سید موسی شبیری زنجانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش 204.18.66.197 (بحث) به آخرین تغییری که MBozorgmehr انجام داده بود واگردانده شد
برچسب: واگردانی
مهدی تهرانی (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۳۷: خط ۳۷:
از جمله روحانیونی که در دوران تحصیل با وی در ارتباط بودند می‌توان به [[سید محمد بهشتی]]، [[سید موسی صدر]]، [[سید عزالدین حسینی زنجانی]] ،[[سید مهدی روحانی]]، [[سید عبدالرحیم هاشمی نسب]]، [[میرزا علی احمدی میانجی]]، [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]]، [[سید ابوالفضل میرمحمدی]]، [[سید اسماعیل موسوی زنجانی]]، و [[محقق طباطبایی]]، [[عبدالکریم خوئینی زنجانی]] و شیخ حسن حیدری زنجانی از حوزه علمیه نجف اشاره کرد.
از جمله روحانیونی که در دوران تحصیل با وی در ارتباط بودند می‌توان به [[سید محمد بهشتی]]، [[سید موسی صدر]]، [[سید عزالدین حسینی زنجانی]] ،[[سید مهدی روحانی]]، [[سید عبدالرحیم هاشمی نسب]]، [[میرزا علی احمدی میانجی]]، [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]]، [[سید ابوالفضل میرمحمدی]]، [[سید اسماعیل موسوی زنجانی]]، و [[محقق طباطبایی]]، [[عبدالکریم خوئینی زنجانی]] و شیخ حسن حیدری زنجانی از حوزه علمیه نجف اشاره کرد.


او از سال ۱۳۴۷ تا امروز به تدریس در حوزه علمیه قم مشغول است و از [[محمد خاتمی]]، [[عبدالله نوری]]، [[حسن خمینی|حسن]] و [[حسین خمینی]]، [[محمد هادی مفتح]]، [[عبدالمجید معادیخواه]] و دو فرزند [[سید علی خامنه‌ای]] به عنوان شاگران شناخته شده وی می‌توان نام برد.<ref name="bbc.com"/>
او از سال ۱۳۴۷ تا امروز به تدریس در حوزه علمیه قم مشغول است و از [[محمد خاتمی]]، [[عبدالله نوری]]، [[حسن خمینی|حسن]] و [[حسین خمینی]]، [[محمد هادی مفتح]]، [[نورالله عطاردی تهرانی]]، [[عبدالمجید معادیخواه]] و دو فرزند [[سید علی خامنه‌ای]] به عنوان شاگران شناخته شده وی می‌توان نام برد.<ref name="bbc.com"/>


== مرجعیت ==
== مرجعیت ==

نسخهٔ ‏۳۰ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۰۲:۲۴

سید موسی شبیری (حسینی) زنجانی
اطلاعات شخصی
زاده۹ اسفند ۱۳۰۶ (۹۶ سال)
محل اقامتایران، قم
مذهبشیعه
تحصیلاتقم
پیشهفقه، اصول، رجال
استادانسید احمد زنجانی (پدرش)
میرزا محمود حسینی زنجانی
سید محمد محقق داماد
سید حسین طباطبایی بروجردی
سید ابوالقاسم خویی
وبگاه

سید موسی شُبَیری (حسینی) زنجانی (زادهٔ ۹ اسفند ۱۳۰۶ در قم[۱]) از مراجع تقلید شیعه ایرانی است. وی هم‌اکنون ۹۱ سال دارد و در قم زندگی می‌کند.

