صفیه سلطان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید
خط ۲۹: خط ۲۹:
|issue=[[محمد سوم]]{{سخ}}شاهزاده محمود{{سخ}}[[عایشه سلطان (دختر مراد سوم)|عایشه سلطان]]{{سخ}}[[فاطمه سلطان (نام کوچک)|فاطمه سلطان]]
|issue=[[محمد سوم]]{{سخ}}شاهزاده محمود{{سخ}}[[عایشه سلطان (دختر مراد سوم)|عایشه سلطان]]{{سخ}}[[فاطمه سلطان (نام کوچک)|فاطمه سلطان]]
|religion=[[اسلام]]، پیش تر [[مسیحی]]|succession2= |reign-type2=حکمرانی| reign2=|predecessor2=|successor2=|full name=دولتلو عصمتلو صفیه والده سلطان عالیت الشان حضرتلری|father=لِئوناردُ بافو}}
|religion=[[اسلام]]، پیش تر [[مسیحی]]|succession2= |reign-type2=حکمرانی| reign2=|predecessor2=|successor2=|full name=دولتلو عصمتلو صفیه والده سلطان عالیت الشان حضرتلری|father=لِئوناردُ بافو}}
'''صفیه سلطان''' (زاده ۱۵۵۰ ونیز–درگذشته ۱۰ نوامبر ۱۶۱۸) با نام واقعی صوفیا بافو، تنها همسر رسمی و [[خاصگی سلطان|خاصگی]] [[مراد سوم|سلطان مراد سوم]] و به‌عنوان [[والده سلطان]] برای پسرش [[محمد سوم]] بود.<ref>[http://web.archive.org/web/20060926203638/http://www.4dw.net/royalark/Turkey/turkey.htm]</ref> او چهارمین زن قدرتمند امپراتوری عثمانی در دوره [[سلطنت زنان]] بود. صفیه سلطان، سومین خاصگی و دومین والده سلطار قدرتمند بود. از او به‌ عنوان خاص‌ترین بانوی تاریخ عثمانی یاد می‌شود، چرا که صفیه سلطان در طول سلطنت هفت تن از سلاطین عثمانی زندگی کرده بود.
'''صفیه سلطان''' (زاده ۱۵۵۰ ونیز–درگذشته ۱۰ نوامبر ۱۶۱۸) با نام واقعی صوفیا بافو، تنها همسر رسمی و [[خاصگی سلطان|خاصگی]] [[مراد سوم|سلطان مراد سوم]] و به‌عنوان [[والده سلطان]] برای پسرش [[محمد سوم]] بود.<ref>[http://web.archive.org/web/20060926203638/http://www.4dw.net/royalark/Turkey/turkey.htm]</ref> او چهارمین زن قدرتمند امپراتوری عثمانی در دوره [[سلطنت زنان]] بود. صفیه سلطان، سومین خاصگی و دومین والده سلطان قدرتمند بود. از او به‌ عنوان خاص‌ترین بانوی تاریخ عثمانی یاد می‌شود، چرا که صفیه سلطان در طول سلطنت هفت تن از سلاطین عثمانی زندگی کرده بود.


== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==

نسخهٔ ‏۲۸ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۴۰

صفیه سلطان
نگاره ای از صفیه سلطان. سلطانه امپراتوری عثمانی
والده سلطان
تصدی۱۶ ژانویه ۱۵۹۵ – ۲۱ دسامبر ۱۶۰۵
پیشیننوربانو سلطان
جانشینخندان سلطان
خاصگی سلطان
تصدی۱۵ سپتامبر ۱۵۷۴ – ۱۶ ژانویه ۱۵۹۵
پیشیننوربانو سلطان
جانشینکوسم سلطان
زاده۱۵۵۰
آلبانی
درگذشته۱۰ نوامبر ۱۶۱۸ (۶۸ سال)
استانبول، امپراتوری عثمانی
آرامگاه
مسجد ایاصوفیا، آرامگاه مراد سوم استانبول
همسر(ان)مراد سوم
فرزند(ان)محمد سوم
شاهزاده محمود
عایشه سلطان
فاطمه سلطان
نام کامل
دولتلو عصمتلو صفیه والده سلطان عالیت الشان حضرتلری
پدرلِئوناردُ بافو

صفیه سلطان (زاده ۱۵۵۰ ونیز–درگذشته ۱۰ نوامبر ۱۶۱۸) با نام واقعی صوفیا بافو، تنها همسر رسمی و خاصگی سلطان مراد سوم و به‌عنوان والده سلطان برای پسرش محمد سوم بود.[۱] او چهارمین زن قدرتمند امپراتوری عثمانی در دوره سلطنت زنان بود. صفیه سلطان، سومین خاصگی و دومین والده سلطان قدرتمند بود. از او به‌ عنوان خاص‌ترین بانوی تاریخ عثمانی یاد می‌شود، چرا که صفیه سلطان در طول سلطنت هفت تن از سلاطین عثمانی زندگی کرده بود.

