ایوانکی

ایوانِ کِی - Eyvanekey ایوانِ کِیف
کشور	ایران
استان	سمنان
شهرستان	گرمسار
بخش	ایوانکی
نام(های) دیگر	ایوانِ کِیف
نام(های) پیشین	پیل کاسپین، شاراکس (Charax)،دربندخزر
مردم
جمعیت	نفر۱۲،۴۶۲
جغرافیای طبیعی
ارتفاع	۱٬۰۷۵ متر
اطلاعات شهری
ره‌آورد	خربزه زرد محلی ، خربزه سوسکی و شیرینی‌های محلی (بُورساق، حلواجُوز، نان پنجره‌ ای، دستور قاضی)
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۲۳۳۴۵۲
وبگاه	وبسایت شهرداری ایوانکی
ایوانِ کِی - Eyvanekey روی نقشه ایران ۳۵٫۳۴۵۳°شمالی ۵۲٫۰۶۳۱°شرقی / 35.3453; 52.0631

ایوانکی (به تاتی: ایوان‌کی) یکی از شهرهای استان سمنان ایران است. این شهر در ۵۵ کیلومتری خاور تهران قرار دارد. جمعیت این شهر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، ۱۲٫۴۶۲ نفر می‌باشد. ایوانِ کِی مرکز تات زبانان است

تاریخ

ایوانِ کِی به دلیل موقعیت مهم جغرافیایی خود در زمان‌های دور به نام پیل کاسپین (پل منطقه کاسپین یا همان دریای خزر) در کتب یونانی با نام کاسپین گیت یا بند خزر بوده و بعدها به نام شاراکس یا شاهراه (به لاتینCharax) نام‌گذاری شده و در زمان پادشاهی کیانیان به‌دلیل اینکه یکی از مکان‌های مهم آن زمان بوده و دربار شاه کیانیان در آنجا زیاد آمد و شد داشتند به نام ایوانِ کِی (ایوانِ کِی خسرو و کِی کاووس) تغییر نام یافت و تاکنون نیز همچنان با این نام شناخته می‌شود. آثار به‌جامانده از ایوانِ‌ِ کِی قدیم که در زلزله کهن از بین رفته در جول دره (جُل دره) (درهٔ گود و عمیق) موجود است.

موقعیت جغرافیایی

ایوانِ کِی، غربی‌ترین بخش استان سمنان است از این رو آن را پیشانی استان نام نهاده‌اند. شهری است با جمعیتی بیش از ۱۴۰۰۰ نفر در ۵۵ کیلومتری شرق تهران؛ که از شمال با شهرهای دماوند، آبسرد و از جنوب با کویر، از جنوب غربی با ورامین، از شرق با گرمسار و از غرب با پاکدشت و تهران همسایه است. این شهر محل رویارویی دو دنیای متفاوت است. در ۲۵ کیلومتری این شهر جاده سر سبز فیروزکوه قرار دارد و در ۵ کیلومتری جنوب شهر، کویر یکی از مخوف‌ترین بیابان‌های جهان با تپه‌های ماسه روان و شن و بادهایی که روز روشن را تار می‌کنند و مار و افعی‌های بسیار خطرناک، سمی و کشنده دارد.

مردم

مردم ایوانِ کِی از قوم تات هستند و به زبان تاتی سخن می‌گویند. ایوانِ کِی مرکز تات‌زبانان استان سمنان است.

اقتصاد

در حال حاضر ایوانِ کِی یکی از فعال‌ترین مناطق صنعتی استان سمنان با سه شهرک صنعتی فعال بوده ولی جمعیت بومی شهر اکثراً به کارهای آزاد و بیکار مشغولند و به تازگی پذیرای سیل مهاجرین از استان‌های همجوار و حتی دور هستند.

این شهر دارای تنوع محصولات کشاورزی زیادی می‌باشد که مهترین آن‌ها خربزه و انار است. دارای آب و هوای سرد و خشک در زمستان و گرم در تابستان می‌باشد و حدوداً در ارتفاع ۱۲۰۰ متری از سطح دریا می‌باشد. از معدود شهرهای است که در آن ۳ شهرک صنعتی دایر است این شهر از چند صد سال پیش تا به امروز در مسیر تاریخی جاده ابریشم بوده‌است و دارای معدنهای زیادی از جمله نمک، گچ و آهک می‌باشد. وجود شهرکهای صنعتی بسیار گسترده موجب گسترش این شهر گردیده است.

دانشگاه‌هاو موسسات آموزش عالی ایوانِ کِی

طی چند سال گذشته ۵ دانشگاه در این شهر تأسیس شده‌است. از دانشگاه‌های فعال در ایوانِ کِی می‌توان به دانشگاه‌های ذیل اشاره کرد:

• دانشگاه ایوان کی
• مؤسسه آموزش عالی مولوی
• دانشگاه پیام نور ایوانِ کِی
• دانشکده سما واحد ایوانِ کِی
• موسسه آموزش عالی آریا

جستارهای وابسته

• جمعیت شهرهای استان سمنان
• غار نمکی ایوانکی

منابع

• مختصات و ارتفاع
• پایگاه اطلاع‌رسانی شهر ایوانکی
• دانشگاه ایوان کی
• نقشه ماهواره‌ای و گردشکری راه‌های استان
• شهرداری ایوانکی