سمنان: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۳۵°۲۰′شمالی ۵۳°۱۴′شرقی / ۳۵٫۳۴°شمالی ۵۳٫۲۳°شرقی / 35.34; 53.23
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز بازبینی و بررسی پیوند منبع
جز اصلاح خرابکاری در الگو
خط ۵۶: خط ۵۶:
بر پایه [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران|سرشماری عمومی نفوس و مسکن]] در [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)|سال ۱۳۹۵]] جمعیت این شهر ۱۸۵٬۱۲۹ نفر (در ۴۹٬۱۲۴ خانوار) بوده‌است.<ref>{{سرشماری ۱۳۹۵|۲۰}}</ref>
بر پایه [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران|سرشماری عمومی نفوس و مسکن]] در [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)|سال ۱۳۹۵]] جمعیت این شهر ۱۸۵٬۱۲۹ نفر (در ۴۹٬۱۲۴ خانوار) بوده‌است.<ref>{{سرشماری ۱۳۹۵|۲۰}}</ref>


{{جمعیت تاریخی که سمنان در سال 1335 بیستمین شهر ایران بود. |۱۳۳۵|۲۹۰۳۶|۱۳۴۵|۳۱۰۵۸|۱۳۵۵|۳۸۷۸۶|۱۳۶۵|۶۴۸۹۱|۱۳۷۰|۷۵۱۳۱|۱۳۷۵|۹۱۰۴۵|۱۳۸۵|۱۲۴۹۹۹|۱۳۹۰|۱۵۳۶۸۰|۱۳۹۵|۱۸۵۱۲۹|align=center}}
{{جمعیت تاریخی|۱۳۳۵|۲۹۰۳۶|۱۳۴۵|۳۱۰۵۸|۱۳۵۵|۳۸۷۸۶|۱۳۶۵|۶۴۸۹۱|۱۳۷۰|۷۵۱۳۱|۱۳۷۵|۹۱۰۴۵|۱۳۸۵|۱۲۴۹۹۹|۱۳۹۰|۱۵۳۶۸۰|۱۳۹۵|۱۸۵۱۲۹|align=center}}


== گردشگری ==
== گردشگری ==

نسخهٔ ‏۲۴ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۶:۵۶

سمنان
سِمَن
کشور ایران
استانسمنان
شهرستانسمنان
بخشمرکزی
نام(های) پیشینسمنان، قومس، کومش
مردم
جمعیت۱۸۵٬۱۲۹ نفر (۱۳۹۵)[۱]
رشد جمعیت۴٫۱٪+ (طی ۵ سال)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۱٬200 متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه۱۷٫01[۲]
میانگین بارش سالانه۱۴۰ میلی‌متر
اطلاعات شهری
شهردارسید محمد ناظم رضوی[۳]
ره‌آوردگل نرگس، گل یاس (رازقی)، شیرمال، کماچ
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۲۳
وبگاه
سمنان بر ایران واقع شده‌است
سمنان
روی نقشه ایران
۳۵°۲۰′شمالی ۵۳°۱۴′شرقی / ۳۵٫۳۴°شمالی ۵۳٫۲۳°شرقی / 35.34; 53.23

سمنان، یکی از شهرهای ایران، مرکز استان سمنان و شهرستان سمنان است. این شهر، در جنوب رشته کوه البرز و شمال دشت کویر، در راه تهران به خراسان، قرار گرفته‌است.

این شهر از سوی خاور با شهرستان‌های دامغان و شاهرود، از شمال به درجزین، مهدی‌شهر و شهمیرزاد، و از باختر با سرخه همسایه است. در طول جغرافیایی ۵۳ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه، واقع شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا، ۱۱۳۰ متر است. همچنین، فاصله آن تا تهران، ۲۱۶ کیلومتر است و به راه‌آهن سراسری تهران_مشهد، متصل می‌باشد و دارای فرودگاه است. سمنان پرجمعیت‌ترین شهر استان سمنان می‌باشد.[۴] آب و هوای آن، خشک و معتدل است. نژاد مردم سمنان، آریایی است و به زبان فارسی و زبان سمنانی، سخن می‌گویند.

سمنان، از گزینه‌های مهم برای انتقال پایتخت سیاسی کشور در سال ۱۳۹۲ بود.[۵]

تاریخچه

سمنان، در دوران باستان، بخشی از چهاردهمین ایالت تاریخی ورن (ورنه)، از تقسیمات شانزده‌گانه اوستایی بود.[۶] سمنان، در طول دوران امپراطوری هخامنشی پارس، شهر مهم و دارای شکوه و بزرگی بود. پس از حمله اسکندر-که منجر به سقوط امپراتوری هخامنشی و ایجاد امپراطوری سلوکی در ایران شد-، منطقه‌ای که سمنان را رهبری می‌کرد، به عنوان کومش، شناخته شد. آغاز دوران باشکوه‌تر و رونق شهر سمنان، پس از روی کار آمدن امپراطوری اشکانیان بود.

