سید حسین صفایی

دکتر سید حسین صفایی در مرکز پژوهشی دانشنامه های حقوقی علامه

سیدحسین صفائی (زادهٔ ۱۳۱۲ در قزوین) فقیه و حقوق‌دان، نویسنده، مترجم و استاد سرشناس ایرانی است.

حسین صفایی، فرزند سید احمد صفایی، در سال ۱۳۱۲ در شهر قزوین زاده شد. بعد از طی دوره‌های ابتدایی و متوسطه در همان شهر، به تهران آمد و به دانشکدهٔ الهیات دانشگاه تهران رفت. در سال ۱۳۳۲ مقطع کارشناسی را به اتمام رساند و بلافاصله در دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران پذیرفته شد و لیسانس قضایی را با اخذ رتبهٔ اول دریافت کرد.وی استاد تمام بازنشستهٔ دانشگاه تهران و نیز هم‌اکنون استاد پاره‌وقت دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران است.

سوابق تحصیلی

سوابق تحصیلی او عبارت است از:

دکترای حقوق خصوصی با ارائهٔ پایان‌نامه‌ای تحت عنوان «حمایت محجورین در حقوق تطبیقی» از دانشگاه پاریس (۱۳۴۴)،

شهادتنامه‌های دکترای حقوق قضایی از دانشکدهٔ حقوق دانشگاه تهران (۱۳۴۰)،

کارشناسی ارشد حقوق تطبیقی از دانشکدهٔ بین‌المللی تطبیقی شهر استراسبورگ (۱۳۴۲–۱۳۴۴)،

کارشناسی حقوق تطبیقی از دانشکدهٔ حقوق دانشگاه پاریس،

کارشناسی آکادمی حقوق بین‌الملل لاهه

مدرک تخصصی دورهٔ حقوق انگلیس از دورود (۱۳۵۶).

بازگشت به ایران و تدریس در دانشگاه

بعد از بازگشت به ایران، از سال ۱۳۴۴ به عنوان عضو هیئت علمی دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران مشغول شد و از سال ۱۳۵۲ به عنوان استاد این دانشکده به خدمت مشغول است.

دکتر صفایی استاد بازنشستهٔ حقوق دانشگاه تهران است. ایشان شاگردان بسیاری را تربیت کرده و بسیاری از اساتید فعلی دانشگاه های کشور از جمله سید محمد هاشمی، مرتضی شهبازی نیا، عیسی امینی، لعیا جنیدی، از دانشجویان او بوده اند.

دروس تدریسی

دکتر صفایی معمولاً دروس ذیل را تدریس می‌کند:

حقوق مدنی، حقوق بین‌الملل خصوصی، حقوق تطبیقی، مسئولیت مدنی و داوری‌های بین‌المللی.

کتب تألیفی و ترجمه‌ای

برخی آثار تألیفی و تحقیقی وی عبارتند از:

۱. حمایت از محجورین در حقوق تطبیقی LA PROTECTION DES INCAPABLES (به زبان فرانسه)

۲. حقوق مدنی (جلد اول، حقوق اشخاص و اموال،انتشارات میزان، ۱۳۹۲)

۳. حقوق مدنی (جلد دوم، قواعد عمومی قرار دادها،انتشارات میزان، ۱۳۹۴)

۴. مفاهیم و ضوابط جدید در حقوق مدنی (۱۳۵۵)

۵. نهادهای اساسی در حقوق ایالات متحده آمریکا (ترجمه ۱۳۵۰)

۶. حقوق ایالات متحده آمریکا (ترجمه ۱۳۶۹)

۷. نظامهای بزرگ حقوقی معاصر (ترجمه با همکاری دکتر عزت‌الله عراقی و دکتر محمد آشوری)

۸. حقوق خانواده (در دو جلد، با همکاری دکتر اسدالله امامی، ۱۳۷۰) این کتاب برنده جایزه بهترین کتاب سال شده است.

