انشان: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جزبدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: حذف منبع ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
{{اشتباه نشود|آنشان (چین)}} |
{{اشتباه نشود|آنشان (چین)}} |
||
[[پرونده:Elam Map.jpg|frame|بندانگشتی|چپ|ناحیه قرمز رنگ کشور [[ایلام (تمدن)|عیلام]]]] |
[[پرونده:Elam Map.jpg|frame|بندانگشتی|چپ|ناحیه قرمز رنگ کشور [[ایلام (تمدن)|عیلام]]]] |
||
'''اَنشان''' یا '''انزان''' نام ناحیهٔ مهم [[ایلام (تمدن)|ایلامی]] در [[ایران باستان]] و استان فارس کنونی در |
'''اَنشان''' یا '''انزان''' نام ناحیهٔ مهم [[ایلام (تمدن)|ایلامی]] در [[ایران باستان]] و استان فارس کنونی در ۳۶ کیلومتری غرب شیراز است. |
||
حدود سال‌های ۱٬۱۰۰ تا ۷۷۰ پیش از میلاد، انشان جزئی از خاک [[ایلام (تمدن)|ایلام]] بود.<ref>[http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1 CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1] ''iranicaonline.org''</ref> |
حدود سال‌های ۱٬۱۰۰ تا ۷۷۰ پیش از میلاد، انشان جزئی از خاک [[ایلام (تمدن)|ایلام]] بود.<ref>[http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1 CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1] ''iranicaonline.org''</ref> |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
=== انشان در خوزستان === |
=== انشان در خوزستان === |
||
[[ریچارد فرای]] در کتاب [[میراث باستانی ایران]] در اینباره چنین نظر می‌دهد: |
|||
{{نقل قول|انزان شاید بخشی از عیلام در کوه‌های شرقیِ آن سرزمین بود ولی تعیینِ درستِ مرزهای آنجا ناممکن است.<ref>ریچارد فرای، میراث باستانی ایران، 1368، صفحه 115</ref>}} |
|||
[[ویل دورانت]] اما بی هیچ تردیدی انشان را در [[خوزستان]] می‌پندارد: |
|||
[[ویل دورانت]] پیش از یافته های بیشمار باستان شناسان در شناخت موقعیت جغرافیایی انشان، ببآنجار اساس گمانه ها، آنجا را در [[خوزستان]] می‌پندارد: |
|||
{{نقل قول|ولایت انشان (شامل خوزستان و بختیاری) ساتراپ [[ماد]]ها بود.<ref>ویل دورانت، تاریخ تمدن، جلد ۱، صفحه 407</ref>}} |
{{نقل قول|ولایت انشان (شامل خوزستان و بختیاری) ساتراپ [[ماد]]ها بود.<ref>ویل دورانت، تاریخ تمدن، جلد ۱، صفحه 407</ref>}} |
||
{{نقل قول|پسر و جانشین [[هخامنش]]، ([[چیش پیش]] ۶۴۰ تا ۶۷۵ [[پیش از میلاد]]) به خود لقب [[پادشاه شهر انشان]] داده بود و ما تصور می‌کنیم که این شهر همان [[ایذه]] کنونی است.<ref>رومن گیرشمن، ۱۳۴۶، صفحه 149</ref>||}} |
{{نقل قول|پسر و جانشین [[هخامنش]]، ([[چیش پیش]] ۶۴۰ تا ۶۷۵ [[پیش از میلاد]]) به خود لقب [[پادشاه شهر انشان]] داده بود و ما تصور می‌کنیم که این شهر همان [[ایذه]] کنونی است.<ref>رومن گیرشمن، ۱۳۴۶، صفحه 149</ref>||}} |
||
در [[فرهنگ معین]] نیز ''انزان و انشان''، ''نامِ قدیمِ خوزستان'' درج شده‌است.<ref>فرهنگ معین، معین، 1371، جلد پنجم</ref> و بدنبال آن در [[فرهنگ دهخدا|فرهنگِ دهخدا]] و ''پیرنیا'' نیز بهمین گونه است. |
و برگرفته از همین خطای فاحش، در [[فرهنگ معین]] نیز ''انزان و انشان''، ''نامِ قدیمِ خوزستان'' درج شده‌است.<ref>فرهنگ معین، معین، 1371، جلد پنجم</ref> و بدنبال آن در [[فرهنگ دهخدا|فرهنگِ دهخدا]] و ''پیرنیا'' نیز بهمین گونه است. |
||
از اینرو مردم شهرستان [[ایذه]] نیز انشان یا آنزان را نام قدیمی ایذه می‌دانند و بر آن پای می‌فشارند<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=69205 |عنوان=نام‌های ایذه در تاریخ | ناشر = |تاریخ = ۸ تیر ۱۳۸۷ |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
نسخهٔ ۲۶ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۵۲
اَنشان یا انزان نام ناحیهٔ مهم ایلامی در ایران باستان و استان فارس کنونی در ۳۶ کیلومتری غرب شیراز است.
