ژان باپتیست ون هلمونت: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز ربات افزودن: ar, ca, cs, de, es, fi, fr, id, it, ja, ko, nl, pl, pt, ro, ru, sl, sq, sv, zh |
||
خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
<references/> |
<references/> |
||
[[ar:فان هيلموت]] |
|||
[[ca:Jan van Helmont]] |
|||
[[cs:Jean-Baptiste van Helmont]] |
|||
[[de:Johan Baptista van Helmont]] |
|||
[[en:Jan Baptist van Helmont]] |
[[en:Jan Baptist van Helmont]] |
||
[[es:Jan Baptista van Helmont]] |
|||
[[fi:Jan Baptist van Helmont]] |
|||
[[fr:Jean-Baptiste Van Helmont]] |
|||
[[id:J.B. van Helmont]] |
|||
[[it:Jean Baptiste van Helmont]] |
|||
[[ja:ヤン・ファン・ヘルモント]] |
|||
[[ko:얀 밥티스타 판 헬몬트]] |
|||
[[nl:Jan Baptista van Helmont]] |
|||
[[pl:Johann Helmont]] |
|||
[[pt:Jan Baptista van Helmont]] |
|||
[[ro:Jan Baptista van Helmont]] |
|||
[[ru:Гельмонт, Ян Баптиста ван]] |
|||
[[sl:Jan Baptist van Helmont]] |
|||
[[sq:Johan Baptista van Helmont]] |
|||
[[sv:Johann Baptist van Helmont]] |
|||
[[zh:扬·巴普蒂斯塔·范·海尔蒙特]] |
نسخهٔ ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹، ساعت ۱۶:۰۳
ژان باپتیست ون هلمونت (۱۲ ژانویه ۱۵۷۹ تا ۳۰ دسامبر ۱۶۴۴) دانشمند فلاندری زیستشناس، پزشک و شیمیدان بود. او همچنین به عنوان بنیانگذار شیمی پنوماتیک شناخته میشود. معروفیت او امروزه مدیون نظریه خلقالساعه او است. او همچنین برای نخستین بار واژه گاز (از کلمه یونانی Chaos) به کار بردهاست. [۱]
زندگی
ژان ون هلمونت، کوچکترین فرزند از ۵ فرزند ماریا و کریستین ون هلمونت بود. پدرش دادستان و عضو شورای شهر بروکسل بود. تحصیلات خود را در لیون ادامه داد و در پی چندین بار تغییر رشته، سرانجام به داروسازی روی آورد. مدتی ترک تحصیل نمود و به کشورهای سوئیس، انگلستان، فرانسه و ایتالیا سفر کرد. در سال ۱۹۵۹ به کشورش (بلژیک) بازگشت و موفق به اخذ مدرکی در رشته پزشکی گردید. در سالهای ۱۶۰۵ تا ۱۶۰۹ موفق به اخذ دکترای پزشکی گردید و در همان سالها با دختری به نام مارگارت از خانوادهای اصیل و ثروتمند ازدواج نمود و صاحب ۶ یا ۷ فرزند شد. ثروت همسرش او را از ادامه کار برای تامین معاش بی نیاز کرد و او تا پایان عمر به آزمایشات خود پرداخت.[۲]
زندگی علمی
ون هلمونت از یک طرف دنباله رو دانشمندان سنتی بود که به عناصر چهارگانه اعتقاد داشتند و از طرف دیگر مانند گالیله به آزمایش و تجربه اعتقاد داشت و این تناقض در طول زندگی علمی او مشهود بود. او بنیانگذار شیمی پنوماتیک بود و برای نخستین بار به وجود گازهای متفاوت از جمله دیاکسید کربن در هوا پی برد. او نخستین کسی است که از کلمه گاز استفاده نمود. [۳]
در نظر ون هلمونت، عناصر چهارگانه به دو عنصر اصیل آب و هوا (باد) خلاصه میشدند. آتش به عنوان یک عنصر مورد قبول او نبود و خاک عنصری بود که زیرمجموعه آب و هوا قرار میگرفت. [۴]
او به «نظریه خلقالساعه» جانداران اعتقاد داشت. او این تفکر را مورد آزمایش قرار داد. او یک پیراهن کثیف و چند دانه گندم را در گوشهای قرار داد و پس از ۲۱ روز تعدادی موش در اطراف آن مشاهده کرد. او نتیجه گرفت که موشها خود به خود از پیراهن کثیف و دانههای گندم پدید آمدهاند. اگرچه این آزمایش و نتیجه گیری ممکن است امروزه سادهلوحانه به نظر آید، اما نباید فراموش نمود که اساس اندیشه علمی او که منطبق بر آزمایش بود، مبنای کار دانشمندان دیگر قرار گرفت و از این رو ارزشمند است. بعدها فرانچسکو ردی این نظریه را ابطال نمود.[۵]
در سال ۱۶۴۳، ون هلمونت معروف ترین آزمایش خود را بر روی یک قلمه درخت بید انجام داد که از آن به عنوان نخستین تجربه فیزیولوژی گیاهی یاد میشود. او قلمه را در گلدانی خاک کاشت و به مدت ۵ سال آبیاری کرد. سر انجام با وزن کردن درخت و خاک و مقایسه آن با وزنهای اولیه، به این نتیجه رسید که ماده تشکیل دهنده درخت، خاک نیست. او همچنین به غلط نتیجه گرفت که ماده تشکیل دهنده درخت، آب است. باید توجه داشت این نتیجه گیری غلط از آنجا ناشی میشد که مفهوم گاز، سالها بعد توسط خود وی کشف شد.[۶][۷][۸]
او در زمینه پزشکی نیز نوآوریهایی داشت. او بجای از بین بردن علایم بیماری (مانند درد) که در نزد پزشکان آن دوره رواج داشت، به از بین بردن علت به وجود آورنده بیماری میپرداخت.[۹]
منابع
- ↑ مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Jan Baptist van Helmont». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Jan Baptist van Helmont». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Jan Baptist van Helmont». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Jan Baptist van Helmont». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «نگرش علمی و علوم زیستی»، علوم زیستی و بهداشت، شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران، ۱۳۸۸، ص. ۴، شابک ۹۶۴-۰۵-۰۴۴۸-۳
- ↑ رضا رحمانی فیروزجاه. «آزمایش ون هلمونت». گروه زیست شناسی بندپی. دریافتشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «آزمایش ون هلمونت». سایت جزیره دانش. دریافتشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «آزمایش ون هلمونت». سایت المپیاد زیست شناسی رشد. دریافتشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ رضا رحمانی فیروزجاه. «آزمایش ون هلمونت». گروه زیست شناسی بندپی. دریافتشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۹.