تورات

طومار تورات که به منظور تشریفات مذهبی در یک کنیسه گشوده شده‌است.

تَوْرات (به عبری: תּוֹרָה) (تلفظ عبری: توراه)؛ نامی است عبری که به پراهمیت‌ترین نوشتار یهود داده شده و به باور آنان به‌وسیله یهوه (خداوند) به موسی وحی شده‌است.

بخش‌های تورات

تورات اولین بخش از کتاب «تنخ» بوده و مشتمل بر پنج کتاب می‌باشد. به همین خاطر، گاه «اسفار پنج‌گانه» و «کتب پنجگانه موسی» نیز خوانده می‌شود.

این پنج کتاب، به این نام‌ها معروفند:

• برشیت בראשית (پیدایش)
• شموت שמות (خروج)
• وییقرا ויקרא (لاویان)
• بمدیبار במדבר (اعداد)
• دواریم דברים (تثنیه)

تورات | کتب انبیاء | کتوبیم اسفار تورات

پیدایش

خروج

لاویان

اعداد

تثنیه

یهودیان و همچنین مسیحیان و سامِریان‌ در طول دورانها، بسیار به تورات حرمت نهاده‌اند. «کتاب مقدس» مسیحیان، کتاب یهود را با اختلافاتی چند با نام «عهد عتیق»، در خود دارد.

عناوین کتاب عبری از پنج کلمه اول متون مربوطه اخذ شده‌است با این وجود عنوان عبری اعداد از پنجمین کلمه متن مربوطه گرفته شده‌است. تورات به سه دوران تغییر رابطه بین خداوند و مردم اشاره دارد:

یازده فصل اول کتاب پیدایش به «پیدایش» و نظم جهان و تاریخچه ارتباط اولیه بین خداوند و مردم اشاره دارد.

سی و نه فصل بعدی کتاب به عهد خداوند با اجداد عبری، ابراهیم، اسحاق، یعقوب (که به او اسرائیل هم می‌گویند) و فرزندان یعقوب - بنی‌اسرائیل - مخصوصاً یوسف اشاره دارد. در این فصل‌ها به فرمان خداوند به ابراهیم مبنی بر ترک خانواده و زادگاهش شهر اور و مراجعت وی به سرزمین کنعان و همچنین نحوه مهاجرت بنی‌اسرائیل به مصر اشاره شده‌است.

چهار کتاب دیگر تورات به داستان موسی اشاره دارند که صدها سال پس از ابراهیم زندگی می‌کرد. داستان وی در کنار داستان آزادی قوم بنی‌اسرائیل از بردگی در مصر و عهد مجدد آنان با خداوند در کوه سینا و همچنین سرگردانی آن‌ها در صحرا تا زمان ورود نسلی جدید به سرزمین کنعان اشاره دارد. تورات با مرگ موسی پایان می‌یابد.

تورات شامل ۶۱۳ فرمان از جانب خداوند است که این فرمان‌ها به «میتس وات» معروفند و از زمان بردگی در سرزمین مصر تا زمان آزادی در سرزمین کنعان به صورت وحی بر پیامبران نازل شده‌اند. این فرامین پایه قانون مذهبی یهودیان (هلاخاء) را تشکیل می‌دهد.به ۱۰ تا از بهترین این فرامین٬ ده فرمان گفته می‌شود. تورات از ۵۴ بخش تشکیل شده که به ترتیب در آیین عبادت یهودیان قرائت می‌شود و از ابتدای کتاب پیدایش تا انتهای کتاب تثنیه را در بر می‌گیرد. این قرائت در پایان بخش سکوت مجدداً آغاز می‌گردد که این بخش را «تورات سیمکات» می‌نامند.

یهودیان تورات را بر روی پوست یک حیوان حلال گوشت و توسط یک نویسنده و طی یک کار طولانی و پرزحمت می‌نویسند و این نوشته به صورت یک طومار درمی‌آید. نباید دست کسی به آن بخورد بنابراین هنگام خواندن آن به جای انگشت با یک وسیله که انتهایش شبیه دست است به آن اشاره میکنند. به این وسیله یَد میگویند. تورات به زبان عبری نوشته می‌شود.

یک تورات

همه آنچه را که خداوند در صحرای سینا بر موسی وحی کرده در این کتاب آمده‌است.

نامهای دیگر

نام دیگر تورات کتاب شریعت است. گاهی به عهد عتیق (مجموعه‌ای از کتب آسمانی یهودیان) تورات نیز اطلاق می‌شود درحالی که پنج کتاب نخست عهد عتیق توراتی است که بر حضرت موسی نازل شده‌است.

تورات در قرآن

خداوند در قرآن به تورات تحدی می‌کند:

فَلَمَّا جَاءهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِندِنَا قَالُوا لَوْلَا أُوتِیَ مِثْلَ مَا أُوتِیَ مُوسَی أَوَلَمْ یَکْفُرُوا بِمَا أُوتِیَ مُوسَی مِن قَبْلُ قَالُوا سِحْرَانِ تَظَاهَرَا وَقَالُوا إِنَّا بِکُلٍّ کَافِرُونَ

ولی هنگامی که حق از نزد ما برای آن‌ها آمد گفتند: «چرا مثل همان چیزی که به موسی داده شد به این پیامبر داده نشده‌است؟!» مگر بهانه جویانی همانند آنان، معجزاتی را که در گذشته به موسی داده شد، انکار نکردند و گفتند: «این دو نفر (موسی و هارون) دو ساحرند که دست به دست هم داده‌اند (تا ما را گمراه کنند) و ما به هر دو کافریم»؟ ! بگو: «اگر راست می‌گویید (که تورات و قرآن از سوی خدا نیست)، کتابی هدایت بخش‌تر از این دو از نزد خدا بیاورید، تا من از آن پیروی کنم!»

