محله بهداشت

محله بهداشت
ژانر	کودک
نویسنده	بیژن بیرنگ
کارگردان	حسین فردرو
کارگردان هنری/ مدیر نوآوری	داریوش مؤدبیان
بازیگران	فردوس کاویانی محمود جعفری رضا ژیان حمید جبلی اکبر عبدی آتیلا پسیانی فاطمه نقوی حسین افصحی مرتضی ضرابی حسین پناهی مجید کربلایی نجف اکبر رحمتی هادی مهدی چوپان حسین محب اهری
آهنگسازان	مهرداد جهانفر آندره آرزومیان
کشور سازنده	ایران
زبان اصلی	فارسی
شمار قسمت‌ها	۱۲ قسمت
تولید
تهیه‌کننده	مسعود رسام
دوربین	حسین ستوده اکبر عنبری مریم مصفی
پخش
شبکهٔ اصلی	شبکه ۲
انتشار اولیه	۱۳۶۳

محله بهداشت یک مجموعه تلویزیونی به نویسندگی بیژن بیرنگ برای کودکان است که بعد از مجموعه اولی به نام «محله برو بیا» ساخته شد. این برنامه با تیر «برنامه ای جالب و دیدنی و عبرت آموز، یا، محله بهداشت» آغاز می شد. «محله برو بیا» محصول سال ۱۳۶۳ بود و از شبکه دو سیما پخش می شد. در ادامه مجموعه «محله برو بیا» که هدفش آشنایی کودکان با «قانون» بود، «محله بهداشت» تلاش می کرد تا کودکان را با مقوله «بهداشت» و کاربردش در زندگی روزمره آشنا کند. در مجموعه «محله بهداشت» چند شخصیت دیگر به «محله برو بیا» اضافه شدند. از نکات قابل تأمل این مجموعه سرودها و ترانه هایی بود که بچه ها در طول مجموعه می خوانند و همچنین موسیقی هر دو مجموعه که شاعران و آهنگسازان باسوادی چون شکوه قاسم نیا (شاعر کودک)، مهرداد جهانفر (آهنگساز) و آندره آرزومیان آهنگساز و نوازنده ایرانی به آن پرداخته بودند.

