برش‌نگاری با گسیل پوزیترون: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Unknownfauser (بحث | مشارکت‌ها)
۱۱٬۰۱۲ ویرایش‌ها
جز ←‏جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: بیمارستان دکتر شریعتی⟸بیمارستان دکتر شریعتی (تهران)|بیمارستان دکتر شریعتی، تششع⟸تشعشع، فانتوم⟸فانتوم (فیزیک پزشکی)|فانتوم
خط ۳۱: خط ۳۱:
امروزه دستگاه‌های پت در بیمارستانها در سرتاسر [[ایالات متحده]] و نیز در آشکارسازی و تحقیقات در زمینه‌هایی همچون ناراحتی‌های مغز و اعصاب مثل [[روان‌گسیختگی]]، [[پارکینسون]]، [[آلزایمر]]، و آنکولوژی کاربرد وسیع دارند.
امروزه دستگاه‌های پت در بیمارستانها در سرتاسر [[ایالات متحده]] و نیز در آشکارسازی و تحقیقات در زمینه‌هایی همچون ناراحتی‌های مغز و اعصاب مثل [[روان‌گسیختگی]]، [[پارکینسون]]، [[آلزایمر]]، و آنکولوژی کاربرد وسیع دارند.


در سال ۲۰۱۳ ایران دو دستگاه پت اسکن مشغول به کار داشت، که یکی در [[بیمارستان مسیح دانشوری]]، و دیگری در [[بیمارستان دکتر شریعتی]] قرار داشتند.<ref>[http://www.irsnm.org/aboutus2.htm :: IRSNM :.: about us .:<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
در سال ۲۰۱۳ ایران دو دستگاه پت اسکن مشغول به کار داشت، که یکی در [[بیمارستان مسیح دانشوری]]، و دیگری در [[بیمارستان دکتر شریعتی (تهران)|بیمارستان دکتر شریعتی]] قرار داشتند.<ref>[http://www.irsnm.org/aboutus2.htm :: IRSNM :.: about us .:<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>


== نگارخانه ==
== نگارخانه ==
خط ۴۸: خط ۴۸:
در آزمون استرس هسته‌ای، که با PET انجام می‌گیرد، پزشکان ماده‌ای رادیواکتیو را به خون تزریق می‌کنند، سپس با استفاده از دوربین اشعه گاما چگونگی حرکت خون در قلب را بررسی می‌کنند. این آزمون مشخص می‌کند که قلب تا چه حد قابلیت رسانیدن خون اکسیژن دار به عضله را دارد.
در آزمون استرس هسته‌ای، که با PET انجام می‌گیرد، پزشکان ماده‌ای رادیواکتیو را به خون تزریق می‌کنند، سپس با استفاده از دوربین اشعه گاما چگونگی حرکت خون در قلب را بررسی می‌کنند. این آزمون مشخص می‌کند که قلب تا چه حد قابلیت رسانیدن خون اکسیژن دار به عضله را دارد.


اغلب این آزمون را دوبار انجام می‌دهند، یک بار برای بررسی کارکرد قلب در حال استراحت، و بار دیگر در حال فعالیت و تحت فشار جسمی. انجام دادن دو اسکن PET ممکن است مدت زیادی (تا ۵ ساعت) بطول بینجامد، گذشته از اینکه این آزمون بیمار را در معرض مقادیر نسبتاً زیادی تششع قرار می‌دهد.
اغلب این آزمون را دوبار انجام می‌دهند، یک بار برای بررسی کارکرد قلب در حال استراحت، و بار دیگر در حال فعالیت و تحت فشار جسمی. انجام دادن دو اسکن PET ممکن است مدت زیادی (تا ۵ ساعت) بطول بینجامد، گذشته از اینکه این آزمون بیمار را در معرض مقادیر نسبتاً زیادی تشعشع قرار می‌دهد.


== کنترل کیفیت ==
== کنترل کیفیت ==
یکی از شیوه‌های کنترل کیفیت این سیستم‌ها استفاده از [[فانتوم]]‌هایی همچون [[فانتوم جیزاک]] است.
یکی از شیوه‌های کنترل کیفیت این سیستم‌ها استفاده از [[فانتوم (فیزیک پزشکی)|فانتوم]]‌هایی همچون [[فانتوم جیزاک]] است.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۲۱ سپتامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۰۱

برش‌نگاری با گسیل پوزیترون
تصویری از یک دستگاه پت اسکن
ICD-10-PCSC?۳
ICD-9-CM92.0-92.1
سرعنوان‌های موضوعی پزشکیD049268
OPS-301 code۳-۷۴
مدلاین پلاس۰۰۳۸۲۷

برش‌نگاری با گسیل پوزیترون[۱] (به انگلیسی: Positron Emission Tomography) که به اختصار پِت اسکن (انگلیسی: PET scan) گفته می‌شود، روشی نوین است که در علوم تشخیصی در فیزیک پزشکی به ویژه پزشکی هسته‌ای کاربرد پژوهشی و همه‌روزه فراوانی دارد.