آیات بسیاری در قرآن وجود دارد که تورات را تصدیق می‌کند. همچنین برخی آیات قرآن به تورات ارجاع می‌دهد، مانند آیه «چشم در برابر چشم» قرآن آن را به درستی به تورات ارجاع داده‌است.

ترجمه

تنخ در اصل به زبان عبری مقدس نوشته شده بود و بخشی از آن (به خصوص در کتاب دانیال) نیز به زبان آرامی بود.

در قرن دوم یا سوم قبل از میلاد تورات به زبان «یونانی کوئیس» ترجمه شد و در طی قرن‌ها بقیه کتاب نیز ترجمه شدند. این ترجمه را سپتانت یا سبعینه می‌نامند و توسط یهودیان یونانی‌زبان و سپس مسیحیان بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است. درنهایت تعدادی متن بسیار مشابه تهیه شد که به هر یک از آن‌ها متن‌های مازورتی (TM) می‌گویند.

مازورت‌ها «حروف صدادار» (با نام «نیکود») را به متن اضافه کردند تا متن اصلی از یکنواختی خارج شود.

برخی از این ملحقات در زبان یونانی به متن اصلی اضافه شده و بقیه هم ترجمه‌های عبری کتاب‌ها و متونی هستند که در متون مازورتی وجود نداشته‌اند. کشفیات جدید نشان می‌دهد که بیشتر مطالعات سپتاجینت منشأ عبری دارند درحالیکه دست نوشته کاملی از متون عبری وجود ندارد که سپتاجینت برپایه آن شکل گرفته‌است اما بسیاری از متفکران معتقدند که متون عبری یک «جهش» متن از متن اصلی متون مازورتی را به تصویر می‌کشند.

همچنین یهودیان ترجمه‌های آزادی را به زبان آرامی تهیه کردند که آن‌ها را ترجم می‌نامیدند. سپتاجینت (ترجمه یونانی که توسط الکساندر در مصر و در دوران حکومت تولمائیک‌ها انجام شد) در مقابل متن مازورتی مورد توجه کمتری قرار گرفت تامتن مازورتی بتوان به عنوان متن اصلی عهد عتیق برای ترجمه به زبان‌های غربی عرض‌اندام کند و این روند از زمان ترجمه کتاب ولگاته توسط جروم تاکنون ادامه یافت. در مسیحیت شرقی هنوز ترجمه‌هایی وجود دارند که متن اصلی آن سپتاجینت بوده‌است دربرخی از ترجمه‌های غربی مدرن از سپتاجینت برای تشریح بخش‌هایی از متن مازورتی که به نظر می‌رسید در هنگام نوشتن با غرض ورزی نویسندگان روبرو شده و تحریف شده‌استفاده می‌شود همچنین گاهی در این ترجمه‌ها از متن پیمایش دریای ساکن نیز استفاده شده‌است.

تعدادی از کتب تثنیه مقدس که بخشی از سپتاجینت یونانی هستند اما درکتاب مقدس عبری وجود ندارند را آپوکریفا می‌نامند. اغلب پروستان‌های مدرن آپوکریفا را به عنوان کتب مقدس در نظر نمی‌گیرند اگر چه حدود سال ۱۸۲۰ کتب مقدس پروتستان این مطالب را درخود جای داده بودند. با این وجود اغلب مسیحیان (شامل اعضا کلیسای کاتولیک روم، کلیسای ارتدوکس شرق و کلیساهای ارتدوکس خاور) آپوکریفا را بخشی از عهد عتیق می‌دانند. کلیسای کاتولیک روم هفت کتاب از این دسته شامل (کتاب توبیت، کتاب جودیت، مکابیان ۱، مکابیان ۲، خرد سلیمان، کتاب واعظ وکتاب باروخ و همچنین بخش‌هایی ازکتاب استر وکتاب دانیال را جزء عهد عتیق می‌داند. کلیساهای ارتدوکس تعدادی کتاب دیگر مانند مکابیان ۳، زبور ۱۵۱-۱۵۵، اسدراس ۱، اودس، زبور سلیمان و گاهی مکابیان ۴ را در این عهد قرار می‌دهند.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Torah». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۸ فوریه ۲۰۰۸.

جستارهای وابسته

• یهودیت
• انجیل
• تنخ
• ستاره داوود
• سرزمین اسرائیل
• روش هشانا
• مسیح

پیوند به بیرون

• ترجمه کامل و دیجیتال شده ی 5 پنج جلد تورات بر گرفته از نسخه چاپی(1369)انجمن کلیمیان ایران
• تورات در دانشنامه یهود
• وب‌گاه کتاب تورات
• آموزه‌های تورات
• ترجمه فارسی عهد عتیق
• متن کامل کتاب‌مقدس به صورت فایل PDF قابل دانلود و کپی