حدود سال‌های ۱٬۱۰۰ تا ۷۷۰ پیش از میلاد، انشان جزئی از خاک ایلام بود.[۱]
حدود ۷۷۰ تا ۶۴۶ پیش از میلاد، قبایل پارسی، عیلامیان انشان را وادار به مهاجرت به سمت شهر شوش کردند.[۲]
در سال ۵۵۸ پیش از میلاد، پادشاهی کوروش بزرگ (کوروش دوم) در انشان، فارس و خوزستان آغاز شد. وی پایتختِ هخامنشیان را در آن سال به شوش منتقل کرد.[۳][۴]
در منطقه مرودشت که بزرکراه آنشان است مجتمعی از چندین دره و دشت در هم رفته اند.در حدود 3000 سال قبل ازمیلاد آنشان همچنین یک منطقه دیوار مانند بطول 200 هکتار داشت.همچنین تعدادی روستا در ان حوالی وجود داشت.[۵]
اهمیتِ انشان در ایران باستان
یک متن آشوری مربوط به تخریب عیلام توسط آشوربانی پال شاه پارسواش را با عنوان کورَش ذکر می‌کند. این کورَش باید همان کوروش اول در سلسله نسب هخامنشی باشد. کورَش پیشنهاد تبعیت از آشوربانیپال را داد و پسرش نینِوِه را عنوان تصدیق حسن نیت‌ش به آشور فرستاد. این منبع، نخستین سند ورود خاندان هخامنشی به صحنهٔ تاریخ هستند.
در متن بابلی کوروش دوم پدر بزرگش کوروش‌اول را شاه بزرگ انشان لقب می‌دهد. از اینرو به نظر می‌رسد که اولین کوروش، حاکم ایالت پیشین ایلامی انشان/انزان در فارس بوده و همچنین رئیس سیاسی پارسوآش (پَرسووَش) نیز بوده‌است. دو سرزمین پارشوآش و پَرسووَش مشخصاً منطبق هم هستند.
گمانه‌ها در موردِ انشان
نظرات مختلفی در مورد محل منطقه و شهر انشان ابراز شده‌است. این گمانه‌ها را می‌توان بر گمانه‌های نوین و قدیم تقسیم کرد. مورخین و باستان شناسان و تا پیش از کاوش ای باستانشناسانهٔ ویلیام سامنر در سال ۱۹۷۲ در ملیان (دشتِ بیضای استان فارس شهرستان سپیدان) بیشتر موقعیت انشان را در خوزستان می‌پنداشتند اما پس از این کاوش‌ها، ایده‌های نوین بر وجود انشان در دشت بیضا اشاره دارد و تا کنون این فرض پابر جاست.
انشان در فارس
اَنشان یا انزان نام ناحیه مهم عیلامی در فارس غربی و مرکز آن است. متون اکدی و سومری در اواخر هزاره سوم پیش از میلاد گواهی سرزمین انشان را می‌دهند. حاکمان عیلامی در هزاره دوم پیش از میلاد، به‌طور سنتی عنوان شاه انزان و شوشان شوش را داشتند، انزان معمولاً لفظ عیلامی انشان بود. در اواسط هزاره‌یکم پیش از میلاد، انشان سرزمین خانگی پارس‌های هخامنشی شد.
