قاضی برهان‌الدین: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
داود مجتهدی (بحث | مشارکت‌ها) صفحه‌ای جدید با ''''احمد''' ملقب به '''برهان الدين''' و معروف به '''قاضی برهان'''.<ref>لغات تاریخی و جغرافيا ...' ایجاد کرد |
داود مجتهدی (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''احمد''' ملقب به '''برهان الدين''' و معروف به '''قاضی برهان''' |
'''احمد''' ملقب به '''برهان الدين''' و معروف به '''قاضی برهان'''<ref>لغات تاریخی و جغرافيا ترکی ج 2 ص 103</ref> عالم و اديب قرن هفتم هجری قمری از قبيله [[چنگيزخان]] <ref>ريحانه الادب ج 3 ص 263، 264 </ref> که بعد از تسخير [[توقات]] و [[سیواس]] و [[قيساريه]] از بلاد [[روم]] <ref> [http://www.mibosearch.com/Dictionary.aspx?wId=242585&DicName=dehkhoda&word=%D9%82%D8%A7%D8%B6%D9%8A+%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86 لغت نامه دهخدا ] </ref> قاضی برهان‌الدین ، حاکم [[سیواس]] و اطراف آن، قرار گرفت.<ref>ابوبکر طهرانی، دیار بکریه، به کوشش نجاتی لوغال و فاروق سومر، آنکارا، 1962م</ref> |
||
'''قاضی برهان‌الدین''' از قبیله [[سالور]] بود و به سه زبان عربی و فارسی و ترکی شعر می گفت.دیوان ترکی وی در ترکیه و آذربایجان چاپ شده و شامل 1500 [[غزل]]،20 [[رباعی]] و 119 [[تویوق]] است.زبان شعر قاضی برهان الدین [[ترکی آذربایجانی]] است و از این جهت در تاریخ ادبیات ترک جزو شعرای آذری قرار می گیرد.اشعارش از دو منبع الهام می گرفت یکی فولکلور خلق ترک و دیگری ادبیات فارسی و عربی. |
'''قاضی برهان‌الدین''' از قبیله [[سالور]] بود و به سه زبان عربی و فارسی و ترکی شعر می گفت.دیوان ترکی وی در ترکیه و آذربایجان چاپ شده و شامل 1500 [[غزل]]،20 [[رباعی]] و 119 [[تویوق]] است.زبان شعر قاضی برهان الدین [[ترکی آذربایجانی]] است و از این جهت در تاریخ ادبیات ترک جزو شعرای آذری قرار می گیرد.اشعارش از دو منبع الهام می گرفت یکی فولکلور خلق ترک و دیگری ادبیات فارسی و عربی. |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
==قتل قاضی برهان‌الدین== |
==قتل قاضی برهان‌الدین== |
||
قره عثمان نامی از اکابر قبائل ترکمان که در يکی از قشلاقات سيواس خيمه نشين بوده ، در هر سالی مالی به حسب تعهد به قاضی برهان مي داد، تا آنکه از پرداخت آن مقرری تخلف ورزيده و قاضی نيز به همين جهت حمله متهورانه نموده و به سال 795 ه |
قره عثمان نامی از اکابر قبائل ترکمان که در يکی از قشلاقات سيواس خيمه نشين بوده ، در هر سالی مالی به حسب تعهد به قاضی برهان مي داد، تا آنکه از پرداخت آن مقرری تخلف ورزيده و قاضی نيز به همين جهت حمله متهورانه نموده و به سال 795 ه. ق مقتول و تمامی متصرفات او بدون جنگ و محاربه به [[يلديريم بايزيدخان]] چهارمين سلطان [[عثمانی]] (791 - 804 ه.ق) رسید.<ref> [http://www.mibosearch.com/Dictionary.aspx?wId=242585&DicName=dehkhoda&word=%D9%82%D8%A7%D8%B6%D9%8A+%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86 لغت نامه دهخدا ] </ref> |
||
نسخهٔ ۲۹ نوامبر ۲۰۰۹، ساعت ۲۱:۵۱
احمد ملقب به برهان الدين و معروف به قاضی برهان[۱] عالم و اديب قرن هفتم هجری قمری از قبيله چنگيزخان [۲] که بعد از تسخير توقات و سیواس و قيساريه از بلاد روم [۳] قاضی برهان‌الدین ، حاکم سیواس و اطراف آن، قرار گرفت.[۴]
قاضی برهان‌الدین از قبیله سالور بود و به سه زبان عربی و فارسی و ترکی شعر می گفت.دیوان ترکی وی در ترکیه و آذربایجان چاپ شده و شامل 1500 غزل،20 رباعی و 119 تویوق است.زبان شعر قاضی برهان الدین ترکی آذربایجانی است و از این جهت در تاریخ ادبیات ترک جزو شعرای آذری قرار می گیرد.اشعارش از دو منبع الهام می گرفت یکی فولکلور خلق ترک و دیگری ادبیات فارسی و عربی.
یک نمونه تویوق از قاضی برهان‌الدین:
| گل اول اولا بلبلو نو گؤز لیه | شاه اول اولا بیر قولو نو گؤزلیه | |
| خوب آنا دئیه م کی همدم ایچنده | بلبلو نون غلغلو نو گؤزلیه |
ترجمه شعر به فارسی:
| گل آن است که در فکر بلبلش باشد | شاه آنست که در فکر غلامش باشد | |
| خوب به کسی گویم که در میان همدمان | در فکر جوشش بلبلش باشد |
قتل قاضی برهان‌الدین
قره عثمان نامی از اکابر قبائل ترکمان که در يکی از قشلاقات سيواس خيمه نشين بوده ، در هر سالی مالی به حسب تعهد به قاضی برهان مي داد، تا آنکه از پرداخت آن مقرری تخلف ورزيده و قاضی نيز به همين جهت حمله متهورانه نموده و به سال 795 ه. ق مقتول و تمامی متصرفات او بدون جنگ و محاربه به يلديريم بايزيدخان چهارمين سلطان عثمانی (791 - 804 ه.ق) رسید.[۵]
پانویس
- ↑ لغات تاریخی و جغرافيا ترکی ج 2 ص 103
- ↑ ريحانه الادب ج 3 ص 263، 264
- ↑ لغت نامه دهخدا
- ↑ ابوبکر طهرانی، دیار بکریه، به کوشش نجاتی لوغال و فاروق سومر، آنکارا، 1962م
- ↑ لغت نامه دهخدا
منابع
- دائره المعارف بزرگ اسلامی
- سیر غزل در ادبیات آذربایجان، تالیف آزاده رستم اوا