زندگی

پدرش سید احمد زنجانی سال‌ها در مدرسه فیضیه قم نماز جماعت را برگزار می‌کرد که بسیاری از جمله سید روح‌الله خمینی در نمازش شرکت می‌کردند. اکنون سال‌هاست که او به جای پدرش امام جماعت نماز مغرب و عشا در حرم فاطمه معصومه و نماز ظهر و عصر در مدرسه فیضیهٔ قم است.[۲]

تحصیلات

وی پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی، فراگیری علوم دینی را آغاز کرد و مقدمات و ادبیات و سطح را به پایان رساند. او از سال ۱۳۱۷ شمسی تحصیلات حوزوی خود را در قم آغاز کرد و در دو دوره پس از ۱۳۳۲ برای فراگیری علوم دینی به نجف نیز رفت.[۳]

از سید احمد زنجانی (پدرش)، محقق داماد، ابوالقاسم خویی و سید حسین طباطبایی بروجردی، فقه و اصول را فرا گرفت. مطالعات رجالی او زبان‌زد دانشمندان شیعه می‌باشد.[نیازمند منبع] شیوه درس خارج فقه او نیز تکیه بر مباحث رجالی، علاوه بر دقت در متن و دلالت روایات است.[۲]

از جمله روحانیونی که در دوران تحصیل با وی در ارتباط بودند می‌توان به سید محمد بهشتی، سید موسی صدر، سید عزالدین حسینی زنجانی ،سید مهدی روحانی، سید عبدالرحیم هاشمی نسب، میرزا علی احمدی میانجی، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، سید ابوالفضل میرمحمدی، سید اسماعیل موسوی زنجانی، و محقق طباطبایی، عبدالکریم خوئینی زنجانی و شیخ حسن حیدری زنجانی از حوزه علمیه نجف اشاره کرد.

او از سال ۱۳۴۷ تا امروز به تدریس در حوزه علمیه قم مشغول است و از محمد خاتمی، عبدالله نوری، حسن و حسین خمینی، محمد هادی مفتح، نورالله عطاردی تهرانی، عبدالمجید معادیخواه و دو فرزند سید علی خامنه‌ای به عنوان شاگران شناخته شده وی می‌توان نام برد.[۳]

مرجعیت

شبیری زنجانی هنگام خواندن دعا در حرم فاطمه معصومه

در سال ۱۳۷۳ یکی از هفت مرجعی بود که پس از درگذشت محمدعلی اراکی از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم معرفی شد، اما مدت زیادی از تن دادن به مرجعیت خودداری کرد. وی پرداخت شهریه برای طلبه‌ها در قم ندارد.[۴] همچنین وی تا نیمه سال ۱۳۹۲ اقدام به تأسیس سایت برای دفتر خود نکرد.[۴] زندگینامه خود را انتشار نداده بود. تا سال ۱۳۷۷ رساله توضیح‌المسائلی منتشر نکرده بود و همین عوامل باعث شده شهرت چندانی در میان عموم نداشته باشد.[۴]

دیدگاه‌ها

اعتقاد به «عدم حجیت خبر واحد» و نظریه انسداد از دیدگاه‌های ویژه شبیری زنجانی در اصول فقه است.[۵]

فعالیت‌های سیاسی

نماز شبیری زنجانی بر حسینعلی منتظری

اینگونه معروف شده‌است که شبیری دخالت چندانی در مسائل حکومتی ندارد[۴] و از علنی کردن انتقاد و نظرات خود خودداری می‌کند و به رایزنی‌ها و چانه‌زنی‌های پشت پرده باور دارد ولی درعین حال تلاش فراوانی برای رهایی حسینعلی منتظری از حبس خانگی نمود. با توجه به اینکه فرزندان سیدعلی خامنه‌ای شاگرد وی بوده‌اند، اعتراض او نقش مهمی در رفع حصر حسینعلی منتظری داشت.[۴] ایشان همچنین در آزادی محسن میردامادی که به خاطر همراهی با جریان فتنه۸۸ به زندان افتاده بود نقش به سزایی داشت که در همان زمان محسنی اژه ای در رسانه ملی تحت عنوان «وساطت یکی از مراجع» در آزادی او یاد کرد. همچنین گفته شده ایشان کماکان از اعدام شیخ استخاره معروف به جعفری‌تبار ممانعت می‌کند. نام شبیری پیش از انقلاب در چند اعلامیه و نامه سرگشاده مشهور علیه مقامات وقت سلطنتی دیده می‌شود.[نیازمند منبع]