۹. مختصر حقوق خانواده (با همکاری دکتر اسدالله امامی، نشر میزان، ۱۳۹۵)

۱۰.حقوق اشخاص و حمایت از محجورین (با همکاری دکتر مرتضی قاسم‌زاده،انتشارات سمت)

۱۱.مسئولیت مدنی:الزامات خارج از قرارداد (با همکاری دکتر حبیب‌الله رحیمی،انتشارات سمت)

۱۲.حقوق بین‌الملل خصوصی(انتشارات میزان)

۱۳. مسئولیت مدنی تطبیقی (با همکاری دکتر حبیب الله رحیمی انتشارات شهردانش، 1397)

۱۴. حقوق مدنی وصیت، ارث، شفعه (با همکاری هادی شعبانی کندسری، انتشارات شرکت سهامی انتشار)

مقالات

۱. مبانی مسئولیت مدنی پزشک با نگاهی به قانون جدید مجازات اسلامی؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دیدگاه‌های حقوق قضایی» تابستان۱۳۹۱ - شماره ۵۸ (علمی-پژوهشی) (۱۶ صفحه - از ۱۴۱ تا ۱۵۶)

۲. اجرای اجباری عین تعهد و تقدم آن بر حق فسخ قرارداد؛ نویسندگان: صفایی، سیدحسین - الفت، نعمت‌الله؛ نشریه: علوم انسانی» نامه مفید» شهریور ۱۳۸۹ - شماره ۷۹ (علمی-پژوهشی) (۲۰ صفحه - از ۴۳ تا ۶۲)

۳. معاملات هرمی از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران؛ نویسندگان: صفایی، سیدحسین - مظاهری کوهانستانی، رسول - عیسائی تفرشی، محمد؛ نشریه: علوم انسانی» مدرس علوم انسانی» زمستان ۱۳۸۶ - شماره ۵۴ (علمی-پژوهشی) (۲۸ صفحه - از ۱۶۵ تا ۱۹۲)

۴. وکالت زوجه در طلاق و تفویض حق طلاق به او؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» تیر ۱۳۶۰ - شماره ۲۲ (۲۴ صفحه - از ۷۷ تا ۱۰۰)

۵. ارث کودکان آزمایشگاهی؛ نویسندگان: صفایی، سیدحسین - علوی قزوینی، سیدعلی؛ نشریه: حقوق» اندیشه‌های حقوق خصوصی» پاییز و زمستان ۱۳۸۵ - شماره ۱۱ (علمی-ترویجی) (۲۸ صفحه - از ۳۵ تا ۶۲)

۶. مطالعهٔ تطبیقی حقوق معنوی پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری و دارندگان حقوق مرتبط؛ نویسندگان: صفایی، سیدحسین - صادقی، محسن - محسنی، حسن؛ نشریه: علوم انسانی» مدرس علوم انسانی» پاییز ۱۳۸۵ - شماره ۴۷ (علمی-پژوهشی) (۱۸ صفحه - از ۷۹ تا ۹۶)

۷. کنوانسیون بیع بین‌المللی و مسئلهٔ الحاق ایران به آن؛ سخنران: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: علوم انسانی» نامه مفید» اسفند ۱۳۸۴ - شماره ۵۲ (علمی-پژوهشی) (۱۰ صفحه - از ۱۳۹ تا ۱۴۸)

۸. ارزش اثباتیِ شهادت در حقوق خصوصی؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین - مترجم: رحیمی، حبیب‌الله؛ نشریه: حقوق» پژوهش حقوق و سیاست» زمستان ۱۳۸۳ - شماره ۱۳ (علمی-ترویجی) (۲۴ صفحه - از ۱۳۳ تا ۱۵۶)

۹. نظریه تضامن در اجرای حق شفعه و ارث خیار؛ نویسندگان: صفایی، سیدحسین - امیری، محمدرضا؛ نشریه: حقوق» اندیشه‌های حقوق خصوصی» پاییز و زمستان ۱۳۸۳ - شماره ۷ (علمی-ترویجی) (۱۲ صفحه - از ۴۷ تا ۵۸)

۱۰. محدودیت‌های مربوط به حقوق مالی بیگانگان در قوانین ایران؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» حقوقی بین‌المللی» پاییز و زمستان ۱۳۶۸ - شماره ۱۱ (۲۴ صفحه - از ۷۳ تا ۹۶)

۱۱. مداخله در امور کشورهای دیگر از دیدگاه حقوق بین‌الملل؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» حقوقی بین‌المللی» پاییز و زمستان ۱۳۶۷ - شماره ۹ (۳۶ صفحه - از ۵ تا ۴۰)

۱۲. مفهوم تقصیر سنگین در ارتباط با شرط عدم مسئولیت؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» حقوقی بین‌المللی» زمستان ۱۳۶۴ - شماره ۴ (۳۲ صفحه - از ۱۶۵ تا ۱۹۶)

۱۳. قوهٔ قاهره یا فورس ماژور (بررسی اجمالی در حقوق تطبیقی و حقوق بین‌الملل و قراردادهای بازرگانی بین‌المللی؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» حقوقی بین‌المللی» تابستان ۱۳۶۴ - شماره ۳ (۴۴ صفحه - از ۱۰۹ تا ۱۵۲)

