دهل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز جایگزینی الگوی خرد با موضوع-خرد جهت تخصصی کردن الگوی خرد با ویرایشگر خودکار فارسی
افزودن جعبه اطلاعات ساز و تمیز کاری
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox Instrument
[[پرونده:2 dhols.jpg|بندانگشتی|دو عدد دهل]]
|name=دهل

|names=
|image=
[[پرونده:2 dhols.jpg|240px|وسط|دهل ]]
|background=percussion
|classification=
* [[سازهای کوبه ای]]
|range=[[کوک]] نامعین
|related=
* [[طبل کوچک]]
* [[طبل]]
* [[تیمپانی]]
}}
'''دُهُل''' نام یکی از [[ساز کوبه ای|سازهای کوبه ای]] [[موسیقی]] است. دهل [[طبل]]ی بزرگ و دورویه‌ای که هر دو طرف آن پوستی از [[گاو]] یا [[گاومیش]] دارد، است. در متن‌های مختلف نام آن، '''داول'''، '''تاول''' و '''داوول''' آمده‌است.
'''دُهُل''' نام یکی از [[ساز کوبه ای|سازهای کوبه ای]] [[موسیقی]] است. دهل [[طبل]]ی بزرگ و دورویه‌ای که هر دو طرف آن پوستی از [[گاو]] یا [[گاومیش]] دارد، است. در متن‌های مختلف نام آن، '''داول'''، '''تاول''' و '''داوول''' آمده‌است.
== ویژگی ==

شکلی از آن به همراه [[سرنا]] در مناطق روستایی نواخته می‌شود. نوازنده، دهل را با ریسمانی که از شانه‌ها می‌گذرد به خود آویخته و با دو [[مضراب]] مختلف می‌نوازد. برخی گفته‌اند انتهای مضراب دهل، پارچه‌ای گلوله‌ای شکل دارد ولی دهل را از یک طرف با چوب کلفتی به نام ''چنگال'' و از یک طرف با چوب باریکتری به نام ''دیرک'' نوازند. البته در نواحی جنوبی [[ایران]] مانند [[هرمزگان]] و اطراف آن دهل را با دو دست می‌نوازند.در [[سیستان]] و خراسان دهل را به کمک یک دست که به دو انگشت آن دو قطعه چوب نسبتاً بلند بطول حدوداً ده سانتیمتر بسته شده و در دست دیگر به کمک یک چوب قوس دار مخصوص می نوازند. این ساز به همراه سرنا به ویژه در مراسم عروسی و شادی استفاده شده و بسیار اهمیت دارد.
شکلی از آن به همراه [[سرنا]] در مناطق روستایی نواخته می‌شود. نوازنده، دهل را با ریسمانی که از شانه‌ها می‌گذرد به خود آویخته و با دو [[مضراب]] مختلف می‌نوازد. برخی گفته‌اند انتهای مضراب دهل، پارچه‌ای گلوله‌ای شکل دارد ولی دهل را از یک طرف با چوب کلفتی به نام ''چنگال'' و از یک طرف با چوب باریکتری به نام ''دیرک'' نوازند. البته در نواحی جنوبی [[ایران]] مانند [[هرمزگان]] و اطراف آن دهل را با دو دست می‌نوازند.در [[سیستان]] و خراسان دهل را به کمک یک دست که به دو انگشت آن دو قطعه چوب نسبتاً بلند بطول حدوداً ده سانتیمتر بسته شده و در دست دیگر به کمک یک چوب قوس دار مخصوص می نوازند. این ساز به همراه سرنا به ویژه در مراسم عروسی و شادی استفاده شده و بسیار اهمیت دارد.
== تاریخچه ==

دهل در [[خاورمیانه]] و به ویژه [[ایران]] دارای گونه‌های فراوان محلی است. برای نمونه در جنوب ایران گونه‌های زیادی از دهل وجود دارد مانند [[پیپه]]، [[جفه]]، [[پونکه]] و [[تویری]].{{مدرک}}
دهل در [[خاورمیانه]] و به ویژه [[ایران]] دارای گونه‌های فراوان محلی است. برای نمونه در جنوب ایران گونه‌های زیادی از دهل وجود دارد مانند [[پیپه]]، [[جفه]]، [[پونکه]] و [[تویری]].{{مدرک}}
دهل یا دول در بین [[سیستانی ها]] به گفته کارشناسان موسیقی فولکلور ومقامی بنیادفرهنگی نیمروز همواره با ساز یا سرنا نواخته می‌شود که پوست استفاده شده در [[دهل زابلی]] یک طرف از پوست گوسفند ویک طرف از پوست بز است وسرنا نیز از چوب گردو بیشتر استفاده می‌شود البته سرنا و دهل که در شب نواخته می‌شود با ان که در روز استفاده می‌شود تفاوت‌هایی در نوع پوست وچوب است.
دهل یا دول در بین [[سیستانی ها]] به گفته کارشناسان موسیقی فولکلور ومقامی بنیادفرهنگی نیمروز همواره با ساز یا سرنا نواخته می‌شود که پوست استفاده شده در [[دهل زابلی]] یک طرف از پوست گوسفند ویک طرف از پوست بز است وسرنا نیز از چوب گردو بیشتر استفاده می‌شود البته سرنا و دهل که در شب نواخته می‌شود با ان که در روز استفاده می‌شود تفاوت‌هایی در نوع پوست وچوب است.
== پانویس ==

