احمد قاضی

احمد قاضی (۷ تیر ۱۳۱۵، قاضی‌آباد، شهرستان مهاباد – ۱۷ خرداد ۱۳۹۴) نویسنده، مترجم، روزنامه‌نگار، زبان‌شناس و سخنور نامور کرد است. ایشان کتاب‌های گوناگونی را از فارسی و انگلیسی به کردی ترجمه کرد. از احمد قاضی به فارسی هم آثاری منتشر شده است که در آن میان «خلاصه تاریخ کردستان» جایگاه ویژه‌ای دارد.

پیشینه

احمد قاضی سال ۱۳۱۵ در قاضی آباد شهرستان مهاباد به دنیا آمد و در سال ۱۳۳۷ از دانشگاه تهران موفق به اخذ مدرک لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی شد. در سال‌های دهه ۱۳۴۰ به اتهام همکاری با حزب دموکرات کردستان به هشت سال زندان محکوم شد که پس از تحمل چهار سال زندان آزاد گشت. احمد قاضی اولین اثر خود که ترجمهٔ رمان «شب بی‌پایان» بود را در زندان منتشر کرد.

پس از فوت ماموستا هیمن مسئولیت سردبیری مجله ادبی فرهنگی سروه به مدت بیست سال بر دوش ایشان بود. احمد قاضی ۱۷ خرداد ۱۳۹۴ به علت بیماری سرطان در شهر تهران درگذشت و در محل مقبرةالشعرا شهر مهاباد با حضور هزاران نفر از علاقه‌مندان فرهنگ و هنر و ادب کردستان تشییع و به خاک سپرده شد. از ایشان بیش از ۲۰ کتاب شامل ترجمه، تألیف، تصحیح و گردآوری و حدود ۲۰۰ مقاله در مجله‌ها و روزنامه‌های مختلف به یادگار باقی مانده‌است.

آثار

ترجمه‌ها به کردی:

• دوقلوهای عجیب (مارک توین)
• دن کیشوت (معروف به مادر رمان‌های جهان اثر سروانتس)
• گیل گمش
• موش و گربه عبید زاکانی
• مسئلهٔ کرد در برابر ترکیه

ترجمه‌ها به فارسی:

• خواب، رؤیا، هیپنوتیزم
• کوهسار حقیقت
• شب بی پایان
• دوقلوهای عجیب
• نسل اژدها
• عصر غولها
• صدام و بحران خلیج فارس
• کردستان بعد از جنگ خلیج فارس
• درد ملت (رمان کردی)
• غوغای درون (رمان کردی)

تألیفات:

• رمان باقه بین (کردی)
• دستور زبان کردی (کردی، فارسی)
• خاطرات (کردی) (چاپ نشده)
• دیوان اشعار (کردی) (چاپ نشده)
• خلاصهٔ تاریخ کردستان (فارسی)
• مکالمات و خودآموز زبان کردی (فارسی)

تصحیح و گردآوری:

• دیوان سیف القضات
• خاطرات عبدالله ناهید

منابع

• خبرگزاری مهر: احمد قاضی، مترجم و روزنامه‌نگار کرد درگذشت. ۱۳۹۴/۳/۱۷.