در سال ۱۳۸۸، او به همراه سید عبدالکریم موسوی اردبیلی با حسینعلی منتظری دیدار کردند. در این دیدار که در دهکده خاوه از توابع شهر قم (محل سکونت تابستانی منتظری) صورت گرفت، دربارهٔ مسایل فقهی باهم تبادل افکار کردند،[۶] وی همچنین در سال ۱۳۸۹ در جریان اولین سفر رهبر معظم انقلاب سید علی خامنه‌ای به شهر قم پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، در دفترش در قم با او دیدار کرد. در سال ۱۳۹۷ شبیری زنجانی به دفتر سید محمد خاتمی رفت و با او دیدار کرد که این بار دیدار وی با واکنش تند محمد یزدی روبرو شد.[۷]

او بر پیکر حسینعلی منتظری، جلال الدین طاهری اصفهانی، سید عزالدین حسینی زنجانی و سید عبدالکریم موسوی اردبیلی وسیدصادق فقیه سبزواری ومحی‌الدین حائری شیرازی و سید مجتبی موسوی لاری نماز میت اقامه کرد.[۸]

نامه محمد یزدی

در ۵ آبان ماه ۱۳۹۷ نامه ای با امضای محمد یزدی دبیرکل جامعه مدرسین حوزه علمیه قم خطاب به وی منتشر شد که به دلیل ملاقات ایشان با محمد خاتمی و عبدالله نوری و موسوی خویینی‌ها او را به تندی مورد خطاب قرار داده و این ملاقات را تقبیح و وی را از تکرار چنین ملاقات‌هایی منع نموده بود.[۹]

واکنش‌ها

این نامه با واکنش‌های متفاوتی در میان حوزویان و دانشگاهیان همراه بود و بازتاب گسترده در فضای مجازی و روزنامه‌ها به دنبال داشت.[۱۰]

تالیفات

در فقه[۱۱]

  1. تحریر الجواهر (کتاب حج)
  2. تجری فتاوی الجواهر (کتاب حج)
  3. شرح بر حج عروة الوثقی (فصل اقسام حج)
  4. حاشیه بر جامع احادیث شیعه مخصوصاً کتاب حج که او بر بسیاری از احادیث این کتاب حاشیه‌های متنی و سندی نوشته‌است تا در موارد نیاز، ساده و قابل فهم باشد.
  5. پژوهش‌هایی در احکام حج
  6. برگزیده‌هایی از کتب فقهی و حدیثی و … به ویژه آنچه با کتاب حج ارتباط دارد.
  7. توضیح المسائل فارسی
  8. دروس اجاره
  9. دروس خمس، تقریرات این دروس به تفکیک هر درس در ۶ مجلد تنظیم و منتشر شده که البته تنظیم کاملی نیست.
  10. دروس نکاح، تقریرات این دروس به تفکیک هر درس به گونه نسبتاً مطلوبی تنظیم شده که تاکنون ۲۰ مجلد آن انتشار یافته‌است.
  11. تقریرات پراکنده‌ای از دروس اساتید
  12. بحث‌هایی در تعادل و تراجیح
  13. بحث‌هایی در قاعده فراغ و تجاوز
  14. کتب مناسک حج (به فارسی و عربی و مناسک مختصری به فارسی با نام مناسک زائر مطابق با فتاوای او)

در حدیث و رجال و درایه[۱۱]