نام‌گذاری

بارتولد، بر این باور بود که سمنان، همان سرزمینی است که ایزیدور خاراکسی به نام «قومیسنه» از آن، یاد کرده‌است.[۷]

آب و هوا

آب و هوای این شهر در تابستان، گرم و در زمستان، سرد می‌باشد. بارندگی‌های این شهر، اکثراً در فصول سرد سال، صورت می‌گیرد و میزان متوسط بارندگی سالانه آن، ۱۴۰ میلی‌متر می‌باشد. متوسط درجه حرارت سالانه 01/۱۷ درجه سانتیگراد است و این، در حالی است که حداکثر، مطلق حرارت ۵/۴3 درجه سانتیگراد و حداقل مطلق ۴/8- درجه سانتیگراد، گزارش شده‌است. همچنین، متوسط تعداد روزهای یخبندان در طول سال در حدود ۴۸ روز است.[نیازمند منبع] بادهای کویری و غربی نیز، در آب و هوای سمنان، تأثیر دارند.[۸]

عوارض طبیعی

در جنوب سمنان، مناطقی چون دشت کویر، ریگ جن، تپه دلازیان، و تپه‌های میرک دلازیان از مهم‌ترین ویژگی‌های جغرافیایی به‌شمار می‌روند. رودخانه فصلی گل رودبار در شمال غرب این شهر و با سرچشمه گرفتن از رشته کوه‌های البرز و گذر از شهر درجزین به دشت کویر می‌ریزد. رود گل رودبار از سه کیلومتری باختر مهدی‌شهر سرچشمه گرفته و شاخابه رودهای ده‌صوفیان و شهمیرزاد و کاریزهای روستای درجزین به این رود می‌پیوندند. رود گل رود در شمال سمنان در جایی به نام «آب پخش کن» به ۵ شاخه بخش می‌شود.[نیازمند منبع]

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۸۵٬۱۲۹ نفر (در ۴۹٬۱۲۴ خانوار) بوده‌است.[۹]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۳۵۲۹٬۰۳۶—    
۱۳۴۵۳۱٬۰۵۸۷٪+
۱۳۵۵۳۸٬۷۸۶۲۴٫۹٪+
۱۳۶۵۶۴٬۸۹۱۶۷٫۳٪+
۱۳۷۰۷۵٬۱۳۱۱۵٫۸٪+
۱۳۷۵۹۱٬۰۴۵۲۱٫۲٪+
۱۳۸۵۱۲۴٬۹۹۹۳۷٫۳٪+
۱۳۹۰۱۵۳٬۶۸۰۲۲٫۹٪+
۱۳۹۵۱۸۵٬۱۲۹۲۰٫۵٪+

گردشگری

مسجد جامع سمنان
مقالهٔ اصلی: جاذبه‌های گردشگری شهر سمنان
نمایی از ارگ سمنان در شب

شهر سمنان ۷ محله معروف قدیمی دارد به‌نام‌های اسفنجان (آتشگاه)، لتیبار یا سی‌سر، شاهجو یا جهادیه کنونی، ناسار، زاوغان، کوشمغان، کدیور، عمرانکو و ملحی.[۱۰]

جاذبه‌های تاریخی و باستانی

مهم‌ترین آثار تاریخی سمنان عبارتند از:

موزه‌ها

جاذبه‌های مذهبی

رسانه‌ها

صدا و سیمای استانی مرکز سمنان

صدا و سیمای مرکز استان سمنان فعالیت خود را ابتدا با نصب دو فرستنده رادیویی به قدرت ۱۰کیلووات (سمنان) و یک کیلووات (دامغان) در سال ۱۳۵۵ برای رله برنامه‌های شبکه سراسری آغاز نمود که به تدریج بردامنه و بعد این فعالیت افزوده شد. اولین قدم برای توسعه مرکز در سال ۱۳۶۰ و با تشکیل دفتر خبری در شهر سمنان برداشته شد که وظیفه کسب و انعکاس اخبار استان را به عهده داشت. در حال حاضر تمامی نقاط استان تحت پوشش شبکه‌های سراسری رادیویی و شبکه استانی صدا و شبکه اول، دوم، سوم، چهارم سیما، شبکه خبر و همچنین شبکه استانی سیما می‌باشد.[۱۱]

نشریه‌ها و مطبوعات

سایت‌های خبری و اطلاع‌رسانی

دانشگاه‌ها

بیمارستان‌ها

  • شفا وابسته به تأمین اجتماعی[۱۳]
  • مرکز آموزشی پژوهشی درمانی کوثر[۱۴]
  • مرکز آموزشی درمانی امیرالمؤمنین[۱۵]
  • بیمارستان سینا (خصوصی)

