خانقین: تفاوت میان نسخه‌ها
خنثی‌سازی ویرایش 25741070 توسط 5.116.170.121 (بحث) برچسب: خنثی‌سازی |
خنثی‌سازی ویرایش 25739689 توسط 5.115.168.38 (بحث) برچسب: خنثی‌سازی |
||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
|رشدجمعیت= |
|رشدجمعیت= |
||
|تراکم‌جمعیت= |
|تراکم‌جمعیت= |
||
|زبان= [[ |
|زبان= [[لری فیلی]] |
||
|مذهب= [[ |
|مذهب= [[سنی]]،<ref name=autogenerated1>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6821 دانشنامه اسلام:خانقین]</ref> [[شیعه]]،<ref name=autogenerated1 /> [[یارسان]]<ref>[http://www.hawzah.net/Per/E/do.asp?a=EDBKB2.htm سایر فرق> غلات (اهل حق)]</ref> |
||
|مساحت= |
|مساحت= |
||
|ارتفاع=۱۸۱ متر |
|ارتفاع=۱۸۱ متر |
||
نسخهٔ ۲۲ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۰۲
خانقین | |
|---|---|
| مختصات: | |
| جمعیت | ۶۰۸۰۰ |
خانَقین از شهرهای پرجمعیت استان دیاله در عراق در نزدیکی مرز ایران است. این شهر پیوندهای عمیقی از نظر فرهنگی و گویش با شهرهای مرزی استان کرمانشاه (همچون قصر شیرین، سر پل ذهاب، گیلانغرب، اسلام‌آباد غرب) و استان ایلام مانند ایوان دارد. بسیاری از مردم این شهرها دارای نسبت خویشاوندی با یکدیگر هستند.
زبان و گویش
اکثریت مردم خانقین به زبان کردی تکلم میکنند. اقلیتی از مردم خانقین نیز به زبان‌های عربی و ترکمنی صحبت میکنند.
پیشینه
شهر خانقین در ۱۵۵ کیلومتری شمال شرقی بعقوبه، مرکز استان دیاله واقع شده‌است و در گذشته به راه خراسان معروف بود. خانقین در در دوران آشوری‌ها و اکدی‌ها راه بازرگانی دولت بوده و از آنجا به عنوان محلی برای استراحت بازرگانان ایرانی و هندی استفاده می‌شد که رهسپار آنجا می‌شدند.[۳] همچنین جاده ابریشم پس از گذر از کرمانشاه و قصرشیرین از این شهر نیز می‌گذشته‌است.
نام خانقین در فارسی میانه دوخانَگ (دوخانه) بوده که پس از اسلام به آن شکل عربی داده و به‌جای واژه فارسی دو، پسوند عربی -َین را به آن افزودند.[۴]
در زمان صدام حسین و در پی سیاست عربی‌سازی او، شمار زیادی از مردم خانقین و روستاهای آن به جنوب عراق منتقل شدند و محله‌هایی عرب‌نشین از کوچیدگان عرب در خانقین درست شد. برای نمونه: محله «شعله» در ارکوازی، «۷ نیسان» در کاریز، الاشتراکیة در ملک‌شاه، «آبو عبیدة ابن الجراح» در عالی‌آبه، کویخا زوراب و «التآمیم» در توله‌فروش. در هر محله ۱۰۰ تا ۱۵۰ خانوار عرب مستقر شدند.[۵]
حمداله مستوفی در تاریخ ۷۴۰ ه۰ق خانقین را همراه با قصرشیرین و حلوان از بلاد عرب ذکر می‌کند شهر خانقین امروزه به عنوان یکی از مناطق مورد بحث و جدال میان دولت مرکزی عراق و دولت سرزمین کردستان عراق به‌شمار می‌آید و ادارات دولتی این شهر بعد از سقوط رژیم سابق عراق در سال ۲۰۰۳ توسط دولت اقلیم کردستان عراق اداره می‌شود.[۳]
مراکز آموزش عالی
در حال حاضر دو مرکز آموزش عالی در خانقین فعالیت می‌کند:
- دانشکدهٔ هنر (ادبیات)، وابسته به دانشگاه بغداد، ۲۰۰۴. وبسایت
- مؤسسهٔ آموزش تربیت بدنی خانقین، ۲۰۰۴. دربارۀ مؤسسه
پل الون
پل الون در مرکز شهر خانقین و بر روی رودخانه الوند واقع است که از کوه‌های دالاهو در کرمانشاه سرچشمه گرفته و پس از گذر از سرپل ذهاب و قصرشیرین وارد استان دیاله در بخش کردنشین عراق می‌شود و نام رودخانه دیاله به خود می‌گیرد. ساسانیان در آن دوران به علت سیلاب‌های شدید این پل را که از ۲۴ پایه تشکیل شده‌است بنیاد کردند و تا دوران یاقوت حموی نیز این پل پابرجا بوده‌است. این پل در دوران ساسانی‌ها بدین شیوه کنونی نبوده، بلکه پهنای این پل ۱۵۰ متر و ارتفاع آن از سطح زمین ۶ متر بوده‌است.
بر پایهٔ منابع تاریخی برای نخستین بار پل اَلوَن ۱۶۰۰ سال پیش در شهر خانقین ساخته شد و بعد از تخریب آن بار دیگر در سال ۱۸۶۰ توسط خواهر محمدعلی میرزای دولتشاه، والی سابق کرمانشاه مرمت و بازسازی شد.
وی در سال ۱۸۵۵ برای زیارت اماکن مقدس شیعیان در کربلا و نجف اشرف راهی خانقین شد، اما در آن سال با سیلاب سختی مواجه شده و تصمیم می‌گیرد هزینه سفر خود را به علاوهٔ هزینه‌ای بیشتر برای ساخت پلی در خانقین صرف کند. وی شماری معمار اصفهانی را با خود به خانقین آورد و با استفاده از چوب گردوی واردشده از کرمانشاه این پل ساخته شد.[۳]
منابع
- ^ سایت http://www.khanaqin.com/ و نسخه‌های انگلیسی و عربی
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ دانشنامه اسلام:خانقین
- ↑ سایر فرق> غلات (اهل حق)
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ پل الون هدیه یک دختر قاجاری به شهر خانقین. در: آکانیوز. بازدید: سپتامبر ۲۰۰۹.
- ↑ محمدی ملایری، محمد: فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، جلد دوم: دل ایرانشهر، تهران، انتشارات توس ۱۳۷۵.
- ↑ وبگاه خانقین (به کردی سورانی). بازدید: سپتامبر ۲۰۰۹.
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| سایر | |
 | این یک مقالهٔ خرد یک مکان جغرافیایی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |