بندر انزلی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
== نام == |
== نام == |
||
انزلی، اولین و تنها نامی نیست که برای این منطقه در طول تاریخ مورد استفاده قرار گرفته‌است و در دوران سلطنت [[خاندان پهلوی]] (از ۱۳۰۴ تا ۱۳۵۷<ref>http://www.icro.ir/files/document/8602/anzali.pdf</ref>) اسم آن به «بندر پهلوی» یا پهلوی ملقب شده بود ولی پس از [[انقلاب اسلامی]] اسم این بندر به [[انزلی]] مبدل گشت . |
انزلی، اولین و تنها نامی نیست که برای این منطقه در طول تاریخ مورد استفاده قرار گرفته‌است و در دوران سلطنت [[خاندان پهلوی]] (از ۱۳۰۴ تا ۱۳۵۷<ref>http://www.icro.ir/files/document/8602/anzali.pdf</ref>) اسم آن به «بندر پهلوی» یا پهلوی ملقب شده بود ولی پس از [[انقلاب اسلامی]] اسم این بندر به نام پیشین خود، [[انزلی]] مبدل گشت.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.tabnak.ir/fa/news/281882/%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B2%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B2%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%AF|وبگاه=www.tabnak.ir|بازبینی=2019-04-25}}</ref> . |
||
خلیج انزلی محلی امن برای پهلو گرفتن کشتیهای بزرگ تجاری و ماهیگیری بوده‌است.<ref name="ReferenceA" /><ref name="تاریخ بندرانزلی" /> |
خلیج انزلی محلی امن برای پهلو گرفتن کشتیهای بزرگ تجاری و ماهیگیری بوده‌است.<ref name="ReferenceA" /><ref name="تاریخ بندرانزلی" /> |
||
از میان تعریف‌های مختلف که دربارهٔ واژه «انزلی» وجود دارد قابل قبول‌ترین معنی «انزل به معنی لنگر» انزلی = لنگرگاه است. |
از میان تعریف‌های مختلف که دربارهٔ واژه «انزلی» وجود دارد قابل قبول‌ترین معنی «انزل به معنی لنگر» انزلی = لنگرگاه است. |
||
نسخهٔ ۲۵ آوریل ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۲۹
| بندر انزلی أنزِلي | |
|---|---|
 | |
| کشور |  ایران |
| استان | گیلان |
| شهرستان | انزلی |
| بخش | مرکزی |
| نام(های) دیگر | بندر پهلوی |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۱۸٬۵۶۴[۱] |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۲۶- متر |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | ۱۶/۲درجه سانتیگراد[۲] |
| میانگین بارش سالانه | ۱۸۵۰ میلی‌متر (پر باران‌ترین شهر ایران[۳]) |
| روزهای یخبندان سالانه | ۷ روز[۳] |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | حسن پور قربان |
| ره‌آورد | ماهیان خزری، صنایع دستی چوبین، صنایع مروار بافی و انواع سبزی و ترشیجات محلی[۴] |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۱۳ |
| وبگاه | |
| شناسهٔ ملی خودرو | ایران ۷۶س ۵۶ب و پلاک منطقه آزاد انزلی |
| پانویس | شهر نیلوفرهای آبی، شهر باران، بندر مه آلود، دروازه ایران و اروپا[۵][۶] |
  بندر انزلی | |
بندر اَنزَلی (
تلفظ راهنما·اطلاعات) (به گیلکی: أنزِلي) یکی از مهم‌ترین شهرهای گردشگری،[۷][۸][۹] از مراکز مهم اقتصادی[۱۰][۱۱][۱۲] و یکی از قطب‌های ورزشی در ایران است،[۱۳][۱۴] و بخش مرکزی شهرستان انزلی محسوب می‌شود. مردم انزلی گیلک هستند و به زبان گیلکی سخن می‌گویند. انزلی بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر گیلک نشین جهان پس از رشت است.[۱۵] این شهر دارای اولین و بزرگترین بندر ایران در سواحل جنوبی دریای خزر (کاسپین) است و در استان گیلان واقع شده‌است. شهر انزلی پس از مرکز استان (رشت) پرجمعیت‌ترین شهر استان گیلان و یکی از متراکم‌ترین شهرهای ایران از لحاظ تراکم جمعیت محسوب می‌شود.[۱۶][۱۷][۱۸][۱۹] این شهر طبق آمار «پر باران‌ترین شهر ایران» است.[۲۰][۲۱] شهر انزلی دارای آب و هوای مرطوب است و میزان بارندگی آن بسیار بالاست به‌طوری‌که سالانه متوسط ۱۸۹۲ میلی‌متر بارندگی در این شهر گزارش می‌شود، میزان رطوبت نسبی در این منطقه در سال بین ۷۱ تا ۹۷ درصد در نوسان است.
شهر انزلی در غرب استان گیلان قرار داشته و به واسطه سواحل خزر و تالاب بین‌المللی بندر انزلی از چند جزیره و شبه جزیره تشکیل شده‌است که به واسطه پل به هم مرتبط هستند.[۲۲] نام انزلی به پیشینه تاریخی اش در بیشتر شهرهای اروپایی شناخته شده‌است و به لحاظ وجود گمرک و ارتباط تجاری از زمان‌های دور نزد تجار ایرانی و خارجی به دروازه اروپا شهرت یافته بود و اهالی این شهر به واسطه بندری بودن، بسیار زودتر از سایر نقاط ایران با دستاوردهای غرب آشنا شدند.[۲۳]
نام
انزلی، اولین و تنها نامی نیست که برای این منطقه در طول تاریخ مورد استفاده قرار گرفته‌است و در دوران سلطنت خاندان پهلوی (از ۱۳۰۴ تا ۱۳۵۷[۲۴]) اسم آن به «بندر پهلوی» یا پهلوی ملقب شده بود ولی پس از انقلاب اسلامی اسم این بندر به نام پیشین خود، انزلی مبدل گشت.[۲۵] . خلیج انزلی محلی امن برای پهلو گرفتن کشتیهای بزرگ تجاری و ماهیگیری بوده‌است.[۱۸][۱۹] از میان تعریف‌های مختلف که دربارهٔ واژه «انزلی» وجود دارد قابل قبول‌ترین معنی «انزل به معنی لنگر» انزلی = لنگرگاه است. نام این منطقه که صاحب یکی از بزرگترین مرداب‌های جهان «مرداب انزلی» است به زمانی قبل از آغاز شهرنشینی در این منطقه بازمی‌گردد. زیرا پیدایش جزیره و مرداب در این منطقه از قدمتی ۱۵۰۰۰ ساله برخوردار است.[۲۶]
اهل انزلی
ساکنین بندر انزلی را انزلی چی به معنی اهل انزلی خطاب می‌کنند. در برهان قاطع جسته و گریخته، به چند واژه دیلمی اشاره شده که از لحاظ سیر تحول تاریخی می‌توانند قابل توجه باشند: پسوند «-چه» که همان «-یج» امروزین در زبان شمال ایران است و پسوندی است برای انتساب به محل (مانند «یوشیج» - «اهل یوش»). اگرچه در تمامی نقاط شمالی ایران امروزه همان «-یج» (به استثنا تالشی «-ژ») به کار می‌رود اما پسوند «-چی» نیز در اصطلاح معروف «انزلی چی» (اهل انزلی) می‌تواند از همین ریشه باشد. ریشه این پسوند از «چیت» باستانی ایران است که در زبان فارسی به صورت «-زی» درآمده‌است (مانند: «رازی» - اهل ری، منسوب به شهر ری)"[۲۷] جغرافیدانان بر این باورند که انزلی جایی است که سه سوی آن، آب و یک سوی آن، خشکی است. هم رسته اینواژه، واژگان دیگری نیز وجود دارد که آخرشان به «ج» ختم می‌شود و می‌توان گفت که انزلی در اصل «انزلیج» بوده و انزلیج به معنی اسکلهای بوده که جلوی رودخانه برای پهلو گرفتن کرجیها می‌ساختند و واژه انزلی چی برگرفته از واژه انزلیج می‌باشد.[۲۸]
خواهرخوانده انزلی
خواهرخواندگی قراردادی است بین دو شهر که برای ایجاد همبستگی و اتحاد بیشتر انسانی و فرهنگی بسته می‌شود. مفاد این قراردادها موضوعات فرهنگی اقتصادی و بازرگانی و اخیراً ورزشی را شامل می‌شود. خواهرخواندگی اصطلاحی است که از ادبیات اروپا وارد دیگر کشورها شده‌است. علت بکارگیری واژه خواهرخواندگی به این اعتبار است که در بیشتر زبان‌های دنیا واژه شهر مؤنث است معمولاً دو شهر برای خواهر خواندگی باید دارای تشابهاتی باشند مثلاً دو شهر تاریخی، دو شهر علمی یا دانشگاهی یا دو بندر یا حتی دو سمبل مشترک باشند که این انگیزه را ایجاد کند. رونق و رواج گردشگری بین دو شهر خواهرخوانده و نامگذاری متقابل نام خیابان‌هایی به نام شهر خواهر خوانده از جمله نتایج اعلام خواهرخواندگی شهرها است.
دربهار سال ۱۳۹۰ بندر انزلی به خواهر خواندگی شهر «بروجرد» درآمد که می‌توان از یک دلیل به نزدیکی فرهنگی و اب و هوایی و دلیل دیگر قطب اقتصادی و … باشد. بایستی خاطر نشان کرد انزلی تا پیش از این با شهرهای خارجی هوء در ویتنام، قازان در تاتارستان و بندر اوکتائو در قزاقستان خواهرخوانده شده بود.
وضعیت طبیعی
جغرافیا
بندر انزلی در طول جغرافیایی ۴۹ درجه و ۲۸ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۷ درجه و ۲۸ دقیقه واقع شده‌است و ارتفاع آن از سطح دریا منهای ۲۶ متر می‌باشد. بندرانزلی از شمال به دریای خزر از جنوب به شهرستان صومعه سرا از شرق به شهرستان رشت و از غرب به شهرستان رضوانشهر متصل می‌باشد. شهرستان بندرانزلی در ناحیه‌ای کاملاً جلگه‌ای به صورت طولی و در ساحل دریای خزر واقع شده و دارای آب و هوای مرطوب می‌باشد. بخشی از محیط زیست طبیعی این شهرستان را دریا(۴۰ کیلومتر نوار ساحلی) و بخش مهم دیگر را اکوسیستم ارزشمند تالاب انزلی تشکیل می‌دهد. نام انزلی به پیشینه تاریخی اش در بیشتر شهرهای اروپایی شناخته شده‌است. فاصله بندر انزلی تا تهران ۳۸۰ کیلومتر، تا مرکز استان ۴۰ کیلومتر و تا اولین فرودگاه ۳۵ کیلومتر می‌باشد. این شهرستان دارای آب و هوای مرطوب ساحلی می‌باشد. میزان بارندگی شهرستان بسیار بالا بوده به‌طوری‌که سالیانه متوسط ۱۸۹۲ میلی‌متر بارندگی دارد بیشترین بارندگی در ماه‌های شهریور و مهر با ۴۴۰/۹ میلی‌متر گزارش گردیده‌است. میزان رطوبت نسبی سالیانه به‌طور متوسط حدود ۷۱ تا ۹۷ درصد و درجه حرارت محیط زیست بین ۳/۵ تا ۲۸ درجه سانتی گراد در نوسان بوده‌است.