معادن

در اطراف شهر سمنان معادن گچ، نمک، زئولیت، بنتونیت، سلستین و غیره وجود دارند. از موارد مهم منابع زیرزمینی شهر سمنان به چاه نفت خوریان دلازیان در جنوب این شهر می‌توان اشاره نمود. مواد معدنی موجود در این معادن عبارتند از: سنگ گچ، نمک، سنگ آهن، سنگ لاشه، سنگ آهک، سنگ تزئینی، سنگ چینی، زغال سنگ، سولفات سدیم، میکا، بنتونیت، زئولیت، کائولن، بوکیست، خاک صنعتی، سیلیس، دولومیت، فلدسپات، فیروزه، سلستین، سرب، مرمریت، تراورتن، فلورین و منگنز و…[۱۶]

راه و ترابری

شهر سمنان در ۲۱۶ کیلومتری تهران قرار گرفته و فاصله زمینی آن با آب‌های آزاد خلیج فارس و دریای خزر به ترتیب ۱۶۰۰ و ۴۰۰ کیلومتر می‌باشد. این شهر دارای ۲ فرودگاه است که یکی از آن‌ها نظامی و دیگری تجاری و فعال است، همچنین به راه‌آهن سراسری تهران_مشهد، متصل می‌باشد.

جاده‌های شهر سمنان

ردیف جاده شهرستان مقصد مسیر
۱ ۳۶۳ ساری درجزین، مهدی‌شهر، شهمیرزاد، فولادمحله
۲ ۴۴ (شرق) مشهد دامغان، شاهرود، میامی، سبزوار، نیشابور
۳ سفیر امید پایگاه هوایی سمنان علاء
۴ ۴۴ (غرب) تهران سرخه، آرادان، گرمسار، ایوانکی، شریف‌آباد، پاکدشت
۵ ۳۶ (شمال) فیروزکوه مؤمن آباد، افتر

پایگاه فضایی

سمنان از آغاز دهه ۱۳۵۰ هجری خورشیدی تاکنون مرکز فضایی ایران بوده‌است. سازمان صنایع هوافضا در ۴۵ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) سمنان دارای پایگاه هوایی و در ۸۰ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) این شهر دارای پایگاه فضایی است، که پرتاب ماهواره سفیر امید و دیگر ماهواره‌ها و موشک‌های دوربرد از این پایگاه و مرکز انجام می‌گیرد. از سال ۱۳۸۷ هجری خورشیدی جاده نظامی راه مواصلاتی سمنان به پایگاه‌های هوا، فضا به بلوار سفیر امید تغییر نام یافت. همچنین پایگاه فضایی سمنان از پانزده خرداد ۱۳۹۱ به نام پایگاه فضایی امام خمینی نیز نامیده می‌شود.[۱۷]

هنر

صنایع دستی

صنایع دستی این شهر عبارت‌اند از:

منابع

  • میرباقری، محمدرضا (۱۳۸۷)، قومس:گذری بر تاریخ و اقلیم و ویژگی‌های فرهنگی استان سمنان، تهران: هم‌پا، شابک ۹۷۸–۶۰۰–۵۲۱۰–۰۹–۵ مقدار |شابک= را بررسی کنید: invalid character (کمک) پارامتر |چاپ= اضافه است (کمک)
  • سالنامه آماری استان سمنان (۱۳۸۳)
  • آداب و رسوم مردم سمنان، محمد احمد پناهی سمنانی، ۱۳۸۳

جستارهای وابسته

پیوند به بیرون

پانویس

  1. ↑ https://www.amar.اهorg.ir/Portals/0/census/1395/results/abadi/CN95_HouseholdPopulationVillage_20_r.xlsx
  2. ↑ سالنامه آماری استان سمنان ۱۳۸۶
  3. ↑ https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/07/20/1544012/
  4. ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. دریافت‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۸.
  5. ↑ http://webzine.mehrnews.com/FullStory/News/?NewsId=11066
  6. ↑ English Tebyan. "History and Culture, Semnan" (به انگلیسی).
  7. ↑ بارتولد، واسیلی. تذکره جغرافیای تاریخی ایران، رویه ۱۶۸.
  8. ↑ YJC. «اقلیم آب و هوایی" استان سمنان"».
  9. ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
  10. ↑ حقیقت، عبدالرفیع، فرهنگ تاریخ و جغرافیایی شهرستان‌های ایران، تهران: انتشارات کومش، ۱۳۷۶، ص۲۸۵.
  11. ↑ صداوسیمای مرکز سمنان::: SEMNAN.IRIB.IR
  12. ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ ۱۲٫۴ ۱۲٫۵ ۱۲٫۶ ۱۲٫۷ ۱۲٫۸ http://www.uast.ac.ir/sites/semnan/SitePages/default.aspx
  13. ↑ http://shefahospital.com/
  14. ↑ http://kosarhos.semums.ac.ir/
  15. ↑ http://amirhos.semums.ac.ir/
  16. ↑ http://fa.tpo.ir/UserFiles/File/id-SEMNAN-89.pdf دبیرخانه شورای عالی توسعه صادرات غیرنفتی، شناسنامه اطلاعات استانی، به روز رسانی اسفند۱۳۸۹
  17. ↑ wHQ1IDQ6QWStVGdp9lZ8BUM4ATMApDZJ52bpR3Yh9lZ
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سمنان&oldid=24905550»