زندگی‌نامه

صوفیا از تبار ونیز بود. پدرش فرماندار ونیزی کورفو بود و او تنها فرزند این خانواده ثروتمند محسوب می‌شد. صوفیا دوره آموزش و پرورشش را در شرایط خوبی سپری کرد. با این وجود در سن ۱۲ سالگی در طول سفر در مدیترانه در داخل امپراتوری عثمانی توسط دزدان دریایی ربوده شده و یک سال بعد خود را در بازار برده‌ها در استانبول می‌یابد.

خاصگی سلطان

هماشاه سلطان، وی را دید و به‌خاطر زیبایی‌اش او را برای عموزاده خود مراد سوم خریداری کرد و پس از آن با توجه به نام واقعیش صوفیا مهرماه سلطان به‌ او نام صفیه داد و او را به مراد بخشید. او موهایی بور، چشمانی درشت، قدی بلند و پوستی سفید داشت و با راه رفتنش مراد را شیفته خود کرده بود. صفیه علاوه بر زیبایی محسور کننده، نفوذ بسیار زیادی بر همسرش داشت. او در سال ۱۵۶۶، فرزندش محمد سوم را به‌دنیا آورد. درسال ۱۵۷۴ سلیم دوم فوت شد و مراد سوم جانشین سلطنت شد. در زمان سلطنت سلطان مراد سوم نوربانو سلطان و بعد از او صفیه سلطان به‌عنوان سلطان، قدرت و اختیارات سیاسی زیادی داشتند و این امر باعث شده بود که قدرت صفیه از تمامی شاهزاده‌خانم‌های دربار بالاتر رود و بعد از نوربانو سلطان دومین زن باقدرت حرم شود. صفیه سلطان در کشته شدن صوقلو محمد پاشا همسر اسماخان سلطان نقش اساسی داشت. صفیه و مراد قصد ازدواج باهم داشته‌اند و مصطفی علی تاریخ‌نگار دربار عثمانی از صفیه به عنوان همسر عقدی مراد یاد کرده ولی راویان ونیزی این موضوع را رد کرده‌اند و معتقدند نوربانو سلطان مانع این ازدواج شده‌است، با این حال صفیه تا پایان سلطنت مراد تنها خاصگی سلطان او بوده‌است.

درسال ۱۵۸۳، نوربانو مراد را متقاعد کرد که صفیه سلطان برای جلوگیری از ارتباط مراد با سایر زنان، با جادوگران و رمالان ارتباط داشته‌است و این امر موجب شد که صفیه زندانی شود و مورد آذار و اذیت و شکنجه قرار بگیرد، اما در پایان سال که نوربانو سلطان از دنیا رفت او آزاد شد و به قدرتش بازگشت و برای اینکه اثبات کند بی گناه خودش کنیزانی را برای همسرش می‌فرستاده و راویان ونیزی در این باره می‌نویسند گرچه برایش سخت بود اما او همواره وقار و اصالت خود را حفظ می‌کرد و این کار موجب شد که صفیه بعد از چند سال دوباره تنها همسر مراد شود و به سومین خاصگی سلطان قدرتمند عثمانی تبدیل شد.[۲]

والده سلطان

مراد سوم در سال ۱۵۹۵ درگذشت و یک روز پس از آن تمام ۱۹ شاهزاده او اعدام شدند و صفیه سلطان برای فرزندش، محمد سوم لقب والده سلطان را گرفت. هنگامی که محمد سوم در جنگ با هابسبورگ و ترانسیلوانیا بود، قدرت را به مادر واگذار کرده‌بود و صفیه سلطان عملا خودش به‌تنهایی امپراتوری عثمانی را اداره می‌کرد. صفیه سلطان به‌مدت تقریباً نه سال والده سلطان قدرتمندی بود. سیاست‌عثمانی توسط یک حزب قدرتمند به‌رهبری او و غضنفر آقا رئیس خاجگان سفید حرم تعیین می‌شد و نفوذی بسیار زیادی بر روی تمامی رجال و ارکان دولت و علما و لشکریان داشت. او همچنین در سال ۱۶۰۳ باعث کشته شدن نوه‌اش شاهزاده محمود شد، چرا که او قصد شورش علیه پدرش را داشته‌است و صفیه سلطان مانع عملی شدن این اتفاق شد، هم‌چنین یمشجی حسن پاشا همسر عایشه سلطان، داماد صفیه نیز به دلیل همکاری با شاهزاده اعدام شد. اما تنها چند ماه بعد محمد سوم از دنیا می‌رود و پسرش احمد یکم با کمک صفیه سلطان و مادرش خندان سلطان به‌سلطنت می‌رسد. صفیه سلطان با به سلطنت رسیدن نوه‌اش لقب والده سلطان بزرگ را کسب کرد، در سال ۱۶۰۴ احمد با کمک مادرش، صفیه سلطان را به قصر ادرنه تبعید کرد و قدرتش را گرفت اما با مرگ خندان سلطان، صفیه سلطان به مشاور ارشد احمد یکم تبدیل شد. در طول جنگ‌های صفویان و عثمانی نامه‌نگاری‌های زیادی با زینب بیگم داشت. صفیه سلطان در به سلطنت رسیدن نوه کوچکش مصطفی یکم دخیل بود و نفش بسزایی داشت.[۳][۴]