{{پانویس}}
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
* {{یادکرد | کتاب= واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد اوّل| نویسنده= ستایشگر، مهدی| ناشر= اطلاعات| چاپ=دوّم| شهر=تهران| سال=۱۳۸۱| شابک= ISBN 964-423-305-0}}
* {{یادکرد | کتاب= واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد اوّل| نویسنده= ستایشگر، مهدی| ناشر= اطلاعات| چاپ=دوّم| شهر=تهران| سال=۱۳۸۱| شابک= ISBN 964-423-305-0}}


خط ۱۵: خط ۲۷:
{{ویکی‌انبار-رده|Dhol}}
{{ویکی‌انبار-رده|Dhol}}
* [http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-61ffda93a8024728af6d6dfc0355050f-fa.html لغتنامه دهخدا - دهل]
* [http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-61ffda93a8024728af6d6dfc0355050f-fa.html لغتنامه دهخدا - دهل]

{{سازهای موسیقی ایرانی}}
{{سازهای موسیقی ایرانی}}
{{سازهای کوبه‌ای}}
{{سازهای کوبه‌ای}}

{{موضوع-خرد}}

[[رده:سازهای ارمنستان]]
[[رده:سازهای ارمنستان]]
[[رده:سازهای پاکستان]]
[[رده:سازهای پاکستان]]

نسخهٔ ‏۱۵ مهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۳:۴۳

دهل
دهل
دهل
سازهای کوبه‌ای
طبقه‌بندی
گسترۀ صوتی
کوک نامعین
سازهای مرتبط

دُهُل نام یکی از سازهای کوبه ای موسیقی است. دهل طبلی بزرگ و دورویه‌ای که هر دو طرف آن پوستی از گاو یا گاومیش دارد، است. در متن‌های مختلف نام آن، داول، تاول و داوول آمده‌است.

ویژگی

شکلی از آن به همراه سرنا در مناطق روستایی نواخته می‌شود. نوازنده، دهل را با ریسمانی که از شانه‌ها می‌گذرد به خود آویخته و با دو مضراب مختلف می‌نوازد. برخی گفته‌اند انتهای مضراب دهل، پارچه‌ای گلوله‌ای شکل دارد ولی دهل را از یک طرف با چوب کلفتی به نام چنگال و از یک طرف با چوب باریکتری به نام دیرک نوازند. البته در نواحی جنوبی ایران مانند هرمزگان و اطراف آن دهل را با دو دست می‌نوازند.در سیستان و خراسان دهل را به کمک یک دست که به دو انگشت آن دو قطعه چوب نسبتاً بلند بطول حدوداً ده سانتیمتر بسته شده و در دست دیگر به کمک یک چوب قوس دار مخصوص می نوازند. این ساز به همراه سرنا به ویژه در مراسم عروسی و شادی استفاده شده و بسیار اهمیت دارد.

تاریخچه

دهل در خاورمیانه و به ویژه ایران دارای گونه‌های فراوان محلی است. برای نمونه در جنوب ایران گونه‌های زیادی از دهل وجود دارد مانند پیپه، جفه، پونکه و تویری.[نیازمند منبع] دهل یا دول در بین سیستانی ها به گفته کارشناسان موسیقی فولکلور ومقامی بنیادفرهنگی نیمروز همواره با ساز یا سرنا نواخته می‌شود که پوست استفاده شده در دهل زابلی یک طرف از پوست گوسفند ویک طرف از پوست بز است وسرنا نیز از چوب گردو بیشتر استفاده می‌شود البته سرنا و دهل که در شب نواخته می‌شود با ان که در روز استفاده می‌شود تفاوت‌هایی در نوع پوست وچوب است.

پانویس

منابع

  • ستایشگر، مهدی (۱۳۸۱واژه نامهٔ موسیقی ایران زمین جلد اوّل، تهران: اطلاعات، شابک ISBN ۹۶۴-۴۲۳-۳۰۵-۰ مقدار |شابک= را بررسی کنید: invalid character (کمک) پارامتر |چاپ= اضافه است (کمک)

پیوند به بیرون