تاریخ
شهرستان انزلی دارای تاریخ دیرپایی است. «کارلاسرنا»، جهانگرد ایتالیایی که در دوره ناصر الدین شاه از ایران بازدید کرده‌است به خاطر اقامت در بندر انزلی اطلاعات بسیار ارزنده‌ای راجع به جمعیت، اشتغال، شهرسازی، صنایع دستی، نوع معماری ساختمان‌ها، درختان، برج شمس العماره، قلعه در حال ویرانی انزلی، طبیعت و … شهر ارائه داده‌است.[۳۰]
مکان‌نگاری
|
دریای خزر |
| ||
| خشکبیجار | 
|
رضوانشهر | ||
 انزلی 
| ||||
| ||||
| خمام | تالاب بین‌المللی انزلی |
آب و هوا
انزلی بطور کلی تابستان‌های گرم و مرطوب و زمستان‌های ملایم دارد.[۳۲]
| بندر انزلی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| نمودار اقلیمی (راهنما) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- میانگین دما
میانگین سالانه دمای هوا در بندر انزلی ۲/۱۶ درجه سانتی گراد است. میانگین حداکثر سالانه دمای هوا ۱۹/۲ و میانگین حداقل سالانه آن ۱۳/۲ درجه می‌باشد. اختلاف حداکثر و حداقل دمای سالانه ۵/۱ درجه است. میانگین دما در سردترین ماه یعنی فوریه ۷ درجه و در گرمترین ماه یعنی ژوئیه ۲۶ درجه سانتیگراد می‌باشد. میانگین دمای فصلی در بهار ۱۸/۵ درجه، در تابستان ۲۴/۷، در پاییز ۱۳/۸ و در زمستان ۷/۷ درجه می‌باشد. حداقل دمای گزارش شده ۱۱- درجه در ۱۱ فوریه ۱۹۷۲ و حداکثر دمای گزارش شده ۳۷ درجه در ۲۶ ژوئیه ۱۹۷۱ و ۲ اکتبر ۱۹۸۹ می‌باشد.[۳۳][۳۴]
- رطوبت نسبی هوا
میانگین سالانه رطوبت نسبی هوا در بندر انزلی ۸۴ درصد می‌باشد. میانگین رطوبت نسبی در زمستان ۸۶/۷ درصد، در بهار ۸۲/۷، در تابستان ۸۰ و در پاییز ۸۶/۷ درصد می‌باشد. مرطوب‌ترین ماه در بندرانزلی ماه مارس با ۸۸ درصد و خشک‌ترین ماه آن ژوئیه با ۷۶ درصد رطوبت نسبی است، با اختلاف رطوبت ۱۲ درصد.[۳۳]
- ابرناکی
در بندر انزلی از ۳۶۵ روز سال به‌طور میانگین ۱۶۲ روز تمام ابری، ۹۹ روز نیمه‌ابری و ۱۰۴ روز صاف می‌باشد. ابرناکی در انزلی در ماه‌های سرد سال مانند مارس بیشترین و در ماه‌های ژوئن و ژوئیه کمترین مقدار را دارا می‌باشد.[۳۳]
- پر باران‌ترین شهر ایران
بندر انزلی از گذشته عنوان پر باران‌ترین شهر ایران را داشته‌است. به گفته رئیس اداره هواشناسی بندرانزلی در سال ۱۳۸۹: میانگین بارش ۵۰ ساله انزلی ۱۸۵۰ میلی‌متر بوده‌است و در سال‌های(۱۳۷۶، ۱۳۷۹، ۱۳۸۳ و ۱۳۸۵) حتی بارش‌های بالای دو هزار میلی‌متر را نیز تجربه کرده‌است.[۳۳][۳۵] میانگین سالانه بارندگی در بندر انزلی ۱۸۵۳/۵ میلی‌متر می‌باشد. کم‌باران‌ترین سال طی ۵۰ سال اخیر در انزلی سال ۱۹۷۱ با ۱۱۵۶/۲ میلی‌متر و پرباران‌ترین سال طی این مدت سال ۱۹۵۷ با ۳۰۲۰/۲ میلی‌متر بارندگی می‌باشد. میانگین بارندگی فصلی این شهر در فصل بهار ۱۶۰/۹، در تابستان ۴۳۴/۳، در پاییز ۸۵۲/۶ و در زمستان ۴۰۵/۷ میلی‌متر است؛ لذا فصل پاییز پرباران‌ترین و فصل بهار کم باران‌ترین فصول این شهر را تشکیل می‌دهند. پرباران‌ترین ماه در بندر انزلی اکتبر با میانگین ماهانه ۳۳۲ میلی‌متر و کم‌باران‌ترین ماه آن ژوئیه با ۴۶/۲ میلی‌متر بارش می‌باشد. تعداد روزهای بارندگی در بندر انزلی ۱۴۸ روز می‌باشد. ماه مارس با میانگین ۱۵/۵ روز بارندگی بیشترین تعداد روز و ماه ژوئیه با میانگین ۶ روز بارندگی کمترین تعداد روزهای بارانی را طی سال دارا می‌باشند. حداکثر بارندگی در ۲۴ ساعت در بندر انزلی به میزان ۳۵۳ میلی‌متر در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۶۲ ثبت شده‌است.
- تعداد روزهای یخبندان
در بندر انزلی به سبب تأثیرپذیری مستقیم از دریای خزر، تعداد روزهای یخبندان در سال به مراتب کمتر از رشت است. تعداد روزهای یخبندان این شهر به‌طور میانگین ۷ روز در سال است که در چهار ماه ژانویه، فوریه، مارس و دسامبر اتفاق می‌افتد و بیشترین روزهای یخبندان آن در ماه‌های فوریه (۳ روز) و سپس ژانویه رخ می‌دهد.[۳۳]
- فشار هوا
میانگین فشار هوای QFE ایستگاه انزلی ۱۰۱۹/۳ هکتوپاسکال می‌باشد. این مقدار از کمترین فشار که حدود ۱۰۱۲ هکتوپاسکال در ماه ژوئیه و بیشترین آن که حدود ۱۰۲۴ هکتوپاسکال در ماه دسامبر می‌باشد متغیر است. حداقل فشار QFE ثبت شده طی دوره آماری مورد مطالعه ۹۹۴/۸ هکتوپاسکال در ۲۹ ژوئن ۱۹۹۵ و حداکثر آن ۱۰۴۹/۲ هکتوپاسکال در ۱۶ مارس ۱۹۹۰ می‌باشد.[۳۳][۳۴]
- سمت و سرعت باد
میانگین سرعت باد سالانه در بندر انزلی ۳/۹ گره یا ۲/۲ متر بر ثانیه می‌باشد. کمترین سرعت باد حدود ۳/۴ گره یا ۱/۹ متر بر ثانیه در آوریل و ۳/۵ گره در ژوئیه و بیشترین آن حدود ۴/۳ گره یا ۲/۴ متر بر ثانیه در ژانویه و نوامبر می‌باشد. تندترین باد ثبت شده طی دوره آماری ۵۸ گره یا ۳۲/۲ متر بر ثانیه در ۳۰ اکتبر ۱۹۵۲ از جهت شمالی (۳۶۰ درجه) بوده‌است. جهت باد غالب انزلی در ماه‌های مه، ژوئن، ژوئیه و اوت ۴۵ درجه (شمال شرقی)، در ماه‌های مارس، آوریل، سپتامبر و اکتبر ۳۶۰ درجه (شمالی) و در ماه‌های ژانویه، فوریه و نوامبر ۳۱۵ درجه (شمال غربی) و در ماه دسامبر ۲۷۰ درجه (غربی) می‌باشد.[۳۴]
- عناصر دریایی اندازه‌گیری شده در ایستگاه ساحلی بندر انزلی
ایستگاه هواشناسی بندر انزلی علاوه بر عناصر جوی، وظیفه اندازه‌گیری برخی عناصر دریایی نظیر دما، شوری، PH، ارتفاع و پریود موج را رأس ساعات ۰۶ UTC و ۱۲ برعهده دارد. این اندازه‌گیری‌ها از ابتدای سال ۱۳۸۴ به‌طور منظم و مرتب انجام پذیرفت و سری داده‌های عناصر فوق به‌طور روزانه در بایگانی مرکز هواشناسی دریایی بندر انزلی موجود می‌باشد. حداکثر دمای آب اندازه‌گیری شده در ساعت ۰۶ از فروردین ۸۴ تا پایان آبان ۸۶، ۳۱ درجه در تاریخ ۱۹ مردادماه ۸۵ بوده و حداقل دمای آب در این مدت، ۳/۶ درجه در تاریخ ۹ دی ماه ۸۵ می‌باشد. میانگین شوری آب در انزلی حدود ۱۱ می‌باشد. میزان شوری در فوریه به حداقل می‌رسد و در حدود ۹/۸ می‌شود. این میزان در ماه ژوئن به حداکثر خود یعنی حدود ۱۲/۴ خواهد رسید. کمترین شوری ماهانه مشاهده شده طی سه سال اندازه‌گیری، ۹/۰۲ در سپتامبر ۸۶ و بیشترین شوری مربوط به ژوئیه ۸۴ و به مقدار ۱۵/۶ می‌باشد. میانگین PH آب در انزلی حدود ۸/۳ می‌باشد. میزان PH در ژانویه به حداقل می‌رسد و در حدود ۸/۱۶ می‌شود. این میزان در ماه ژوئن به حداکثر خود یعنی حدود ۸/۴۵ خواهد رسید. کمترین PH ماهانه مشاهده شده طی سه سال اندازه‌گیری، ۷/۸ در نوامبر ۸۶ و بیشترین آن مربوط به سپتامبر ۸۴ و به مقدار ۸/۵۷ می‌باشد. بیشترین ارتفاع موج ثبت شده از طریق اشل ارتفاع سنج ایستگاه هواشناسی انزلی ۲۰۰ سانتیمتر می‌باشد.[۳۴]
زمین لرزه
- طبق مطالعات اخیر (۱۳۹۱ ه.ق) انجام گرفته توسط شورای راهبردی مخاطرات زمین شناختی کشور، نشانگر حرکت شاخه‌های جوانی از گسل خزر به سمت شمال و فعالیت خیلی جوان گسل خزر است. با توجه به تراکم جمعیت استان‌های ساحلی خزر (گیلان، مازندران، گلستان) و احتمال رخداد زمین لرزه بزرگ چه در بخش خشکی و چه در بخش آبی، فاجعه بار خواهد بود. گسل البرز جداکننده محدوده گرگان – رشت از بقیه البرز است.[۳۶] با فعالیت این گسل بندر انزلی همواره تحت تأثیر قرار گرفته‌است و تاکنون شاهد زلزله‌هایی با قدرت ۳٫۳ ریشتر نیز بوده‌است.[۳۷]
مردم
اشتغال
در گذشته شغل اکثریت مردم بندر انزلی صیادی (ماهیگیری) بوده‌است. برنج کاری و کشاورزی نیز از دیگر مشاغل سنتی بندر انزلی محسوب می‌شود که کماکان در روستاهای شهرستان انزلی مرسوم می‌باشد. امروز مردم این شهر بیشتر به مشاغل اداری، دولتی و آزاد اشتغال دارند.[۳۸]
سوغات بندر انزلی
انواع ماهیان خزری عمده‌ترین سوغات خوراکی این شهرستان است ولی انواع سبزیجات محلی، سیر و ترشیجات محلی نیز برای عرضه به مسافران وجود دارد. بندر انزلی مرکز تولید بسیاری از صنایع دستی چوبین و همچنین صنایع مروار بافی است. بازار ماهی و بازار محلی شنبه بازار فرصتی برای خرید سوغات یا تهیه خوراکی‌های محلی برای ایام اقامت در این شهر ساحلی است. از شیرینی‌ها می‌توان به حلوا عسلی، نباتی و… اشاره کرد.