سیاست خارجه

صفیه سلطان بهسیاست خارجه علاقه‌مند بود و مانند مادر همسرش نوربانو سلطان سیاست خارجی قوی داشت. یکی از جنبه‌های منحصر به فرد زندگی حرفه‌ای او این است که او شخصاً با ملکه الیزابت یکم انگلستان مطابقت دارد و در سال ۱۵۹۹، الیزابت صفیه سلطان را با یک کالسکه در شهر معرفی کرده‌است. صفیه سلطان بر روی کالسکه به گشت و گذار در شهر پرداخت. همچنین تبادل نامه‌ها و هدایایی بین صفیه سلطان و ملکه الیزابت از جنس روابط سیاسی بود. این مبادله زنان به منظور تضمین اتحاد سیاسی، اقتصادی یا نظامی است. صفیه سلطان هم‌چنین با زینب بیگم عمه و مشاور شاه عباس صفوی نامه‌انگاری‌های زیادی داشته.[۵]

آثار عمومی

ساخت و سازهایی از زمان شروع سلطنت صفیه آغاز شد. شروع ساخت مسجد ینی والده در استانبول در زمان صفیه سلطان صورت گرفته، اما در سال ۱۵۹۸. ساخت و ساز برای چندین دهه متوقف شد. زمانی که محمد سوم درگذشت و صفیه سلطان قدرتش را از دست داده بود. مسجد در سال ۱۶۶۵ توسط یکی دیگر از والده سلطان‌ها، تورخان خدیجه، مادر محمد چهارم به پایان رسید. مسجد صفیه در قاهره به افتخار ملکه مادر صفیه سلطان، نامگذاری شده‌است.

فرزندان

سلطان محمد سوم، (تولد مانیسا ۱۵۶۶–درگذشت استانبول ۱۶۰۳، در آرامگاه مراد سوم در مسجد ایاصوفیا دفن گردید) او سیزدهمین سلطان امپراتوری عثمانی بود و از سال ۱۵۹۵ تا سال ۱۶۰۳ به‌مدت تقریباً ۹ سال سلطنت کرد

شاهزاده سلطان محمود، (متولد مانیسا ۱۵۶۸ – مرگ ۱۵۸۲ استانبول) به دلیل بیماری فوت شد و در مسجد ایاصوفیا دفن گردید.

عایشه سلطان، (متولد مانیسا ۱۵۷۰ – مرگ استانبول ۱۶۰۵) در سال ۱۵۸۶ با داماد ابراهیم پاشا ازدواج کرد سپس در سال ۱۶۰۲ با یمشجی حسن پاشا ازدواج کرد و برای آخرین بار در سال ۱۶۰۴ با گزلچه محمود پاشا ازدواج کرد.

فاطمه سلطان، (متولد مانیسا ۱۵۷۴ – مرگ استانبول ۱۶۲۰) در سال ۱۵۹۳ با دریاسالار خلیل پاشا ازدواج کرد سپس در سال ۱۶۰۴ با داماد هژیر پاشا ازدواج کرد و در سال ۱۶۱۲ با داماد مراد پاشا ازدواج کرد.

مرگ

صفیه سلطان در نوامبر سال ۱۶۱۸ در زمان حکومت عثمان دوم از دنیا رفت و در مقبره همسرش در مسجد ایاصوفیه دفن گردید. البته در برخی منابع گفته شده که او در نوامبر سال ۱۶۰۵ مسموم شده و از دنیا رفته‌است.

والده پیشین:
نوربانو سلطان
صفیه سلطان
دولت عصمتلو و عالیت اشان، حضرت صفیه والده سلطان
والده سلطان امپراتوری عثمانی

۱۶ ژانویه ۱۵۹۵–۲۱ دسامبر ۱۶۰۳

والده پسین:
خندان سلطان
حکمران پیشین:
نوربانو سلطان
صفیه سلطان
دولت عصمتلو و عالیت اشان، حضرت صفیه والده سلطان
سلطنت زنان

۱۵۸۳–۱۶۰۴

حکمران پسین:
کوسم سلطان

منابع

  1. [۱]
  2. Pedani, p.13.
  3. Börekçi, Günhan. "Ahmed I." Encyclopedia of the Ottoman Empire. Ed. Gábor Ágoston and Bruce Masters. New York: Facts on File, 2009. p. 23.
  4. See A. D. Alderson, The structure of the Ottoman dynasty. Oxford: Clarendon, 1956. Table XXXI et seq.
  5. Andrea, Bernadette (2007). Women and Islam in Early Modern English Literature. New York City: Cambridge University Press. p. 13. ISBN 978-0-521-12176-7.