امپریالیسم فرهنگی

امپریالیسم فرهنگی گونه‌ای از امپریالیسم است که می‌توان آن را به این صورت تعریف کرد: کاربرد قدرت سیاسی و اقتصادی برای پراکندن ارزشها و عادت‌های فرهنگ متعلق به آن قدرت در میان مردمی دیگر و به زیان فرهنگ آن مردم. امپریالیسم فرهنگی می‌تواند یاری دهندهٔ امپریالیسم سیاسی و اقتصادی باشد. چنانکه، مثلاً فیلم‌های آمریکایی برای فراوردههای آمریکایی تقاضا پدید می‌آورند.

امپریالیسم فرهنگی، به استفاده از قدرت سیاسی و اقتصادی، برای قبولاندن ارزشهای فرهنگی متعلق به قدرت استعمارگر در میان مردم جامعه هدف گفته می‌شود که به‌طور مستقیم فرهنگ آن جامعه را مورد یورش قرار می‌دهد.

اهمیت دوچندان امپریالیسم فرهنگی از این جهت است که استعمارگران به وسیلهٔ آن پایه‌های تسلط سیاسی-اقتصادی را محکم کرده و حتی زمینه‌های اساسی آن را ایجاد می‌کنند. بدین وسیله که با ترویج فرهنگ خود، به تدریج جامعه هدف را با خودبیگانگی روبرو می‌کنند.

ترویج کردن الگوها و راه و رسم زندگی مصرفی و تجمل گرا و عقایدی که توجیه‌کننده ارزش‌های فرهنگ تحمیلی باشند و نیز پرورش تحصیلکردگان وابسته، از شیوه‌های تحقق این امر است.

جستارهای وابسته

• امپریالیسم
• امپریالیسم نو
• استعمار
• باغ‌وحش انسانی
• نسبی‌گرایی فرهنگی
• نژادپرستی علمی