مذهب
امروزه اکثریت اهالی بندر انزلی را مسلمانان شیعه تشکیل می‌دهند و با توجه به آنکه بخشی از اهالی انزلی را ارمنی‌ها تشکیل می‌دهند، مسیحیت نیز بخشی از جامعهٔ دینی این شهر را به خود اختصاص داده‌است. ارمنی‌ها و مسلمانان از دیرباز در این شهر ساحلی زندگی مسالمت‌آمیزی بر مبنای همکاری، همیاری و احترام متقابل داشته‌اند. این قرابت تا حدی بود که احمد نوری‌زاده بنیانگذار ارمنی‌شناسی فارسی و تنها شاعر غیرارمنی جهان که اشعار ارمنی‌اش در کتاب‌های کشور ارمنستان تدریس می‌شود، در این شهر ساحلی و در کنار دوستان و همسایگان ارمنی‌اش این زبان را فراگرفت و دفتردار کلیسای مریم مقدس انزلی از ارادتش به آقا سید نجفی روحانی محبوب و مردمی انزلی می‌گوید و می‌افزاید: خداوند انسان را یک نوع آفرید و همه مذاهب در نهایت برای راهنمایی انسان به خوبی‌ها آمده‌اند.[۳۹][۴۰]
- قدمت مساجد:
ساخت مساجد در شهر بندر انزلی از قدمت بالایی برخوردار است هر چند از تاریخ دقیق احداث اولین مسجد انزلی اطلاعاتی موثقی در دست نیست اما رابینو در سال ۱۹۱۱ میلادی مصادف با ۱۲۹۰ شمسی چنین می‌نویسد: چهار مسجد بنام مسجد خان که با یک تکیه بوسیلهٔ هاشم خان انزلی در اواخر دوره سلطنت محمد شاه ساخته شده و به آن مسجد جامع هم می‌گویند، مسجد سرخی که به وسیلهٔ طایفه سرخی ساخته شد، مسجد استاد محمد رضی که بنام آخر مسجد نیز معروف است به وسیلهٔ استاد محمد رضی بنا شده و به تازگی به وسیلهٔ عمید همایون مرمت گردید و مسجد تازه که به وسیلهٔ حاج شفیع آقا مجتهد بنا گردید.[۴۱]
- قدمت کلیسا:
ارمنی‌ها در انزلی کلیسا و گورستان دارند که اکنون جزو بناهای تاریخی بندرانزلی محسوب می‌شوند. در گذشته جمعیت ارمنی‌های انزلی به ۴ هزار خانوار می‌رسید که امروزه شمار ارمنی‌های انزلی حدود ۲۳ خانوار و کمتر از ۵۰ نفر می‌رسد.[۳۹][۴۰]
فرهنگ
داشتن نرخ بالای تحصیلات و ارتباط و تعامل بسیار با گردشگران داخلی و خارجی باعث رشد فرهنگی شهروندان شده‌است.[۴۲]
- کتابخانه عمومی:
انزلی دارای چهار کتابخانه می‌باشد:[۴۳]
- امام جعفر صادق بندر انزلی به آدرس: خیابان مفتح شمالی، خیابان فروردین
- هشتم شهریور غازیان به آدرس: خیابان طالقانی، خیابان آذربایجان
- لیجارکی حسن رود به آدرس: جاده انزلی به رشت، داخل بازارچه
- شهید نامجو آبکنار به آدرس: خیابان پاسداران، مسجد محله
جمعیت شهری
جمعیت شهرستان انزلی در سال ۱۳۷۰، برابر با: ۱۲۲٬۰۶۸ نفر بوده که بر اساس آمار سال ۸۵ جمعیت این شهرستان ۱۳۳٬۱۳۴ نفر بوده که جمعیت شهر بندر انزلی در سال ۱۳۷۵ ش برابر با: ۹۸٬۵۴۴ و در سرشماری سال ۱۳۸۵ برابر با: ۱۱۰٬۶۴۳ نفر می‌باشد. مساحت شهرستان انزلی بالغ بر ۲۷۵ کیلومتر مربع می‌باشد که سهم مساحت شهری آن حدود ۵۰ کیلومتر مربع بوده و با توجه به تمرکز جمعیت، شهر انزلی یکی از متراکم‌ترین شهرهای ایران است.[۱۷][۴۴][۴۵]
اقتصاد بندر انزلی
با توجه به وجود اداراتی نظیر:
- اداره کل شیلات استان گیلان
- اداره کل گمرکات استان گیلان
- اداره کل بنادر و دریانوردی استان گیلان
و با توجه به اقلیم و موقعیت جغرافیایی بندر انزلی قطب اقتصادی و صنعت گردشگری استان گیلان و شمال کشور محسوب می‌گردد.[۴۶][۴۷]
ویژگی‌های بندر
بندر انزلی بزرگترین بندر شمال ایران و از فعالترین بندرهای حاشیه دریای خزر است. مرز انزلی پنجمین مرز فعال ایران است و ۷/۳ درصد از ترانزیت ورودی به ایران از طریق این مرز انجام می‌شود. بیش از ۵۰ درصد حمل و نقل کالای گیلان از طریق این مرز انجام می‌شود. از مرز دریایی انزلی سالانه بیش از ۴ میلیون تن کالا وارد و بیش از ۲۸۸ هزار تن سوخت و ۵۵ هزار تن کالای غیرنفتی به‌طور حمل و نقل ترکیبی از طریق این بندر به داخل یا خارج کشور ترانزیت می‌شود. با طرح شیوه‌های جدید ترانزیت چون کریدور شمال- جنوب، وجود منطقه آزاد تجاری-صنعتی انزلی اهمیت بیشتری یافته‌است. این بندر کشتی رورو (Roll-on/roll-off) هم دارد که ترانزیت جاده‌ای را تسهیل می‌کند.[۴۸]
از ویژگی‌های تأسیسات بندر انزلی می‌توان به:[۴۹]
- بزرگترین بندر حاشیه دریای خزر و مجهز به امکانات مدرن تخلیه و بارگیری
- دارای رتبه سوم بین بنادر کشور بعد از امام خمینی و بندر شهید رجایی
- نزدیکی با بندر آستراخان و لاگان در روسیه، کراسنودسک در ترکمنستان، اکتائو در قزاقستان و باکو در آذربایجان
- ارتباط با بازارهای منطقه‌ای و دسترسی به بازار مصرف بالای ۳۰۰ میلیونی کشورهای تازه استقلال یافته شوروی سابق
- قرار گرفتن در مسیر کریدور بین‌المللی شمال - جنوب که این مسیر سه برابر از مسیر فعلی کوتاه و ارزانتر می‌باشد.