روش کار

تصویری متابولیکی از مغز توسط مقطع نگاری با نشر پوزیترون

دستگاه متداولی که این روش را جهت تصویر برداری به کار می‌برد پت اسکن نام دارد و متشکل از چند هزار آشکار ساز کوچک (از نوع Bismuth Germanium و Leutetium Orthosilicate) است که بصورت انطباقی (Coincidence detection) پرتوهای گاما ۵۱۱keV تولید شده از نابودی جفتی (pair annihilation) الکترون و پوزیترون را از درون بدن بیمار آشکارسازی می‌کند.

در تصویربرداری با روش‌های هسته‌ای همانند PET ،هر چند رزولوشن در مقایسه با CT بسیار پایینتر است، اما با این وجود فواید و امکانات بی نظیری در اختیارمان قرار می‌دهد:

  • ارائه تصویر از عملکرد(function) بخش‌های مختلف بدن و امکان دستیابی به اطلاعات متابولیکی و شیمیایی بدن
  • امکان تشخیص نواحی سرطانی و بدخیم در بافت‌های سلولی
  • امکان تشخیص و ردیابی ناهنجاری هادر فعالیت‌های سلولی پیش از آنکه تغییراتی در آناتومی اعضا به صورت محسوس،ایجاد کنند.

قیمت هر دستگاه تا دو میلیون دلار تخمین زده می‌شود[۲] و اخیراً این دستگاه‌ها با سی تی اسکن به صورت ترکیبی (PET/CT fusion) وارد بازار شده‌اند.

از آنجایی که برای آشکارسازی تلاشی جفتی احتیاج به رادیو ایزوتوپ‌های با نیمه عمر کمتر از دو ساعت می‌باشد، پت اسکن را اغلب در مجاورت یک دستگاه شتاب‌دهنده نصب می‌کنند. پر مصرف‌ترین این ایزوتوپها فلور-۱۸ است که نیمه عمر آن حدود ۱۱۰ دقیقه‌است. خرید و نصب این‌گونه شتاب‌دهنده‌ها خود حدود یک میلیون دلار هزینه در بر دارد.[۲]

تاریخچه

پت اسکن اول بار در دانشگاه واشنگتن در سنت لوییس درسال ۱۹۷۵ توسط مایکل فلپس اختراع شد.[۳] در این سیستم یک عنصر رادیواکتیو با نیمه عمر کوتاه که با گرفتن پوزیترون متلاشی می‌شود (که به لحاظ شیمیایی مولکول فعال متابولیک محسوب می‌شود) به بدن بیمار تزریق می‌گردد و پس از وقفه کوتاهی (جهت پخش مواد در سیستم گردش بدن) بیمار جهت تصویرگیری به داخل دستگاه اسکن منتقل می‌شود. مولکولی که بدین منظور استفاده می‌شود فلوئورو دی اکسی گلوکز (FDG-۱۸) می‌باشد.

امروزه دستگاه‌های پت در بیمارستانها در سرتاسر ایالات متحده و نیز در آشکارسازی و تحقیقات در زمینه‌هایی همچون ناراحتی‌های مغز و اعصاب مثل روان‌گسیختگی، پارکینسون، آلزایمر، و آنکولوژی کاربرد وسیع دارند.

در سال ۲۰۱۳ ایران دو دستگاه پت اسکن مشغول به کار داشت، که یکی در بیمارستان مسیح دانشوری، و دیگری در بیمارستان دکتر شریعتی قرار داشتند.[۴]

نگارخانه

کاربردها

آزمون استرس هسته‌ای

در آزمون استرس هسته‌ای، که با PET انجام می‌گیرد، پزشکان ماده‌ای رادیواکتیو را به خون تزریق می‌کنند، سپس با استفاده از دوربین اشعه گاما چگونگی حرکت خون در قلب را بررسی می‌کنند. این آزمون مشخص می‌کند که قلب تا چه حد قابلیت رسانیدن خون اکسیژن دار به عضله را دارد.

اغلب این آزمون را دوبار انجام می‌دهند، یک بار برای بررسی کارکرد قلب در حال استراحت، و بار دیگر در حال فعالیت و تحت فشار جسمی. انجام دادن دو اسکن PET ممکن است مدت زیادی (تا ۵ ساعت) بطول بینجامد، گذشته از اینکه این آزمون بیمار را در معرض مقادیر نسبتاً زیادی تشعشع قرار می‌دهد.

کنترل کیفیت

یکی از شیوه‌های کنترل کیفیت این سیستم‌ها استفاده از فانتوم‌هایی همچون فانتوم جیزاک است.

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ دکتر محمد حیدری ملایری http://aramis.obspm.fr/~heydari/dictionary فرهنگ ریشه شناختی اخترشناسی-اخترفیزیک
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Paul E. Christian, et al. Nuclear Medicine and PET. Mosby Publishing. ۲۰۰۴. p.۷۷
  3. ↑ Simon Cherry, et al. Physics in Nuclear Medicine. Saunders Publishing. ۲۰۰۳. p.۳
    مایکل فلپس امروزه استاد دانشگاه UCLA است. مقاله اصلی که ایشان اول بار در این زمینه به چاپ رسانیدند عبارت است از:
    Phelps ME, Hoffman EJ, Mullani NA, et al. Application of annihilation coincidence detection of transaxial reconstruction tomography. J Nucl Med ۱۶:۲۱۰-۲۱۵, ۱۹۷۵.
  4. ↑ :: IRSNM :.: about us .:

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=برش‌نگاری_با_گسیل_پوزیترون&oldid=24547390»