عوامل

تحقیق: سعید معدنی

شعر: شکوه قاسم نیا

ضبط موسیقی: محسن کلهر

نور: احمد نصیری نیا، عبدالله گل افشار، حمیداحمد علیخانی

مدیر صحنه: عباس کوثری

دستیار تهیه: حمید نوبری، مهران رسّام

منشی صحنه: مهناز فاضلی

دکور: المیرا صباحی، رحیمه صباحی

چهره پرداز: مرتضی اردستانی، فرامرز بهرامپور، مسعود افشار، فاطمه اردکانی

لباس: حمیده نوبری

قسمت ها

قسمت اول: با عرض سلام (یا) اصول کلی بهداشت

قسمت دوم: میخی بر دیوار، تابلویی آویزان (یا) اصول کلی بهداشت

قسمت سوم: مسافرِ کوچولویِ اولیه (یا) بهداشت بدن

قسمت چهارم: هپلی ضد حمام (یا) بهداشت دست و گرفتن ناخن

قسمت پنجم: گاری بیار، هپلی ببر (یا) ادامه بهداشت دهان و دندان

قسمت ششم: چشم چشم، دو ابرو (یا) بهداشت چشم

قسمت هفتم: او می بیند! (یا) بهداشت چشم و لباس

قسمت هشتم: یک جاروی دسته بلند (یا) بهداشت دستگاه تنفس و خواب و استراحت

قسمت نهم: حدس بزن چه کسی برای شام می آید (یا) بهداشت غذائی

قسمت دهم: این هفته مواظب خودتون باشید (یا) بهداشت و حفظ محیط زیست

قسمت یازدهم: ورزش (یا) چه کسی مشعل المپیک را دزدید؟

قسمت دوازدهم: وقتی برای سلام، وقتی برای خداحافظی (یا) مروری کلی بر آنچه گذشت

بازیگران

نام بازیگر	نقش	توضیحات
فردوس کاویانی	دانشمند یونانی (پدر بزرگوار)	پدر پسر باهوش یونانی. او در «محله برو بیا» نیز حضور داشت و بیشتر مواقع نمی توانست پاسخ سوالات پسر باهوش اش را بدهد.
	پزشک محله	پزشک محله که حسین آقا (بقال محله) به او خانه اجاره داده بود و سعی داشت خانه را به مطب تبدیل کند. فردوس کاویانی در «محله برو بیا» پاسبان راهنمایی و رانندگی بود. به همین دلیل بچه ها در «محله بهداشت» او را «سرکارِ پزشکِ محله» خطاب می کردند.
محمود جعفری	زورو	زورو در «محله برو بیا» علاقه داشت دیگران فکر کنند او علیه زور و جرم و بی قانونی می جنگد و انسان ها را نجات می دهد. همیشه در زمان رخداد مشکلات وقتی کسی به او نیاز داشت اما فرار را بر قرار ترجیح میداد، و به همین سبب کسی دوستش نمیداشت. هیچوقت دست راست اش را از چپ نیز تشخیص نداد. در «محله بهداشت» هم نقشش چندان متفاوت از قبل نبود.
	مجتبی	کودکی در «محله بهداشت»
مرتضی ضرابی	سوپرمن	سوپرمن اصلا سوپرمن نبود!
رضا ژیان	کیمیاگر اعظم (اَبَوی جان)	کیمیاگر اعظم که پسرش (سَبَبی) او را « اَبَوی» خطاب می کرد.
	دکتر آرتیموس یونانی	تلاش می کرد نمایش دهد که فقدان سلامتی خوب نیست و به آموزش مطالب پزشکی به زبان ساده می پرداخت. پدر و پسر عزیزوار اورا «آرتیموس عزیزوار» خطاب می کردند.
	آقای تابلوکار (رجب آقا)	آقای تابلوکار، درخت کار قدیمیِ آقای شمعدانیِ «محله برو بیا»، که در «محله برو بیا» عقیده داشت باید جای درخت تابلو کاشته شود، اکنون به نظافت شهر می پردازد و به تبلیغ بهداشت و ورزش می پردازد.
حمید جبلی	پسر کیمیاگر اعظم (سَبَوی جان)	پسر کیمیاگر اعظم که پدرش او را « سَبَوی» خطاب می‌کرد. او در فراگیری علم کیمیاگری بسیار بی استعداد بود.
		گاهی در نقش یک پیرمرد نیز ظاهر می شد
	عباس	معروف به عباس بی دندون، کودکی در «محله بهداشت»
اکبر عبدی	بشر اولیه	بشر اولیه در جنگل زندگی می کرد و سعی می کرد قانون جنگل را توصیف کند. در «محله برو بیا» شیری در جنگل هر از گاهی در نزدیکی خانه اش نعره می‌ زد و او همیشه واهمه داشت که سرانجام طعمه شیر خواهد شد. در «محله بهداشت» با شیر اما دوست شدند.
	گروهبان گارسیا	گروهبان گارسیا ملقب به «گروهبان عمو گارسیا» در تلاش بود تا زورو را دستگیر کند و در ازای تحویل زرورو به قانون جایزه دریافت کند. جایزه ای که به خاطرش تلاش می کرد تا زورو را دستگیر کند «یک حوله ی حمام نو» بود!
		گاهی در نقش یک لوتی عصبی نیز ظاهر می شد
	حسن	کودکی در «محله بهداشت»
حسین پناهی	پسر بشر اولیه	مسافرِ کوچولویِ اولیه که در پی یافتن حمام و در آرزوی گرفتن یک دوش آب گرم از جنگل به شهر مسافرت کرد.
رضا رویگری	شیر جنگل	در «محله برو بیا» تنها نعره شیر شنیده می شد. اما در «محله بهداشت» رضا رویگری آن را بازی کرد.
	بابا افتخاری	او گاهی به صورت افتخاری برای کودکان محله قصه می گفت!! اما معمولا دچار فراموشی می شد.
آتیلا پسیانی	پسر باهوش یونانی (پسر عزیزوار)	او در «محله برو بیا» ابتدا سطح دانش بسیار اندکی نسبت به قانون داشت اما در طول برنامه تبدیل به پسری باهوش تر از پدرش شد. در «محله بهداشت» هم در پی کسب دانش درباره «بهداشت» است.
	محسن	کودکی در «محله بهداشت»
مجید کربلائی نجف	کَلّه	او در «محله برو بیا» پسر حرف گوش نکنی بود، به «به زیر پا گذاشتن قانون» علاقه داشت و تمام تقصیرها را همیشه گردن همبازی هایش می انداخت. اما در «محله بهداشت» عاقل تر شده است. شخصیت کلّه در مجموعه «محله برو بیا» عروسکی بود و با صدا گردانی سیمین معتمدآریا.
فاطمه نقوی	حُسنیه خانوم	مادر «کَلّه»
اکبر رحمتی	حسین آقا	حسین آقا که در «محله برو بیا» دکان بقالی داشت اکنون در «محله بهداشت» دکان عطاری دارد و اصرار دارد که بگوید از دوا و درمان سر در می آورد. شخصیت حسین آقا در مجموعه«محله برو بیا» عروسکی بود.
هادی مهدی چوپان	اِبرام آقا	ورزشکار محله که تلاش می کرد به بچه ها یاد بدهد ورزش به سلامتشان کمک می کند.
حسین محب اهری	هپلی	او به همه افراد محله خودش را «میکروب با وفا و دوست داشتنی» معرفی می کرد، اما در محله کسی دوستش نمی داشت. هپلی در قسمت پنجم با ذات اصلی خودش که همانا میکروب بودن بود دچار مشکل شد و از آن پس به دوگانگی شخصیت دچار شد. او نمی دانست باید از بهداشت پیروی کند یا اینکه هپلی بماند.