- واقع شدن بندر در محدوده منطقه آزاد، و فراهم نمودن تسهیلات و امکانات ویژه برای صاحبان کالا، تجار و سرمایه‌گذاران
- نزدیکی به بزرگترین ذخایر نفت و گاز دریای خزر
- نزدیکی به فرودگاه بین‌المللی (۳۵) کیلومتر
- برخورداری از معافیت مالیاتی
- دسترسی به معادن سرب، روی و آهن و مراکز صنعتی
- برخورداری از شرایط آب و هوایی استان گیلان
- نزدیکی به‌استان‌های صنعتی همجوار
چشم‌انداز بندر در یک نگاه
| ردیف | موضوع | شرح موضوع |
|---|---|---|
| ۱ | مساحت | ۶۸/۵ هکتار |
| ۲ | موقعیت | جنوب دریای خزر |
| ۳ | ظرفیت پذیرش کالا | ۱۱ میلیون تن |
| ۴ | مساحت انبارهای مسقف | ۲۱۴۶۵ متر مربع |
| ۵ | مساحت باراندازها | ۵۰۰۰۰۰ متر ۰مربع |
| ۶ | ظرفیت ترمینال کانتینری | ۱۰۰۰۰ TEU |
| ۷ | عمق اسکله‌ها | ۳/۸ & ۴٫۴ متر فصلی |
| ۸ | تعداد اسکله | ۱۰ پست |
| ۹ | فاصله تا مرکز شهر | ۳ کیلومتر |
| ۱۰ | فاصله تا رشت | ۴۰ کیلومتر |
| ۱۱ | فاصله تا تهران | ۳۶۵ کیلومتر |
| ۱۱ | فاصله تا فرودگاه | ۳۵ کیلومتر |
منطقه آزاد انزلی
منطقه آزاد تجاری-صنعتی انزلی یکی از «مناطق آزاد هفت‌گانه ایران»، در استان گیلان است که در راستای اهداف اقتصادی این کشور، در سال ۱۳۸۴ شمسی به مرکزیت شهرستان انزلی با قرارگیری بندر کاسپین و فاز تجاری منطقه آزاد در شهرستان انزلی[۳۱] و با در نظر گرفتن محدوده‌ای پیرامونی شامل شهرستان انزلی و شهرستان رشت تأسیس شد.[۵۰][۵۱] از سال ۱۳۹۲ با افزایش محدوده، این منطقه در پهنه آبی، خاکی و ساحلی سه شهرستان رشت، انزلی و آستانه اشرفیه[۵۲][۵۳][۵۴][۵۵][۵۶][۵۷] در شمال ایران، منطقه جنوب دریای خزر و در مسیر کریدور شمال–جنوب واقع گردیده‌است.[۵۸]
کریدور شمال به جنوب
تکمیل طرح راه‌اندازی راه‌آهن قزوین، رشت و بندر انزلی می‌تواند کمک شایانی در رشد اقتصادی ایران و به طبع استان گیلان و بندر انزلی باشد. تکمیل این طرح می‌تواند تأثیر به سزایی در رشد صنعت حمل و نقل در ایران داشته باشد. موقعیت استراتژیک بندر انزلی در در دریای خزر و هزینه کمتر حمل و نقل بار از طریق راه‌آهن و کشتی موجب افزایش اهمیت اتمام هر چه سریعتر این طرح می‌گردد. خط آهن قزوین - رشت - انزلی - آستارا به عنوان یکی از قطعات کریدور شمال به جنوب برای منطقه اهمیت دارد. در صورت تکمیل این کریدور بسیاری از کشورها ترجیح می‌دهند به دلیل کوتاه بودن طول مسیر و ارزان شدن هزینه‌های حمل و نقل، جابه‌جایی کالای ترانزیتی خود را از طریق این کریدور و کشور ایران انجام دهند که این امر موجب افزایش درآمد کشور از محل ترانزیت خواهد شد.[۵۹]
صنعت گردشگری
دریای کاسپین، سواحل ماسه‌ای، تالاب بین‌المللی انزلی، پل‌های تاریخی انزلی و غازیان، پارک ساحلی (بلوار)، کاخ موزه نیروی دریایی، موج شکن، مناره یا برج ساعت، عمارت قدیمی دادگستری برخی از دیدنی‌های شهر انزلی به‌شمار می‌روند که منطقه آزاد تجاری، اقتصادی و موقعیت استراتژیک شهر انزلی از لحاظ جاده‌ای سالانه موجب جذب تعداد زیادی توریست و گردشگر داخلی و خارجی می‌باشد.[۶۰]
اولین‌های بندر انزلی دروازه ایران و اروپا
بندر انزلی در سالیان دور لقب دروازه ایران و اروپا را یدک می‌کشید. موقعیت استراتژیک اولین بندر شمال ایران سبب شد تا این شهر بسیار زودتر از بسیاری از شهرهای ایران با فرهنگ و دست‌آوردهای غربی آشنا شوند و در بسیاری از موارد جزء اولین‌ها باشد[۱۷] -:[۶۱]
- روشنائی برق قبل از سال ۱۲۷۹ خورشیدی به عنوان اولین شهر در ایران که دارای روشنایی گردید.[۶۲]
- گمرک بندر انزلی، دارای پیشینه‌ای بیش از ۳۰۰ سال است.[۶۳]
- اداره شیلات بندر انزلی، بیش از ۱۵۰ سال پیشینه دارد.[۶۴]
- اولین بلدیه در ایران که اکنون بنام شهرداری مستعار است در این شهر تأسیس گردید ۱۲۷۶ هجری شمسی.[۶۵]
- آموزش و پرورش قبل از سال ۱۲۷۱ خورشیدی و اکابر شبانه آن هم دروس دبیرستانی قبل از سال ۱۲۹۰ خورشیدی اولین شهری که بعد از تهران صاحب اولین دبیرستان دخترانه شد.
- چاپخانه قبل از سال ۱۲۸۶ خورشیدی.[۶۶]
- بهداری قبل از سال ۱۲۷۶ خورشیدی که به وسیلهٔ بلدیه اداره می‌شد.
- شیر و خورشیدی سرخ (جمعیت هلال احمر) ۱۳۰۴ خورشیدی.
- تلفن قبل از سال ۱۲۷۷ شمسی و پست و تلگراف نیز جلوتر از بسیاری شهرهای ایران.
- نظمیه (شهربانی) قبل از سال ۱۲۸۶ خورشیدی.
- راه‌آهن حدود سال ۱۲۶۹ خورشیدی در یکی از روستاهای انزلی.[۶۷][۶۷]
- هواشناسی قبل از سال ۱۲۸۰ خورشیدی.[۶۸]
- اولین پل متحرک ایران ۱۳۱۴.[۶۹]
- سردخانه نخستین بار در انزلی و حسن کیاده.[۶۶]
- اولین سردخانه صنعتی ۱۲۹۰ به منظور نگهداری مواد غذایی در بندر انزلی ساخته شد.[۷۰]
- اولین خطوط هوایی در بندر انزلی به وجود آمد در زمین معروف به زمین طیاره. اولین پرواز در ایران از بندر انزلی به تهران و سپس به اصفهان صورت گرفت.[نیازمند منبع]
- اتومبیل برای اولین بار در انزلی مشاهده شده‌است ۱۲۷۹ هجری شمسی.[نیازمند منبع]
- اولین کارخانه سوسیس‌سازی ۱۳۱۷ شمسی.[۷۱]
- اولین کارخانه چوب بری و لیمونادسازی، تصفیه خانه نفت، برنجکوبی در این شهر راه‌اندازی شد.[۷۲]
- اولین سالن نمایش تئاتر و اولین استودیو فیلم‌سازی به همت ابراهیم مرادی اولین کارگردان سینمای بلند ایران[۷۳]
- اولین نشریه ورزشی در ایران توسط پهلوان عزیز وکیل منفرد پدر ورزش گیلان و مؤسس سومین باشگاه ورزشی ایران، باشگاه گیو بندر انزلی در سال ۱۳۳۹ ه. ق[۷۴]
اولین نیروی دریایی شمال ایران
از حرکات مهم در دوران نادر شاه را می‌توان تلاش برای تشکیل نیروی دریایی ایرانی در دریای خزر نام برد. او برای نیل به این هدف جان التون انگلیسی را برای تأسیس یک کارخانه کشتی‌سازی در انزلی منصوب کرد و لقب جمال بیگ به او داد. او که قبلاً دو کشتی در قازان برای رود ولگا ساخته بود، از طرف نادرشاه مأمور شد که سواحل خزر را بررسی کند. او موفق شد یک کشتی با ظرفیت ۲۰ توپ بسازد که گزارش شده بهتر از کشتیهای روسی در خزر بود.[۷۵] اولین کارخانه جات نساجی سال ۱۲۹۷ هجری شمسی. قدیمی‌ترین کلیسای ارامنه ایران. اولین کارخانه آبنبات‌سازی و بستنی در ایران. اولین پل متحرک در ایران سال ۱۳۰۸ هجری شمسی. قدیمی‌ترین برج اداری در ایران. معروف به برج ساعت امروزی.
اسکله انزلی
اسکله انزلی یا مجتمع بندری انزلی بندرگاهی در جنوب دریای خزر واقع در شهرستان انزلی است. این بندرگاه دارای رتبه سوم بین بنادر کشور بعد از امام خمینی و بندر شهید رجایی (بندر عباس) از لحاظ تناژ تخلیه و بارگیری است؛ و تاکنون برای این مجتمع بندری نامی انتخاب نشده و نام این مجتمع بندری منسوب به شهر بندر انزلی است.[۷۶]
تاریخچه اسکله انزلی
این اسکله در سال ۱۳۰۶ که تحت مدیریت کشور روسیه بود، به مقامات دولتی وقت تحویل داده شد و در سال ۱۳۰۱ نیز اولین کشتی توسط آلمانیها از اروپا به بندر انزلی آورده شد. در سال ۱۸۹۵ میلادی برابر با ۱۲۷۴ خورشیدی کار بنای موج شکن غازیان به طول ۷۵۰ متر و موج شکن انزلی به طول ۵۲۰ متر شروع و در سال ۱۹۱۴ میلادی برابر ۱۲۹۳ خورشیدی پروژه احداث موج شکن‌ها پایان یافت.[۷۷]
عکسهای قدیمی و تاریخی از بندر انزلی
-
سکونتگاه‌های ماهیگیران انزلی در کنار دریای خزر؛ عکس از ارتفاع ۲۰۰ متری (اثر والتر میتل‌هولتسر در سال ۱۳۰۳) -
سکونتگاه‌های ماهیگیران انزلی (اثر والتر میتل‌هولتسر در سال ۱۳۰۳) -
ماهیگیران بندر انزلی در سال ۱۳۰۳ خورشیدی -
یک ماهی‌گیر در حال تعمیر تور ماهیگیری حوالی سال ۱۳۰۳ -
نمایی از بندر انزلی (۱۳۰۳ خورشیدی) -
توربافی (۱۳۰۳ خورشیدی) -
کودکانی از بندر انزلی (۱۳۰۳ خورشیدی) -
میدان پهلوی ۱۳۲۳ -
بندر انزلی ۱۲۵۲ هجری شمسی -
پل متحرک بندر انزلی -
گمرک انزلی و پل غازیان -
خیابان شاپور غازیان (طالقانی فعلی) -
تاکسی شهری بندر انزلی -
مسیر انزلی به طهران در عهد قاجار
-
گمرک بندر انزلی -
اهالی انزلی در جشن تأسیس بلدیه -
گمرک انزلی عهد قاجار
-
بازدید رئیس اداره معارف انزلی مدرسه فردوسی -
میدان انزلی -
اداره بندر با بیش از ۲۰۰ سال قدمت -
پاسبانان نظمیه، رئیس بلدیه انزلی و برخی از اهالی در مسجد قائمیه
سیاست
شهرداری