  1. حاشیه بر اکثر کتب حدیثی به ویژه دربارهٔ سند آنها، بالاخص در کتب اربعه
  2. دو تعلیقه بر رجال شیخ: تعلیقه کبیره (تا اواسط باب ما روی عن النبی صلی الله علیه و اله من الحابه) در یک مجلد، و تعلیقه صغیره (تا آخر کتاب) در یک مجلد.
  3. تعلیقات بر کتب رجالی همچون کتاب رجال نجاشی، کتاب رجال نجاشی با تحقیق دقیق او انتشار یافته‌است که البته در آن تنها به ارائه متنی صحیح (نزدیکترین متن به متن مؤلف با توجه به نسخه‌های موجود اکتفا شده‌است.
  4. دروس در درایه و قواعد کلی علم رجال
  5. فهارس رجالی بر اسناد اکثر کتب حدیثی (بجز کتب اربعه) در مجلدات بسیار. این فهارس با دو روش ترتیب الاسانید و اعلام الاسانید با تعیین راوی و مروی عنه تنظیم شده و از آنجا که در معجم رجال الحدیث و نیز در تجرید اسانید الکافی و تجرید اسانید التهذیب سید حسین طباطبایی بروجردی فهرست رجالی کتب اربعه (تا حد نسبتاً مطلوبی) ارائه شده، فهارس او به دیگر کتب حدیثی اختصاص یافته‌است.
  6. اسناد اصحاب اجماع با تعیین راوی و مروی عنه (در پنج جلد) او از فهارس رجالی که سال‌ها وقت و تلاش طاقت فرسا برای تهیه آن صرف کرده‌اند، در بررسی مباحث رجالی و اثبات مبانی خاص خود و نیز در تعلیقاتی که بر اسناد احادیث زده‌اند، استفاده شایانی نموده، و در کنار آن‌ها از فهارس دیگر و نرم‌افزارهای رجالی بهره‌مند می‌باشند.

متفرقه

«[امروزه دیگر] طلبه‌ها محبوبیت سابق را ندارند. در گذشته این صنف محبوب و مورد احترام بود… این‌ها مصیبت‌هایی است که اگر چه سخت است اما باید قبول کرد.»
سید موسی شبیری زنجانی از مراجع تقلید مستقر در قم.[۱۲]

  • جرعه‌ای از دریا (مجموعه مقالات از وی و همچنین حکایاتی از بزرگان به نقل از وی) این کتاب در مؤسسه کتابشناسی شیعه تهیه و تدوین شده‌است و تا امروز سه جلد از آن منتشر شده‌است که شامل سه بخش زیر است:
  1. فصل اوّل: حاشیه‌های ایشان بر کتب عربی
  2. فصل دوم: حاشیه‌های ایشان بر کتب فارسی
  3. فصل سوم: طریقیات

حاشیه‌های او جنبه علمی دارد و قسمت سوم دربارهٔ شخصیتهای علمی و فرهنگی جهان اسلام بخصوص شیعه بحث شده‌است. این کتاب تا جلد چهارم و پنجم ادامه دارد و هم‌اکنون در حال آماده‌سازی است.

پانویس و منابع

  1. پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «آیت‌الله العظمی حاج سید موسی شبیری زنجانی «دام ظله»». وبگاه مهدویت. دریافت‌شده در ۹ تیر ۱۳۸۸.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ حنیف مزروعی. «به بهانه نامه‌ای به یک مرجع تقلید؛ خیزشی در زیر پوست حوزه؟». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱ نوامبر ۲۰۱۸.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ فتحی، علی اشرف (۱۳۸۸). «از نجف آباد تا زنجان» (PDF).
  5. «انسداد (قسمت اول) انسداد از دیدگاه آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی (دام ظلّه)». پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی. دریافت‌شده در ۵ آوریل ۲۰۱۷.
  6. سایت دفتر آیت‌الله العظمی منتظری - Ayatollah Montazeri Official Website | Articles
  7. فرارو
  8. [۱]
  9. «نامه تند آیت‌الله یزدی به آیت‌الله شبیری زنجانی به خاطر دیدار با رئیس دولت اصلاحات».
  10. «واکنش‌ها به نامه منتقدانه آیت‌الله یزدی به حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی / این خبر به روز می‌شود | خبرگزاری بین‌المللی شفقنا». fa.shafaqna.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۹.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «زندگی‌نامه حضرت آیت‌الله شبیری (حسینی) زنجانی: مرجعی عالیقدر با بیش ازچهل سال تدریس خارج فقه و اصول». وبگاه شفقنا. دریافت‌شده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۱.
  12. حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی خطاب به مدیر حوزه‌های علمیه کشور: دین خدا را با همین مردم، باید اجرا کنیم/ ورود طلاب به فعالیت‌های سیاسی محبوبیت آنان راکم می‌کند، پایگاه خبری شیعه

پیوند به بیرون