سرودهای «محله بهداشت»

برخی از سرود های بهداشتی محله
پدر بزرگوار: فرزند من پر حرفست سپید مانند برف است رویش، مویش بگو جانم پسر بزرگوار: دندان ام خندان، خندان، خندانم پدر و پسر بزرگوا: هرگز تو مبر از خاطر خودت دندان سفید مانند طلاست دندان سیاه زرد است و سیاه بوی بد آن مانند بلا پدر اولیه: فرزند من زرنگ است محکم مانند سنگ است مشت اش، بازوش بگو جانم پسر اولیه: دندانم! قدر آن را می دانم پدر و پسر اولیه: هرگز مشکن با دندان خود پسته و بادام، فندق و گردو تا لق نشود، بد بو نشود هرگز نشود، فاسد و کرمو کیمیاگر اعظم: سَبَِوی حاضر جواب است خوشبوتر از گلاب است رختش، دستش بگو جانم پسر کیمیاگر اعظم: دهانم خوش حرف و خوش بیانم بچه های محله با هم: شیرینی و قند آب یخ و داغ دشمن آن است دشمن دندان دندان سفید دندان تمیز مانند گل است تمام دهان	درس امروز بچه ها بیماری پر خوریست آیا شما می دانید نشانه های آن چیست؟ علائم این مرض دل پیچه هست و دل درد رنگِ مریض می شود گاهی قرمز، گاهی زرد پُر نخور بچه جان تا نشوی از پُر خوردن نیمه جان دم به دم هی نخور، کم بخور همیشه سالم بمان! شیرینی های خوشمزه دهنارو آب میندازه اما یادت باشه این را خوردن داره اندازه! نگه دارید در یخچال غذاها را همیشه چونکه غذا در یخچال هرگز فاسد نمی شه قبل از خوردن بشوئید دست و رو را بچه ها بعد از خوردن بگوئید حتما شکر خدا را ما بچه های ناز نازی به این خوبی تمیزی از دوره گردهای محل نمی خریم هیچ چیزی! ما بچه های ناز نازی به این خوبی تمیزی از دوره گردهای محل نمی خریم هیچ چیزی!	تابستان که می آید با خود گرما می آرد لباس های گرم و پشمی دیگه فایده ندارد باید رنگ سفید پوشید پشت گرما را شکست سفید و زرد و صورتی مناسب این فصل است در پائیز می بارد نَم نَم نَم بارونِ ریز می پوشیم بارانی می مانیم پاک و تمیز هوا که سرد می شود کمتر می تابد خوریشد باید که واسه گرم بودن پالتو ی پشمی پوشید آبی، مشکلی، سبز ِیشمی رنگ های خوب سرماست پالتو ژاکت های پشمی برای حفظ گرماست در بهار دوباره رخت نو بر تن ماست نارنجی سرخ و سبز در این فصل چه زیباست	من می روم به حمام تو می روی به حمام او می رود به حمام ما می رویم به حمام راز سلامت اینست یک کلام حمام، حمام، حمام! اینجا تو این زمونه راستش حموم نداریم واسه همین همیشه کثیفیم و بیماریم من می شویم سرم را، تنم را می گیرم ناخنم را این حوله مال من است، تمیز است این هم صابون که لیز است زورو به حمام می رود با خود یک حوله ی تمیز ۱۰ قالب صابون می برد زورو پاکیزه می شود! من میکروبی غمگینم، بیکارم دنیا برام زندونه، غم دارم وقتی همه تمیزند از زندگی بیزارم من می روم به حمام تو می روی به حمام او می رود به حمام ما می رویم به حمام راز سلامت اینست یک کلام حمام، حمام، حمام!	بر صورت خود بنگر بر آن تو چه می بینی؟ چشم و لب و پیشانی گوش و دهان و بینی پر فایده و زیباست اینها که خدا داده پس برای حفظ آن باید شوی آماده چشمان تو پر نور است اشک تو کمی شور است با چشم تو می بینی هر چه را که در دور است پس نگهدار آن باش هر لحظه و در هر جا بر چشم نزن هرگز دستان کثیفت را صبح و ظهر و قبل از خواب مسواک بزن، مسواک تا دهان تو گردد خوشبوی و تمیز و پاک راه نفس است بینی پاکیزه نگهدارش هر روز بشو آن را آلوده تو نگذارش در گوش نکن هرگز سنجاق و مداد تیز این پند مرا جانم چون حلقه بگوش آویز	شیرینی و قند آب یخ و داغ دشمن آن است دشمن دندان دندان سفید دندان تمیز مانند گل است تمام دهان