شهر بندر انزلی به عنوان نخستین شهری در ایران بود که صاحب شهرداری شد، که در آن زمان به آن بلدیه گفته می‌شد. تاریخ تأسیس بلدیه در بندر انزلی به سال: ۱۲۷۶ هجری شمسی بازمی‌گردد.[۷۸] بنای ساختمان شهرداری بندر انزلی با توجه به قدمت، در لیست میراث فرهنگی ایران قرار دارد.[۷۹] شورای اسلامی شهر بندر انزلی نیز به عنوان یک نهاد تصمیم‌گیر وظیفه نظارت بر عملکرد شهرداری را عهده‌دار است.[۸۰][۸۱]
اماکن دیدنی و تاریخی بندر انزلی
| ردیف | نام مکان | نوع مکان | توضیح |
|---|---|---|---|
| ۱ | مرداب انزلی | طبیعی | مرداب بین‌المللی انزلی، زیباترین و بزرگترین مرداب دنیا است. تالاب انزلی سواحلی پوشیده از نیزار و گل‌های دریایی رنگارنگ و نیلوفر دارد و قایقرانی و اسکی، شکار، ماهیگیری و گردش با قایق از تفریحات رایج در آن است. در زمستان‌ها هزاران پرنده دریایی بخصوص قوهای زیبا به این محل مهاجرت می‌کنند. به علت فراوانی گل‌های نیلوفر، مرداب به جزیره گلها نیز معروف است. انواع ماهیان و گیاهان در مرداب وجود دارند[۸۲] |
| ۲ | ساحل انزلی | طبیعی | در تابستان سال ۸۶ توسط سازمان منطقه آزاد انزلی طرح ساحلی شامل: نصب ۶۵ آلاچیق سنتی و بتنی، طرح شنای برداران و خواهران، زمین والیبال و فوتبال ساحلی، پارکینگ، سرویس بهداشتی، محل استقرار گروه امداد و نجات و سایر امکانات رفاهی برای گردشگران در حدود سه کیلومتر از نوار ساحلی منطقه ایجاد شده‌است. |
| ۳ | مناره انزلی | تاریخی | برج ساعت انزلی واقع در محوطه پشتی بازار سپه (میدان انزلی) که قدمت آن به سال ۱۸۱۵ میلادی می‌رسد، ۲۸ متر ارتفاع دارد و به منزله فانوس دریایی بوده‌است که در ساحل انزلی و در دل دریا مشاهده می‌شود. این فانوس در سال ۱۲۳۰ تا ۱۲۳۴ هجری قمری در زمان حکومت ناصرالدین شاه توسط خسروخان گرجی حاکم وقت ساخته شده‌است و با روغن چراغ روشن می‌شده و برای راهنمایی دریانوردان به کار می‌رفته‌است. در سال ۱۳۰۷ شمسی پس از مرمت این برج، ساعتی چهار سو بر فراز آن استوار گردید که بعد از تعویض و تعمیر در سال ۱۳۶۹، تا به امروز به درستی کار می‌کند. |
| ۴ | موج شکن انزلی | تاریخی | موج شکن انزلی ۵۲۰ متر می‌باشد و کار ساختمان آن در سال ۱۲۹۳ شمسی کاملاً پایان پذیرفت. |
| ۵ | موج شکن غازیان | تاریخی | طول موج شکن غازیان ۷۵۰ متر بوده و کار ساختمان آن در سال ۱۲۹۳ شمسی کاملاً پایان پذیرفت. |
| ۶ | پل انزلی | تاریخی | این پل بین بندر انزلی و میان پشته برپا شده‌است. ساختمان این پل به همراه پل غازیان توسط مهندسان سوئدی در سال ۱۳۱۴ آغاز شد و در سال ۱۳۱۶ به پایان رسید. این پل ۵۰/۱۲۷ متر درازا، ۱۰ متر پهنا و از سطح آب ۵/۶ متر ارتفاع دارد. همچنین دارای سه دهانه ثابت و یک دهانه متحرک به طول ۲۵ متر برای عبور کشتی‌ها است. این پل نیز هم چون پل غازیان، از بتون آرمه و تیرآهن ساخته شده‌است. |
| ۷ | پل غازیان | تاریخی | پل غازیان به میان پشته به طول ۲۱۰ متر و عرض ۱۰ متر و ارتفاع ۸۵/۶ متر با ۵ دهانه که یک دهانه از آن به طول ۲۵ متر متحرک بوده‌است. هردو پل غازیان و انزلی از بتون مسلح ساخته شده شروع ساختمان از اواخر تیرماه ۱۳۱۴ شمسی و پایان کار دراوایل تابستان ۱۳۱۶ شمسی یعنی مدت ۱۸ ماه بوده و در خرداد ماه ۱۳۱۷ مورد استفاده قرارگرفته و روز چهارشنبه هفتم آذر ماه ۱۳۱۸ شمسی به‌طور رسمی تحویل گردید. این دو پل وسیله کمپانی (سنتاب) آلمانی و شرکت‌های مختلف از جمله «موتلا» سوئدی ساخته شد و در نتیجه با احداث آن راه ارتباطی آذربایجان رشت - قزوین - تهران برقرارشد |
| ۸ | کاخ میان پشته | موزه تاریخی | کاخ میان پشته در سال ۱۳۱۲ شمسی بر روی کاخ خوشتاریا ساخته شده و دارای ۱۱ اتاق و یک سالن پذیرایی و چهار سرویس حمام و دستشویی با نمای بسیار زیباست. این کاخ در حال حاضر موزه نظامی می‌باشد و انواع سلاح‌های گرم و سرد از زمان صفویه تاکنون در معرض دید عموم است. موزه نظامی بندرانزلی در ساختمانی قرار گرفته که خود موزه‌ای از معماری و هنر است. |
| ۹ | بلوار بندر انزلی | تاریخی-تفریحی | قدمت این پارک ساحلی به سال ۱۳۰۷ بازمی‌گردد. بلوار به وسعت ۳۵۰۰۰ متر مربع در کنار موج شکن و مشرف به دریا ساخته شده‌است و همراه با گلزار زیبایش پارکی دیدنی می‌باشد. |
| ۱۰ | آرامگاه آقا سید محمد نجفی | زیارتی | سیّد محمد نجفی در سال ۱۲۵۷ شمسی در نجف اشرف (عراق) دیده به جهان گشود. وی از نوادگان حسین است. |
| ۱۱ | بقعه بی‌بی حوریه | زیارتی | آرامگاه خواهر علی بن موسی و از دختران موسی کاظم می‌باشد. بنای آن جدید و مجلل می‌باشد دیوارها از سنگ مرمر، سقف بقعه طاق هشت ضلعی با کاشی‌های منقوش و بام آن گنبد مدور کاشی کاری شده‌است ضریح بزرگ فلزی مشبک و مطلا و شیشه‌بند، مرقد روی کرسی از سنگ مرمر عالی بنا شده‌است. بقعه دارای تأسیساتی از قبیل زائرسرا، مسجد با دو گلدسته بلند و زیبای کاشی کاری شده، سرایداری و پارکینگ می‌باشد[۸۳] |
| ۱۲ | گورستان لهستانی‌ها در بندر انزلی | تاریخی | در این گورستان تعداد ۶۳۹ نفر از مهاجرین لهستانی که طی حمله سربازان نازی در سال ۱۹۴۱ از طریق بندر انزلی به ایران پناهنده شدند به خاک سپرده شده‌اند که این گورستان دومین گورستان بزرگ سربازان لهستانی در ایران است که اکثراً به علت بیماری و سختی راه جان سپرده‌اند و در شهرهای مختلف ایران به خاک سپرده شده‌اند. گورستان بندر انزلی بعد از تهران بزرگترین گورستان این افراد جنگ زده‌است که یادگاری هستند از اتفاقات تلخ جنگ جهانی دوم.[۸۴] |
| ۱۳ | حافظیه انزلی | تاریخی | محل ترنم موزیک در سال ۱۳۱۱ شمسی به وسیله شهرداری و توسط مهندسی آلمانی ساخته شد و مساحت کلی این بنا ۷۶ متر مربع است؛ که مکانی بود برای هنرنمایی گروه‌های موسیقی، این بنا ۴ سال پیش از ساخت بنای جدید حافظیه ساخته شده‌است که با توجه به شهرت حافظیه در سال ۱۳۶۶ توسط شهردار وقت بندر انزلی این بنا که شباهت زیادی به آرامگاه حافظ شیرازی دارد از محل ترنم موزیک بندر انزلی به حافظیه انزلی تغییر نام پیدا کرد.[۸۵] |
| ۱۴ | مجتمع تفریحی طرح دریا | تفریحی | مناطق ویژه و مجهز طرح شنا مخصوص خواهران و برادران در خیابان پاسداران، ساحل قو و نیز جنب هتل سفیدکنار قرار دارد که مجهز به انواع خدمات رفاهی، نجات غریق، اسکله قایقرانی، مرکز خرید و غیره می‌باشند.[۸۲] |
| ۱۵ | پارک شهر | تفریحی |
آلبوم تصاویر اماکن دیدنی بندر انزلی
-
غروب ساحل -
تالاب انزلی -
تالاب انزلی -
موج شکن -
کشتی تفریحی میرزا کوچک خان -
آرامگاه سربازان لهستانی -
نمای بیرونی از بلوار انزلی -
ساحل قدیم انزلی -
تأسیسات ساحلی بندر انزلی -
پل قدیم غازیان -
تالاب انزلی -
بلوار -
موج شکن -
تأسیسات ساحلی
-
برج طاووس بزرگترین برج گیلان -
بلوار بندرانزلی
-
بندرانزلی اسفند ۱۳۹۲
ساختمان‌های قدیمی بندر انزلی
بندرانزلی سابقاً دارای چندین قلعه و باستیان نظامی و چند منار بوده‌است که متأسفانه به جز یک منار از بقیه آثاری به جای نمانده‌است. ناگفته نماند که هم‌اکنون در انزلی ساختمان‌هایی با قدمت ۱۲۰ تا ۱۵۰ سال نیز به چشم می‌خورد.
- دیرینه‌ترین سازه‌ای که تاکنون پابرجاست فانوس دریایی (مناره) می‌باشد که در سال ۱۸۱۵ میلادی ساخته شد و در مرکز شهر قرار دارد.
- عمارت معتمدی (شهربانی سابق و فرماندهی نیروهای انتظامی فعلی) در بلوار فوقانی است که قدمتی همانند برج ساعت (مناره) دارد.
- محل ترنم موزیک که به حافظیه معروف است.
- ساختمان شهرداری بندر انزلی.
- کاخ میان پشته که از لحاظ معماری دارای اهمیت می‌باشد که البته بنای اصلی این کاخ قدمتی بسیار بیشتر از این بنای معماری دوران پهلوی دارد.
- سمت غرب ساختمان دادگستری، ساختمان فند چنان - جنوب غربی میدان، ساختمان داود زاده از جمله بناهائی است که بین سال‌های ۱۳۰۴–۱۳۰۶ شمسی ساخته شده‌است.
- ساختمان چهارطبقه معروف به ساختمان حاجی علی عباس رمضانی در جنب میدان امام خمینی که در سال ۱۳۱۹ شمسی به مبلغ ۴۰۰۰۰ تومان از طرف دولت خریداری و محل استقرار دادگستری و ثبت و اسناد انزلی شد و اکنون جزء آثار حفاظت شده و در فهرست آثار میراث فرهنگی ثبت شده‌است. این ساختمان یه دست استاد معمار ستار روزگار ساخته شده‌است.
