اثر ترموالکتریکی: تفاوت میان نسخهها
جز ویرایش بهوسیلهٔ ابرابزار: |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
این اثر در [[تولید الکتریسیته]] و محاسبه دمای اجسام یا تغییر دمایشان کاربرد دارد. چون گرم شدن و سرد شدن ارتباط مستقیمی با قطبش ولتاژ اعمال شده دارد، دستگاههای ترموالکتریک، کنترلکنندههای بسیار مؤثر دما هستند. |
این اثر در [[تولید الکتریسیته]] و محاسبه دمای اجسام یا تغییر دمایشان کاربرد دارد. چون گرم شدن و سرد شدن ارتباط مستقیمی با قطبش ولتاژ اعمال شده دارد، دستگاههای ترموالکتریک، کنترلکنندههای بسیار مؤثر دما هستند. |
||
عبارت اثر ترموالکتریک شامل سه اثر شناخته شده مجزا است: [[اثر زبک]]، [[اثر پلتیر]] و [[اثر تامسون]]. |
عبارت اثر ترموالکتریک شامل سه اثر شناخته شده مجزا است: [[اثر زبک|اثر سیبِک]]، [[اثر پلتیر]] و [[اثر تامسون]]. |
||
اثر زبک و پلتیر بیانهای متفاوت از یک فرایند فیزیکی یکسان هستند. ممکن است از این فرایند فیزیکی در کتابها به عنوان اثر زبک-پلتیر بیان شود (جدایی این دو اثر ناشی از کشفهای مستقل توسط فیزیکدان فرانسوی جان چارلز پلتیر<ref>{{Cite journal|date=2018-06-14|title=Jean Charles Athanase Peltier|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Jean_Charles_Athanase_Peltier&oldid=845849458|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> و فیزیکدان آلمانی توماس خوان سیبک یا زبک<ref>{{Cite journal|date=2018-11-17|title=Thomas Johann Seebeck|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Thomas_Johann_Seebeck&oldid=869196262|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> است). اثر تامسون یک متممی از اثر پلتیر-زبک میباشد که توسط لرد کلوین<ref>{{Cite journal|date=2018-11-26|title=William Thomson, 1st Baron Kelvin|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=William_Thomson,_1st_Baron_Kelvin&oldid=870697106|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> معرفی شدهاست. |
اثر زبک و پلتیر بیانهای متفاوت از یک فرایند فیزیکی یکسان هستند. ممکن است از این فرایند فیزیکی در کتابها به عنوان اثر زبک-پلتیر بیان شود (جدایی این دو اثر ناشی از کشفهای مستقل توسط فیزیکدان فرانسوی جان چارلز پلتیر<ref>{{Cite journal|date=2018-06-14|title=Jean Charles Athanase Peltier|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Jean_Charles_Athanase_Peltier&oldid=845849458|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> و فیزیکدان آلمانی توماس خوان سیبک یا زبک<ref>{{Cite journal|date=2018-11-17|title=Thomas Johann Seebeck|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Thomas_Johann_Seebeck&oldid=869196262|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> است). اثر تامسون یک متممی از اثر پلتیر-زبک میباشد که توسط لرد کلوین<ref>{{Cite journal|date=2018-11-26|title=William Thomson, 1st Baron Kelvin|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=William_Thomson,_1st_Baron_Kelvin&oldid=870697106|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> معرفی شدهاست. |
نسخهٔ ۲۱ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۰۹
اثر گرمابرقی[۱] یا اثر ترموالکتریک تبدیل مستقیم اختلاف دما به ولتاژ الکتریکی یا برعکس آن است. یک دستگاه ترموالکتریک وسیلهای است که در صورت وجود اختلاف دما در دو سر آن، یک اختلاف پتانسیل پدید میآید و برعکس در صورت اعمال ولتاژ به دو سر آن اختلاف دما ایجاد میشود. در ابعاد اتمی، گرادیان دمای اعمال شده سبب میشود تا حاملهای بار در ماده از سر گرم به سر سرد حرکت کنند.
این اثر در تولید الکتریسیته و محاسبه دمای اجسام یا تغییر دمایشان کاربرد دارد. چون گرم شدن و سرد شدن ارتباط مستقیمی با قطبش ولتاژ اعمال شده دارد، دستگاههای ترموالکتریک، کنترلکنندههای بسیار مؤثر دما هستند.
عبارت اثر ترموالکتریک شامل سه اثر شناخته شده مجزا است: اثر سیبِک، اثر پلتیر و اثر تامسون.
اثر زبک و پلتیر بیانهای متفاوت از یک فرایند فیزیکی یکسان هستند. ممکن است از این فرایند فیزیکی در کتابها به عنوان اثر زبک-پلتیر بیان شود (جدایی این دو اثر ناشی از کشفهای مستقل توسط فیزیکدان فرانسوی جان چارلز پلتیر[۲] و فیزیکدان آلمانی توماس خوان سیبک یا زبک[۳] است). اثر تامسون یک متممی از اثر پلتیر-زبک میباشد که توسط لرد کلوین[۴] معرفی شدهاست.
گرمای ژول، گرمای ایجاد شده در هر زمان که یک جریان از یک ماده مقاوم عبور میکند نیز گرمایی مرتبط است اما بهطور کلی نمیتوان آن را اثر ترموالکتریک نامید. اثرهای پلتیر-زبک و تامسون بهطور ترمودینامیکی بازگشتپذیر بوده،[۵] در صورتیکه گرمای ژول بازگشتپذیر نمیباشد.
شرح اثر پلتیر
http://rasekhoon.net/article/show/1143560/شرح%20اثر%20پلتیر/
جستارهای وابسته
- ترموکوپل
- انرژی خورشیدی
- انرژی حرارتی خورشیدی
- توان خورشیدی
- صفحه خورشیدی
- سلول خورشیدی
- سلول فوتوالکتروشیمیایی
- سلول خورشیدی رنگ-حساس
- اثر فوتوولتاییک
- اثر فوتوالکتریک
منابع
- ↑ «اثر گرمابرقی» [فیزیک] همارزِ «thermoelectric effect»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ اثر گرمابرقی)
- ↑ "Jean Charles Athanase Peltier". Wikipedia (به انگلیسی). 2018-06-14.
- ↑ "Thomas Johann Seebeck". Wikipedia (به انگلیسی). 2018-11-17.
- ↑ "William Thomson, 1st Baron Kelvin". Wikipedia (به انگلیسی). 2018-11-26.
- ↑ DiSalvo, Francis J. (1999-07-30). "Thermoelectric Cooling and Power Generation". Science (به انگلیسی). 285 (5428): 703–706. doi:10.1126/science.285.5428.703. ISSN 0036-8075. PMID 10426986.