مخالف نیست اما آن را شکل مطلوبی از ازدواج نمی‌داند.
با این حال چندشوهری و چندزنی در تبت هیچگاه رابطه نامطلوبی به حساب نمی‌آمده و در حال حاضر نیز چندشوهری بیش از هرجای دیگر دنیا در تبت رواج دارد. در تایلند نیز تا سال ۲۰۱۰ چندزنی رایج بود. در برمه هنوز هم قانونی است و در سریلانکا هم در گذشته چندزنی وجود داشت اما رایج نبود.
هندو
در متن‌های مقدس هندوها نمونه‌هایی از چندزنی و چندشوهری شخصیت‌های اساطیری دیده میشود. اما در دوره‌های پساودایی چندهمسری در بین هندوها رو به کاهش گذارده و امروزه امری غیراخلاقی محسوب میشود. قانون ازدواج هندو (سال ۱۹۵۵) در هند چندهمسری را برای هندوها، سیک‌ها، جین‌ها و بودایی‌ها ممنوع کرده اما مسلمانان اجازه داشتن چهار زن را دارند.
اسلام
در قران به صراحت آمده که مردان اجازه داشتن چهار زن را دارند و بایستی بین آن‌ها به عدالت رفتار کنند. پیامبر اسلام هم زنان متعددی داشته که البته در مورد تعداد آن‌ها اختلاف است. مرد نیازی به کسب اجازه از همسر خود برای ازدواج مجدد ندارد اما برخی فقها (به ویژه در مذهب مالکی) معتقدند که زن میتواند در هنگام ازدواج شرط ضمن عقد کند که شوهرش زن دیگری نگیرد و آنگاه شوهر اجازه چنین کاری را نخواهد داشت. جمهوری آذربایجان، ترکیه و تونس تنها کشورهای با اکثریت مسلمان هستند که چندزنی را ممنوع کرده‌اند. امروزه چندزنی در عربستان سعودی، و برخی مناطق غرب آفریقا و شرق آفریقا رایج است و در سودان رئیس‌جمهور عمر البشیر در سال ۲۰۰۱ مردان را برای افزایش جمعیت کشور تشویق به چندزنی کرد. برخی کشورها مثل لیبی، مراکش و ایران اخذ رضایت همسر اول را برای ازدواج مجدد مرد ضروری اعلام کرده‌اند.
ازدواج گروهی
ازدواج گروهی یکی از انواع چندهمسری است که در آن بیش از دو شریک جنسی تشکیل خانواده می‌دهند و همه آن‌ها نیز وظایف والدینی را در قبال فرزندان بر عهده دارند.
نظرات مخالفان چندهمسری
افراد مخالف با چند همسری عقیده دارند که تنها می‌توانند با یک نفر رابطهٔ عاطفی و زناشویی داشته باشند. همسر آن‌ها متعلق به آن هاست مگر آنکه طلاق جاری شود.[۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۰][۱۱]
نظرات موافقان چند همسری
افراد موافق چند همسری عقیده دارند که مرد میتواند در صورت تمایل بیش از یک همسر گزیند.
وضعیت حقوقی
- آمریکا
چندهمسری در ایالات متحده آمریکا غیرقانونی است.[۱۳]
- خاورمیانه
«چندهمسری» در اسرائیل غیرقانونی است.[۱۴][۱۵] در قوانین ایران «چندزنی» برای ۴ همسر هم‌زمان دائم و بی‌نهایت همسر موقت به رسمیت شناخته شده اما چندشوهری ممنوع است.[۱۶]
منابع
- از فرهنگ چند همسری تا حقوق چند همسری
https://journals.ut.ac.ir/article_21073_2e5f320d8caf495d2c5b1c993b8df18f.pdf فرامرز رفیع پور (۱۳۷۷)، آناتومی جامعه یا سنة الله: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی کاربردی، تهران: انتشارات کاوه
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ چندهمسری موجود است. |
- From the Culture of Polygamy to the Right of Polygamy
- ↑ «چندکامی» [زیست‌شناسی] هم‌ارزِ «چندهمسری» (به انگلیسی: polygamy)؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ "PsycNET" (به انگلیسی). Retrieved 2017-12-11.
- ↑ آیدا (11th december 2017). https://doi.org/10.1017/S2045796012000121 https://doi.org/10.1017/S2045796012000121. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک); پارامتر|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در|وبگاه=وجود دارد (کمک) - ↑ آیدا (11th december 2017). «نظر مخالفان چندهمسری». http://www.arabnews.com/node/370469. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک); پیوند خارجی در|وبگاه=وجود دارد (کمک) - ↑ آیدا (11th december 2017). [www.nature.com/scientificamerican/journal/v25/n4s/full/scientificamericanhumanity0916-74.html «نظر مخالفان چندهمسری»] مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). www.nature.com/scientificamerican/journal/v25/n4s/full/scientificamericanhumanity0916-74.html. تاریخ وارد شده در|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ آیدا (11th december 2017). «چندهمسری_فقر_خشونت_جنایت». https://www.sciencedaily.com/releases/2012/01/120124093142.htm. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک); پیوند خارجی در|وبگاه=وجود دارد (کمک) - ↑ آیدا (11th december 2017). «مضرات_چندهمسری_ابتلا_به_ایدز_بیماری_های_جنسی» (PDF). http://ww3.lawschool.cornell.edu/AvonResources/Resources-Relating-to-the-Effects-of-Polygamy.pdf. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک); پیوند خارجی در|وبگاه=وجود دارد (کمک) - ↑ آیدا (11th december 2017). [www.sciencedaily.com/releases/2015/08/150823091843.htm «چندهمسری_خشونت خانگی»] مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). www.sciencedaily.com/releases/2015/08/150823091843.htm. تاریخ وارد شده در|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ آیدا (11th december). [www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/23445340/ «چندزنی_افسردگی_اختلالات_روانی»] مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/23445340/. تاریخ وارد شده در|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ "Polygyny - Wikipedia" (به انگلیسی). Retrieved 2017-12-11.
- ↑ آیدا (11th december 2017). «مضرات و فجایع حاصل چندزنی». http://scholarship.shu.edu/cgi/viewcontent.cgi%3Farticle%3D1898%26context%3Dstudent_scholarship. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک); پیوند خارجی در|وبگاه=وجود دارد (کمک) - ↑ آیدا (11th december). [journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0169575 «journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0169575»] مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0169575. تاریخ وارد شده در|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ فیس بوک مچ مرد دو زنه را گرفت، بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ «Israel 2008: State of Polygamy». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۹.
- ↑ Victims of polygamy
- ↑ درخواست زنان از مجلس؛ «ممنوعیت چندهمسری»، دویچه‌وله فارسی
| کتابخانه‌های ملی | |
|---|---|
| سایر | |