- ساختمان داوود زاده با پنج طبقه و با نمای آجر که امروزه به عنوان مهمان‌پذیر و در میدان امام خمینی به نام هتل گلسنگ معروف است. سه – ساختمان دوطبقه‌ای که در جنب شیلات انزلی قرارگرفته و دارای نقوش و کنده کاری با دست استاد معمار ستار روزگاراست (این ساختمان‌ها امروزه تخریب شده‌است) و همچنین درست روبروی همین ساختمان بنای دوطبقه‌ای با نمای زیبا وجود دارد که به گراندهتل معروف است که آن هم به دلیل بی‌توجهی مسولین در حال نابودیست.
- بنای مهمان خانه آرارات که جنب شیلات در غازیان قرار داشت و از قدیمی‌ترین بناهای دو طبقه در انزلی محسوب می‌گردید، این بنا در اوایل دوران سلطنت پهلوی به دست استاد معمار ستار روزگار بنا نهاده شد که به دلیل بی‌توجهی و همچنین قرار گرفتن در طرح پل جدید غازیان به همراه مغازه‌های زیرین آن تخریب گردید.
- بنای تاریخی بانک ملی انزلی در میدان اصلی این شهر به رغم ثبت در فهرست آثار تاریخی و میراث فرهنگی کشور به دلیل بی‌توجهی مسئولان در معرض خطر تخریب قرار دارد. این بنای زیبای آجری به بناهای دوران پهلوی بازمی‌گردد.[۱۷][۸۶]
انزلی دارای خانه‌های بسیار بزرگ و حیاط دار بود که به مجتمع تبدیل شده‌است.
بنای شمس‌العماره بندر انزلی
در اواخر نیمه اول قرن سیزدهم ناصرالدین شاه فرمان ساخت قصری در مرکز شهر را می‌دهد که بعدها این قصر به شمس‌العماره مشهور می‌شود. ساختمان شمس‌العماره معروفترین و بلندترین ساختمان شهر در انزلی قدیم بوده‌است که در بلوار فوقانی کنونی در ۵طبقه ساخته شده بود. ناصرالدین شاه در سفرنامه بازگشت از اروپای خود می‌نویسد: ۴ ساعت به غروب مانده وارد انزلی می‌شویم. منزل ما در برجی است که به حکم ما، وزیر خارجه در زمان حکومت خود در گیلان بنا نهاده‌است. بعد توسط میرزا محمد حسین به اتمام رسید و اندک کار باقی‌مانده آن توسط معتمد الملک به اتمام خواهد رسید. معتمد الملک مسئول نگهداری شهر و گماره والی گیلان بوده‌است و با توجه به زمان سفر ناصر الدین شاه به اروپا، سال ۱۲۴۹ شمسی، سال ساخت شمس‌العماره بوده‌است. این تاریخ در کتاب ولایات دارالمرز ایران نوشته رابینو که تاریخ ساخت شمس‌العماره را ۱۲۸۸ هجری قمری بیان کرده تطابق نسبی دارد.[نیازمند منبع] این برج ۵ طبقه و تماماً از سنگ و آجر بوده‌است و ایوان‌های آن از جنس چوب منقش بوده‌است. ساختمان نمای بسیار زیبایی به دریا و جنگل‌های اطراف شهر داشته، به‌طوری‌که ناصرالدین شاه در سفرنامه بازگشت از اروپا می‌نویسد:
در هیچ‌کجای اروپا چنین منظره زیبایی را ندیده‌ام[۸۷]
پس از ناصرالدین شاه این ساختمان یکبار در سال ۱۲۸۶ شمسی به همت مردم شهر بازسازی می‌شود. اما در نهایت قسمت‌های گچ بری شده و لوازم داخل آن توسط موسیو هانسیس مسئول مالیه گیلان در اواخر دهه ۱۲۹۰ از کاخ به بیرون برده و از کشور خارج می‌گردد.[۸۸] این بنا پس از احداث ساختمان شهرداری در سال ۱۳۰۶ به‌طور کامل منهدم و در سال ۱۳۱۱ به جای آن حوضی به مساحت ۲۱۴ متر مربع ساخته شد.[۸۷]
-
بنای پر شکوه شمس‌العماره بندر انزلی
-
عمارت شمس‌العماره از زاویه‌ای دیگر
کاخ پر شکوه خوشتاریا
کاخ باشکوه خوشتاریا یکی از با شکوه‌ترین بناها مختص به تاجر روس که از اولین کسانی بود که صنعت برق را وارد ایران کرد. روایت است در دورانی که خبری از روشنایی برق نبود در شب‌های مه آلود بندر انزلی این بنا با نور خود منظره‌ای زیبا را به وجود می‌آورد. بنای کاخ میان پشته که یکی از مشهورترین بناها از معماری دوران پهلوی محسوب می‌گردد، سال ۱۳۰۸ شمسی بر خرابه‌های کاخ خوشتاریا آغاز و بین سال‌های ۱۳۱۳–۱۳۱۴ شمسی پایان یافت. مساحت زیر بنای آن ۱۱۶۸ مترمربع می‌باشد.[۸۹]
عکس از بناهای تاریخی
کاخ میان پشته، برج ساعت، ساختمان موزیک، پل غازیان، بنای شهرداری، سر در اداره بنادر و دریانوردی، بانک ملی انزلی، کلیسای مریم مقدس، منبع آب اداره بنادر، مناره مسجد قائمیه، ساختمان قدیمی دادگستری، مجموعه میدان امام، هتل گل سنگ، بلوار ساحلی، عمارت قاسم اف و ساختمان دبیرستان مهدخت (شرف) را از دیگر بناهای تاریخی ثبت شده شهرستان انزلی است.[۹۰]
-
-
ساختمان بانک ملی بندر انزلی -
نمایی از ساختمان شهرداری از داخل بلوار انزلی -
ورودی سابق گورستان بندر انزلی -
اولین پل متحرک ایران ۱۳۲۳
-
حمام سنگی انزلی ۱۲۸۱ خورشیدی
حمام‌های قدیمی بندر انزلی
- حمام پنجشنبه:
این بنا در کهنه بازار انزلی واقع شده و از ساخته‌های دوره ناصرالدین شاه به سال ۱۳۰۳ ه.ق است.
- حمام علی اف:
این بنا در انتهای خیابان ابوذر (سپه) واقع شده و از آثار اواخر دوره قاجار به سال ۱۳۲۶ ه.ق است که توسط علی اف از بازرگانان انزلی- ساخته شده‌است. این بنا که به شیوه جدید و با دستگاه‌های دوش، وان و نمره‌های خصوصی ساخته شده بود در ابتدا متشکل از دو بخش مردانه و زنانه بود که بعدها بخش زنانه آن برچیده شد و در بخش مردانه نیز تغییراتی از جمله افزودن بر تعداد نمره‌های خصوصی آن صورت گرفت. بخش مردانه دارای فضای وسیع با خزینه‌های آب گرم و سرد است.
- حمام شاه:
این بنا که مهم‌ترین حمام تاریخی شهرستان انزلی به‌شمار می‌رفته در اوایل دوره قاجار توسط امیر هدایت الله فومنی معروف به گیلانشاه (مقتول ۱۲۰۰ ه.ق) ساخته شده و به هنگام مسافرت و اقامت شاهان قاجار در انزلی مورد استفاده آنان قرار می‌گرفت. حمام شاه انزلی که به سبک دیگر حمام‌های قدیمی ساخته شده و دارای کاشی‌کاری زیبایی بوده در دوره اخیر ویران شده‌است.[نیازمند منبع]
- حمام سنگی:
به سال ۱۲۸۱ خورشید، از شگفتی‌های حمام سنگی، نحوه گرم شدن و ماندگاری آب در خزینه آن بود. از تاریخچه این حمام اطلاعات کاملتری در دسترس نیست.[۹۱]
بازارهای بندر انزلی
- بازار کاسپین:
بازار کاسپین یکی از بزرگترین بازارها در بندر انزلی می‌باشد. این بازار از لحاظ موقعیت در یکی از بهترین مکان‌های شهر بنا شده‌است. نزدیکی این بازار به شهر و همچنین خیابان پاسداران این بازار را به یکی از هدف‌های مسافرین در روزهای تعطیل تبدیل نموده‌است. این بازار دارای پارکینگ اختصاصی نیز می‌باشد.[۹۲]
- بازار پردیس:
این بازار محل فروش صنایع دستی – پوشاک و … می‌باشد. اکثر اجناس موجود در این بازار اجناس روسی می‌باشد. این بازار یکی از بازارهای شلوغ انزلی می‌باشد. فروش اجناس به روز با قیمت مناسب از دلایل شلوغی این بازار می‌باشد. این بازار واقع در خیابان مطهری ابتدای خیابان ورزش می‌باشد.
- بازار ساحلی (آسیای میانه):
یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری و توریستی شهر انزلی می‌باشد. این بازار در کنار ساحل زیبای بندر انزلی ساخته شده و یکی از پر رفت‌وآمدترین بازارهای شهرستان انزلی می‌باشد. تنوع در قرفه‌های این بازار دست شما را برای خرید بازمی‌گذارد. یکی از مزیت‌های این بازار وجود پارکینگ اختصاصی به طول ۲ کیلومتر می‌باشد.
- شنبه بازار:
قدمت این بازار به بیش از ۷۰ سال پیش بازمی‌گردد. این بازار که در مرکز شهر انزلی قرار دارد و از گذشته‌های دور از روستاهای اطراف انزلی و سایر شهرهای از شهرهای دور و نزدیک گیلان، تولیدات خود را اعم از میوه و سبزی و صیفی تا حصیر و زنبیل و رب انار و زیتون و مرغ و خروس و دست بافته‌های زیبای پشمین را به این بازار می‌آوردند. این بازار در مرکز شهر انزلی در خیابان میرزا کوچک خان برپا می‌گردد.[۹۳]
- بازار گیلار:
بازار گیلار واقع در غازیان می‌باشد و بیشتر کالاهای ارائه شده در این بازار از اجناس ترک و روس می‌باشد.
- بازار سپه:
یکی دیگر از بازارهای انزلی بازار سپه می‌باشد که در میدان امام خمینی - خیابان ابوذر غفاری (خیابان سپه) قرار دارد.
گورستان‌های بندر انزلی
- گورستان لاله زار (اصلی):
در سال ۱۳۰۴ شمسی زمینی که متعلق به چند نفر از اشخاص معروف شهرستان انزلی بود به همت یکی از تجار شهر بنام، یوسف زمانی خریداری و وقف مردم گردید که تا به امروز نیز به عنوان گورستان اصلی بندر انزلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- قبرستان شهدای کولیور:
این قبرستان در محله کولیور بندر انزلی می‌باشد.