۱۴. استناد به استفادهٔ بلاجهات با وجود رابطهٔ قراردادی؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» حقوقی بین‌المللی» بهار ۱۳۶۴ - شماره ۲ (۳۲ صفحه - از ۷ تا ۳۸)

۱۵. تحلیل نمایندگی ناشی از تنفیذ در حقوق انگلیس، اسلام و ایران؛ نویسندگان: صفایی، سیدحسین - تفرشی، محمدعیسی - قنواتی، جلیل؛ نشریه: علوم انسانی» مدرس علوم انسانی» زمستان ۱۳۸۰ - شماره ۲۱ (علمی-پژوهشی) (۲۶ صفحه - از ۷۹ تا ۱۰۴)

۱۶. تولید مثل مصنوعی با کمک پزشکی و انتقال جنین در حقوق فرانسه و ایران؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» تابستان ۱۳۸۳ - شماره ۶۴ (۳۴ صفحه - از ۵۹ تا ۹۲)

۱۷. آکادمی بین‌المللی حقوق تطبیقی و چهاردهمین کنگرهٔ بین‌المللی حقوق تطبیقی؛ گزارشگر: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» تیر ۱۳۷۳ - شماره ۳۲ (۱۲ صفحه - از ۳۰۷ تا ۳۱۸)

۱۸. قیمومت شخص حقوقی و «قانون واگذاری قیمومت محجوران تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور به سازمان مذکور»؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» زمستان ۱۳۷۸ - شماره ۴۶ (۱۲ صفحه - از ۳۹ تا ۵۰)

۱۹. سخنی چند دربارهٔ نوآوری‌ها و نارسایی‌های قانون داوری تجاری بین‌المللی؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» تابستان ۱۳۷۷ - شماره ۴۰ (۳۸ صفحه - از ۳ تا ۴۰)

۲۰. گزارشی از چهاردهمین کنگره بین‌المللی حقوق تطبیقی؛ گزارشگر: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» بهمن ۱۳۷۳ - شماره ۳۳ (۸ صفحه - از ۲۳۹ تا ۲۴۶)

۲۱. تعیین حقوق حاکم بر ماهیت دعوی در داوری‌های بین‌المللی؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» دی ۱۳۷۲ - شماره ۳۰ (۳۸ صفحه - از ۲۵ تا ۶۲)

۲۲. حقوق بشر در اسلام و اعلامیه جهانی حقوق بشر؛ سخنران: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» بهمن ۱۳۷۰ - شماره ۲۷ (۱۶ صفحه - از ۱ تا ۱۶)

۲۳. پیش‌گفتار؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» بهمن ۱۳۷۰ - شماره ۲۷ (۴ صفحه - از -۳ تا ۰)

۲۴. شرح و نقدی بر مادهٔ ۱۲۱۰ اصلاحی قانون مدنی مصوب ۱۳۶۱؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» دی ۱۳۶۹ - شماره ۲۵ (۲۴ صفحه - از ۱۰۳ تا ۱۲۶)

۲۵. یادی از استاد رنه داوید؛ نویسنده: صفایی، سیدحسین؛ نشریه: حقوق» دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)» دی ۱۳۶۹ - شماره ۲۵ (۸ صفحه - از -۱۱ تا -۴)

کنفرانس‌ها

۱. رئیس افتخاری دومین کنگرهٔ سالیانهٔ اخلاق و حقوق باروری

مشاغل مدیریتی

از سال ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۱: معاون دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.

از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۸: معاون مؤسسهٔ حقوق تطبیقی دانشگاه تهران.

از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۱: رئیس دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.

منابع

صفائی، حسین و امامی، اسدالله. مختصر حقوق خانواده، تهران: نشر میزان، چاپ هشتم، بهار ۸۴، صص ۱۵۹–۱۵۶،

داوید، رنه؛ ژوفره اسپینوزی، کامی. درآمدی بر حقوق تطبیقی و دو نظام بزرگ حقوقی معاصر. ترجمهٔ سیدحسین صفایی. چاپ ششم. تهران: نشر میزان، ۱۳۸۴. صw 22-23. شابک ‎۹۶۴−۷۸۹۶−۲۶−۳.

داوید، رنه؛ ژوفره اسپینوزی، کامی. درآمدی بر حقوق تطبیقی و دو نظام بزرگ حقوقی معاصر. ترجمهٔ سیدحسین صفایی. چاپ ششم. تهران: نشر میزان، ۱۳۸۴. شابک ‎۹۶۴−۷۸۹۶−۲۶−۳.

مقالات در نورمگز