طی سالیان اخیر سرزمین و شهر انشان همواره شریک قسمت‌های مختلف جنوب ایران گرفته می‌شد. در ۱۹۷۰، محل گسترده باستانی که تپه ملیان نامیده می‌شد واقع در دشت بیضا شهرستان سپیدان در غرب فارس (واقع در ۳۶ کیلومتری شمال غرب شیراز) به عنوان شهر گمشده پیشنهاد شده بود. سال‌های بعدتر، قطعه پاره آجری که کتیبه‌ای به خط میخی عیلامی نشان می‌داد و در سال‌های ۱۹۷۱ و ۱۹۷۲ در محل جمع‌آوری شد، که قسمت‌هایی از یک تعهد را دربرداشت، توسط یک شاه ایلامی اواخر هزاره دوم پیش از میلاد، اعلام شده که برای معبد واقع در انشان توصیف شده‌است. علاوه بر این، تعدادی از متون اقتصادی-ادارای حفاری شده در مَلیان در ۱۹۷۲ و بعد از آن گواهی داد که انزان، ظاهراً همان جایی است که در متون، نوشته شده بودند. این کشفیات می‌تواند به کمک شناسایی مَلیان به عنوان محل شهر باستانی انشان باشد.[۶]
در سال ۱۳۴۹، یافته‌های باستان‌شناسی در منطقهٔ تپه مَلیان (شهرستان سپیدان) در دشت بیضای استان فارس این گمان را پیش کشید که تپه ملیان محل شهر گمشدهٔ انشان باشد. با یافتن پاره‌آجرهایی با خط میخی عیلامی در این محوطه، این گمان تقویت شد. این نوشته‌ها که به نام یک شاه عیلامی در هزارهٔ دوم پیش از میلاد است از هدایای او به معبد انشان نام می‌برد. با توجه به این یافته‌ها، این نظریه وجود دارد که شاید منطقه انشان شمال غربی استان فارس را در بر بگیرد.[۷][۸][۹][۱۰]
پَرسووَش آشوری باید همان پارسه فارسی باستان باشد که بیانگر مشخصه استان فارس است و این نباید با ناحیه پَرسووَش در استان کرمانشاه اشتباه گرفته شود و ما را گمراه کند. از همان زمان، انشان نامی سنتی برای جنوب بین‌النهرین برای ناحیه فارس شمالی محفوظ مانده‌است.[۱۱]
انشان در خوزستان
ویل دورانت پیش از یافته های بیشمار باستان شناسان در شناخت موقعیت جغرافیایی انشان، ببآنجار اساس گمانه ها، آنجا را در خوزستان می‌پندارد:
پسر و جانشین هخامنش، (چیش پیش ۶۴۰ تا ۶۷۵ پیش از میلاد) به خود لقب پادشاه شهر انشان داده بود و ما تصور می‌کنیم که این شهر همان ایذه کنونی است.[۱۳]
و برگرفته از همین خطای فاحش، در فرهنگ معین نیز انزان و انشان، نامِ قدیمِ خوزستان درج شده‌است.[۱۴] و بدنبال آن در فرهنگِ دهخدا و پیرنیا نیز بهمین گونه است.
از اینرو مردم شهرستان ایذه نیز انشان یا آنزان را نام قدیمی ایذه می‌دانند و بر آن پای می‌فشارند[۱۵]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
- ↑ CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
- ↑ 558 Accession of Cyrus the Great to the throne of Anšān in Fars and Khuzestan; he moves the Achaemenid capital to Susa.
- ↑ CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
- ↑ Henry Wright, The Earliest Bronze Age in Southwest Asia (3100-2700 BC)
- ↑ Hansman، ANSHAN، 103-107.
- ↑ http://www.iranicaonline.org/articles/anshan-elamite-region
- ↑ http://www.iranicaonline.org/articles/cyrus-ii
- ↑ http://www.iranicaonline.org/articles/ariobarzanes-greek-form-of-old-iranian-proper-name-arya-brzana
- ↑ http://www.iranicaonline.org/articles/ariyaramna-greek-ariaramnes-old-persian-proper-name
- ↑ Hansman، ANSHAN، 103-107.
- ↑ ویل دورانت، تاریخ تمدن، جلد ۱، صفحه 407
- ↑ رومن گیرشمن، ۱۳۴۶، صفحه 149
- ↑ فرهنگ معین، معین، 1371، جلد پنجم
- ↑ «نام‌های ایذه در تاریخ». ۸ تیر ۱۳۸۷.
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ عیلامیها موجود است. |
منابع
- ای.م. دیاکونوف. تاریخ ماد. فصل دوم.ISBN 964-445-106-6
- Hansman, J (1987). "ANSHAN". Encyclopædia Iranica (به انگلیسی). Vol. II. p. ۱۰۳–۱۰۷. Retrieved 5/31/2014.
{{cite encyclopedia}}: Check date values in:|تاریخ بازبینی=(help)
| دوران تکوین |
| ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| سکنه ماننا |
| ||||||||||||||||
| سکنه ماد |
| ||||||||||||||||
| القاب |
| ||||||||||||||||
|   _(14594614317).jpg) | ||||||||||||||