برخی از نظامیان
- دریابد فرج‌الله رسائی: وی به مدت دوازده سال فرماندهٔ نیروی دریایی شاهنشاهی ایران بود. وی سال ۱۳۸۱ در آمریکا درگذشت.
- ناوسروان یدالله بایندر
- سرتیپ موسی نامجو: وزیر دفاع (سومین وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران بعد از چمران و سرتیپ خلبان شهید فکوری) در کابینه رجایی بود.
ورزش انزلی
بندر انزلی با بیش از ۱۴۵۰۰ ورزشکار سازمان یافته با نسبت جمعیت شهری مقام اول کشور را از لحاظ تعداد ورزشکار به خود اختصاص داده‌است.[۹۴][۹۵]
رشته‌های ورزشی
باشگاه‌های ورزشی متعددی در انزلی در زمینه‌های فوتبال، بدنسازی، فوتسال، شنا، تکواندو، بسکتبال، نجات غریق، واترپولو، قایقرانی، بوکس، کاراته، جودو، کانوپولو، بدمینتون و… فعالیت می‌نمایند. ورزشکاران شهر انزلی در رشته‌های مختلف همواره در سطح اول کشور ایفای نقش می‌کنند، از جمله قهرمانان قایقرانی این شهر هرسال از مسابقات قایقرانی آسیایی همواره افتخارات متعدد و مدال‌های رنگارنگی را به ارمغان می‌آورند.[۹۶]
کارتینگ فورمولا انزلی
پیست تفریحی کارتینگ فرمولا در فضایی به مساحت ۶۰۰۰ متر مربع در در ضلع غربی منطقه آزاد انزلی و در کنار خط ساحلی قرار دارد. این پیست برای زنان و مردان قابل استفاده می‌باشد و با توجه به وجود ماشین‌های کوچکتر برای افراد بالای ۱۱ سال نیز قابل استفاده است.[۹۷]
باشگاه‌های ورزشی
در شهر انزلی باشگاه‌های ورزشی متعددی مشغول به فعالیت هستند که برخی از آن‌ها عبارتند از:
| ردیف | نام باشگاه |
|---|---|
| ۱ | ملوان بندر انزلی |
| ۲ | استقلال شهرداری |
| ۳ | پیام مقاومت |
| ۴ | گمرک |
| ۵ | بنادر و دریانوردی |
| ۶ | شیلات |
| ۷ | باشگاه گیو |
| ۸ | ملوان نوین |
| ۹ | باشگاه شیردلان سپید |
| ۱۰ | ملوان سپید بندر انزلی |
| ۱۱ | باشگاه صیدگر بندر انزلی |
| ۱۲ | شاهین بندرانزلی |
مشاهیر ورزش بندر انزلی
برخی از مشاهیر برجسته ورزش بندر انزلی عبارتند از:
- پهلوان عزیز وکیل منفرد: اولین قهرمان دو مارتن ایران و مؤسس باشگاه ورزشی گیو بندر انزلی اولین باشگاه ورزشی گیلان و سومین باشگاه ورزشی ایران.[۷۴][۹۸]
- بهمن صالح نیا مؤسس باشگاه ملوان بندر انزلی
- سیروس قایقران: کاپیتان اسبق تیم ملی فوتبال ایران[۹۹][۱۰۰]
- غفور جهانی: مهاجم اسبق تیم ملی ایران که فوتبال ایران را با گل خود راهی جام جهانی فوتبال کرد.[۱۰۱]
- حیدر شونجانی: قهرمان و رکورد دار شنای ایران[۱۰۲]
- حسین اغماض: قهرمان بوکس آسیا و جهان[۱۰۳]
- جاسم ویشگاهی: قهرمان جهان و کاپیتان تیم ملی کاراته ایران[۱۰۴]
- فرشید سلمان پور: قهرمان ورزشی کشور در ورزش‌های آبی دارنده سه رکورد ثبت شده در کتاب رکوردهای گینس.[۱۰۵]
- محمد حسن ذوالفقاری نژاد: پدر بسکتبال ایران[۱۰۶]
- امیر عباس شجاع (شنای ۱۸۰ کیلومتر)
-
سیروس قایقران -
غفور جهانی -
یعقوب کوچکزاد
گالری تصاویر باشگاه‌های ورزشی بندر انزلی
-
ملوان بندر انزلی -
جلد مجله دنیای ورزش -
تیم فوتبال باشگاه گیو
-
ملوان نیروی دریایی انزلی -
![انزلی قطب بوکس ایران[۱۰۷]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/cb/Boks_anzali.jpg/120px-Boks_anzali.jpg)
انزلی قطب بوکس ایران[۱۰۷] -
روزهای طلایی بوکس انزلی
![انزلی قطب بوکس ایران[۱۰۷]](/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Boks_anzali.jpg)
رسانه
- نشریات:
- اولین نشریه بندر انزلی در شهریور ماه سال ۱۲۸۶ به نام ساحل نجات منتشر شد. این نشریه، هفته‌ای دو بار به چاپ می‌رسید و ارزش هر شماره آن ۳ شاهی بود. در سرلوحه روزنامه عبارات زیر خوانده می‌شد:
- روزنامه آزاد ملی، علمی، ادبی، تاریخی که از حمایت مشروطه و عدالت سخن می‌گوید. از روزنامه ساحل نجات هفت شماره بیشتر منتشر نشد؛ و سرانجام توسط دولت وقت توقیف گردید.
- نشریه مبارز گیلان
- نشریه ورزشی گیو[۷۴]
محلات
- میان پشته
- کولی ور
- نویر
- غازیان
- کوی واحدی
- آخر خط
- ساحل قو
- دهکده ساحلی
- پیل علی باغ
- کوی بابک
- کار آموزی
- شهرک الزهرا
- بشمن
- نیمه شعبان
- باغ زمانی
- جهانگانی
- چراغ برق
- شایلو
- قلم گوده
- رمضانی
- جزیره طالقانی
- ناصر خسرو
- سوسر
- شالیور
- آذربایجان
- سید آسیه
- کرد محله
- پمپ باد
- زرافشان
- نامجو
- نخستین
- سامانسر
- نخستین
- خیابان تهران
- کوی واحدی
- مترو پل
- بایندر
- اطبا
و…
شهرکهای ویلایی بندر انزلی
- شهرک دهکده ساحلی بندر انزلی
- شهرک گلها انزلی (شهرک شهید اسحاقی)
روستاهای بندر انزلی
- فهرست روستاهای بخش مرکزی شهرستان انزلی به مرکزیت شهر بندرانزلی:[۱۰۸][۱۰۹][۱۱۰]
| ردیف | نام محله | نام بخش | نام دهستان | جمعیت | فاصله تا انزلی |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | کرکان | مرکزی | چهارفریضه | ۵۶۰ نفر | ۲۷ کیلومتر |
| ۲ | روستای چای بیجار | مرکزی | چهارفریضه | ۸۶ نفر | ۲۴ کیلومتر |
| ۳ | روستای سیاوزان | مرکزی | چهارفریضه | ۲۱۰ نفر | ۲۳ کیلومتر |
| ۴ | روستای اشترکان | مرکزی | چهارفریضه | ۵۶ نفر | ۲۷ کیلومتر |
| ۵ | روستای سیاه خاله سر | مرکزی | چهارفریضه | ۵۰۸ نفر | ۲۶ کیلومتر |
| ۶ | روستای شیلسر | مرکزی | چهارفریضه | ۳۵۴ نفر | ۲۵ کیلومتر |
| ۷ | روستای آبکنار | مرکزی | چهارفریضه | ۲۹۹۴ نفر | ۳۸ کیلومتر |
| ۸ | روستای تربه بر | مرکزی | چهارفریضه | ۳۲۹ نفر | ۳۷ کیلومتر |
| ۹ | روستای اشپلا | مرکزی | چهارفریضه | ۲۰۰ نفر | ۳۴ کیلومتر |
| ۱۰ | روستای معاف | مرکزی | چهارفریضه | ۲۱۹ نفر | ۳۳ کیلومتر |
| ۱۱ | روستای خمیران | مرکزی | چهارفریضه | ۴۰۵ نفر | ۳۲ کیلومتر |
| ۱۲ | روستای کچلک | مرکزی | چهارفریضه | ۵۲۶ نفر | ۲۲ کیلومتر |
| ۱۳ | روستای کپورچال | مرکزی | چهارفریضه | ۱۸۴۸ نفر | ۲۰ کیلومتر |
| ۱۴ | روستای رود پشت | مرکزی | چهارفریضه | ۳۹۶ نفر | ۲۴ کیلومتر |
| ۱۵ | روستای علی‌آباد | مرکزی | چهارفریضه | ۸۹۶ نفر | ۱۹ کیلومتر |
| ۱۶ | روستای کوچک محله | مرکزی | چهارفریضه | ۳۶۲ نفر | ۱۷ کیلومتر |
| ۱۷ | روستای سنگاچین | مرکزی | چهارفریضه | ۲۴۲۱ نفر | ۱۵ کیلومتر |
| ۱۸ | روستای بشمن | مرکزی | چهارفریضه | ۱۴۰۵ نفر | ۱ کیلومتر |
| ۱۹ | روستای لیجارگی حسن رود | مرکزی | لیجارگی حسن رود | ۳۲۱۰ نفر | کیلومتر |
| ۲۰ | روستای جفرود پائین | مرکزی | لیجارگی حسن رود | ۷۶۰ نفر | کیلومتر |
| ۲۱ | روستای گلشن | مرکزی | لیجارگی حسن رود | ۸۳۸ نفر | کیلومتر |
| ۲۲ | روستای طالب آباد | مرکزی | لیجارگی حسن رود | ۲۰۲۵ نفر | کیلومتر |
| ۲۳ | روستای تربه گوده | مرکزی | لیجارگی حسن رود | ۲۹۹ نفر | کیلومتر |
| ۲۴ | روستای شانگهای پرده | مرکزی | لیجارگی حسن رود | ۲۳۰ نفر | کیلومتر |
| ۲۵ | روستای حسن رود | مرکزی | لیجارگی حسن رود | ۱۲۶۶ نفر | کیلومتر |
ادارات و سازمان‌های دولتی
- شیلات بندر انزلی
- گمرکات بندر انزلی
- بنادر و کشتیرانی بندر انزلی
- هواشناسی استان گیلان
- اداره مخابرات بندر انزلی
- سازمان منطقه آزاد بندر انزلی
دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی
- پردیس بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی گیلان
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرانزلی
- موسسهآموزش عالی انوارالعلوم بندر انزلی
- آموزشکده دریایی شهید خدادادی بندر انزلی
- انزلی دانشگاه جامع علمی کاربردی بندر انزلی
- دانشگاه پیام نور واحد بندر انزلی
- مؤسسه آموزش عالی موج بندر انزلی
- مؤسسه آموزش عالی مهر آیین بندر انزلی
شهرهای خواهرخوانده
بندر انزلی یکی از زیباترین شهرهای ایران است که در آن مرداب، دریا، ساحل و چمن‌زار با یکدیگر تلاقی می‌کنند و چشم‌اندازی بدیع و خیال‌انگیز می‌آفریند. بندر انزلی با داشتن جاذبه‌های دل‌انگیز و طبیعی سالانه پذیرای میلیون‌ها گردشگر از اقصی نقاط کشور و جهانگردان خارجی است.[۱۱۲][۱۱۳] بندر انزلی به علت دارا بودن شرایط اقلیمی خاص و داشتن وجه تشابه با زیباترین شهرهای جهان توانسته تاکنون با شماری از این شهرها از کشورهای فرانسه، ایتالیا، لهستان و… توافق‌نامه خواهرخواندگی امضا کند.[۱۱۲][۱۱۳][۱۱۴]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ «جمعیت شهرستان‌های کشور» (PDF). درگاه ملی آمار. دریافت‌شده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۲.
