محمدجلیل عندلیبی

محمدجلیل عندلیبی
زاده	۱۳۳۳ خورشیدی سنندج
ساز(ها)	سنتور، فاگوت

محمدجلیل عندلیبی (زادهٔ ۱۳۳۳ در سنندج) آهنگساز و نوازنده سنتور اهل ایران است.

زندگی‌نامه

محمدجلیل عندلیبی در سال ۱۳۳۳ در محلهٔ چهار باغ سنندج متولد شد؛ در خانواده ای پرورش یافت که هم از طرف مادری، یعنی داییش که خوانندهٔ رادیو بود به نام حکمت نوبری و هم از طرف پدری، ایرج عندلیبی که از خواننده‌های خوش صدا و مشهور رادیو و تلویزیون بود، کمک و راهنمایی شد.

به همین جهت در ۱۲ سالگی به مدت ۳ سال خواننده فرهنگ و هنر سنندج به سرپرستی حسن کامکار گردید از ۱۵ سالگی نوازندگی سنتور را شروع نمود. وی قبل از عزیمت به تهران و شروع تحصیلات آکادمیک، در دبیرستان هدایت ارکستری تشکیل داد که در جشن‌ها شرکت می‌کردند. در سال ۱۳۵۲ وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و نزد هنرمندانی همچون نورعلی خان برومند، داریوش صفوت، احمد پژمان، علیرضا مشایخی، هرمز و شاهین فرهت – محمدتقی مسعودیه و مهدی برکشلی آموزش یافت.

عندلیبی به سال ۱۳۵۴ در دانشکدهٔ هنرهای زیبا علاوه بر ساز تخصصی سنتور و ساز الزامی پیانو، ساز دوم فاگوت را زیر نظر «پرژرف» بلغاری فرا گرفت که باعث گردید عملاً به‌طور آکادمیک موسیقی کلاسیک غربی را تجربه نماید. در سال ۱۳۵۵ به دعوت داریوش صفوت وارد تنها مرکز حرفه‌ای موسیقی سنتی یعنی مرکز حفظ و اشاعهٔ موسیقی ایران گردید و ضمن تدریس سنتور، گروه مشتاق یا مولانا را تشکیل داد. ضمناً گروه مولانا ادامهٔ همان ارکستر فوق برنامه دانشگاه تهران بود. وی با خوانندگان بنام ایران مانند حمیرا، شهرام ناظری و علی‌رضا افتخاری همکاری داشته‌است.

او کنسرت‌های متعددی در کشورهای مختلف با گروه مولانا به سرپرستی و آهنگسازی خویش اجرا نموده؛ و به معرفی و شناسایی موسیقی سنتی در تمام دنیا مبادرت ورزیده‌است. وی دارای دو فرزند به نام‌های سالار و سانوا است. همسر سابق وی، مینو افتاده نیز نوازنده ویلن وکمانچه است.

وی تاکنون حدود ۳۰ آلبوم به نام‌های شعر و عرفان، بی‌قرار، کیش مهر (شهرام ناظری) سروستان و بیاد یاران، مولانا با صدای رضوی سروستانی، شکوفه‌های جاویدان و گل افشان با صدای شاپور رحیمی، قسم با صدای کامیا بهزاد، جاده ابریشم، غریبستان، امان از جدایی، خداحافظ و تازه به تازه و اخیراً آلبوم گرفتار برای علیرضا افتخاری را آهنگ سازی کرده‌است.

در سال ۱۳۹۲ مدرک درجه یک هنری به وی اعطاء شد.

او اثر کردی و عرفانی «هی گل» را در سال ۱۳۶۵ با صدای بهروز توکلی، و «از دست عشق» عزیز شاهرخی، «دوری» حسینی شریفی، «صدای تازه» با صدای سالار عندلیبی منتشر کرده‌است. همچنین در زمینه موسیقی عرفانی کردستان «با قدسیان ۱-۲-۳»، پیام عزیزی و حسام لرنژاد و «با قدسیان ۴» با صدای جمیل خالدی، «تُنگ شکر» با صدای احمد کامیار و آلبوم موسیقی «صدای بی صدایی» با صدای رسول شریفی، از دیگر آثار اوست.

وی برای حمیرا نیز تعدادی آهنگ ساخت که در دو آلبوم به نام‌های «عشق وعرفان» و «سرنوشت» منتشر شده‌است.

در سال ۱۳۵۶ عندلیبی برای اولین بار ساز عرفانی دف را به مجموعهٔ ارکستر ایرانی اضافه نموده که تلفیق آن با ارکستر ایرانی تحرک و سرزنده‌گی خاصی به موسیقی ایران داده‌است.

همچنین «از نوازندگی تا آهنگسازی»، نام کتاب آموزشی وی برای ساز «دف» است که بر اساس ذکرهای خانقاه کردستان نوشته شده‌است. در این کتاب برای اولین بار از دو حامل برای نت‌نویسی و همچنین کلید جدیدی مخصوص ساز دف استفاده شده که به زودی منتشر خواهد شد.

ضمناً گردآوری و آوانویسی تمام آهنگ‌های تکایای کردستان را آماده نموده که مربوط به رسالهٔ پایانی وی در دانشگاه هنرهای زیبا است.

آثار

• بنمای رخ
• کیش مهر
• بی‌قرار (آلبوم)

آثار فارسی

ردیف	نام ترانه و آلبوم(ها)	خواننده	توضیحات
۱	آلبوم عشق و عرفان، آلبوم سرنوشت	حمیرا
۲	بنمای رخ، کیش مهر، بی‌قرار	شهرام ناظری
۳	کنسرت ۱۳۵۶	رضوی سروستانی
۴	سکوت	ایرج بسطامی
۵	ناله وطن	پریسا
۶	ای میهن	محمدرضا شجریان
۷	شکوفه‌های جاویدان	شاهپور رحیمی
۸	غریبستان، امان از جایی، تازه به تازه، خداحافظ، جاده ابریشم، کنسرت لندن، گرفتار	علی‌رضا افتخاری
۹	قسم	کامیا بهزاد

آثار کردی

ردیف	نام ترانه	خواننده	توضیحات
۱	هی گل	بهروز توکلی
۲	از دست عشق	عزیز شاهرخ
۳	دوری	حسین شریفی
۴	کیژی کورد	عباس کمندی

کتابشناسی (در حال انتشار)

1. زود شناخت ریتم برای سازهای کوبه ای دف…
2. کتاب آموزش سنتور
3. آوانویسی آثار عرفانی کردستان
4. مجموعه آثار متکوب انتشار یافته

منابع

• زندگی‌نامه محمدجلیل عندلیبی - تالار گفتگوی پاسخگر
• http://forum.pasokhgar.ir/Thread-زندگي-نامه-محمد-جلیل-عندلیبی