- ↑ ایرنا/ میانگین سالانه دما در بندر انزلی
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ آب وهوای بندر انزلی / انزلی کلاب
- ↑ سوغات بندر انزلی/انزلی کلاب
- ↑ انزلی شهر نیلوفرهای آبی
- ↑ بندر مه آلود
- ↑ ایران بوده و بر زیبایی‌های آن افزوده‌است برز انزلی قطب گردشگری استان وضمنا منطقه زیباکنار نیز که از مناطق زیبای آن به‌شمار می‌رود و جزءمنطقه آزاد بندر انزلی می‌باشد کشور
- ↑ بندر انزلی قطب گردشگری گیلان
- ↑ راهنمای جامع سفر به بندر انزلی
- ↑ منطقه آزاد انزلی/اقتصاد ایران
- ↑ گمرک انزلی
- ↑ بندر و گمرک انزلی
- ↑ انزلی کلاب/ 13000 ورزشکار سازمان یافته در انزلی
- ↑ 13 هزار ورزشکار سازمان یافته در بندر انزلی
- ↑ http://www.gilannews.ir/4152.html
- ↑ گمرکات ایران
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ ۱۷٫۳ اداره کل بنادر و دریانوردی استان گیلان
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ کتاب ایران قدیم، مهد تمدن جهان نوشته محمدعلی جدید الاسلام
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ تاریخ بندرانزلی
- ↑ رشت#cite note-16
- ↑ ایرنا / انزلی پر باران‌ترین شهر ایران
- ↑ جزیره انزلی
- ↑ تبیان زنجان / انزلی دروازه اروپا
- ↑ http://www.icro.ir/files/document/8602/anzali.pdf
- ↑ https://www.tabnak.ir/fa/news/281882/%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B2%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B2%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%AF. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۲۵. از پارامتر ناشناخته
|وبگاه=صرف نظر شد (|وبگاه=پیشنهاد می‌شود) (کمک); پارامتر|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ انزلی شهر نیلوفرهای آبی
- ↑ گیلان نامه، مجموعه مقالات گیلان‌شناسی، جلد ششم ص ۲۴۲
- ↑ ایسنا- نام انزلی
- ↑ «بندر انزلی و بروجرد خواهرخوانده شدند». واحد مرکزی خبر. ۵ تیر ۱۳۹۱.
- ↑ مادام کارلاسرنا، آدمها و آیین هادر ایران، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران:زوار،1362، ص 300-293
- ↑ ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ http://anzali.gilan.ir/شهرستان-بندرانزلی/نقشه-شهرستان
- ↑ «تالاب انزلی». دانستنی‌های حیوانات. ۲۰۱۵-۰۸-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۶-۱۲.
- ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ ۳۳٫۲ ۳۳٫۳ ۳۳٫۴ ۳۳٫۵ هواشناسی استان گیلان
- ↑ ۳۴٫۰ ۳۴٫۱ ۳۴٫۲ ۳۴٫۳ آب و هوای بندر انزلی
- ↑ ایرنا/انزلی پرباران‌ترین شهر ایران
- ↑ گسل خزر - زلزله
- ↑ زمین لرزه انزلی را لرزاند
- ↑ انزلی چی شغل مردم انزلی
- ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ ایرنا/ارامنه انزلی
- ↑ ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ انزلی کلاب/ارامنه بندر انزلی
- ↑ انزلی چی/قدمت مساجد انزلی
- ↑ بیش از 98 درصد اهالی بندر انزلی با سواد هستند
- ↑ کتابخانه‌های تحت پوشش گیلان
- ↑ ایرنا طرح نفوس مسکن
- ↑ انزلی کلاب-جمعیت شهری
- ↑ صنایع
- ↑ ایسنا گیلان
- ↑ «سیمای حمل و نقل استان». اداره کل حمل و نقل و پایانه‌های استان گیلان.
- ↑ تاریخچه تأسیسات بندر انزلی
- ↑ «تهیه بانک جامع اطلاعات روستایی روستاهای محدوده منطقه آزاد انزلی». خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «منطقه آزاد انزلی و محدوده آن». وبگاه رسمی منطقه آزاد.
- ↑ «تصویب‌نامه در خصوص الحاق محدوده‌ای به منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی انزلی». روزنامه رسمی کشور. ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۳.
- ↑ «لایحه الحاق فرودگاه بین‌المللی رشت به منطقه آزاد انزلی به مجلس ارائه می‌شود».
- ↑ خبرگزاری فارس (93/03/22). «منطقه آزاد انزلی جزو مناطق ویژه کشور است». خبرگزاری فارس. دریافت‌شده در 93/03/22. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=،|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ http://rasht.airport.ir/office/news/1000973
- ↑ http://isna.ir/fa/news/93022817901
- ↑ «لایحه الحاق فرودگاه رشت به منطقه آزاد انزلی تقدیم مجلس می‌شود». خبرگزاری فارس.
- ↑ «دعوت مدیرعامل منطقه آزاد انزلی از سرمایه‌گذاران جمهوری آذربایجان». خبرگزاری ایرنا.
- ↑ راه‌آهن قزوین-رشت-انزلی-استارا
- ↑ بندر انزلی رنگین کمان گیلان
- ↑ راوی
- ↑ تاریخ صنعت برق در ایران و بندر انزلی
- ↑ گمرک انزلی / کرکان
- ↑ شیلات انزلی / کرکان
- ↑ شهرداری بندر انزلی/سایت کرکان انزلی
- ↑ ۶۶٫۰ ۶۶٫۱ اولین‌های بندر انزلی / احمد عاشورپور
- ↑ ۶۷٫۰ ۶۷٫۱ راه‌آهن ایران
- ↑ وزارت راه و ترابری هواشناسی استان گیلان
- ↑ بهانه‌ای برای با هم بودن
- ↑ تاریخچه و وضعیت سردخانه در ایران / پایگاه اطلاع‌رسانی نیروی انتظامی
- ↑ تاریخچه و اهمیت نقش سوسیس و کالباس در تغذیه / آفتاب
- ↑ عاشور پور
- ↑ ابراهیم مرادی
- ↑ ۷۴٫۰ ۷۴٫۱ ۷۴٫۲ عزیز وکیل منفرد
- ↑ Encyclopædia Iranica | Articles
- ↑ «بندر در یک نگاه».
- ↑ «تاریخچه بندر».
- ↑ گردهمایی شهرداران گیلان در بندر انزلی
- ↑ بنای تاریخی شهرداری بندر انزلی
- ↑ شورای شهر
- ↑ وظایف شورای شهر انزلی
- ↑ ۸۲٫۰ ۸۲٫۱ سازمان منطقه آزاد تجاری-صنعتی بندر انزلی
- ↑ صدا و سیمای گیلان بی بی حوریه
- ↑ گورستان لهستانی‌ها در ایران جنگ جهانی دوم
- ↑ حافظیه انزلی
- ↑ بانک ملی انزلی / کاسپینو
- ↑ ۸۷٫۰ ۸۷٫۱ شمس‌العماره انزلی 1
- ↑ فریدون نوزاد نشریه نقش قلم
- ↑ کاخ خوشتاریا سایت تبیان
- ↑ شمار بناهای تاریخی ثبت شده انزلی به ۱۷ اثر افزایش یافت-انزلی کلاب
- ↑ آرشیو تصاویر محمد علی جدید السلام
- ↑ بازار بزرگ کاسپین انزلی
- ↑ شنبه بازار
- ↑ مقام اول ورزشکار در ایران
- ↑ انزلی کلاب/ ورزش در انزلی
- ↑ ایرنا: مسوولان به قایقرانی به عنوان یک رشته مدال‌آور توجه بیشتری نمایند
- ↑ کارتینگ آزادی
- ↑ فوق ایرنا عزیز وکیل منفرد
- ↑ سیروس قایقران
- ↑ باشگاه ورزشی گیو بندر انزلی
- ↑ غفور جهانی
- ↑ حیدر شنجانی
- ↑ حسین اغماض
- ↑ جاسم ویشگاهی
- ↑ فرشید سلمان پور
- ↑ عمو ذوالفقاری پدر بسکتبال ایران
- ↑ راوی - بندر انزلی قطب بوکس ایران
- ↑ مرکز آمار ایران/سرشماری
- ↑ شهرستان انزلی
- ↑ بخش مرکزی شهرستان انزلی
- ↑ «آبادان و بروجرد خواهرخوانده شدند». واحد مرکزی خبر. ۵ تیر ۱۳۹۱.
- ↑ ۱۱۲٫۰ ۱۱۲٫۱ تبیان
- ↑ ۱۱۳٫۰ ۱۱۳٫۱ خواندگی
- ↑ شهرداری بندر انزلی
پیوند به بیرون
در میان واژهها از ویکیواژه
در میان تصاویر و رسانهها از ویکیانبار
در میان گفتاوردها از ویکیگفتاورد
در میان مراجع از ویکیدانشگاه
- مراکز شهری
- مراکز اداری و دولتی
- نقشه شهری
| مناطق پیرامون |
|  | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| تاریخچه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مسائل مربوطه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مرکز شهرستان | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخش |
| ||||||||||
خلیج فارس  |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| دریاچه ارومیه |
| ||||
| دیگر نواحی | دریای خزر: آشوراده • آکاز • اسماعیل سای مرداب انزلی: میانپشته، میانپشته کول، طالقانی، قلمگوده، میانگوده، مرادگوده، اکبرآباد، آبکنار، چراغپشتان، خشکی | ||||
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| سایر | |
